TOELICHTING
1. Aanleiding
Deze wijzigingsregeling voorziet in de verlenging van de vervaldatum en openstellingsperiode
van de subsidiemodule Garantie gericht op financiering met risicokapitaal voor ondernemers
(hierna: Groeifaciliteit), de verlenging van een openstellingsperiode en nieuwe openstelling
van de subsidiemodule Internationaal innoveren voor Global Stars-innovatieprojecten
en de openstelling van de submodules Haalbaarheidsstudie TO2-innovatieve starter en
Academische innovatieve starter, hbo-innovatieve starter en TO2-innovatieve starter
van de subsidiemodule Vroegefasefinanciering van de Regeling nationale EZK- en LNV-subsidies
(hierna: RNES).
2. Groeifaciliteit
2.1 Verlenging van de Groeifaciliteit
In artikel 4.10, tweede lid, van de Comptabiliteitswet 2016 is bepaald dat subsidieregelingen
een vervaltermijn van maximaal vijf jaren bevatten. Titel 3.12 (Groeifaciliteit) van
de Regeling nationale EZK- en LNV-subsidies heeft een vervaldatum van 1 juli 2020.
Om hieronder vermelde redenen wordt de vervaltermijn verlengd met een jaar, tot 1 juli
2021. Op grond van artikel 4.10, zevende lid, van de Comptabiliteitswet 2016 is het
ontwerp van deze wijzigingsregeling op 24 april 2020 aan de Tweede Kamer overgelegd.
De Groeifaciliteit helpt mkb-ondernemingen bij het aantrekken van risicodragend vermogen.
Op grond van de Groeifaciliteit verstrekt de Nederlandse staat een garantstelling
voor de financiering van mkb-bedrijven die neerkomt op een garantie van 50 procent
van de waarde van verstrekte achtergestelde leningen of verstrekt aandelenkapitaal.
Voor deze garantstelling betaalt de financier een kostendekkende provisie aan de Nederlandse
Staat.
In de Kamerbrief van 15 februari 20181 over Invest-NL was aangekondigd dat de Groeifaciliteit uitgefaseerd zou worden per
1 juli 2020, omdat de doelen via Invest-NL gerealiseerd zouden kunnen worden. Invest-NL
is namelijk bezig een alternatief in te richten die bestemd is voor snelgroeiende
innovatie bedrijven. Voor de andere doelen van de Groeifaciliteit, zoals balansversterking,
is Invest-NL echter nog niet startklaar.
De coronacrisis, die het mkb hard raakt, vormt aanleiding de voorgenomen uitfasering
van de Groeifaciliteit met een jaar op te schorten tot 1 juli 2021. Investeerders,
private equity- en venture capital-partijen kennen de werking van de Groeifaciliteit
goed. Omdat veel bedrijven op dit moment interen op hun eigen vermogen, hebben zij
op korte termijn behoefte aan extra risicokapitaal. Voldoende eigen vermogen is een
noodzakelijke voorwaarde voor vreemd vermogen verschaffers als banken. Ook de Nederlandse
Vereniging van Participatiemaatschappijen (NVP) geeft aan dat deze zomer niet het
moment is om de Groeifaciliteit uit te faseren, maar wenselijk is deze uitfasering
op te schorten met een jaar.
TechLeap.nl heeft daarnaast een enquête onder startups en scale-ups uitgezet. Hieruit
blijkt dat als gevolg van de coronacrisis 59 procent van de ondervraagden een daling
in bedrijfsactiviteiten ervaart en dat de investeerders zich terugtrekken of investeringen
uitstellen. De Groeifaciliteit is juist nu een vertrouwde regeling voor verstrekkers
van eigen vermogen, waardoor deze maatregel snel en direct effectief is. Om die reden
is continuering van de Groeifaciliteit voor nog een jaar gewenst.
