TOELICHTING
Algemeen
1. Inleiding
De onderhavige regeling bevat vrijstellingen van de regels in het Luchthavenverkeerbesluit
Schiphol (LVB) met betrekking tot het baan- en routegebruik vanwege groot onderhoud
aan de Polderbaan en de Buitenveldertbaan. De regeling bevat voor gebruiksjaar 2018
ook vervangende grenswaarden voor de geluidbelasting in de handhavingspunten.
Noodzaak groot onderhoud Polderbaan en Buitenveldertbaan 2018
In 2018 zal gedurende de periode van 25 maart tot en met 16 april 2018 groot onderhoud
worden uitgevoerd aan de Polderbaan (baan 18R-36L) en de nabijgelegen rijbaan V. Het
project groot onderhoud Polderbaan is opgenomen in het meerjarig onderhoudsplan van
Schiphol (MJOP 2017-2021). Groot onderhoud is om een aantal redenen van belang. Voor
de kwaliteit van banen en rijbanen gelden bepaalde eisen. Om aan die eisen te kunnen
voldoen moet er regelmatig onderhoud worden uitgevoerd. Het benodigde onderhoud wordt
jaarlijks bepaald op basis van inspecties. Een kwalitatief goede infrastructuur van
de luchthaven Schiphol is noodzakelijk om de operatie op de luchthaven met minimale
verstoringen mogelijk te maken. In het belang voor zowel het luchthavenproces als
de omgeving van de luchthaven wordt het onderhoud zo efficiënt mogelijk uitgevoerd
met zo min mogelijk hinder voor Schiphol en de omwonenden. De Polderbaan is een van
de geluidpreferente banen, en daardoor één van de belangrijkste. Met ongeveer 100.000
vliegbewegingen per jaar is het één van de meest gebruikte banen van Schiphol. Tijdens
het groot onderhoud aan de Polderbaan zullen de volgende werkzaamheden worden uitgevoerd:
-
• Aanbrengen praktijkvak asfalt op de baan over een lengte van 500 meter;
-
• Verbreden dienstenbaan kop 36L;
-
• Renoveren baan- en rijbaanstation;
-
• Vernieuwen markering rijbaan Victor;
-
• Hemelwaterafvoer inspecties rondom de baan;
-
• Correctief herstellen verlichting op de baan en rijbaan Victor.
Op de werkzaamheden die in 2018 staan gepland is geen uitstel van onderhoud mogelijk.
Door de verharding nu te vervangen wordt voorkomen dat een complete reconstructie
noodzakelijk zou zijn met de nodige verstoring van dien.
Gedurende de periode van 20 mei tot en met 4 juni 2018 wordt groot onderhoud uitgevoerd
aan de Buitenveldertbaan (baan 09-27). In deze periode wordt de nieuwe PAPI (Precision
Approach Path Indicator), een visueel landingshulpmiddel, aangelegd. Deze moet als
gevolg van eisen vanuit EASA (European Aviation Safety Agency) worden aangelegd. De
doorlooptijd van de werkzaamheden bedraagt twee weken waarin naast de technische werkzaamheden
om de apparatuur te plaatsen het systeem ook moet worden ingeregeld. Naast de plaatsing
van de PAPI wordt vanuit het oogpunt van efficiëntie meteen ook het regulier onderhoud
in dezelfde periode uitgevoerd.
Op dit moment is de Buitenveldertbaan (baan 09) aangemerkt als non-precision approach
runway en wordt deze baan incidenteel als zodanig gebruikt.
Met de aanwezigheid van PAPI op baan 09 wordt beoogd de vliegveiligheid tijdens de
naderingsfase te vergroten. Stabilized approaches kunnen door de aanwezigheid van
PAPI nauwkeuriger worden uitgevoerd. In het EASA certificeringstraject is naar voren
gekomen dat op grond van safety- en compliance-aspecten de aanleg van de PAPI op baan
09 zelfs is vereist.
Voor het aanleggen van het PAPI-systeem moeten onder andere de volgende werkzaamheden
worden uitgevoerd:
-
• 3 kilometer kabels graven;
-
• Een boring onder de Aalsmeerbaan door;
-
• Een boring onder rijbaan E door;
-
• Inregeling van het systeem.
