Regeling van de Minister van Financiën en de Staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid van 24 mei 2017, kenmerk 2017-0000093547, directie Financiële Markten, tot vaststelling van de bandbreedtes en tarieven, bedoeld in artikel 13, negende lid, van de Wet bekostiging financieel toezicht, voor het jaar 2017 (Regeling bekostiging financieel toezicht 2017)

De Minister van Financiën en de Staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid,

Gelet op artikel 13, negende lid, van de Wet bekostiging financieel toezicht;

BESLUITEN:

Artikel 1

In deze regeling wordt verstaan onder:

a. geconsolideerde jaarrekening:

jaarrekening waarin de activa, passiva, baten en lasten van personen die een groep of groepsdeel vormen en andere in de consolidatie meegenomen personen, als één geheel zijn opgenomen;

b. toezichtcategorie:

toezichtcategorie als bedoeld in bijlage II, III en IV van de Wet bekostiging financieel toezicht.

Artikel 2

  • 1. Voor het kalenderjaar 2017 worden de bandbreedtes en tarieven, bedoeld in artikel 13, negende lid, van de Wet bekostiging financieel toezicht, voor bijlage II, onderdeel ‘Toezichthouder: Autoriteit Financiële Markten’, van die wet als volgt vastgesteld:

    Toezichtcategorie

    Maatstaf

    Bandbreedtes

    Tarieven

    Aanbieders van krediet

    Particuliere cliënten(PC):

    Aantal particuliere cliënten dat met de aanbieder rechtstreeks of middellijk als wederpartij een overeenkomst is aangegaan inzake krediet

     

    € 1.247 vermeerderd met:

    >0 tot en met 5.000 PC

    € 3,77 per PC

    >5.000 tot en met 10.000 PC

    in voorkomend geval vermeerderd met: € 2,64 per PC

    >10.000 tot en met 100.000 PC

    in voorkomend geval vermeerderd met: € 0,38 per PC

    >100.000 PC

    in voorkomend geval vermeerderd met: € 0,19 per PC

    Accountantsorganisaties

    Omzet:

    Omzet uit wettelijke controles bij organisaties van openbaar belang (OOB-controles) en bij controlecliënten die geen organisaties van openbaar belang zijn (niet OOB-controles)

    Omzet uit OOB-controles:

    € 1.780 in voorkomend geval vermeerderd met:

    >€ 0 tot en met € 10 miljoen

    € 36.912 per € miljoen omzet

    >€ 10 miljoen tot en met € 20 miljoen

    in voorkomend geval vermeerderd met: € 17.688 per € miljoen omzet

    >€ 20 miljoen

    in voorkomend geval vermeerderd met: € 9.536 per € miljoen omzet

    Omzet uit niet OOB-controles:

    >€ 0 tot en met € 20 miljoen

    in voorkomend geval vermeerderd met: € 11.228 per € miljoen omzet

    >€ 20 miljoen tot en met € 100 miljoen

    in voorkomend geval vermeerderd met: € 6.307 per € miljoen omzet

    >€ 100 miljoen

    in voorkomend geval vermeerderd met: € 2.307 per € miljoen omzet

    Adviseurs en bemiddelaars

    Fte's:

    Het aantal werknemers en andere personen, die zich onder verantwoordelijkheid van de financiële dienstverlener direct of indirect bezighouden met financiële dienstverlening, waarbij het aantal deeltijdmedewerkers wordt omgerekend naar voltijdmedewerkers

     

    € 920 vermeerderd met:

    >0 tot en met 20,0 fte’s

    € 378,11 per fte

    >20,0 tot en met 200,0 fte’s

    in voorkomend geval vermeerderd met: € 344,50 per fte

    >200,0 tot en met 500,0 fte’s

    in voorkomend geval vermeerderd met: € 69,50 per fte

    >500,0 fte’s

    in voorkomend geval vermeerderd met: € 18,00 per fte

    Afwikkelondernemingen, betaalinstellingen en elektronischgeldinstellingen

    Provisie-inkomsten (PI)

    Betaaldienstverleners waaraan een vergunning is verleend als bedoeld in artikel 2:3e, eerste lid van de wet op het financieel toezicht

    Betaaldienstverleners waaraan een vergunning is verleend als bedoeld in artikel 2:3.0b, 2:3.0g, 2:3.0l, 2:3a, eerste lid en 2:10a, eerste lid van de wet op het financieel toezicht

    Personen met PI in het bereik van:

    € 0

    € 0 tot en met € 0,2 miljoen

    € 557

    >€ 0,2 miljoen tot en met € 0,5 miljoen

    € 1.216

    >€ 0,5 miljoen tot en met € 1 miljoen

    € 1.980

    >€ 1 miljoen tot en met € 5 miljoen

    € 2.702

    >€ 5 miljoen

    € 3.468

    Banken en clearinginstellingen

    Minimum omvang toetsingsvermogen (MTV):

    Minimum omvang toetsingsvermogen berekend conform de regels die op grond van artikel 3:57 van de Wet op het financieel toezicht worden bepaald

     

    € 9.570 vermeerderd met:

    >€ 0 tot en met € 80 miljoen MTV

    € 1.473 per € miljoen MTV

    in voorkomend geval vermeerderd met:

    >€ 80 miljoen tot en met € 400 miljoen MTV

    € 638 per € miljoen MTV

    in voorkomend geval vermeerderd met:

    >€ 400 miljoen tot en met € 4 miljard MTV

    € 332 per € miljoen MTV

    in voorkomend geval vermeerderd met:

    >€ 4 miljard MTV

    € 97 per € miljoen MTV

    Beheerders van beleggingsinstellingen en van icbe’s alsmede bewaarders alsmede aanbieders van beleggingsobjecten alsmede beleggingsondernemingen niet voor eigen rekening (exclusief exploitanten van een MTF)

    Vergunning en type beleggingsdienst of -activiteit in combinatie met vermogen:

    a.