2.2 Verlenging openstellingsperiode Groeifaciliteit
In de tabel van artikel 1 van de Regeling openstelling EZK- en LNV-subsidies 2020
is aangegeven in welke periode de diverse subsidiemodules van de RNES worden opengesteld
en wat het subsidieplafond bedraagt. Voor de Groeifaciliteit loopt de openstellingsperiode
van 1 januari 2020 tot en met 15 juni 2020. De openstellingsperiode van de Groeifaciliteit
wordt verlengd tot 31 december 2020, zodat voor een langere periode tegemoet wordt
gekomen aan de toenemende vraag van de gebruikers van deze subsidiemodule.
3. Global Stars-innovatieprojecten
Op grond van de subsidiemodule Internationaal innoveren, die is opgenomen in titel
3.8 van de RNES, kan subsidie worden verstrekt voor een aantal specifieke programma’s
die mogelijk worden gemaakt door het EUREKA-netwerk. EUREKA is een intergouvernementeel
netwerk van meer dan 40 landen en de Europese Unie. De belangrijkste ambitie is het
bevorderen van productiviteit en concurrentiekracht van de industrie door technologische
R&D-samenwerking en innovatie.
Onder de subsidiemodule Internationaal innoveren valt onder meer de subsidieverlening
voor zogenaamde Global Stars-innovatieprojecten. Hiermee wordt het mogelijk gemaakt
dat Nederlandse partijen ondersteund worden voor hun deelname aan het programma Global
Stars-innovatieprojecten. Het Global Stars-programma faciliteert innovatieprojecten
die uitgevoerd worden door deelnemers die gevestigd zijn in Nederland (eventueel aangevuld
met andere deelnemers die gevestigd zijn in een ander land dat is aangesloten bij
het EUREKA-netwerk) samen met ten minste één deelnemer die gevestigd is in een land
dat geen lid is van het EUREKA-netwerk. Voor iedere deelnemer geldt dat deze subsidie
moet aanvragen in het land waar deze gevestigd is. Het land van herkomst ondersteunt
de desbetreffende deelnemer als deze zowel voldoet aan de voorwaarden die opgenomen
zijn in de internationale Global Stars-innovatiecall als aan de nationale voorwaarden.
Indien subsidie beschikbaar wordt gesteld voor een nieuwe Global Stars-innovatiecall,
wordt dit mogelijk gemaakt via een wijziging van de openstellingsregeling, waarin
de naam van en een link naar de Global Stars-innovatiecall wordt opgenomen. Uit de
Global Stars-innovatiecall volgt ook in welk niet EUREKA-land minimaal één deelnemer
aan het project gevestigd moet zijn. De deelnemers aan een Global Stars-innovatieproject
komen alleen voor subsidie in aanmerking, indien zij een subsidieaanvraag hebben ingediend
voor de internationale beoordeling. De internationale beoordeling en de nationale
beoordeling van het project worden gelijktijdig uitgevoerd.
De subsidiemodule Internationaal innoveren is eerder in 2020 al opengesteld voor Global
Stars-innovatieprojecten. De Global Stars-innovatiecall waar de desbetreffende openstelling
op ziet, heeft betrekking op projecten die uitgevoerd worden in samenwerking met een
deelnemer uit India. De subsidiemodule Internationaal innoveren is voor deze Global
Stars-innovatieprojecten opengesteld van 17 februari 2020 tot en met 30 juni 2020.
Het subsidieplafond dat vanuit Nederland beschikbaar wordt gesteld, is voor deze Global
Stars-innovatieprojecten vastgesteld op € 925.000. Omdat vanwege de effecten van de
coronacrisis de internationale beoordeling (wegens het ontbreken van aanvragen door
de gebruikers van deze subsidiemodule) is uitgesteld, wordt de openstellingsperiode
verlengd tot en met 30 november 2020.
Ook wordt de subsidiemodule Internationaal innoveren opnieuw opengesteld voor Global
Stars-innovatieprojecten. De Global Stars-innovatiecall waar deze nieuwe openstelling
op ziet, heeft betrekking op projecten die uitgevoerd worden in samenwerking met een
deelnemer uit Singapore; de openstelling loopt van 16 juni 2020 tot en met 15 oktober
2020. Het subsidieplafond dat vanuit Nederland beschikbaar wordt gesteld, is voor
deze Global Stars-innovatieprojecten vastgesteld op € 925.000.