De Minister van Infrastructuur en Waterstaat kan ingevolge artikel 8.23 van de Wet
luchtvaart indien vanwege groot onderhoud van een baan het normale gebruik van de
luchthaven ernstig wordt belemmerd, een in het LVB vastgelegde grenswaarde voor de
geluidbelasting in bepaalde punten in de nabijheid van de luchthaven, de zgn. handhavingspunten,
vervangen door een andere grenswaarde. In verband met groot onderhoud heeft Schiphol
voor gebruiksjaar 2018, naast vrijstellingen van de regels in het LVB voor het baangebruik,
ook verzocht om vervangende grenswaarden voor de geluidbelasting Lden en Lnight in handhavingspunten als bedoeld in de bijlagen 2 en 3 van het LVB. Voor groot onderhoud
zijn aan de Tafel van Alders (thans: Omgevingsraad Schiphol, ORS) afspraken gemaakt
over hoe de baanpreferenties door de Luchtverkeersleiding Nederland (LVNL) moeten
worden toegepast. Er wordt naar gestreefd om geluidpreferente(re) baancombinaties
zoveel mogelijk als eerste in te zetten. Hieronder wordt toegelicht welke effect de
werkzaamheden aan de Polderbaan en Buitenveldertbaan hebben op het baangebruik op
Schiphol.
Afwijkend baangebruik tijdens groot onderhoud Polderbaan
De Polderbaan is een van de meest gebruikte start- en landingsbanen op Schiphol. De
Polderbaan wordt in preferentie 1, 2, 5 en 6 altijd als primaire baan ingezet als
startbaan (bij noordelijke wind) of als landingsbaan (bij zuidelijke wind. Als de
Polderbaan buiten gebruik is, heeft dat consequenties voor het baangebruik.
Indien de Polderbaan niet beschikbaar is, dan neemt de Zwanenburgbaan deze rol als
primaire baan over. De baan die in pieken wordt bijgezet is dan de Buitenveldertbaan.
Dit betekent voor noordelijk baangebruik dat in startpieken wordt gestart op de Zwanenburgbaan
(baan 36C) en de Buitenveldertbaan (baan 09) en wordt geland op de Kaagbaan (baan
06). In landingspieken wordt gestart op de Zwanenburgbaan (baan 36C) en geland op
de Kaagbaan (baan 06) en de Aalsmeerbaan (baan 36R). Bij zuidelijk baangebruik wordt
in startpieken gestart op de Kaagbaan (baan 24) en de Aalsmeerbaan (baan 18L) en wordt
geland op de Zwanenburgbaan (baan 18C). In landingspieken wordt gestart op de Kaagbaan
(baan 24) en geland op de Zwanenburgbaan (baan 18C) en de Buitenveldertbaan (baan
27).
Baan 36C kent geen vaste vertrekroutes (Standard Instrument Departure, SID) naar het
westen. Deze zijn om veiligheidsredenen niet gedefinieerd, om te voorkomen dat vliegers
in de cockpit vanaf baan 36C per ongeluk een SID naar het westen selecteren, terwijl
in de reguliere situatie baan 36L dan ook als startbaan actief is. Dit betekent dat,
indien de Polderbaan niet beschikbaar is, verkeer vanaf baan 36C naar het westen een
koersinstructie krijgt van LVNL in de vorm van een te volgen radiaal. Deze radiaal
is zo gekozen dat Spaarndam zo veel mogelijk wordt ontzien.
De Polderbaan is ook in de nacht één van de preferente banen op Schiphol. Gedurende
de periode dat de Polderbaan niet beschikbaar is, zal met name de Zwanenburgbaan intensief
worden ingezet als alternatieve start- of landingsbaan voor de Polderbaan. Ook de
Aalsmeerbaan zal mogelijk vaker worden gebruikt, om te voorkomen dat de Zwanenburgbaan
bij harde zuiden- of noordenwind tegelijkertijd als landings- en startbaan dient te
worden ingezet (mixed-mode).