    – het op grond van een vergunning als bedoeld in artikel 2:3g Wft uitoefenen van het bedrijf van bewaarder;

    – het op grond van een vergunning als bedoeld in artikel 2:55 Wft aanbieden van beleggingsobjecten;

    – het op grond van een vergunning als bedoeld in artikel 2:65 Wft beheren van een beleggingsinstelling in een voorkomend geval verhoogd met een bedrag per type dienst of activiteit genoemd in artikel 2:67a, tweede lid, onderdeel a,b of d, Wft of artikel 2: 97, vierde lid, Wft;

    – het op grond van een vergunning als bedoeld in artikel 2:69b Wft beheren van een icbe, in een voorkomend geval verhoogd met een bedrag per type dienst genoemd in artikel 2:97, derde lid, Wft;

    – het op grond van een vergunning als bedoeld in artikel 2:96 Wft verlenen van een van de beleggingsdiensten genoemd in de onderdelen a tot en met f van het in artikel 1:1 Wft gedefinieerde begrip «het verlenen van een beleggingsdienst»;

    – het op grond van een vergunning overeenkomstig artikel 18, tweede lid, verordening (EU) nr. 1031/2010 aanbieden van broeikasgasemissierechten

    b. de omvang van het totaal van:

    – het balanstotaal van de aanbieder van beleggingsobjecten;

    – het balanstotaal van de beheerde beleggingsinstelling(en);

    – het balanstotaal van de beheerde icbe(’s);

    – het beheerd individueel vermogen zoals omschreven in het in artikel 1:1 Wft gedefinieerde begrip «het beheren van individueel vermogen», welk begrip wordt gebruikt in onderdeel c van het in artikel 1:1 Wft gedefinieerde begrip «het verlenen van een beleggingsdienst», in artikel 2:67a, tweede lid, onderdeel a, Wft en in artikel 2:97, derde of vierde lid, Wft;

    – het vermogen waarover wordt geadviseerd bij het «adviseren over financiële instrumenten» zoals genoemd in onderdeel d van het in artikel 1:1 Wft gedefinieerde begrip «het verlenen van een beleggingsdienst», in artikel 2:67a, tweede lid, onderdeel b, Wft en in artikel 2:97, derde of vierde lid, Wft.

    Vergunning als bedoeld in:

     

    Art. 2:3g, 2:55, 2:65: 2:69b van de wet op het financieel toezicht of artikel 18, tweede lid, verordening (EU) nr. 1031/2010

    € 6.010

    Art. 2:96 van de wet op het financieel toezicht

    € 0

    In combinatie met type beleggingsdienst of – activiteit

    in voorkomend geval vermeerderd met:

    Ontvangen en doorgeven van orders als bedoeld in artikel 1:1 van de Wet op het financieel toezicht

    € 1.826

    in voorkomend geval vermeerderd met:

    Uitvoeren van orders voor rekening van cliënten als bedoeld in artikel 1:1 van de Wet op het financieel toezicht

    € 5.478

    in voorkomend geval vermeerderd met:

    Vermogensbeheer als bedoeld in artikel 1:1 van de Wet op het financieel toezicht

    € 7.305

    in voorkomend geval vermeerderd met:

    Beleggingsadvies als bedoeld in artikel 1:1 van de Wet op het financieel toezicht

    € 5.478

    in voorkomend geval vermeerderd met:

    Begeleiden of overnemen van emissies met plaatsingsgaranties als bedoeld in artikel 1:1van de Wet op het financieel toezicht

    € 1.826

    in voorkomend geval vermeerderd met:

    Begeleiden van emissies zonder plaatsingsgarantie als bedoeld in artikel 1:1 van de Wet op het financieel toezicht

    € 1.826

    In combinatie met vermogen Balanstotaal (BT)

    € 0 tot en met € 5 miljard

    In voorkomend geval vermeerderd met:

    € 51,43 per miljoen BT

     

    in voorkomend geval vermeerderd met:

    > € 5 miljard tot en met € 10 miljard

    € 28,64 per miljoen BT

    in voorkomend geval vermeerderd met:

    > € 10 miljard tot en met € 15 miljard

    € 2,28 per miljoen BT

    in voorkomend geval vermeerderd met:

    > € 15 miljard

    € 0,13 per miljoen BT

    Beheerd individueel vermogen (BV) in voorkomend geval vermeerderd met het vermogen waarover wordt geadviseerd (AV)

    € 0 tot en met € 1 miljard

    In voorkomend geval vermeerderd met:

    € 5,08 per miljoen BV + AV

     

    in voorkomend geval vermeerderd met:

    > € 1 miljard tot en met € 5 miljard

    € 2,54 per miljoen BV + AV

    in voorkomend geval vermeerderd met:

    > € 5 miljard tot en met € 20 miljard

    € 0,25 per miljoen BV + AV

    in voorkomend geval vermeerderd met:

    > € 20 miljard

    € 0,05 per miljoen BV + AV

    Beleggingsondernemingen voor eigen rekening

    Handelaren:

    Het aantal in Nederland werkzame personen dat door de onderneming is belast met het verrichten van transacties in financiële instrumenten

     

    € 414 vermeerderd met:

    >0 handelaren

    € 1.049 per handelaar

    Centrale effectenbewaarinstellingen

    Transactievolume:

    Het aantal afwikkelingsinstructies dat verwerkt wordt door de effectenbewaarinstelling

     

    € 10.600

    Centrale tegenpartijen

    Omzet:

    De aan de hand van de artikelen 41, 42 en 43 van Verordening (EU) Nr. 648/2012 (EMIR-verordening) te bepalen waarde van het geheel aan middelen dat de centrale tegenpartij aanhoudt ter dekking van de risico’s die zij loopt.