4. Vroegefasefinanciering
Op grond van de subsidiemodule Vroegefasefinanciering, die is opgenomen in titel 3.16
van de RNES, kunnen ondernemers een risicodragende geldlening afsluiten om de stap
van onderzoek (of idee of concept) naar een commercieel product (of proces of dienst)
dat geschikt is voor de markt, te onderzoeken. De Vroegefasefinanciering kent vier
submodules, waaronder de submodule Haalbaarheidsstudie TO2-innovatieve starter en
de submodule Academische innovatieve starter, hbo-innovatieve starter en TO2-innovatieve
starter, die zijn opgenomen in paragraaf 3.16.3a respectievelijk 3.16.4 van de RNES.
Deze submodules worden opnieuw opengesteld in de periode van 14 juli 2020 tot en met
29 september 2020 en het subsidieplafond voor deze submodules wordt vastgesteld op
€ 370.000 respectievelijk € 2.400.000.
5. Staatssteun
5.1 Groeifaciliteit
De subsidiemodule Groeifaciliteit bevat geen staatssteun (zie artikel 3.12.13 van
de RNES). De verlenging van de vervaltermijn van de Groeifaciliteit, alsook verlenging
van de openstellingsperiode, brengt hierin geen verandering, omdat de (overige) voorwaarden
van de Groeifaciliteit ongewijzigd blijven.
5.2 Global Stars en Vroegefasefinanciering
De subsidie die op grond van de subsidiemodule Internationaal innoveren voor Global
Stars-innovatieprojecten verstrekt wordt bevat staatsteun die wordt gerechtvaardigd
door artikel 25 van de algemene groepsvrijstellingsverordening2 (zie artikel 3.8.14 van de RNES). Global Stars-innovatieprojecten betreffen immers
onderzoeks- en ontwikkelingsprojecten.
De subsidiemodule Vroegefasefinanciering bevat staatssteun die wordt gerechtvaardigd
door de artikelen 22 en 25 van de algemene groepsvrijstellingsverordening (zie artikel
3.16.21 van de RNES).
De gestelde eisen in titels 3.8 en 3.16 van de RNES, alsook de algemene eisen uit
het Kaderbesluit nationale EZ-subsidies, zorgen ervoor dat de subsidie verleend wordt
in overeenstemming met de eisen uit voormelde artikelen uit de algemene groepsvrijstellingsverordening
en eisen met betrekking tot transparantie, stimulerend effect en cumulatie. Ook blijven
voormelde subsidiemodules binnen de daarvoor geldende drempels voor aanmelding van
de steun en maximum steunintensiteiten. Deze wijzigingsregeling voorziet onder meer
in de verlenging van een openstellingsperiode en nieuwe openstelling van de subsidiemodule
Internationaal innoveren voor Global Stars-innovatieprojecten, alsook in de openstelling
van de submodule Haalbaarheidsstudie TO2-innovatieve starter en de submodule Academische
innovatieve starter, hbo-innovatieve starter en TO2-innovatieve starter van de subsidiemodule
Vroegefasefinanciering. Omdat het hier geen inhoudelijke aanpassingen van deze subsidiemodules
betreft, verandert er niets in de staatsteunaspecten.
De openstelling van de subsidiemodule Internationaal innoveren voor het uitvoeren
van Global Stars-innovatieprojecten, alsook de openstelling van de voormelde submodules
van de Vroegefasefinancieirng, zal separaat ter kennisneming aan de Europese Commissie
worden gemeld, conform artikel 11, onder a, van de algemene groepsvrijstellingsverordening.
Indien een subsidie die op grond van deze subsidiemodules wordt verleend, staatssteun
bevat die door de algemene groepsvrijstellingsverordening wordt gerechtvaardigd, maakt
de minister op grond van artikel 1.8 van de RNES binnen zes maanden na de datum van
subsidieverlening de volgende gegevens bekend:
-
a. de gegevens, bedoeld in artikel 9, eerste lid, onderdelen a en b, van de algemene
groepsvrijstellingsverordening (beknopte informatie over de subsidieregeling), en
-
b. de gegevens, bedoeld in artikel 9, eerste lid, onderdeel c, van de algemene groepsvrijstellingsverordening,
voor zover de individuele steun meer bedraagt dan € 500.000 (beknopte informatie over
het project).