Afwijkend baangebruik tijdens groot onderhoud Buitenveldertbaan
De Buitenveldertbaan wordt in de eerste twee preferenties bij wind uit noordelijke
dan wel zuidelijke richtingen in principe niet gebruikt. Wanneer volgens de eerste
of tweede preferentie gevlogen kan worden, zullen er bij het buiten gebruik zijn van
de Buitenveldertbaan nagenoeg geen consequenties zijn voor het baangebruik. Bij onder
meer een krachtige oosten- of westenwind, laaghangende bewolking, beperkte zichtcondities,
omschakelen van noordelijk naar zuidelijk baangebruik en vice versa en bij buien wordt
veelal de Buitenveldertbaan voor kortere of langere duur ingezet. De Buitenveldertbaan
is de enige baan op Schiphol in zuivere oost-west richting. Het buiten gebruik zijn
van de Buitenveldertbaan heeft tot gevolg dat naar verwachting landingen op de Buitenveldertbaan
uit het oosten (baan 27) met name worden verplaatst naar de Schiphol-Oostbaan en de
Kaagbaan. Voor startend verkeer naar het oosten zal de Aalsmeerbaan (baan 18L) vaker
(kunnen) worden ingezet dan het geval zou zijn geweest indien de Buitenveldertbaan
(baan 09) beschikbaar was. Ook zal de Kaagbaan naar het noordoosten (baan 06) vaker
als startbaan ingezet (kunnen) worden bij noordoostenwind. Bij harde (zuid)westelijke
windrichtingen zal, bij het niet beschikbaar zijn van de Buitenveldertbaan, de Schiphol-Oostbaan
zowel overdag als in de nacht meer gebruikt (kunnen) worden voor landend verkeer.
De Schiphol-Oostbaan is tijdens deze onderhoudsperiode de enige landingsbaan voorzien
van een Instrument Landing System (ILS), waarvan bij harde (zuid)westenwind gebruik
kan worden gemaakt.
De Buitenveldertbaan wordt ’s nachts in principe niet gebruikt. Voor het nachtelijk
baangebruik op Schiphol worden in reguliere omstandigheden daarom geen veranderingen
verwacht gedurende de periode dat de Buitenveldertbaan buiten gebruik is. Indien er
echter sprake is van een harde (zuid)westenwind, dan biedt het LVB echter wel de ruimte
om de Buitenveldertbaan als landingsbaan (baan 27) in te zetten. Indien de Buitenveldertbaan
niet beschikbaar is en er in de nacht sprake van een harde (zuid)westenwind is, zou
dit tot de ongewenste situatie kunnen leiden dat er dient te worden geland op de Kaagbaan
(baan 24), terwijl er dan ook gelijktijdig vanaf de Kaagbaan (baan 24) moet worden
gestart (mixed-mode). Bovendien is er geen ILS aanwezig op landingsbaan 24. Teneinde
te voorkomen dat de Kaagbaan in dat geval in mixed-mode wordt gebruikt en om in de
nacht een landingsbaan met ILS beschikbaar te hebben, zal in die specifieke windsituatie
de Schiphol-Oost baan als landingsbaan (baan 22) opengesteld dienen te worden, zodat
deze kan worden ingezet.
2. De aanvraag
Op 8 maart 2018 heeft de exploitant van de luchthaven Schiphol (hierna: de exploitant)
mij verzocht om in verband met groot onderhoud aan de Polderbaan en de Buitenveldertbaan,
af te mogen wijken van de regels met betrekking tot het baangebruik, bedoeld in het
LVB. Als gevolg hiervan zal het verkeer in het gebruiksjaar 2018 anders worden afgewikkeld
dan in het LVB is opgenomen. In verband hiermee heeft de exploitant in de aanvraag
voor het gebruiksjaar 2018 ook een verzoek om vervangende grenswaarden geluid voor
de handhavingspunten gedaan.
3. Wettelijk kader
Op grond van artikel 8.23 van de Wet luchtvaart kan de Minister van Infrastructuur
en Waterstaat vrijstelling van regels voor baan- en routegebruik verlenen en vervangende
grenswaarden voor de geluidbelasting in de handhavingspunten vaststellen, indien ten
gevolge van groot onderhoud van een baan of een rijbaan, het normale gebruik van een
luchthaven naar zijn oordeel ernstig wordt belemmerd. Het betreft gevallen waarin
als gevolg van groot onderhoud een baan enige tijd niet gebruikt kan worden, waardoor
het luchtverkeer op een andere wijze moet worden afgehandeld.
4. Beoordeling
Naar aanleiding van de aanvraag van de exploitant is de onderhavige regeling opgesteld.
