Verkeersbesluit toelaten speed-pedelec op fietspad langs de N998 buiten de bebouwde kom tussen Kantens en Usquert

Nr. 2019/05

Inleiding

Eind jaren negentig is de maatregel “Bromfiets op de rijbaan” (hierna genoemd BOR) ingevoerd. Deze hield in dat binnen de bebouwde kom, op wegen met een maximumsnelheid van 50 en lager, de bromfiets van het fietspad naar de rijbaan werd verwezen. Tegelijk werd de maximumsnelheid voor bromfietsen op de rijbaan verhoogd naar 45 km/u. Bij de evaluatie bleek dat deze maatregel een zeer gunstig effect op de verkeersveiligheid had. Bij de verdere uitwerking van de wegencategorisering is ervoor gekozen om ook buiten de bebouwde kom op erftoegangswegen met een gescheiden (brom)fietsvoorziening de bromfiets op de rijbaan te laten rijden. Dit functioneert eveneens naar tevredenheid.

Als gevolg van de nieuwe Europese regelgeving heeft de speedpedelec, de elektrische fiets die een maximumsnelheid van 45 kilometer per uur kan bereiken per 1 januari 2017, de juridische status van bromfiets gekregen. Deze aanwijzing heeft tot gevolg dat de berijder van de speedpedelec op veel plaatsen, net als de bromfietsers, van de rijbaan gebruik moet maken.

Door de berijder van de speedpedelec op een aantal wegen, afhankelijk van de situatie zelf te laten beoordelen wat de veiligste optie is (rijbaan of fietspad), wordt een positief effect op de verkeersveiligheid verwacht. Onderzoek toont aan dat twee derde van de speedpedelecgebruikers de auto wil laten staan. Het gaat om een zeer bewuste groep gebruikers die om reden van reistijd, gezondheid, milieu en plezier voor de speedpedelec hebben gekozen. De gemeente Het Hogeland wil, in navolging van de provincie Groningen, voor zover dit veilig kan en waar mogelijk de speedpedelec en haar gebruiker faciliteren.

In navolging van de provincie Groningen, wil de gemeente Het Hogeland de speedpedelecgebruikers voorzien van een keuzemogelijkheid: of gebruik maken van de hoofdrijbaan of het naastgelegen fietspad. Het betreft hier het fietspad langs de N998 op het gedeelte tussen Kantens en Usquert. Verwacht wordt dat de maatregel de verkeersveiligheid, voor met name de gebruiker van de speedpedelec, dient.

Bevoegdheid

Op grond van artikel 18, eerste lid, onder b, van de Wegenverkeerswet 1994 is het college van Burgemeester en Wethouders van de gemeente Het Hogeland bevoegd dit verkeersbesluit te nemen. Het betreft namelijk verkeer op een fietspad dat onder beheer van de gemeente Het Hogeland valt.

Overwegingen ten aanzien van het besluit

Krachtens artikel 15 lid 1 van de Wegenverkeerswet 1994 dient er een verkeersbesluit te worden genomen voor de plaatsing van de in artikel 12 van het Besluit administratieve bepalingen inzake het wegverkeer opgenomen verkeerstekens, evenals voor onderborden voor zover daardoor een gebod of verbod ontstaat of wordt gewijzigd.

Met het verkeersbesluit wordt beoogd:

• het verzekeren van de veiligheid op de weg;

• het beschermen van weggebruikers en passagiers;

• het in stand houden van de weg en het waarborgen van de bruikbaarheid daarvan;

• het zoveel mogelijk waarborgen van de vrijheid van het verkeer.

Belangenafweging:

De praktijk laat zien dat er belangrijke verschillen zijn tussen de speedpedelec en de bromfiets, namelijk:

• verschillen in de eigenschappen van de speedpedelec en de bromfiets en

• snelheidsverschillen tussen speedpedelec enerzijds, en de bromfiets en het overige gemotoriseerd verkeer anderzijds.

Er zijn duidelijke verschillen tussen de speedpedelec en de reguliere bromfiets ondanks dat ze dezelfde juridische status hebben. Naast een verschil in uiterlijk, gedrag en massa verschilt ook de gereden snelheid. De gemiddelde kruissnelheid op de rijbaan van de ‘reguliere’ bromfiets binnen de kom is 40 kilometer per uur, die van de speedpedelec is 32 kilometer per uur. Aannemelijk is dat buiten de bebouwde kom daar hier een vergelijkbaar verschil in zit.

Ook varieert de gereden snelheid van een speedpedelec sterk door dat deze afhankelijk is van de situatie (zoals batterijlading, weersomstandigheden en de mate waarop de berijder van de speedpedelec mee kan/wil trappen, als ook de fysieke conditie van de berijder. Een speedpedelec verschilt wezenlijk met de 'reguliere' bromfiets.

