Vrijstelling op grond van artikel 46, eerste lid, Wet gewasbeschermingsmiddelen en biociden inzake de biociden Aqua-K-Othrine® (Vrijstelling Aqua-K-Othrine® exotische muggen 2018)

IENW/BSK-2018/28706

De Staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat,

handelende in overeenstemming met de Minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit;

gezien het verzoek van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport van 15 februari 2018 (kenmerk brief: 1298028-173531-PG) tot vrijstelling van het verbod op het gebruik van de biocide Aqua-K-Othrine® op basis van de werkzame stof deltamethrin, ten behoeve van de bestrijding van de adulten van exotische muggen en uitvoeringsbesluit (EU) 2016/714 van de Europese Commissie van 11 mei 2016 betreffende de verlenging van de maatregel die Nederland heeft getroffen voor het op de markt aanbieden of het gebruik van de biociden Vectobac en Aqua-K-Othrine® overeenkomstig artikel 55, lid 1, van Verordening (EU) nr. 528/2012 van het Europees Parlement en de Raad;

gelet op artikel 46, eerste lid, van de Wet gewasbeschermingsmiddelen en biociden;

BESLUIT:

Artikel 1

In verband met de bestrijding van invasieve exotische muggen wordt op grond van artikel 46, eerste lid, van de Wet gewasbeschermingsmiddelen en biociden vrijstelling verleend van het verbod, bedoeld in artikel 43, eerste en tweede lid, van de Wet gewasbeschermingsmiddelen en biociden, om in strijd te handelen met artikel 17, eerste, vijfde en zesde lid van verordening (EU) nr. 528/2012, in dit geval inzake het onder voorwaarden op de markt aanbieden en gebruiken van de biocide Aqua-K-Othrine®.

Artikel 2

Ten behoeve van de bestrijding van de adulten van invasieve exotische muggen is het op de markt aanbieden voor uitsluitend het hierna genoemde gebruik en het gebruik in de hierna genoemde omstandigheden toegestaan van:

  • a) op en tot 200 meter rond bedrijven die gebruikte banden importeren;

  • b) op overige locaties mits aan elk van de volgende voorwaarden is voldaan:

    • 1. De noodzaak van de bestrijding van exotische muggen op de betreffende locatie blijkt uit een advies van het RIVM en de NVWA.

    • 2. Aangetoond kan worden dat de bestrijdingsstrategie is gekozen met de minste milieubelasting.

    • 3. Na het beëindigen van de bestrijding worden per locatie de werkwijze en het behaalde resultaat geëvalueerd en wordt hierover gerapporteerd aan de Minister van Infrastructuur en Waterstaat.

Artikel 3

Aan de vrijstelling, bedoeld in artikel 1, zijn de in de bijlage bij dit besluit opgenomen beperkingen en voorschriften verbonden.

Artikel 4

De vrijstelling wordt verleend van 25 april tot 1 november 2018.

Artikel 5

Dit besluit wordt aangehaald als: Vrijstelling Aqua-K-Othrine 2018

Dit besluit zal met bijlagen en de toelichting in de Staatscourant worden geplaatst.

De Staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat, S. van Veldhoven-van der Meer

BIJLAGE

Voorschriften en beperkingen voor gebruik Aqua-K-Othrine®

De volgende zinnen dienen op het etiket te worden opgenomen:

Pictogram: GHS07/GHS09

Signaalwoord: Waarschuwing

H-zinnen:

H302: Schadelijk bij inslikken.

H319: Veroorzaakt ernstige oogirritatie.

H410: Zeer giftig voor in het water levende organismen, met langdurige gevolgen.

P-zinnen:

P280c: Beschermende handschoenen en beschermende kleding dragen.

P284: Adembescherming dragen.

P301+P310: NA INSLIKKEN: Onmiddellijk een ANTIGIFCENTRUM/arts/... raadplegen.

Milieuvoorschriften voor toepassing op en rond bedrijven die gebruikte banden importeren.

Om aquatische organismen te beschermen dient voorkomen te worden dat het middel via drift in oppervlaktewater komt of kan komen;

Om aquatische organismen te beschermen dient voorkomen te worden dat het middel via afspoeling van verhard of onverhard oppervlak in oppervlaktewater komt of kan komen;

Het middel mag niet worden toegepast op plaatsen waar bijen, hommels en andere bestuivers actief naar voedsel zoeken.

Behandeld water niet lozen op de riolering of op het oppervlaktewater, maar behandeld water dient te worden verdampt of direct op de bodem te worden gebracht zonder risico’s van afspoeling naar oppervlaktewater;

Het middel uitsluitend toepassen op plekken zonder natuurwaarde, zoals bosschages op en rond particulier terrein of openbaar groen waar geen emissie naar water kan optreden.

TOELICHTING

Inleiding

Bij brief van 15 februari 2018 (kenmerk brief: 1298028-173531-PG), heeft de Minister voor Medische Zorg en Sport gevraagd om een vrijstelling van het verbod op het gebruik van de volgende middelen voor de bestrijding van invasieve exotische muggen:

  • • VectoMax® op basis van de werkzame stoffen Bacillus thuringiensis israeliensis (Bti) en Bacillus sphaericus (Bs);

  • • VectoBac®WG op basis van de werkzame stof Bacillus thuringiensis israeliensis (Bti) en

  • • Aqua-K-Othrine® op basis van deltamethrin.

