Besluit van de Staatssecretaris van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties van 9 maart 2018, nr. 2018-0000021715, houdende verlenging van de instelling van het Forum Standaardisatie

De Staatssecretaris van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, handelende in overeenstemming met de Ministers van Economische Zaken en Klimaat en Justitie en Veiligheid;

Overwegende dat het wenselijk is de doelen, taken, werkwijze en samenstelling van het Forum Standaardisatie voor de periode 2018–2021 vast te leggen,

BESLUIT:

Artikel 1 Taken Forum Standaardisatie

Het Forum heeft tot taak om te adviseren over interoperabiliteit en veilige en betrouwbare elektronische uitwisseling en (her)gebruik van gegevens tussen overheidsorganisaties en bedrijven, tussen overheidsorganisaties en burgers en tussen overheidsorganisaties onderling, door:

• a) het doen van voorstellen aan het hoogambtelijk Overheidsbreed Beleidsoverleg Digitale Overheid (OBDO) voor het opnemen van standaarden op de lijst met open standaarden waarvoor een ‘pas toe of leg uit’ regime geldt en voor het opnemen van open standaarden op de lijst met aanbevolen open standaarden, evenals het onderhouden van de procedures voor toetsing van standaarden en het beheer van de genoemde lijsten;

• b) het bevorderen van adoptie en implementatie van open standaarden met een publiek belang door het geven van voorlichting en het organiseren van netwerkbijeenkomsten/rondetafelgesprekken voor overheden en bedrijven en het tot stand brengen van samenwerking met en tussen relevante partners van de overheid en uit het bedrijfsleven;

• c) het inhoudelijk adviseren bij het aanwijzen van verplicht toe te passen open standaarden in de voorbereiding van Algemene Maatregelen van Bestuur (AMvB’s) in het kader van de wet Digitale Overheid;

• d) het adviseren over de naleving van overheidsbrede afspraken voor de toepassing van open standaarden en de adoptie daarvan, onder meer aan de hand van een jaarlijkse monitor en desgevraagd advies bij grote ICT-investeringen van de overheid, het delen van resultaten en aanspreken van achterblijvende partijen;

• e) het functioneel inzichtelijk maken van de samenhang tussen open standaarden, het in kaart brengen van mogelijke synergie tussen open standaarden/toepassingsgebieden, het doen van onderzoek naar ontbrekende of achterblijvende open standaarden en standaardisatieactiviteiten en een bijdrage leveren aan standaardisatie in relatie tot generieke digitale voorzieningen;

• f) het monitoren van de ontwikkeling van standaarden met een publiek belang en het doen van voorstellen voor de ontwikkeling en adoptie van standaarden voor met name domeinoverstijgende toepassingen en het uitvoeren van verkenningen naar nieuwe ontwikkelingen en innovatie, onder meer op het terrein van informatieveiligheid (cyber security);

• g) het leveren van inbreng en advies over Nederlandse standpunten ten aanzien van internationale ontwikkelingen op het gebied van standaardisatie bij de elektronische gegevensuitwisseling met een publiek belang, onder meer door deelname aan het EU Multistakeholder Platform on ICT Standardisation;

• h) het aanjagen van ontwikkelingen op het gebied van generieke standaarden, zoals de standaarden uit de Europese Priorities on Standardisation (cyber security, big en open data, internet of things, smart cities, supply chain en API’s);

• i) het participeren in publiek-private samenwerkingsverbanden en stimuleren van samenwerking in de keten door het bevorderen van generieke open standaarden voor sectoren, zoals de bouw, vervoer, zorg en/of smart cities, waar mogelijk in samenwerking met het bedrijfsleven.

Artikel 2 Werkwijze Forum Standaardisatie

• a) Het Overheidsbreed Beleidsoverleg Digitale Overheid (OBDO) kan aanwijzingen geven voor agendering en de prioriteitstelling voor het Forum.

• b) Het Forum kan zich laten adviseren door externe deskundigen en kan werkgroepen instellen.

• c) Het Forum wordt bijgestaan door een secretariaat, het Bureau Forum Standaardisatie (onderdeel van Logius).

• d) De Staatssecretaris van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties is gemandateerd opdrachtgever voor het Bureau Forum Standaardisatie. De Staatssecretaris van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties vervult deze functie in afstemming met de Minister van Economische Zaken en Klimaat en de Minister van Justitie en Veiligheid.

• e) In de personele bezetting van het Bureau Forum Standaardisatie wordt voorzien door de directeur van Logius.

• f) Het Bureau Forum Standaardisatie bewaakt de directe relatie tussen Forumontwikkelingen en de Nederlandse Overheids Referentie Architectuur (NORA).

