Besluit van de Staatssecretaris van Economische Zaken en Klimaat van 20 december 2019, nr. WJZ/ 19315942, tot wijziging van het Instellingsbesluit topteams in de implementatiefase topsectorenbeleid (Instellingsbesluit topteams Missiegedreven Topsectoren- en Innovatiebeleid)

De Staatssecretaris van Economische Zaken en Klimaat, handelende in overeenstemming met de Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, de Minister van Infrastructuur en Waterstaat, de Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, en de Minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit;

Gelet op artikel 2, eerste lid, van de Wet vergoedingen adviescolleges en commissies;

Besluit:

ARTIKEL I

Het Instellingsbesluit topteams in de implementatiefase topsectorenbeleid wordt als volgt gewijzigd:

A

Artikel 1 wordt als volgt gewijzigd:

1. In onderdeel a wordt ‘de Minister van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie’ vervangen door ‘Minister van Economische Zaken en Klimaat’.

2. In onderdeel b, wordt ‘eerste tot en met negende lid’ vervangen door ‘eerste lid, onderdelen a tot en met j’, en wordt de punt vervangen door een puntkomma.

3. Er worden onderdelen toegevoegd, luidende:

c. boegbeeld:

een lid dat geldt als ambassadeur van een topsector voor ondernemers, overheid en onderzoeksinstellingen;

d. MKB’er:

een lid dat beschikt over kennis van, inzicht in en ervaring met het werken in een MKB-bedrijf;

e. wetenschapper:

een lid dat beschikt over kennis van, inzicht in en ervaring met het werken in de wetenschappelijke wereld;

f. topambtenaar;

een lid dat beschikt over kennis van, inzicht in en ervaring met het werken voor het openbaar bestuur.

B

Artikel 2 komt te luiden:

Artikel 2

• 1. Er zijn de volgende topteams:

  • a. Agro-Food;

  • b. Chemie;

  • c. Creatieve Industrie;

  • d. Energie;

  • e. High Tech Systemen en Materialen;

  • f. Life Sciences & Health;

  • g. Logistiek;

  • h. Tuinbouw en Uitgangsmaterialen;

  • i. Water en Maritiem;

  • j. ICT.

• 2. Een commissie heeft tot taak om overeenkomstig het Missiegedreven Innovatiebeleid met Impact als bedoeld in de brief van de Minister en Staatssecretaris van Economische Zaken en Klimaat van 13 juli 2018 (Kamerstukken II 2017/18, 33 009, nr. 63):

  • a. publiek – private samenwerking te stimuleren binnen en tussen de Topsectoren, gericht op het benutten van de economische kansen van de maatschappelijke uitdagingen;

  • b. een of meer agenda’s op te stellen en uit te voeren met hierin aandacht voor in elk geval kennis en innovatie, internationalisering en human capital;

  • c. input te leveren voor de monitoring van de voortgang van dit beleid;

  • d. knelpunten die de voortgang van dit beleid hinderen te signaleren en op te pakken.

C

De artikelen 3, 7, 8, 9, en 10 vervallen, onder vernummering van de artikelen 4 tot en met 6, tot de artikelen 3 tot en met 5.

D

Artikel 3 (nieuw) komt te luiden:

Artikel 3

• 1. Een commissie bestaat uit:

  • a. Een boegbeeld dat tevens voorzitter is;

  • b. Een MKB’er;

  • c. Een wetenschapper;

  • d. Een topambtenaar.

• 2. De voorzitter en de andere leden worden door de Minister, in overeenstemming met de Minister die het mede aangaat, benoemd, geschorst of ontslagen.

• 3. Een commissie kan voor de uitvoering van haar taken een of meer deskundigen uitnodigen.

• 4. Een boegbeeld, een MKB’er of een wetenschapper brengt op persoonlijke titel zijn kennis en ervaring in en treedt niet op als vertegenwoordiger van een specifieke belangengroep.