     

    € 16.550 vermeerderd met:

    >€ 0 tot en met € 10 miljoen

    € 1.238 per € miljoen omzet

     

    in voorkomend geval vermeerderd met:

    >€ 10 miljoen tot en met € 100 miljoen

    € 374 per € miljoen omzet

     

    in voorkomend geval vermeerderd met:

    >€ 100 miljoen tot en met € 1 miljard

    € 58 per € miljoen omzet

     

    in voorkomend geval vermeerderd met:

    >€ 1 miljard

    € 38 per miljoen € omzet

    Effectenuitgevende instellingen: markt

    Marktkapitalisatie:

    De gemiddelde marktkapitalisatie (GMK) van de instelling.

    Personen als bedoeld in artikel 5:25i, eerste lid, artikel 5:33, eerste lid, onderdeel a, of

    artikel 5:60, eerste lid, onderdeel a, van de Wet op het financieel toezicht voor zover het aandelen uitgevende personen betreft niet zijnde beleggingsmaatschappijen:

    € 9.240 vermeerderd met:

    >€ 0 tot en met € 500 miljoen GMK

    € 39,47 per € miljoen GMK

     

    in voorkomend geval vermeerderd met:

    >€ 500 miljoen tot en met € 1 miljard GMK

    € 24,04 per € miljoen GMK

     

    in voorkomend geval vermeerderd met:

    >€ 1 miljard tot en met € 5 miljard GMK

    € 11,18 per € miljoen GMK

     

    in voorkomend geval vermeerderd met:

    >€ 5 miljard GMK

    € 0,67 per € miljoen GMK

    Personen als bedoeld in artikel 5:25i, eerste lid, artikel 5:33, eerste lid, onderdeel a, of

    artikel 5:60, eerste lid, onderdeel a, van de Wet op het financieel toezicht voor zover het aandelen uitgevende personen betreft zijnde beleggingsmaatschappijen

    € 1.260

    Personen als bedoeld in artikel 5:25i, eerste lid, artikel 5:33, eerste lid, onderdeel a, of

    artikel 5:60, eerste lid, onderdeel a, van de Wet op het financieel toezicht voor zover het schuldpapier uitgevende personen betreft

    € 940

    Effectenuitgevende instellingen: verslaggeving

    Marktkapitalisatie terwijl voor partijen die geen marktkapitalisatie kennen het eigen vermogen relevant is:

    Marktkapitalisatie:

    De gemiddelde marktkapitalisatie (GMK) van de instelling.

    Eigen vermogen:

    Eigen vermogen (EV).

    Personen als bedoeld in artikel 5:25b, eerste lid, van de Wet op het financieel toezicht of artikel 1, onderdeel b, van de Wet toezicht financiële verslaggeving voor zover zij een geconsolideerde jaarrekening opstellen:

    € 7.110 vermeerderd met:

    >€ 0 tot en met € 500 miljoen GMK of EV

    € 27,93 per € miljoen GMK of EV

     

    in voorkomend geval vermeerderd met:

    >€ 500 miljoen tot en met € 1 miljard GMK of EV

    € 16,97 per € miljoen GMK of EV

     

    in voorkomend geval vermeerderd met:

    >€ 1 miljard tot en met € 5 miljard GMK of EV

    € 8,49 per € miljoen GMK of EV

     

    in voorkomend geval vermeerderd met:

    >€ 5 miljard GMK of EV

    € 0,48 per € miljoen GMK of EV

    Personen als bedoeld in artikel 5:25b, eerste lid, van de Wet op het financieel toezicht of artikel 1, onderdeel b, van de Wet toezicht financiële verslaggeving voor zover zij geen geconsolideerde jaarrekening opstellen

    € 3.330

    Financiële infrastructuur: marktexploitanten en exploitanten van een MTF

    Transacties:

    Het aantal transacties (enkele telling) in financiële instrumenten dat tot stand is gekomen volgens de regels en de systemen van de desbetreffende gereglementeerde markt of multilaterale handelsfaciliteit.

     

    € 52.400 vermeerderd met:

    >0 tot en met 10.000 transacties

    € 0,6233 per transactie

     

    in voorkomend geval vermeerderd met:

    >10.000 tot en met 100.000 transacties

    € 0,1885 per transactie

     

    in voorkomend geval vermeerderd met:

    >100.000 tot en met 1.000.000 transacties

    € 0,0319 per transactie

     

    in voorkomend geval vermeerderd met:

    >1.000.000 transacties

    € 0,0218 per transactie

    Pensioenfondsen en premiepensioeninstellingen

    Deze categorie kent twee heffingsmaatstaven die beide worden toegepast:

    1. Deelnemers:

    Aantal actieve deelnemers

    2. Vermogen:

    Som van de technische voorzieningen en het eigen vermogen (TV+EV)

    Deelnemers:

    € 744 vermeerderd met:

    >0 tot en met 100.000 deelnemers

    € 0,46 per deelnemer

     

    in voorkomend geval vermeerderd met:

    > >100.000 tot en met 500.000 deelnemers

    € 0,05 per deelnemer

     

    in voorkomend geval vermeerderd met:

    >500.000 tot en met 1.000.000 deelnemers

    € 0,03 per deelnemer

     

    in voorkomend geval vermeerderd met:

    >1.000.000 deelnemers

    € 0,02 per deelnemer

    In combinatie met Vermogen:

    In alle gevallen vermeerderd met:

    >€ 0 tot en met € 10 miljard TV+EV

    € 2,85 per € miljoen TV+EV

     

    in voorkomend geval vermeerderd met:

    > >€ 10 miljard tot en met € 50 miljard TV+EV

    € 0,42 per € miljoen TV+EV

     

    in voorkomend geval vermeerderd met:

