TOELICHTING
Inleiding
Met deze wijziging van de Regeling zorgverzekering wordt het geneesmiddel emicizumab
(merknaam: Hemlibra) voor nieuwe indicaties in de sluis geplaatst.
Emicizumab
Sluis
Met het oog op het nemen van maatregelen die een beheerste instroom in het basispakket
mogelijk maken, is per 1 juli 2018 in artikel 2.4a van het Besluit zorgverzekering
(Bzv) de bevoegdheid om dure intramurale geneesmiddelen (tijdelijk) uit te sluiten
nadrukkelijk geregeld (Stb. 2018, 131). De toepassing van deze bevoegdheid wordt ‘de sluis’ genoemd. Zolang een geneesmiddel
in de sluis is geplaatst, is het uitgesloten van het basispakket en wordt het niet
vergoed uit hoofde van de zorgverzekering.
Een intramuraal geneesmiddel komt in aanmerking voor de sluis in de volgende twee
gevallen:
-
• het verwacht macrokostenbeslag van de verstrekking van het geneesmiddel voor de behandeling
van één nieuwe indicatie of van meerdere nieuwe (toekomstige) indicaties samen bedraagt
€ 40 miljoen of meer per jaar. Alle nieuwe indicaties worden in de sluis geplaatst;
-
• de verwachte kosten van de verstrekking van het geneesmiddel voor de behandeling van
een nieuwe indicatie zijn € 50.000 of meer per jaar en het verwachte macrokostenbeslag
van die verstrekkingen bedraagt € 10 miljoen of meer per jaar. Ook deze indicatie
wordt in de sluis geplaatst.
Onder een nieuwe indicatie valt niet alleen een indicatie waarvoor het geneesmiddel
wordt geregistreerd, maar ook ‘off-label’ gebruik van het geneesmiddel dat wordt geprotocolleerd
of gestandaardiseerd door de beroepsgroep. Plaatsing in de sluis geschiedt uiterlijk
binnen een maand na registratie respectievelijk vaststelling van het protocol of de
standaard voor de eerstvolgende nieuwe indicatie.
Terwijl het geneesmiddel in de sluis is geplaatst, kan eventuele opname in het basispakket
worden beoordeeld. Hierover kan Zorginstituut Nederland (hierna: Zorginstituut) adviseren.
De sluis maakt het mogelijk maatregelen te treffen om de verstrekking van het geneesmiddel
op betaalbare wijze via het basispakket toegankelijk te maken en te houden. Dit kunnen
financiële maatregelen zijn, in het bijzonder het sluiten van een financieel arrangement
met de leverancier van het geneesmiddel, alsmede maatregelen om gepast gebruik van
het geneesmiddel te bevorderen en te borgen.
Nieuwe indicaties
Emicizumab is een intramuraal geneesmiddel dat op dit moment beschikbaar is voor de
routineprofylaxe van bloedingen bij patiënten met hemofilie A met remmers tegen factor
VIII.
Op 31 januari 2019 heeft het Committee for Medicinal Products for Human Use (hierna:
CHMP) een positieve opinie afgegeven over het gebruik van emicizumab voor de routineprofylaxe
van bloedingen bij patiënten met ernstige hemofilie A (FVIII<1%) zonder remmers tegen
factor VIII. Emicizumab kan bij alle leeftijdsgroepen worden gebruikt. Het oordeel
van de CHMP is aan de Europese Commissie voorgelegd in het kader van toelating tot
de Europese markt.
Toepassing sluis
De verstrekking van het geneesmiddel emicizumab bij de behandeling van bovengenoemde
nieuwe indicatie komt in aanmerking voor plaatsing in de sluis. Dit was reeds aangekondigd
in de brief aan de Tweede Kamer (Kamerstukken II 2017/2018, 29 477, nr. 521).
De prijs per behandeling van emicizumab in Nederland varieert afhankelijk van de dosering
en het behandelschema. De landelijk gehanteerde lijstprijs (excl. BTW) per flacon
van 30 mg emicizumab is € 2.271. De onderhoudsdosering van emicizumab is 6 mg per
kg lichaamsgewicht per vier weken. Uitgaande van een gemiddeld lichaamsgewicht van
69 kg zullen de behandelkosten circa € 400.000 per patiënt op jaarbasis bedragen.
In december 2018 publiceerde het Zorginstituut de meest recente Horizonscan geneesmiddelen,
waarin voor emicizumab een verwacht aantal patiënten werd vermeld van 45. Daarbij
is uitgegaan van een beperkt marktaandeel voor emicizumab naar de inschattingen van
behandelaren op dat moment. Aangezien de sluis is bedoeld om financiële risico’s te
beteugelen, wordt bij risicoanalyses voor toepassing van de sluis uitgegaan van het
maximale financiële risico dat zou kunnen ontstaan.
Navraag bij de beroepsgroep leert dat het potentieel maximaal aantal patiënten dat
in aanmerking komt voor behandeling met emicizumab aanzienlijk hoger ligt en op termijn
de 720 patiënten met een ernstige vorm van hemofilie A kan omvatten. Het macrokostenbeslag
kan hierdoor oplopen tot € 290 miljoen op jaarbasis. Daarmee voldoet de verstrekking
van emicizumab voor deze behandeling aan de criteria voor toepassing van de sluis.
Consequentie van de toepassing van de sluis op de behandeling voor de nieuwe indicatie
is dat ook toekomstige indicaties van emicizumab niet zonder meer deel zullen uitmaken
van het basispakket. Emicizumab wordt met deze regeling daarom uitgesloten van het
basispakket voor de behandeling van hemofilie. Hierbij wordt een uitzondering gemaakt
voor de reeds bestaande indicatie. Emicizumab was immers eerder al geregistreerd voor
de routineprofylaxe van bloedingen bij patiënten met hemofilie A met remmers tegen
factor VIII. Het belangrijkste verschil is dat de bestaande indicatie uitsluitend
gericht is op patiënten met remmers tegen factor VIII, terwijl de nieuwe indicatie
betrekking heeft op patiënten zonder remmers tegen factor VIII. De verstrekking van
emicizumab in het kader van de behandeling van de bestaande indicatie wordt niet geraakt
door de toepassing van de sluis en kan vergoed blijven worden uit hoofde van de zorgverzekering.
Vervolg
De leverancier is reeds geïnformeerd over de toepassing van de sluis op de behandelingen
met emicizumab. De volgende stap is advisering door het Zorginstituut over opname
in het basispakket. Ten behoeve van de advisering wordt de leverancier verzocht een
dossier in te dienen bij het Zorginstituut. In het advies kan het Zorginstituut ingaan
op het sluiten van een financieel arrangement of het bevorderen van gepast gebruik.
Wanneer het advies is uitgebracht en er – voor zover van toepassing – sprake is van
succesvolle onderhandelingen over een financieel arrangement en van waarborgen voor
gepast gebruik, kan besloten worden de verstrekking van emicizumab voor de routineprofylaxe
van bloedingen bij patiënten met ernstige hemofilie A (FVIII<1%) zonder remmers tegen
factor VIII, alsnog in het basispakket op te nemen.
De Minister voor Medische Zorg,
B.J. Bruins