• g) Het Forum legt jaarlijks een werkplan voor aan het Overheidsbreed Beleidsoverleg Digitale Overheid (OBDO) ter goedkeuring en een rapportage over de uitvoering van de werkzaamheden en resultaten van het voorgaande jaar.

Artikel 3 Samenstelling Forum Standaardisatie

• a) Het Forum bestaat uit een voorzitter en 19 tot 24 andere leden met deskundigheid en affiniteit met standaardisatie en procesvernieuwing voor een betere elektronische (overheids)dienstverlening en met een achtergrond in het bedrijfsleven, de wetenschap of de overheid (rijksoverheid, decentrale overheden, zowel vanuit beleid als uitvoering).

• b) De Staatssecretaris van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties kan in overeenstemming met het ministerie van Economische Zaken en Klimaat en het ministerie van Justitie en Veiligheid de samenstelling van het Forum veranderen.

• c) Het Forum Standaardisatie kent de volgende leden;

  • 1) mevrouw Y.L. van der Brugge-Wolring, te Delft;

  • 2) de heer C. Franke, te Velserbroek;

  • 3) de heer G.B.J. Hartsink, te Hilversum;

  • 4) mevrouw F.C. Jas, te Utrecht;

  • 5) de heer O.H.A.M. Delnooz, te Den Haag;

  • 6) de heer S.B. Luitjens, te Den Haag;

  • 7) de heer P.M. Mallekoote, te Heiloo;

  • 8) de heer W. van Nunspeet, te Rotterdam;

  • 9) de heer T.J.G. Peters, te Alkmaar;

  • 10) de heer M. Reuvers, te Beuningen;

  • 11) de heer P. Ribbers, te Tilburg;

  • 12) de heer N. Romijn, te Den Haag;

  • 13) de heer H.J. Roumen, te Utrecht;

  • 14) de heer G.J.A. Smits, te Den Dungen;

  • 15) mevrouw J.C.J. Spijker, te ’s-Heerenbroek;

  • 16) de heer M.J.A. Steltman, te Leimuiden;

  • 17) de heer R.T.A. Verweij, te Hilversum;

  • 18) de heer H. Wanders, te Amsterdam;

  • 19) de heer N. J. Westpalm van Hoorn, te Den Haag, tevens voorzitter.

Artikel 4 Inwerkingtreding

• 1. Dit besluit treedt in werking met ingang van de dag na de datum van uitgifte van de Staatscourant waarin het wordt geplaatst en werkt terug tot en met 1 januari 2018.

• 2. Dit besluit vervalt met ingang van 1 januari 2022.

Artikel 5 Citeertitel

Dit besluit wordt aangehaald als: Instellingsbesluit Forum Standaardisatie.

Dit besluit zal met de toelichting in de Staatscourant worden geplaatst.

De Staatssecretaris van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, R.W. Knops

TOELICHTING

Digitale ontwikkelingen gaan snel en het belang van interoperabiliteit is groot. In een netwerkeconomie werken organisaties intensief samen en vindt veel digitale informatie-uitwisseling plaats. Standaarden zijn noodzakelijk voor het effectief uitwisselen van data, voor de benodigde veiligheid en voor de kwaliteit van de ICT-infrastructuur en een schaalsprong in gebruik. Ze vormen randvoorwaarden voor betere dienstverlening, meer economische groei, een open, transparante overheid en een vitale digitale infrastructuur. Om vanuit standaardisatie in de hoogste versnelling bij te dragen aan verdergaande digitalisering zullen overheden, bedrijfsleven en wetenschap de komende jaren nog intensiever gaan samenwerken. Bovendien staat innovatie centraal door meer in te zetten op publiek-private samenwerkingsverbanden en zorgt het toepassen van open standaarden voor minder afhankelijkheid van ICT-leveranciers.

Forum Standaardisatie vervult al meer dan 10 jaar een centrale rol in de selectie en de toepassing van open standaarden voor de hele overheid. Forum Standaardisatie adviseert sinds 2014 aan het Nationaal Beraad Digitale Overheid, het hoog-ambtelijk en overheidsbrede gremium onder voorzitterschap van de Digicommissaris en de voorganger van het Overheidsbreed Beleidsoverleg Digitale Overheid (OBDO). Het Forum adviseert aan de Staatssecretaris van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en de Ministers van Economische Zaken en Klimaat en Justitie en veiligheid, al dan niet via het OBDO. De verankering van het open standaardenbeleid in de aanpak van de generieke digitale infrastructuur bevestigt dat de naleving van het open standaardenbeleid een verantwoordelijkheid is van alle overheidsorganisaties, zowel op bestuurlijk niveau als in de uitvoering (inkoop én ICT), als ook het bedrijfsleven als aanbieder en afnemer van digitale diensten.