    >€ 50 miljard tot en met € 100 miljard TV+EV

    € 0,12 per € miljoen TV+EV

     

    in voorkomend geval vermeerderd met:

    >€ 100 miljard TV+EV

    € 0,04 per € miljoen TV+EV

    Verzekeraars: Leven- en pensioen

    Premie-inkomen:

    Bruto premie-inkomen in Nederland (BPIN) uit pensioenverzekeringen en levensverzekeringen

     

    € 3.450 vermeerderd met:

    >€ 0 tot en met € 1 miljard BPIN

    € 616,44 per € miljoen BPIN

     

    in voorkomend geval vermeerderd met:

    >€ 1 miljard tot en met € 2 miljard BPIN

    € 367,23 per € miljoen BPIN

     

    in voorkomend geval vermeerderd met:

    >€ 2 miljard tot en met € 3 miljard BPIN

    € 124,60 per € miljoen BPIN

     

    in voorkomend geval vermeerderd met:

    >€ 3 miljard BPIN

    € 31,48 per € miljoen BPIN

    Verzekeraars: Schade niet zijnde zorg

    Premie-inkomen:

    Bruto premie-inkomen in Nederland (BPIN) uitgezonderd het premie-inkomen uit zorgverzekeringen en aanvullende ziektekostenverzekeringen

    >€ 0 tot en met € 1 miljard BPIN

    € 1.770 vermeerderd met:

     

    € 199,28 per € miljoen BPIN

     

    in voorkomend geval vermeerderd met:

    >€ 1 miljard tot en met € 2 miljard BPIN

    € 119,34 per € miljoen BPIN

     

    in voorkomend geval vermeerderd met:

    >€ 2 miljard tot en met € 3 miljard BPIN

    € 39,78 per € miljoen BPIN

     

    in voorkomend geval vermeerderd met:

    >€ 3 miljard BPIN

    € 9,86 per € miljoen BPIN

    Verzekeraars: zorg

    Premie-inkomen:

    Bruto premie-inkomen in Nederland (BPIN) voorzover afkomstig uit aanvullende ziektekostenverzekering

     

    € 2.690 vermeerderd met:

       

    >€ 0 tot en met € 1 miljard BPIN

    € 7,88 per € miljoen BPIN

     

    in voorkomend geval vermeerderd met:

    >€ 1 miljard tot en met € 2 miljard BPIN

    € 4,70 per € miljoen BPIN

     

    in voorkomend geval vermeerderd met:

    >€ 2 miljard tot en met € 3 miljard BPIN

    € 1,58 per € miljoen BPIN

     

    in voorkomend geval vermeerderd met:

    >€ 3 miljard BPIN

    € 0,38 per € miljoen BPIN

  • 2. Twee of meer aanbieders van beleggingsobjecten waaraan een vergunning is verleend als bedoeld in artikel 2:55 van de Wet op het financieel toezicht en die gedurende het gehele jaar, in steeds dezelfde samenstelling, gezamenlijk aanbiedingen doen aan consumenten, of deze aanbiedingen aan consumenten gezamenlijk beheren, worden voor de toepassing van dit artikel aangemerkt als één persoon.

Artikel 3

  • 1. Voor het kalenderjaar 2017 worden de bandbreedtes en tarieven, bedoeld in artikel 13, negende lid, van de Wet bekostiging financieel toezicht, voor bijlage II, onderdeel ‘Toezichthouder: de Nederlandsche Bank’, van die wet als volgt vastgesteld:

    Toezichtcategorie

    Maatstaf

    Bandbreedtes

    Tarieven

    Beheerders van beleggingsinstellingen en instellingen voor collectieve beleggingen in effecten (icbe) alsmede bewaarders alsmede beleggingsondernemingen

    Voor bewaarders (personen a): een vast bedrag. Voor beheerders van beleggingsinstellingen en icbe’s alsmede beleggingsondernemingen (personen b, c en d):

    Vergunning en type beleggingsdienst of -activiteit in combinatie met vermogen:

    a.

    – het op grond van een vergunning als bedoeld in artikel 2:65 Wft beheren van een beleggingsinstelling in een voorkomend geval verhoogd met een bedrag per type dienst of activiteit als genoemd in artikel 2:67a, tweede lid, onderdeel a,b of d Wft of artikel 2:97, vierde lid, Wft;

    – het op grond van een vergunning als bedoeld in artikel 2:69b Wft beheren van een icbe, in een voorkomend geval verhoogd met een bedrag per type dienst genoemd in artikel 2:97, derde lid, Wft;

    – het op grond van een vergunning als bedoeld in artikel 2:96 Wft verlenen van een van de beleggingsdiensten genoemd in de onderdelen a tot en met f van het in artikel 1:1 Wft gedefinieerde begrip «het verlenen van een beleggingsdienst»

    – het op grond van een vergunning als bedoeld in artikel 2:96 Wft verrichten van een van de beleggingsactiviteiten genoemd in de onderdelen a en b van het in artikel 1:1 Wft gedefinieerde begrip «het verrichten van een beleggingsactiviteit»;

    b. de omvang van het totaal van:

    – het balanstotaal van de beheerde beleggingsinstelling(en);

    – het balanstotaal van de beheerde icbe (’s);

    – het beheerd individueel vermogen zoals omschreven in het in artikel 1:1 Wft gedefinieerde begrip «het beheren van individueel vermogen», welk begrip wordt gebruikt in onderdeel c van het in artikel 1:1 Wft gedefinieerde begrip «het verlenen van een beleggingsdienst», in artikel 2:67a, tweede lid, onderdeel a, Wft en in artikel 2:97, derde of vierde lid, Wft;

    – het vermogen waarover wordt geadviseerd bij het «adviseren over financiële instrumenten» zoals genoemd in onderdeel d van het in artikel 1:1 Wft gedefinieerde begrip «het verlenen van een beleggingsdienst», in artikel 2:67a, tweede lid, onderdeel b, Wft en in artikel 2:97, derde of vierde lid, Wft;

    – honderd maal het minimum aan te houden toetsingsvermogen dat door DNB is vastgesteld van degene die handelt voor eigen rekening zoals genoemd in onderdeel a van het in artikel 1:1 Wft gedefinieerde begrip «het verrichten van een beleggingsactiviteit».