• 5. In tegenstelling tot het eerste lid, onderdeel b, bestaat een commissie als bedoeld in artikel 2, lid 1, onderdeel f, uiterlijk tot en met 31 december 2023 uit twee MKB’ers.

E

Artikel 4 (nieuw) wordt als volgt gewijzigd:

In het vierde lid wordt ‘bij het Ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie’ vervangen door ‘bij het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat’.

F

Artikel 5 (nieuw) wordt als volgt gewijzigd:

1. In het eerste en tweede lid wordt ‘bijlage B van het Bezoldigingsbesluit burgerlijke rijksambtenaren 1984’ vervangen door ‘paragraaf 6.3 van de CAO Rijk’.

2. In het tweede lid wordt ‘benoemd als vertegenwoordiger van het MKB’ vervangen door ‘benoemd als MKB’er’.

3. In het derde lid vervalt ‘of meer’, en wordt ‘benoemd als vertegenwoordiger van het MKB’ vervangen door ‘benoemd als MKB’er’.

G

Artikel 6 (nieuw) komt te luiden:

Artikel 6

Dit besluit wordt aangehaald als: Instellingsbesluit topteams Missiegedreven Topsectoren- en Innovatiebeleid.

ARTIKEL II

Dit besluit treedt in werking met ingang van 1 januari 2020.

Dit besluit zal met de toelichting in de Staatscourant worden geplaatst.

’s-Gravenhage, 20 december 2019

De Staatssecretaris van Economische Zaken en Klimaat, M.C.G. Keijzer

TOELICHTING

Het doel van het Missiegedreven Topsectoren-en Innovatiebeleid is om de economische kansen van de maatschappelijke uitdagingen en sleuteltechnologieën te benutten. Om deze doelstelling te realiseren worden de topteams met dit besluit gecontinueerd voor de periode 2020–2023.

Daarnaast regelt dit besluit de continuering van het Team ICT als Topteam ICT.

Topsectorenaanpak

Het beleid om het bedrijfsleven te stimuleren bestaat uit twee sporen. Ten eerste is er generiek beleid waarvan alle bedrijven gebruik van kunnen maken. Voorbeelden zijn vermindering van regeldruk, een goede aansluiting tussen onderwijs en arbeidsmarkt, financiering en fiscaliteit. Ten tweede is er specifiek beleid dat is gericht op slimme samenwerking tussen ondernemers, onderzoekers en de overheid: de Topsectorenaanpak.

De Topteams zijn ingesteld in 2011 en werken aan belangrijke thema’s zoals kennis en innovatie, human capital en internationalisering. Deze inzet heeft zijn vruchten afgeworpen. Dit blijkt onder meer uit de sterk gestegen PPS inzet (zowel publiek als privaat) over de jaren.

Missiegedreven Topsectoren- en Innovatiebeleid

Op dit moment staan we wereldwijd voor grote maatschappelijke uitdagingen zoals gezond oud worden, voldoende schoon water en veilig voedsel, minder uitstoot van broeikasgassen en een veilig Nederland om in te wonen en te werken. Daarnaast veranderen nieuwe technologieën zoals fotonica, quantum-, nano-, high-tech technologie ons leven ingrijpend. Deze uitdagingen en sleuteltechnologieën moeten worden gekoppeld aan economische kansen, want uitdagingen van nu zijn potentiële aanjagers voor ons toekomstig verdienvermogen.

Dit heeft geresulteerd in het Missiegedreven Topsectoren-en Innovatiebeleid waarbij de economische kansen van de maatschappelijke uitdagingen en de ambitie om een vooraanstaande rol te spelen op een aantal sleuteltechnologieën centraal staan. Dit betekent concreet dat er voor de maatschappelijke uitdagingen een aantal heldere missies is opgesteld. Voor de sleuteltechnologieën worden meerjarige programma’s opgesteld om de ontwikkeling en benutting te versnellen. Tevens zal er meer gericht cross-sectoraal worden samengewerkt en worden vernieuwers en uitdagers nadrukkelijker betrokken dan voorheen.