Door het Overheidsbreed Beleidsoverleg Digitale Overheid (OBDO) kunnen prioriteiten worden gesteld voor het uitvoeren van standaardisatievraagstukken voor zover het standaarden met een publiek belang betreft.

Taken Forum Standaardisatie 2018–2021:

• Het toepassen van open standaarden is de norm voor overheden voor het elektronisch uitwisselen en (her)gebruiken van gegevens (interoperabiliteit) en voor een minder grote afhankelijkheid van leveranciers. Forum Standaardisatie heeft als taak duidelijk te maken welke open standaarden door overheidsorganisaties bij voorkeur gebruikt dienen te worden. Hiervoor werkt de overheid volgens het principe ‘pas toe of leg uit’, zoals ook omschreven in het actieplan Nederland Open in Verbinding (2007). Forum Standaardisatie heeft hiermee een belangrijke bijdrage geleverd aan de gemeenschappelijke digitale infrastructuur (GDI). Komende jaren wordt nadrukkelijker ingezet op onder de aandacht brengen en breder toepassen van dit principe.

• In het wetsvoorstel Digitale Overheid is de generieke digitale infrastructuur vastgelegd die essentieel is voor de digitale dienstverlening van de overheid. Dit wetsvoorstel biedt een grondslag voor het verplicht stellen van standaarden die overheden moeten gebruiken in het elektronisch verkeer met andere overheden, met burgers en met bedrijven. Forum Standaardisatie adviseert de staatssecretaris van BZK bij een voorgenomen aanwijzing van een verplicht toe te passen open standaard bij algemene maatregel van bestuur. Inwerkingtreding van het wetsvoorstel is voorzien voor 1 januari 2019.

• Op Europees niveau wordt, als onderdeel van de digitale interne marktstrategie, ingezet op het versnellen van het totstandkomingsproces van cruciale standaarden voor onder meer cloud computing, cyber security en data. Forum Standaardisatie vertegenwoordigt Nederland in het Multistakeholder Platform on ICT Standardisation (MSP). Het MSP adviseert de Europese Commissie over huidig en toekomstig EU-beleid op het terrein van ICT-standaardisatie, wereldwijd ontwikkelde standaarden en technische specificaties en samenwerking tussen de diverse partijen die gaan over standaardisatie.

• Het publiek-private karakter van het Forum heeft zijn meerwaarde bewezen en wordt verder versterkt. Binnen het Forum Standaardisatie wordt ingezet op standaardisatie die randvoorwaardelijk is voor digitalisering van de e-overheid. In sectoren waar sprake is van hoge gegevensdichtheid en veel uitwisseling en hergebruik van informatie kan een extra impuls worden gegeven aan interoperabiliteit. Bijvoorbeeld door middel van rondetafelgesprekken en sectoroverstijgende samenwerkingsverbanden, zoals de Veilige E-mail Coalitie, Platform Internetstandaarden en de BIM-standaarden voor de bouw.

Het Forum Standaardisatie heeft inmiddels een status opgebouwd, als deskundig gremium op het gebied van interoperabiliteit en standaarden. Kenmerkend en uniek voor het Forum is de deskundigheid, de open transparante werkwijze en de brede scope door de brede deelname vanuit de overheid, het bedrijfsleven en de onderzoekswereld. In het Forum nemen ook uitvoeringsorganisaties en medeoverheden deel. Dit maakt het mogelijk om standaardisatie vanuit verschillende invalshoeken aan te jagen, met aandacht voor zowel het beleidsperspectief, als de uitvoering als brede toepassing.

Forum Standaardisatie werkt nauw samen met het bedrijfsleven om zo veel mogelijk aan te sluiten op standaarden die in het bedrijfsleven gangbaar zijn. Bij advisering wordt zo veel mogelijk informatie betrokken over de meerwaarde van standaarden en de economische impact (kosten en baten). Wetenschap voegt daar een onafhankelijke invalshoek aan toe.

Het publiek-private karakter van het Forum wordt gecontinueerd en de samenwerking met de sectoren sociale zekerheid, zorg, onderwijs, fysieke infrastructuur en veiligheid en justitie wordt versterkt. Ook gemeenten, provincies en uitvoeringorganisaties spelen een belangrijke rol in het standaardisatieproces en de dienstverlening van de overheid. Elke organisatie blijft zelf verantwoordelijk voor eigen handelen. Het Forum wordt hierbij ondersteund door een Bureau dat is ondergebracht bij Logius.

Deelnemers van het Forum worden op persoonlijke titel aangesteld op basis van persoonlijke affiniteit met standaardisatie, procesvernieuwing en/of digitale dienstverlening en een brede blik of breed netwerk. Het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties kan in overeenstemming met het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat en het Ministerie van Justitie en Veiligheid de samenstelling van het Forum wijzigen.