Daarbij is in de eerste plaats gekeken naar het evenwicht tussen de belangen van de
mainport Schiphol voor de luchtzijdige bereikbaarheid en de belangen van de omgeving
en omwonenden van Schiphol. De noodzaak en de belangen van een goed onderhouden banenstelsel
wordt onderschreven. Dit is van groot belang voor een veilig en adequaat functionerend
Schiphol. In het ‘Informatiedocument bij de ontheffingsaanvraag voor groot onderhoud
in gebruiksjaar 2018’, d.d. 8 maart 2018, heeft de exploitant de technische noodzaak
van het groot baanonderhoud aan de Polderbaan en de Buitenveldertbaan voldoende onderbouwd.
Ook heeft de exploitant voldoende onderbouwd dat het noodzakelijk is om de werkzaamheden
in het gebruiksjaar 2018 uit te voeren.
Het afwijkend baangebruik tijdens het onderhoud aan de Polderbaan en Buitenveldertbaan,
is aanleiding voor de exploitant geweest om mij te verzoeken om op basis van artikel
8.23 van de Wet luchtvaart vrijstelling te verlenen van de regels voor het baan- en
routegebruik uit het LVB, en vervangende grenswaarden geluid aan te vragen. De onderhavige
regeling strekt daartoe.
Het Nationaal Ruimtevaart Laboratorium (NLR) heeft een contra-expertise uitgevoerd
op de berekeningen voor de vervangende grenswaarden. Het NLR heeft geadviseerd om
de door Schiphol aangevraagde vervangende grenswaarden voor de geluidbelasting in
de handhavingspunten toe te passen voor het gebruiksjaar 2018.
De Omgevingsraad Schiphol (ORS) is door Schiphol op de hoogte gesteld. De vrijstellingsregeling
is door de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) getoetst op uitvoerbaarheid,
handhaafbaarheid en fraudebestendigheid. De ILT heeft geconcludeerd dat de regeling
uitvoerbaar en handhaafbaar is.
5. Werkingsduur
De vrijstellingen in verband met het groot onderhoud aan de Polderbaan geldt voor
de periode van 25 maart 2018 tot en met 23 april 2018. De vrijstelling in verband
met het groot onderhoud aan de Buitenvelderbaan geldt voor de periode van 20 mei 2018
tot en met 11 juni 2018. Daarin is per baan rekening gehouden met mogelijke uitloop
van een week voor de uitvoering van de werkzaamheden als gevolg van slechte weersomstandigheden
of andere onvoorziene omstandigheden. Uit eerdere ervaringen met onderhoudswerkzaamheden
is gebleken dat uitloop van werkzaamheden vrijwel nooit plaatsvindt. Naar verwachting
zullen de werkzaamheden dus op respectievelijk 16 april 2018 en 4 juni 2018 voltooid
zijn.
6. Lasten voor burgers en bedrijven
De regeling leidt niet tot extra lasten.
Artikelsgewijs
Artikel 1 Definities
Ten behoeve van de leesbaarheid zijn enkele begripsomschrijvingen opgenomen.
Artikel 2 Vervangende grenswaarden geluidbelasting
Aan de Tafel van Alders zijn afspraken gemaakt over wat bij onderhoudssituaties de
baanpreferenties zijn die door LVNL dienen te worden gehanteerd. Deze preferenties
zijn er onder andere op gericht om de geluidbelasting zo gunstig mogelijk over de
omgeving te laten neerslaan, waardoor het aantal gehinderden niet groter is dan noodzakelijk.
Als gevolg van het afwijkend baangebruik zijn vervangende grenswaarden geluid voor
de geluidbelasting in handhavingspunten noodzakelijk.
Zoals eerder opgemerkt kan de Minister van Infrastructuur en Waterstaat ingevolge
artikel 8.23 van de Wet luchtvaart indien in verband met groot onderhoud van een baan
het normale gebruik van de luchthaven ernstig wordt belemmerd een in het LVB voor
een handhavingspunt vastgelegde grens voor de geluidbelasting vervangen door een andere
grenswaarde. Een vervangende grenswaarde kan voor ten hoogste een jaar worden vastgesteld.
De ILT stelt tussentijds en aan het eind van het gebruiksjaar een handhavingsrapport
op. In het tussentijdse rapport kijkt de ILT of er sprake is van een overschrijdingsrisico
van de grenswaarde aan het eind van het gebruiksjaar. In het eindrapport beoordeelt
de ILT onder meer of er sprake is van een overschrijding van een grenswaarde. Een
overschrijding van een grenswaarde kan pas na afloop van het gebruiksjaar definitief
worden vastgesteld.