De missies

De missies zijn opgesteld op initiatief van de betrokken departementen en in nauwe samenspraak met de topteams, het bedrijfsleven, de kennisinstellingen en andere relevante maatschappelijke partners.

Deze missies zijn richtinggevend voor het opstellen van publiek-private kennis-en innovatieagenda’s (KIA’s). Daarmee zijn niet langer sectoren, maar maatschappelijke uitdagingen en sleuteltechnologieën het uitgangspunt van die agenda’s. Waar bij het opstellen van de missies de departementen het initiatief namen, is het aan de topteams om de agenda’s op te stellen en hun inzet op het gebied van innovatie, human capital en internationalisering verder uit te werken.

Samenstelling Topteams

De huidige publiek-private samenwerkingsvorm in topteams wordt binnen het Missiegedreven Topsectoren-en Innovatiebeleid gecontinueerd. De missiegedreven aanpak vraagt om vernieuwde netwerken met nieuwe partijen, zoals maatschappelijke organisaties, regionale partijen en uitdagers en sectoren die nog niet of niet voldoende betrokken waren. Het is aan de topteams om deze partijen actief te betrekken. Van elk Topteam wordt het boegbeeld en de overige drie leden van de gouden driehoek (wetenschapper, MKB’er en topambtenaar) benoemd.

Verantwoordelijkheden Topteams

De Topteams hebben een aantal verantwoordelijkheden voor de periode 2020–2023:

• Stimuleren van publiek – private samenwerking binnen- en tussen de Topsectoren, gericht op het benutten van de economische kansen van de maatschappelijke uitdagingen.

• Bijdragen aan de verduurzaming- en digitaliseringsopgaven van de eigen sector, zoals vastgesteld in de missies.

• Opstellen en uitvoeren van de kennis-en innovatieagenda’s in overleg met NWO, TO2 en Hogescholen en de overige voor de topsector van belang zijnde partners daarbij gebruik maken van de middelen zoals vastgelegd in het kennis-en innovatieconvenant

• Een specifieke strategie voor valorisatie en marktcreatie opnemen in de KIA om deze kennis actief over te dragen en toe te passen en om een markt te creëren voor deze innovaties.

• De internationale ambities en doelstellingen voor de Topsector definiëren en uitvoeren door samenhangende activiteiten gericht op: R&D samenwerking, handel/export en acquisitie. Dit kan zowel direct als via de Werkplaats (i.s.m. VNO-NCW).

• Het agenderen en uitvoeren van sectorale opgaven en uitdagingen in relatie tot human capital en het agenderen van de (voorziene) knelpunten in wet- en regelgeving of juist mogelijke stimuleringsregelingen. Deze agenda kan zowel sectoraal worden opgesteld als gedeeltelijk of volledig worden ondergebracht in een collectieve Roadmap Human Capital Topsectoren.

• Actief verbinding zoeken met het MKB, de regio’s en de Europese Unie.

Opdracht Topteams

Om invulling te geven aan de verantwoordelijkheden hebben de topteams de volgende taken:

• Richting geven aan de inhoudelijke scope van de inzet op kennis en innovatie middels de KIA’s.

• Adviseren over de doelmatige en doeltreffende besteding van het jaarlijks door EZK beschikbaar gestelde werkbudget.

• Adviseren over de doelmatige en doeltreffende besteding van het jaarlijks door BuZa beschikbaar gestelde budget om internationalisering te stimuleren.

• Ten behoeve van de human capital agenda verbinding zoeken met andere Topsectoren in de Human Capital Roadmap en aansluiten bij relevante organisaties en samenwerkingsverbanden.

• Opstellen van het MKB versterkingsplan 2020 waarmee de Topsector de inhoudelijke scope van de MKB Innovatiestimuleringsregeling Topsectoren (MIT) bepaalt. In 2020 zal worden geëvalueerd of deze inhoudelijke scope sectoraal blijft voor de jaren 2021–2023.

