Besluit van 13 oktober 2020, nr. 3003480, tot wijziging van het Besluit van de Minister van Veiligheid en Justitie van 2 maart 2017, nr. 2050307, tot vaststelling van de lijst met organisaties die een bedreiging vormen voor de nationale veiligheid

In overeenstemming met het gevoelen van de Rijksministerraad;

Gelet op artikel 14, vierde lid, van de Rijkswet op het Nederlanderschap;

Besluit:

Artikel 1 van het besluit van de Minister van Veiligheid en Justitie van 2 maart 2017, nr. 2050307, tot vaststelling van de lijst met organisaties de een bedreiging vormen voor de nationale veiligheid komt als volgt te luiden:

Artikel 1:

De organisaties op de lijst, bedoeld in artikel 14, vierde lid, van de Rijkswet op het Nederlanderschap, zijn:

• 1. Al Qa’ida en organisaties die gelieerd zijn aan al Qa’ida;

• 2. Islamitische Staat in Irak en al-Sham (ISIS) en organisaties die gelieerd zijn aan ISIS;

• 3. Hay'at Tahrir al-Sham (HTS) en organisaties die gelieerd zijn aan HTS.

Artikel 2

Dit besluit treedt in werking met ingang van de dag na de datum van uitgifte van de Staatscourant waarin het wordt geplaatst.

Dit besluit zal met de toelichting in de Staatscourant, in het Afkondigingsblad van Aruba, in het Publicatieblad van Curaçao en in het Afkondigingsblad van Sint Maarten worden geplaatst.

De Minister van Justitie en Veiligheid, F.B.J. Grapperhaus

TOELICHTING

Op grond van artikel 14, vierde lid, van de Rijkswet op het Nederlanderschap kan de Minister van Justitie en Veiligheid, in het belang van de nationale veiligheid, het Nederlanderschap intrekken van een persoon die zich buiten het Koninkrijk bevindt, indien uit zijn gedragingen blijkt dat hij zich heeft aangesloten bij een organisatie die door Onze Minister, in overeenstemming met het gevoelen van de Rijksministerraad, is geplaatst op een lijst van organisaties die deelnemen aan een nationaal of internationaal gewapend conflict en een bedreiging vormen voor de nationale veiligheid.

Tevens kan de Minister van Justitie en Veiligheid op grond van artikel 3 van de Tijdelijke wet bestuurlijke maatregelen terrorismebestrijding, indien dat noodzakelijk is met het oog op de bescherming van de nationale veiligheid, aan een persoon een verbod opleggen het Schengengebied te verlaten, indien ten aanzien van deze persoon het gegronde vermoeden bestaat dat deze zich buiten dit grondgebied zal begeven met als doel zich aan te sluiten bij een organisatie die is geplaatst op de lijst van organisaties, bedoeld in artikel 14, vierde lid, van de Rijkswet op het Nederlanderschap.

Het besluit van 2 maart 2017 is op 13 oktober 2020 gewijzigd. Vanaf deze datum staan ook organisaties die gelieerd zijn aan HTS op de lijst van organisaties die een bedreiging vormen voor de nationale veiligheid.

Toepassing van de lijst

Voor de toepassing van deze bepaling is een lijst vastgesteld van terroristische organisaties die een bedreiging vormen voor de nationale veiligheid. Deze lijst bevat enkel terroristische organisaties die op het moment van vaststellen een bedreiging vormen voor de nationale veiligheid van Nederland, met inbegrip van de veiligheid van de andere landen binnen het Koninkrijk.

Met deze lijst wordt voor een ieder voorzienbaar dat het voornemen tot aansluiten of het daadwerkelijk aansluiten bij een organisatie op deze lijst tot gevolg kan hebben dat respectievelijk het Nederlanderschap wordt ingetrokken of een uitreisverbod wordt opgelegd. Het aansluiten bij een terroristische organisatie, ook al is deze niet opgenomen op de voorliggende lijst, is en blijft een strafbaar feit.

De organisaties op de lijst

De lijst bestaat uit organisaties die deelnemen aan een nationaal of internationaal gewapend conflict en een bedreiging vormen voor de nationale veiligheid. Het gaat hierbij om een zeer selecte categorie organisaties, waarover in redelijkheid geen twijfel bestaat over de plaatsing op de lijst. Deze organisaties of entiteiten komen ook voor op sanctielijsten van de Verenigde Naties of de Europese Unie, de aliassen die aldaar worden genoemd zijn ook van toepassing op deze lijst.