     

    € 3.000 in voorkomend geval vermeerderd met:

    Type beleggingsdienst of - activiteit

     

    Ontvangen en doorgeven van orders als bedoeld in artikel 1:1 van de Wet op het financieel toezicht

    € 0

    Uitvoeren van orders voor rekening van cliënten als bedoeld in artikel 1:1 van de Wet op het financieel toezicht

    in voorkomend geval vermeerderd met:

    € 3.500

    Vermogensbeheer als bedoeld in artikel 1:1 van de Wet op het financieel toezicht

    in voorkomend geval vermeerderd met:

    € 3.500

    Beleggingsadvies als bedoeld in artikel 1:1 van de Wet op het financieel toezicht

    in voorkomend geval vermeerderd met:

    € 0

    Begeleiden of overnemen van emissies met plaatsingsgaranties als bedoeld in artikel 1:1van de Wet op het financieel toezicht

    in voorkomend geval vermeerderd met:

    € 5.500

    Begeleiden van emissies zonder plaatsingsgarantie als bedoeld in artikel 1:1 van de Wet op het financieel toezicht

    in voorkomend geval vermeerderd met:

    € 3.000

    In combinatie met vermogen

     

    Balanstotaal (BT)

    In voorkomend geval vermeerderd met:

    € 0 tot en met € 1 miljard

    € 12,00 per miljoen BT

    > € 1 miljard tot en met € 10 miljard

    in voorkomend geval vermeerderd met:

     

    € 7,50 per miljoen BT

    > € 10 miljard tot en met € 50 miljard

    in voorkomend geval vermeerderd met:

     

    € 3,00 per miljoen BT

    > € 50 miljard

    in voorkomend geval vermeerderd met:

     

    € 0,50 per miljoen BT

    Beheerd individueel vermogen (BV)

    In voorkomend geval vermeerderd met:

    € 0 tot en met € 1 miljard

    € 12,00 per miljoen BV

    > € 1 miljard tot en met € 10 miljard

    in voorkomend geval vermeerderd met:

     

    € 7,50 per miljoen BV

    > € 10 miljard tot en met € 50 miljard

    in voorkomend geval vermeerderd met:

     

    € 3,00 per miljoen BV

    > € 50 miljard

    in voorkomend geval vermeerderd met:

     

    € 0,50 per miljoen BV

    Vermogen waarover geadviseerd wordt:

    In voorkomend geval vermeerderd met:

    € 0 tot en met € 1 miljard

    € 1.000

    > € 1 miljard tot en met € 10 miljard

    € 2.000

    > € 10 miljard tot en met € 50 miljard

    € 4.000

    > € 50 miljard

    € 10.000

    Honderd maal het aan te houden toetsingsvermogen

    In voorkomend geval vermeerderd met:

    € 0 tot en met € 1 miljard

    € 12,00 per miljoen van honderd maal het aan te houden toetsingsvermogen

     

    in voorkomend geval vermeerderd met:

    > € 1 miljard tot en met € 10 miljard

    € 7,50 per miljoen van honderd maal het aan te houden toetsingsvermogen

     

    in voorkomend geval vermeerderd met:

    > € 10 miljard tot en met € 50 miljard

    € 3,00 per miljoen van honderd maal het aan te houden toetsingsvermogen

     

    in voorkomend geval vermeerderd met:

    > € 50 miljard

    € 0,50 per miljoen van honderd maal het aan te houden toetsingsvermogen

    Betaalinstellingen, clearinginstellingen en elektronischgeldinstellingen

    Provisie-inkomsten (PI)

    Personen waaraan een vergunning is verleend als bedoeld in de artikelen 2:3e, eerste lid, of 2:10e van de Wet op het financieel toezicht:

    € 0

    Personen waaraan een vergunning is verleend als bedoeld in de artikelen 2:3a, eerste lid, of 2:10a van de Wet op het financieel toezicht:

    € 2.000 in voorkomend geval vermeerderd met:

    Personen met PI in het bereik van:

     

    € 0 tot en met € 1 miljoen

    € 50 per € 1.000

    >€ 1 miljoen tot en met € 10 miljoen

    € 14,5 per € 1.000

    >€ 10 miljoen tot en met € 50 miljoen

    € 1 per € 1.000

     

    € 0,1 per € 1.000

    >€ 50 miljoen

     

    Personen waaraan een vergunning is verleend als bedoeld in de artikelen 2:54i, eerste lid, of 2:54l, eerste lid van de Wet op het financieel toezicht

    € 3.000

    Pensioenfondsen en premiepensioeninstellingen

    Instellingen met vereist eigen vermogen (excl. premie-pensioeninstellingen):

    Som van de technische voorziening pensioenverplichting en het vereist eigen vermogen (TV+VEV), vermenigvuldigd met een bonus/malus factor.

    De bonus/malus factor is gelijk aan de som van de technische voorziening pensioenverplichting en het vereist eigen vermogen (TV+VEV), gedeeld door de som van de technische voorziening pensioenverplichtingen en het (aanwezige) eigen vermogen (TV+EV).