• Periodiek overleg met de Staatsecretaris EZK over de voortgang van het beleid. Tijdens dit overleg kunnen ook plannen voor de sector aan de Staatssecretaris gepresenteerd worden.

De gouden driehoek

Het boegbeeld is de ambassadeur van de betreffende Topsector en aanspreekpunt voor ondernemers, overheid en onderzoeksinstellingen (triple helix). Tevens is het boegbeeld adviseur van de staatssecretaris van EZK op het Missiegedreven Topsectoren- en Innovatiebeleid en daarvoor relevante andere beleidsterreinen. Het boegbeeld heeft de verantwoordelijkheid om de integraliteit tussen de verschillende agenda aspecten, gericht op kennisontwikkeling en innovatie, human capital, internationalisering, wet- en regelgeving, valorisatie en marktcreatie, te bewaken. Tot slot heeft het boegbeeld de verantwoordelijkheid om in samenspraak met het ministerie van EZK en overige betrokken departementen een passend, divers en goed functionerend topteam samen te stellen.

De MKB’er dient als aanspreekpunt voor MKB en relevante brancheorganisaties en heeft de verantwoordelijkheid om opgaven en uitdagingen voor het MKB te verbinden aan de integrale actieagenda van de Topsector en om daar concreet handelingsperspectief voor het MKB aan te verbinden.

De Wetenschapper legt de verbindingen met de Kennispartners, zijnde KNAW- en NWO-instituten, Universiteiten, TO2’s en Hogescholen en andere kennisinstituten die belangrijk zijn voor de topsector. De Captain of Science heeft de verantwoordelijkheid om verbindingen tussen relevante onderzoeksinstellingen en wetenschappers en de KIA/KIC te organiseren en de samenhang- en bij te dragen aan synergie met de Nationale Wetenschapsagenda (NWA).

De topambtenaar dient als aanspreekpunt van de Rijksoverheid in de triple helix. Tevens is de Rijksvertegenwoordiger aanpreekpunt voor andere departementen en andere overheden en inzet op synergie- en verbinding van beleidsdoelstellingen rijk en regio. De topambtenaar heeft de verantwoordelijkheid om de publieke kant van de publiek- private samenwerking in- en tussen Topsectoren en de aansluiting op de missies te bewaken. Daarnaast bekijkt de topambtenaar in samenspraak met de relevante departementen op welke wijze het rijksbeleid (zoals wet- en regelgeving, inkoopbeleid, onderzoek en innovatie, buitenlandbeleid etc) optimaal kan bijdragen aan het realiseren van de doelen van de topsectoragenda’s (KIA, HCA, internationalisering).

Tot slot fungeren de boegbeelden en leden van de topteams vanwege hun sectorspecifieke expertise als klankbord voor de departementen en worden ze gestimuleerd om behoeften uit de sector te agenderen en te verwerken in de verschillende agenda’s.

Instellingsbesluit

Het eerste Instellingsbesluit dateert van 13 februari 2012 en regelde de benoeming van de leden van de topteams tot en met 31 augustus 2015. Daarna is met het wijzigingsbesluit van 25 augustus 2015, de benoeming van de leden van de topteams verlengd tot en met 31 december 2019. Omdat ook na deze datum het Topsectorenbeleid wordt gecontinueerd is er een verlenging nodig. Dit wordt geregeld met onderhavig wijzigingsbesluit, waarin de instelling van de topteams wordt gecontinueerd en de nieuwe leden van de topteams worden benoemd tot en met 31 december 2023.

Vergoeding

Gelet op de ervaringen van de afgelopen jaren, wordt de arbeidsduurfactor gecontinueerd op 0,3 (3 dagdelen in de week) voor de boegbeelden en 0,222 voor de MKB’ers.

Topteam ICT

Daarnaast regelt dit besluit de continuering van het Team ICT als Topteam ICT. Het Topteam ICT zorgt voor een dwarsdoorsnijdende agenda met toepassingen in de Topsectoren.

De Staatssecretaris van Economische Zaken en Klimaat, M.C.G. Keijzer