De nationale veiligheid is in het geding als vitale belangen van onze staat of onze samenleving zodanig bedreigd worden dat sprake is van – potentiële – maatschappelijke ontwrichting. De bedreiging voor de nationale veiligheid wordt bezien vanuit een anti-Nederlandse of antiwesterse gezindheid in combinatie met het plegen van geweld tegen Nederlandse en/of westerse belangen, dan wel het hebben van een intentie daartoe. Dit zijn organisaties die:

• a) geweld gebruiken om hun ideologische doeleinden te verwezenlijken/een ideologie hanteren waarvan geweld deel uitmaakt;

• b) daarbij een anti-Nederlandse of antiwesterse dus daarmee ook een anti-Nederlandse agenda hanteren; en

• c) deze agenda ook in de praktijk brengen, aanslagen plegen of hebben gepleegd tegen en in het Westen.

Organisaties worden geacht een gevaar voor de nationale veiligheid te vormen als zij in de afgelopen tien jaar uit ideologische motieven dreigen met geweld, dan wel geweld voorbereiden of plegen in en tegen het Westen en daarmee ook tegen het Koninkrijk, onderdanen van het Koninkrijk of belangen van het Koninkrijk. De lijst bevat organisaties die deelnemen aan een nationaal of internationaal gewapend conflict en waarbij Nederlanders zich hebben aangesloten, of waarvan het voorstelbaar wordt geacht dat Nederlanders zich zullen aansluiten (bijvoorbeeld door de nabijheid en bereikbaarheid van de organisatie). Voor de plaatsing op de lijst is het niet van belang welke ideologie ten grondslag ligt aan het terrorisme. De dreiging voor de Nederlandse nationale veiligheid is doorslaggevend voor de plaatsing op de lijst. De lijst is niet statisch. De minister van Justitie en Veiligheid kan, in overeenstemming met het gevoelen van de Rijksministerraad, organisaties toevoegen dan wel schrappen.

Voor het plaatsen van de organisaties op de lijst zijn alle gekende terroristische organisaties beoordeeld op eerdergenoemde criteria. Slechts één schrijfwijze van de organisatie opgenomen. Aliassen van een organisatie op de lijst worden ook tot de lijst gerekend.

Er zijn veel terroristische organisaties in de wereld. Een deel van hen heeft zich gelieerd aan de nu dominante, te weten al Qa’ida en ISIS. Onder ‘liëren’ wordt verstaan, dat het leiderschap van de organisatie trouw heeft gezworen aan de leider van al Qa’ida, respectievelijk ISIS of Hay’at Tahrir al-Sham (HTS), dan wel openlijk steun heeft uitgesproken voor of heeft verleend aan een van deze organisaties en de daarbij horende gewelddadige en antiwesterse ideologie. Ook personen die zich aansluiten bij deze kleinere jihadistische organisaties zijn in beginsel een gevaar voor de nationale veiligheid. Het jihadistische speelveld is onoverzichtelijk en veranderlijk. Op de lijst van organisaties zijn daarom alleen de ‘moederorganisaties’ al Qa’ida, ISIS en HTS opgenomen. De gelieerde organisaties zijn niet afzonderlijk genoemd.

De organisaties

De lijst bevat de volgende organisaties:

• 1. Al Qa’ida en organisaties die gelieerd zijn aan al Qa’ida

  Al Qa’ida is een internationale jihadistische organisatie die zich expliciet ook met geweld richt tegen westerse doelwitten. Meerdere Nederlanders hebben zich aangesloten bij al Qa’ida of een van de aan al Qa’ida gelieerde organisaties. Al Qa’ida staat op diverse internationale lijsten van terroristische organisaties waaronder die van de Verenigde Naties en de Europese Unie.

  Jihadistische organisaties zijn per definitie gewelddadig. Geweld als middel tot het bereiken van het doel is immers een onlosmakelijk deel van de jihadistische ideologie. Geweld is volgens jihadisten zelfs de enige wijze waarop het doel te bereiken is. Dat onderscheidt de jihadisten van andere islamistische groeperingen. Het doel van jihadisten is een wereldwijd kalifaat, hetgeen per definitie westerse, en daarmee belangen van het Koninkrijk schaadt. Niet alleen staat het jihadistische staats- en maatschappijbeeld haaks op de open, democratische samenleving, waarin universele mensenrechten worden gerespecteerd; in het door jihadisten nagestreefde wereldwijde kalifaat is in geografische zin letterlijk geen plaats voor westerse staten of democratieën. Het jihadisme is een mondiale stroming die geen enkele territoriale begrenzing kent of erkent. Bovendien is de jihadistische propaganda doorspekt met antiwesterse retoriek en roepen meerdere jihadistische organisaties op tot geweldsdaden in en tegen het Westen. Dat geweld is volgens de ideologie een individuele verplichting voor iedere moslim. Nederlanders die zich voegen bij jihadistische organisaties vormen vanwege de hier geschetste ideologische uitgangspunten een gevaar voor de nationale veiligheid.