     

    € 2.000 vermeerderd met:

    >€ 0 tot en met € 10 miljard TV+VEV

    vermenigvuldigd met de als volgt te berekenen bonus/malus factor:

    ((TV+VEV)/(TV+EV))

    € 49,72 per € miljoen TV+VEV vermenigvuldigd met de als volgt te berekenen bonus/malus factor:

    ((TV+VEV)/(TV+EV))

    >€ 10 miljard tot en met € 50 miljard TV+VEV

    vermenigvuldigd met de als volgt te berekenen bonus/malus factor:

    ((TV+VEV)/(TV+EV))

    in voorkomend geval vermeerderd met:

    € 7,46 per € miljoen TV+VEV vermenigvuldigd met de als volgt te berekenen bonus/malus factor:

    ((TV+VEV)/(TV+EV))

    >€ 50 miljard tot en met € 100 miljard TV+VEV

    vermenigvuldigd met de als volgt te berekenen bonus/malus factor:

    ((TV+VEV)/(TV+EV))

    in voorkomend geval vermeerderd met:

    € 1,99 per € miljoen TV+VEV vermenigvuldigd met de als volgt te berekenen bonus/malus factor:

    ((TV+VEV)/(TV+EV))

    >€ 100 miljard TV+VEV

    vermenigvuldigd met de als volgt te berekenen bonus/malus factor:

    ((TV+VEV)/(TV+EV))

    in voorkomend geval vermeerderd met:

    € 0,50 per € miljoen TV+VEV vermenigvuldigd met de als volgt te berekenen bonus/malus factor:

    ((TV+VEV)/(TV+EV))

    Instellingen zonder vereist eigen vermogen (en premie-pensioeninstellingen):

    Technische voorziening pensioenverplichting (TV)

     

    € 2.000 vermeerderd met:

    >€ 0 tot en met € 10 miljard TV

    € 49,72 per € miljoen TV

    >€ 10 miljard tot en met € 50 miljard TV

    in voorkomend geval vermeerderd met:

    € 7,46 per € miljoen TV

    >€ 50 miljard tot en met € 100 miljard TV

    in voorkomend geval vermeerderd met:

    € 1,99 per € miljoen TV

    >€ 100 miljard TV

    in voorkomend geval vermeerderd met:

    € 0,50 per € miljoen TV

    Trustkantoren

    Omzet

    Personen met een omzet in het bereik van:

     

    € 0 tot en met € 0,1 miljoen

    € 5.000

    >€ 0,1 miljoen tot en met € 0,2 miljoen

    € 11.750

    >€ 0,2 miljoen tot en met € 0,5 miljoen

    € 20.000

    >€ 0,5 miljoen tot en met € 1 miljoen

    € 30.000

    >€ 1 miljoen tot en met € 2 miljoen

    € 44.000

    >€ 2 miljoen tot en met € 5 miljoen

    € 62.000

    >€ 5 miljoen

    € 88.000

    Verzekeraars niet zijnde zorgverzekeraars

    Premie-inkomen:

    >€ 0

    € 2.000 vermeerderd met:

     

    Bruto premie-inkomen (BPI)

     

    € 1.028 per € miljoen BPI

    Zorgverzekeraars

    Aantal verzekerden

     

    € 2.000 vermeerderd met:

       

    >0 verzekerden

    € 0,32 per verzekerde

  • 2. Voor het kalenderjaar 2017 worden de bandbreedtes en tarieven, bedoeld in artikel 13, negende lid, van de Wet bekostiging financieel toezicht, voor bijlage III, onderdeel ‘Toezichthouder: de Nederlandsche Bank’, van die wet als volgt vastgesteld:

    Toezichtcategorie

    Maatstaf

    Bandbreedtes

    Tarieven

    Banken en kredietunies

    Voor banken (personen a,b,d,e,f):

    Minimum omvang toetsingsvermogen (MTV):

    Minimum omvang toetsingsvermogen berekend conform de regels die op grond van artikel 3:57 van de Wet op het financieel toezicht worden bepaald

    Personen waaraan een vergunning is verleend als bedoeld in de artikelen 2:4, 2:11, 2:20, 3:4, eerste lid, of 3:110, eerste lid, van de Wet op het financieel toezicht

     

    Toezicht

    € 35.000 vermeerderd met:

    >€ 0 tot en met € 80 miljoen MTV

    € 5.792 per € miljoen MTV

    >€ 80 miljoen tot en met € 400 miljoen MTV

    in voorkomend geval vermeerderd met:

    € 2.495 per € miljoen MTV

    >€ 400 miljoen tot en met € 4 miljard MTV

    in voorkomend geval vermeerderd met:

    € 1.312 per € miljoen MTV

    >€ 4 miljard MTV

    in voorkomend geval vermeerderd met:

    € 382 per € miljoen MTV

    Uitvoering DGS

    € 500 vermeerderd met:

    >€ 0 tot en met € 80 miljoen MTV

    € 0,24 per € 1.000 MTV

    >€ 80 tot en met € 1 miljard MTV

    € 0,22 per € 1.000 MTV

    >€ 1miljard tot en met € 9 miljard MTV

    € 0,19 per € 1.000 MTV

    >€ 9 miljard

    € 0,09 per € 1.000 MTV

  • 3. Voor het kalenderjaar 2017 worden de bandbreedtes en tarieven, bedoeld in artikel 13, negende lid, van de Wet bekostiging financieel toezicht, voor bijlage IV, onderdeel ‘Toezichthouder: de Nederlandsche Bank’, van die wet als volgt vastgesteld:

    Toezichtcategorie

    Maatstaf

    Bandbreedtes

    Tarieven

    Banken en beleggingsondernemingen

    Total assets:

    Het totaal van activa op de balans zoals door banken en beleggingsondernemingen gerapporteerd aan de Nederlandsche Bank

     

    € 500 vermeerderd met:

    € 2,62 per € miljoen Total assets

Artikel 4

Deze regeling treedt in werking met ingang van de dag na de datum van uitgifte van de Staatscourant waarin zij wordt geplaatst.

Artikel 5

Deze regeling wordt aangehaald als: Regeling bekostiging financieel toezicht 2017.