6. Regeldruk
De verlenging van de vervaltermijn en openstellingsperiode van de Groeifaciliteit,
de verlenging van de openstellingsperiode en nieuwe openstelling van de subsidiemodule
Internationaal innoveren voor Global Stars-innovatieprojecten en de openstelling van
voormelde submodules van de subsidiemodule Vroegefasefinanciering leiden niet tot
wijziging van informatieverplichtingen en daarom ook niet tot een toe- of afname van
de regeldruk bij de gebruikers van deze subsidiemodules.
7. Inwerkingtreding
Deze regeling treedt in werking met ingang van de dag na de datum van uitgifte van
de Staatscourant waarin zij wordt geplaatst. Met de datum van inwerkingtreding wordt
afgeweken van de systematiek van de vaste verandermomenten, inhoudende dat ministeriële
regelingen met ingang van de eerste dag van een kwartaal in werking treden en twee
maanden voordien bekend worden gemaakt. Voor de Groeifaciliteit kan dit worden gerechtvaardigd,
omdat de doelgroep van de Groeifaciliteit gebaat is bij spoedige inwerkingtreding.
Op deze wijze kan ingespeeld worden op de effecten van de Coronacrisis voor ondernemingen.
De bepalingen van deze regeling inzake de vervaldata zijn op 24 april 2020 aan de
Tweede Kamer overgelegd. Hierdoor is de inhoud van de regeling al openbaar bekend
gemaakt. De doelgroep heeft voldoende tijd om te anticiperen op de verlenging van
de openstelling van de Groeifaciliteit, omdat aanvragen kunnen worden ingediend tot
en met 31 december 2020.
Voor de subsidiemodule Internationaal innoveren kan voor de doelgroep van Global Stars-innovatieprojecten
afwijking van de systematiek van de vaste verandermomenten worden gerechtvaardigd,
omdat ook deze doelgroep gebaat is bij spoedige inwerkingtreding, en dus niet bij
inwerkingtreding bij het eerst volgende vaste verandermoment op 1 oktober 2020. De
nationale en internationale beoordeling, bedoeld onder paragraaf 3 van de toelichting
van deze regeling, zullen namelijk gelijktijdig plaatsvinden. Om die reden zal de
verlenging van een openstellingsperiode en nieuwe openstelling van de subsidiemodule
Internationaal innoveren voor Global Stars-innovatieprojecten, waar deze wijzigingsregeling
mede op ziet, spoedig moeten plaatsvinden. Zo krijgen de gebruikers van de subsidiemodule
Internationaal innoveren nu tot en met 30 november 2020 om aanvragen in te dienen
voor een eerdere call betreffende Global Stars-innovatieprojecten, alsook van 16 juni
2020 tot en met 15 oktober 2020 de mogelijkheid om een subsidie aan te vragen voor
een nieuwe call betreffende Global Stars-innovatieprojecten. Omdat de verlengde en
nieuwe openstellingsperiode van deze subsidiemodule pas op 30 november 2020 respectievelijk
15 oktober 2020 zal eindigen, heeft de doelgroep voldoende tijd om een aanvraag voor
te bereiden en in te dienen.
Ook is de doelgroep van de voormelde submodules van de subsidiemodule Vroegefasefinanciering
gebaat bij spoedige inwerkingtreding. Hierdoor zal de doelgroep (wederom) gebruik
kunnen maken van deze submodules. Omdat de openstellingsperiode voor deze submodules
tot en met 29 oktober 2020 zal lopen, heeft de doelgroep ook voldoende tijd om op
voormelde wijzigingen te anticiperen. Daarom kan ook hier afwijking van de systematiek
van de vaste verandermomenten worden gerechtvaardigd.
De Staatssecretaris van Economische Zaken en Klimaat,
M.C.G. Keijzer