Op de N998, wegvak Kantens – Usquert, is het snelheidsverschil tussen de speedpedelec en het overige gemotoriseerde verkeer groot. Op drukke momenten zal er moeilijk ingehaald kunnen worden waardoor gevaarlijke situaties kunnen ontstaan. En waar de berijder van de speedpedelec zich erg kwetsbaar voelt.

De gemeente Het Hogeland is met de provincie Groningen van mening dat de berijder van de speedpedelec niet verplicht moet zijn om net als de bromfietser de rijbaan te gebruiken. De berijder van de speedpedelec komt in vergelijking met een bromfietser veel minder goed mee met het verkeer. Berijders van de speedpedelec ervaren daardoor een gevoel van onveiligheid. Daarom is gekeken waar de berijders van de speedpedelec een alternatief kan worden geboden. Daarom zijn op grond van het bovenstaande door de provincie Groningen een aantal criteria opgesteld om inzichtelijk te maken op welke wegvakken we de berijder van de speedpedelec kunnen voorzien van een keuzemogelijkheid. Of gebruik maken van de hoofdrijbaan of het naastgelegen fietspad. De gemeente Het Hogeland conformeert zich aan deze criteria.

De navolgende criteria zijn bepalend voor het kunnen aanwijzen van de wegvakken:

• het snelheidsverschil mag niet te groot zijn tussen de speedpedelec en het overige gemotoriseerde verkeer. Daarom beperkt de provincie Groningen zich tot wegvakken buiten de kom met een naastgelegen fietspad waar de maximum toegestane snelheid 60 km/u is. Daarbij geldt dat wegvakken buiten de kom met een gemeten snelheid (V85-waarde) boven de 65 km/u niet worden aangewezen. (15% van de weggebruikers rijdt dan sneller dan 65 km/u). Op deze plaatsen is het snelheidsverschil tussen de speedpedelec en het overige gemotoriseerde verkeer te hoog.

• een verkeersintensiteit boven de 10.000 motorvoertuigen per etmaal. Bij deze intensiteiten wordt het moeilijker voor het overige gemotoriseerde verkeer om de speedpedelec veilig in te halen. Dit is tevens nadelig voor de verkeersveiligheid en de doorstroming op de weg.

• de wegvakken moeten zijn voorzien van een naastgelegen fietspad dat (in twee richtingen) minimaal twee meter breed is.

Conclusie

Uit bovengenoemd onderzoek van de provincie Groningen blijkt dat het op de N998, buiten de bebouwde kom tussen Kantens en Usquert trajecten, het veiliger wordt geacht om de berijder van de speedpedelec een keuzemogelijkheid te bieden om uit te wijken naar het fietspad. Benadrukt wordt dat deze keuzevrijheid nog steeds niet de ideale oplossing is omdat ook met de speedpedelec op het fietspad net zoals bij de bromfietser risico's met zich meebrengt. Daarom gaan we de maatregelen evalueren en houden we ook de (landelijke) ontwikkelingen in de gaten en zullen hier zo nodig op inspelen.

Overleg

Conform artikel 24 van het Besluit administratieve bepalingen inzake het wegverkeer is er overleg geweest met de Politie Eenheid Noord-Nederland, DROS Infra/Verkeersadvies, die bij brief van 19 juli 2019, kenmerk 20190711000412, heeft bericht geen bezwaar te hebben tegen de voorgenomen verkeersmaatregelen.

Wettelijk kader

Op dit besluit zijn de desbetreffende bepalingen van het Besluit administratieve bepalingen inzake het wegverkeer en de Wegenverkeerswet 1994 van kracht. Tevens is van toepassing het “Algemeen Mandaatbesluit van 3 januari 2019”, Gemeenteblad 2019-9142 en het ondermandaatbesluit van 3 januari 2019, Gemeenteblad 2019-7496.

Besluit

• 1. Op grond van de voorgaande overwegingen is het college van Burgemeester en wethouders van Het Hogeland tot het besluit gekomen om bestuurders van speedpedelec op de N998 op het wegvak tussen Kantens en Usquert (buiten de bebouwde kom) de mogelijkheid te bieden gebruik te maken van het verplichte fietspad in plaats van de rijbaan.

• 2. Dat een en ander wordt gerealiseerd door het aanbrengen van onderborden met de tekst 'Speedpedelec toegestaan' onder de borden model G11 van het RVV 1990.

Openbare bekendmaking en bezwaar

Belanghebbenden kunnen op grond van de Algemene wet bestuursrecht binnen zes weken na bekendmaking van dit besluit daartegen een gemotiveerd bezwaarschrift indienen bij burgemeester en wethouders van de gemeente Het Hogeland, Postbus 26, 9980 AA Uithuizen.

Winsum, 25 juli 2019

Burgemeester en wethouders voornoemd,

namens hen,

teamcoach van het team Ruimte - Infra

wg. J. Koomans van den Dries.