Deze regeling zal met de toelichting in de Staatscourant worden geplaatst.

De Minister van Financiën, J.R.V.A. Dijsselbloem

De Staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, J. Klijnsma

TOELICHTING

Inleiding

Jaarlijks worden voor het desbetreffende kalenderjaar de bandbreedtes en tarieven vastgesteld voor de vergoeding van toezichtkosten door de financiële sector. Deze regeling stelt de bandbreedtes en tarieven voor het kalenderjaar 2017 vast. De regeling komt in grote lijnen overeen met de Regeling bekostiging financieel toezicht 2016. Hieronder is eerst de systematiek van de verdeling van de kosten van het toezicht op de financiële sector uitgelegd. Daarna is ingegaan op de verschillen in de kostenverdeling met de regeling voor het kalenderjaar 2016.

Verdelingsystematiek

De wijze waarop de kosten van het doorlopend toezicht op de financiële markten door de Stichting Autoriteit Financiële Markten (AFM) en De Nederlandsche Bank NV (DNB) jaarlijks in rekening worden gebracht bij onder toezicht staande instellingen1 is geregeld in artikel 13 van de Wet bekostiging financieel toezicht (Wbft) en op onderdelen nader uitgewerkt in het Besluit bekostiging financieel toezicht.

Allereerst wordt vastgesteld welke bedragen in totaal in rekening worden gebracht voor het toezicht. In verband met het Europees bankentoezicht en de aanwijzing van DNB als nationale resolutieautoriteit wordt in het geval van DNB onderscheid gemaakt tussen het bedrag dat in rekening wordt gebracht aan personen die behoren tot toezichtcategorieën in bijlage II van de Wbft, aan banken, die behoren tot de toezichtcategorie in bijlage III van de Wbft en aan banken en beleggingondernemingen, die behoren tot de toezichtcategorie in bijlage IV van de Wbft. Artikel 13, tweede tot en met het vijfde lid, van de Wbft schrijft voor op welke wijze deze bedragen worden vastgesteld. Daaruit volgt dat onder meer rekening wordt gehouden met het exploitatiesaldo van de toezichthouders in het voorafgaande jaar. In 2016 hebben de AFM en DNB allebei een exploitatieoverschot gerealiseerd.

De berekening van de totaal door te berekenen toezichtkosten voor het doorlopend toezicht in het jaar 2017 is in onderstaand overzicht weergegeven. Tabel 1 heeft betrekking op de totale toezichtkosten van AFM en DNB. In Tabel 2 is voor DNB een splitsing tussen de bijlagen II, III en IV gemaakt.

Tabel 1: Berekening van de te heffen bedragen (in miljoen. euro’s)
 

AFM

DNB

toezicht

DNB

resolutie

DNB

DGS

Totaal begrote toezichtkosten

98,4

154,4

6,8

9,2

Af: Begrote opbrengsten ter dekking eenmalige toezichthandelingen

8,0

1,5

   

Af: Begrote kosten BES-toezicht

0,4

0,8

   

Overige kosten

90,1

152,2

6,8

9,2

Exploitatiesaldo 2016

–5,3

–10,4

–0,5

 

Totaal te heffen op grond van art. 13 van de Wbft

84,8

141,8

6,3

9,2

Tabel 2: Opsplitsing van de voor 2017 door DNB te heffen bedragen naar bijlage (in miljoen. euro’s)
 

DNB Bijlage II

DNB

Bijlage II (DGS)

DNB Bijlage III

DNB Bijlage IV

Overige kosten

83,4

9,2

68,7

6,8

Exploitatiesaldo 2016

–3,0

0

–7,4

–0,5

Totaal te heffen op grond van art. 13 van de Wbft

80,4

9,2

61,3

6,3

Nadat de totaal te heffen bedragen zijn bepaald, worden zij aan de hand van procentuele aandelen die zijn opgenomen in bijlage II, III en IV van de Wbft toegerekend aan de toezichtcategorieën (artikel 13, zevende lid, van de Wbft).

Het omslaan van kosten over personen binnen een toezichtcategorie

Het aan een toezichtcategorie toegerekende bedrag wordt omgeslagen over de personen die deel uitmaken van die categorie. Dit gebeurt met behulp van maatstaven die evenals de procentuele aandelen zijn opgenomen in bijlage II, III en IV van de Wbft. De maatstaven worden in deze regeling nader ingedeeld in bandbreedtes. Voor elke bandbreedte geldt een tarief. Daarnaast geldt in de meeste gevallen een minimumtarief.

Bij het vaststellen van de minimumtarieven en de tarieven van de bandbreedtes worden de volgende uitgangspunten gehanteerd:

  • a. de tarieven hebben veelal een degressieve structuur in overeenstemming met de afnemende intensiteit van het toezicht per eenheid bij een grotere omvang van de persoon;

  • b. bij het vaststellen van de minimumtarieven wordt rekening gehouden met het draagkrachtbeginsel;

  • c. de tariefstructuur wordt in principe gevormd door een minimumtarief in combinatie met maximaal vier (degressieve) bandbreedtes waarbij de verschuldigde bedragen van het minimumtarief en de bandbreedte(s) die op de persoon onder toezicht van toepassing zijn bij elkaar worden opgeteld;

  • d. er is geen maximumheffing;

  • e. in een aantal toezichtcategorieën waar dit vanwege de samenstelling van de toezichtcategorie meer voor de hand ligt, wordt gewerkt met een schijvenstructuur waarbij de hoogte van de op te leggen heffing overeenkomt met het tarief van de bandbreedte (het ‘bereik’) waarin de onder toezicht staande persoon, vanwege zijn (bedrijfs)omvang, valt. In sommige gevallen wordt gewerkt met één vast tarief;

  • f. er bestaat zo veel mogelijk consistentie in de tariefstructuren (bandbreedtes en mate van degressiviteit) van categorieën die zowel onder toezicht staan van de AFM als van DNB.