Artikel 2 bevat vervangende grenswaarden geluid voor alle handhavingspunten in Lden en Lnight. Deze zijn door de exploitant van de Luchthaven Schiphol aangevraagd en berekend
op basis van de brieven van 8 maart 2018 (kenmerk 008-2018-D CD). Het betreft hier
grenswaarden die in de plaats treden van de grenswaarden uit bijlage 2 en bijlage
3 van het LVB.
In de onderstaande twee figuren zijn de verschillen aangegeven tussen de grenswaarden
zonder het groot onderhoud en de grenswaarden met het groot onderhoud zoals geregeld
in de onderhavige regeling. De eerste figuur heeft betrekking op Lden (Level day-evening-night), en de tweede figuur heeft betrekking op Lnight (indicator van nachtelijke geluidbelasting). Een staafje boven de nullijn geeft aan
met hoeveel dB(A) de grenswaarde is verhoogd ten behoeve van de werkzaamheden, een
staafje onder de nullijn geeft de verlaging aan.
Bij het bepalen van de grenswaarden is rekening gehouden met de baanpreferenties zoals
deze in het Aldersadvies van 8 oktober 20131 zijn afgesproken. Het afwijkende baangebruik heeft tot gevolg dat de geprognosticeerde
Lden geluidbelasting in sommige handhavingspunten afneemt en in andere punten toeneemt.
Artikel 3 Vrijstellingen
LVNL geeft luchtverkeersleiding op een wijze dat voor de afhandeling van het luchthavenluchtverkeer
zoveel mogelijk gebruik wordt gemaakt van de meest geluidpreferente banen binnen de
daarvoor geldende meteorologische en operationele randvoorwaarden. LVNL maakt een
keuze uit een combinatie van beschikbare en bruikbare banen voor starts en voor landingen
gebaseerd op de zogenaamde baanpreferentietabellen die onderdeel zijn van de afspraken
aan de Tafel van Alders.
Eerste lid
Gedurende de periode van 25 maart tot en met 16 april dat de Polderbaan niet beschikbaar
is tussen 23:00 en 6:00 uur vanwege groot onderhoud, wordt de Zwanenburgbaan opengesteld
voor starts van baan 36C en landingen op baan 18C.
Tevens is vrijstelling noodzakelijk voor starts op de Aalsmeerbaan naar het zuiden
(baan 18L) om mixed-mode operaties op de Zwanenburgbaan zoveel mogelijk te voorkomen.
Uit het oogpunt van veiligheid is het onwenselijk om de Zwanenburgbaan, die dan voor
landingen uit het noorden (baan 18C) wordt gebruikt, tegelijkertijd ook voor starts
naar het zuiden te gebruiken. Om mixed-mode operaties op de Zwanenburgbaan naar het
noorden zoveel mogelijk te voorkomen, is het gedurende deze periode tevens toegestaan
om tussen 23:00 uur en 6:00 uur te landen op de Aalsmeerbaan (baan 36R).
Tweede lid
Gedurende de periode van 25 maart 2018 tot en met 16 april 2018 dat de Polderbaan
niet beschikbaar is vanwege groot onderhoud, wordt een vrijstelling verleend van de
luchtverkeerwegen die zijn aangewezen voor vertrekkend verkeer vanaf baan 36C (Zwanenburgbaan)
in bijlage 1 van het LVB op de kaarten 1/21 en 2/21.
Aangezien er geen standard instrument departures (SID’s) vanaf baan 36C naar het westen
bestaan, zullen startende vliegtuigen die van deze baan gebruik maken een instructie
van de luchtverkeersleiding krijgen. Zo zullen vliegtuigen met bestemming sector 4
of 5 vanaf baan 36C een radiaal krijgen en zullen vliegtuigen met een bestemming sector
1, 2 of 3, de SID voor de dag toegewezen krijgen. Het is mogelijk dat het vliegtuig
daardoor buiten de luchtverkeerwegen van baan 36C komt. Voor afwijkingen van luchtverkeerwegen
geldt een maximaal toegestaan percentage per gebruiksjaar. De vrijstelling leidt ertoe
dat dit percentage niet van toepassing is op afwijkingen van luchtverkeerwegen voor
vertrekkend verkeer vanaf baan 36C gedurende de periode van 25 maart 2018 tot en met
16 april 2018 dat de Polderbaan niet beschikbaar is tussen 23.00 uur en 6.00 uur vanwege
groot onderhoud. Dergelijke afwijkingen worden dus niet gerelateerd aan het maximaal
toegestane percentage.