• 2. ISIS en organisaties die gelieerd zijn aan ISIS

  Islamitische Staat in Irak en al-Sham (ISIS) is een internationale jihadistische organisatie die zich expliciet ook met geweld richt tegen westerse doelen. Meerdere Nederlanders hebben zich aangesloten bij ISIS of een van de aan ISIS gelieerde organisaties. ISIS staat op diverse internationale lijsten van terroristische organisaties waaronder die van de Verenigde Naties en de Europese Unie.

  Jihadistische organisaties zijn per definitie gewelddadig. Geweld als middel tot het bereiken van het doel is immers een onlosmakelijk deel van de jihadistische ideologie. Geweld is volgens jihadisten zelfs de enige wijze waarop het doel te bereiken is. Dat onderscheidt de jihadisten van andere islamistische groeperingen. Het doel van jihadisten is een wereldwijd kalifaat, hetgeen per definitie westerse, en daarmee belangen van het Koninkrijk schaadt. Niet alleen staat het jihadistische staats- en maatschappijbeeld haaks op de open, democratische samenleving, waarin universele mensenrechten worden gerespecteerd; in het door jihadisten nagestreefde wereldwijde kalifaat is in geografische zin letterlijk geen plaats voor westerse staten of democratieën. Het jihadisme is een mondiale stroming die geen enkele territoriale begrenzing kent of erkent. Bovendien is de jihadistische propaganda doorspekt met antiwesterse retoriek en roepen meerdere jihadistische organisaties op tot geweldsdaden in en tegen het Westen. Dat geweld is volgens de ideologie een individuele verplichting voor iedere moslim. Nederlanders die zich voegen bij jihadistische organisaties vormen vanwege de hier geschetste ideologische uitgangspunten een gevaar voor de nationale veiligheid.

• 3. Hay'at Tahrir al-Sham (HTS) en organisaties die gelieerd zijn aan HTS

  Hay'at Tahrir al-Sham is sinds januari 2017 de nieuwe naam van Jabhat Fath al-Sham (opvolger van Jabhat al-Nusra), de aan al Qa’ida gelieerde jihadistische Syrische strijdgroep. Hoewel de organisatie bij de naamsverandering naar Jabhat Fath al-Sham heeft aangekondigd zich los te hebben gemaakt van al Qa’ida, is aan het jihadistische gedachtegoed weinig of niets veranderd. Meerdere Nederlanders hebben zich aangesloten bij (voorgangers van) Hay'at Tahrir al-Sham.

  Jihadistische organisaties zijn per definitie gewelddadig. Geweld als middel tot het bereiken van het doel is immers een onlosmakelijk deel van de jihadistische ideologie. Geweld is volgens jihadisten zelfs de enige wijze waarop het doel te bereiken is. Dat onderscheidt de jihadisten van andere islamistische groeperingen. Het doel van jihadisten is een wereldwijd kalifaat, hetgeen per definitie westerse, en daarmee belangen van het Koninkrijk schaadt. Niet alleen staat het jihadistische staats- en maatschappijbeeld haaks op de open, democratische samenleving, waarin universele mensenrechten worden gerespecteerd; in het door jihadisten nagestreefde wereldwijde kalifaat is in geografische zin letterlijk geen plaats voor westerse staten of democratieën. Het jihadisme is een mondiale stroming die geen enkele territoriale begrenzing kent of erkent. Bovendien is de jihadistische propaganda doorspekt met antiwesterse retoriek en roepen meerdere jihadistische organisaties op tot geweldsdaden in en tegen het Westen. Dat geweld is volgens de ideologie een individuele verplichting voor iedere moslim. Nederlanders die zich voegen bij jihadistische organisaties vormen vanwege de hier geschetste ideologische uitgangspunten een gevaar voor de nationale veiligheid.

De Minister van Justitie en Veiligheid, F.B.J. Grapperhaus