Volksgezondheid en invasieve exotische muggen

Invasieve exotische muggen, waaronder de Aziatische tijgermug, kunnen diverse potentieel ernstige ziekten zoals knokkelkoorts (dengue) overdragen en daarom worden deze muggen bestreden. Voor veel infectieziekten die via muggen worden overgedragen is geen adequate behandeling of vaccin beschikbaar. Het voorkómen van vestiging van exotische muggen is daarom een voorzorgsmaatregel om uitbraken van infectieziekten te voorkomen zoals die zich in de zomer van 2017 in Italië heeft voorgedaan, waarbij een uitbraak van het chikungunyavirus gemeld werd.

Door het bestrijden van de vestiging van exotische muggen die ziekten kunnen overdragen, kan worden voorkomen dat biociden grootschalig moeten worden ingezet, zoals nu het geval is in landen waar deze muggen zijn gevestigd en genoemde ziekten voorkomen.

Risicobeoordeling College voor de toelating van gewasbeschermingsmiddelen en biociden (Ctgb)

Vanuit humaantoxicologisch oogpunt zijn er geen bezwaren tegen een vrijstelling waarbij Aqua-K-Othrine® wordt ingezet om tijgermuggen en andere invasieve exotische muggen op de aangegeven locaties te bestrijden. Er zijn wel risico’s voor aquatische organismen en bestuivers zoals bijen en andere (nuttige) insecten geïdentificeerd bij de toepassing van Aqua-K-Othrine® op locaties buiten industrieterreinen. Het Ctgb wijst er op dat schade aan insectenpopulaties buiten de industrieterreinen waar de bandenbedrijven gelegen zijn onvermijdelijk is en pleit er daarom voor om, mede met het oog op behoud van het natuurlijk evenwicht en bescherming van de natuurlijke vijanden, uiterste terughoudendheid te betrachten bij de bestrijding in de wijdere omgeving.

Beleid exotische muggen

Met ingang van 1 januari 2018 is de bestrijding van exotische muggen in Nederland, zoals de tijgermug, de verantwoordelijkheid van de Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. De uitvoering, het toezicht en de handhaving is in handen van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA). Deze ontwikkelt daartoe een handhavingsprogramma. Daarnaast kan de Minister preventieve maatregelen opleggen en daar sancties aan koppelen bij het niet opvolgen van deze maatregelen. Dit alles zal een landelijke uniforme aanpak bevorderen waarmee de vestiging van exotische muggen zolang mogelijk kan worden uitgesteld.

De Minister van VWS heeft voorts via de Wereld Gezondheidsorganisatie (WHO) de ontwikkeling van een kader gefinancierd om de komende jaren de preventie, monitoring en bestrijding van deze invasieve exotische muggen te verbeteren (2014-2020). Het kader moet de lidstaten helpen bij het ontwikkelen of actualiseren van hun eigen operationele plannen, de harmonisatie van deze plannen en benaderingen tussen landen, grensoverschrijdende actie te ondernemen en mobiliseren van middelen om deze plannen uit te voeren. In 2018 wordt een tussentijdse evaluatie verwacht.

Nederland past als aanpak Integraal Vector Management (IVM) toe, zoals aanbevolen door de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO). Deze aanpak omvat:

  • • wetgeving, convenant en richtlijnen gericht op beheersing van risico;

  • • voorlichting aan het publiek;

  • • entomologische monitoring op hoog-risico locaties;

  • • verwijderen en verminderen van broedplaatsen;

  • • bestrijden van larven;

  • • bestrijden van volwassen muggen.

De NVWA heeft voor de uitvoering van voornoemde taken op basis van IVM een draaiboek opgesteld met frequente inspecties en bemonsteringen als belangrijke onderdelen.

De ervaring leert dat er ondanks deze maatregelen toch exotische muggen worden aangetroffen. Dat maakt het gebruik van biociden tegen larven en volwassen muggen een essentieel onderdeel van de bestrijding. De bestrijding wordt uitsluitend uitgevoerd door getrainde experts onder toezicht van de NVWA en waar nodig ondersteund door Kennis en Adviescentrum Dierplagen (KAD) en RIVM. Professionele bestrijders van de NVWA dienen aan de hand van dit draaiboek te werk te gaan bij een vondst van een exotische mug. Het Centrum Monitoring Vectoren (CMV) van de NVWA voert volgens een vast programma regelmatige surveys uit.

Op grond van artikel 7:1 Algemene wet bestuursrecht kan een belanghebbende bij dit besluit daartegen binnen zes weken na de dag waarop dit besluit bekend is gemaakt, een bezwaarschrift indienen bij het bestuursorgaan dat het besluit heeft genomen. Een dergelijk bezwaarschrift dient u te adresseren aan de Staatssecretaris van het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, Postbus 20901, 2500 EX Den Haag. Het bezwaarschrift dient te zijn ondertekend en ten minste te bevatten:

  • a. naam en adres van de indiener;

  • b. de dagtekening;

  • c. een omschrijving van het besluit waartegen het bezwaarschrift zich richt (datum en nummer of kenmerk);

  • d. een opgave van de redenen waarom men zich met het besluit niet kan verenigen;

  • e. een afschrift van het besluit waartegen het bezwaarschrift zich richt.

Het niet voldoen aan deze eisen kan leiden tot niet-ontvankelijkheid van het bezwaarschrift.

De Staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat, S. van Veldhoven-van der Meer

Naar boven