Derde lid
Gedurende de periode van 20 mei tot en met 4 juni 2018 dat de Buitenveldertbaan niet
beschikbaar is vanwege groot onderhoud is het niet mogelijk om te landen op die baan.
De afspraken over baanpreferenties leiden ertoe dat in de nacht eerst de Polderbaan
en de Kaagbaan en vervolgens de Zwanenburgbaan de meest preferente banen zijn voor
landingen. Indien deze door de exploitant beschikbaar gestelde banen in de nacht echter
niet bruikbaar zijn voor landingen vanwege een harde zuidwestelijke wind, al dan niet
in combinatie met het ontbreken van een ILS (zoals bij baan 24, Kaagbaan), zal moeten
worden uitgeweken naar de Schiphol-Oostbaan (baan 22). De Schiphol-Oostbaan is in
dat geval namelijk de enige landingsbaan met ILS waarvan op basis van de vrijstelling
gebruik zou kunnen worden gemaakt. Om de bereikbaarheid van Schiphol in deze periode
te garanderen wordt voor de periode van 20 mei tot en met 4 juni 2018 dagelijks tussen
23:00 en 6:00 uur vrijstelling verleend van artikel 3.1.5, vierde lid, van het LVB
met betrekking tot landingen op de Schiphol-Oostbaan vanuit het noordoosten (baan
22).
Vierde lid
In het voorgaande lid is de vrijstelling voor het gebruik van baan 22 geregeld. In
dit lid wordt de vrijstelling voor het gebruik van baan 24 (Kaagbaan) geregeld.
Vijfde lid
Het gebruik van baan 22 (Schiphol-Oostbaan) voor landingen in het derde lid is alleen
toegestaan indien geen van de andere banen beschikbaar of bruikbaar is, of indien
het gebruik van een andere baan ertoe zou leiden dat deze baan mixed mode zou moeten
worden ingezet.
Zes lid
Vrijstelling is noodzakelijk voor starts op de Aalsmeerbaan naar het zuiden (baan
18L) om mixed-mode operaties op de Zwanenburgbaan zoveel mogelijk te voorkomen. Uit
het oogpunt van veiligheid is het onwenselijk om de Zwanenburgbaan, die dan voor landingen
uit het noorden (op baan 18C) wordt gebruikt, tegelijkertijd ook voor starts naar
het zuiden te gebruiken.
Zevende lid
Voor elke baan op Schiphol geldt dat een baan voor LVNL niet bruikbaar is indien wordt
voorzien dat de windlimieten, zoals geformuleerd in de luchtvaartgids, bladzijde AD2.EHAM-21,
paragraaf 4.3.3. hoofdstuk EHAM, van de Aeronautical Information Publication (AIP,
versie 1 maart 2018) op de betreffende baan worden overschreden. Daarnaast kunnen
er andere meteorologische omstandigheden zijn waardoor een baan niet bruikbaar is.
Het betreft dan bijvoorbeeld onweers- of sneeuwbuien (zie hiervoor ook bijlage 3 bij
het Aldersadvies van 8 oktober 2013). De zinsneden ‘wordt voorzien’ en ‘of vanwege
andere meteorologische omstandigheden’ in artikel 3, zevende lid, zijn opgenomen om
mogelijk te maken dat door LVNL geanticipeerd of gereageerd kan worden op weerscondities,
conform de afspraken die in het kader van het nieuwe normen- en handhavingstelsel,
zoals vastgelegd in bijlage 3 bij het Aldersadvies, zijn gemaakt aan de Alderstafel.
Artikel 4 Inwerkingtreding
Deze regeling treedt in werking met ingang van 25 maart 2018 omdat de werkzaamheden
voor het groot onderhoud op die datum beginnen. Daarmee wordt afgeweken van de zogenaamde
vaste verandermomenten. Ook wordt afgeweken van de minimuminvoeringstermijn. Met deze
afwijking worden aanmerkelijke ongewenste publiek nadelen voorkomen (Ar. 4.17, vijfde
lid, onder a).
De regeling vervalt op 1 november 2018. Dat is het moment waarop het nieuwe gebruiksjaar
begint.
De Minister van Infrastructuur en Waterstaat, C. van Nieuwenhuizen Wijbenga