De berekening van een te heffen bedrag

Om de op te leggen heffing vast te stellen, bepaalt de toezichthouder in welke bandbreedte de betreffende onder toezichtstaande persoon valt. Indien een persoon in meerdere bandbreedtes valt, is hij voor ieder van die bandbreedtes het daarbij behorende tarief verschuldigd. Dit komt in de regeling tot uitdrukking door de woorden ‘in voorkomend geval vermeerderd met’. Het aldus verschuldigde bedrag wordt verhoogd met een vast minimumtarief.

Voor de volgende toezichtcategorieën wordt van deze systematiek afgeweken:

  • Voor de categorieën ‘Afwikkelondernemingen, betaalinstellingen en elektronischgeldinstellingen’ van de AFM, en ‘Trustkantoren’ van DNB is de heffing gelijk aan het vaste tarief dat is vastgesteld voor de hoogste bandbreedte waarin de onder toezicht staande persoon valt.

  • Bij de toezichtcategorieën ‘Accountantsorganisaties’, `Beheerders van beleggingsinstellingen en van icbe’s alsmede bewaarders alsmede aanbieders van beleggingsobjecten alsmede beleggingsondernemingen niet voor eigen rekening (exclusief exploitanten van een MTF)`en ‘Pensioenfondsen en premiepensioeninstellingen’ van de AFM is de bandbreedte gekoppeld aan twee maatstaven waardoor de toezichthouder tweemaal moet vaststellen in welke bandbreedtes de betreffende onder toezicht staande persoon valt.

  • Voor een aantal personen in de categorieën ‘Effectenuitgevende instellingen: markt’ en ‘Effectenuitgevende instellingen: verslaggeving’ (AFM) geldt enkel een vast tarief.

Wijzigingen ten opzichte van de tarieven voor 2016

Wijzigingen in heffingen AFM

Bij de AFM is bij het berekenen van de toezichtkosten uitgegaan van een begroting ad € 98,4 miljoen. Na aftrek van de eenmalige kosten en met verrekening van het exploitatiesaldo leidt dit tot een bedrag van € 84,8 miljoen voor het doorlopend toezicht in 2017. Het door te berekenen bedrag voor het doorlopend toezicht stijgt met 6% ten opzichte van 2016. De belangrijkste oorzaken van de stijging met 6% zijn een uitbreiding van het takenpakket (+5%) 3, loon- en prijsstijging (+1,4%) en het versterken en vernieuwen van het toezicht door gericht te investeren in technologie en methodieken (+1%). Door de efficiency taakstelling wordt de loon- en prijsstijging niet doorbelast.

De stijging van het door te berekenen bedrag binnen een categorie is evenredig doorgevoerd in de tarieven die in artikel 2 zijn vastgesteld. De wijziging van de tarieven is per categorie verschillend. Dit wordt veroorzaakt doordat rekening is gehouden met de gewijzigde omvang van de populatie en maatstaven. Bij enkele categorieën is tevens sprake van bijzonderheden die van invloed zijn op het vaststellen van de tarieven. Hierop wordt hieronder ingegaan.

Bij de tariefvaststelling in 2015 zijn naar aanleiding van de wens van de Tweede Kamer de kleinere ondernemingen ontzien door de basisbijdrage in de toezichtkosten minder te verhogen dan de variabele bijdrage. Voor twee toezichtcategorieën geldt dat zij geen basisbijdrage kennen, te weten de toezichtcategorieën ‘afwikkelondernemingen, betaalinstellingen en elektronische geldinstellingen’ en ‘beleggingsondernemingen niet voor eigen rekening’. Voor hen zijn bij de tariefvaststelling 2015 soortgelijke maatregelen genomen zodat ook hier de kleine ondernemingen zijn ontzien. Het ontzien van de kleine ondernemingen in 2015 werkt in deze categorieën door in de tarieven in 2016 en 2017 waarin de tarieven jaarlijks met een gelijk percentage zijn verhoogd.

Bij de categorie ‘centrale effectenbewaarinstellingen’ is alleen een basisbedrag vastgesteld. Op dit moment is er nog geen vergunninghoudende onderneming waaraan een bijdrage in de toezichtkosten kan worden opgelegd. De verwachting is dat er in het tweede halfjaar van 2017 een aanvraag wordt ingediend. Als aan deze onderneming in 2017 ook een vergunning zal worden verleend zal alleen een basisbijdrage in rekening worden gebracht over de periode dat deze onderneming onder het toezicht van de AFM staat. In 2018 worden op basis van de dan beschikbare gegevens ook bandbreedtes en tarieven voor de variabele bijdrage voorgesteld.

De tarieven voor de schadeverzekeraars stijgen bovengemiddeld. Dit wordt veroorzaakt doordat bij de tariefvaststelling in 2016 ten onrechte enkele zorgverzekeraars zijn aangemerkt als schadeverzekeraar. Hierdoor zijn de tarieven voor de schadeverzekeraars in 2016 te laag vastgesteld en waren de bijdragen in de toezichtkosten voor de schadeverzekeraars achteraf bezien te laag.

Ook de tarieven voor de zorgverzekeraars stijgen sterk (193%) wat wordt veroorzaakt doordat de tarieven in 2016 te laag zijn vastgesteld. Bij de tariefvaststelling in 2016 is uitgegaan van de maatstafwaarde Bruto Premie Inkomen in Nederland (BPIN) van de som van de premie-inkomsten uit basisverzekeringen en aanvullende ziektekostenverzekeringen in plaats van het BPIN van uitsluitend de aanvullende ziektekostenverzekeringen. Door deze aanpassing liggen de bijdragen aan de toezichtkosten weer in lijn met 2015.

Wijzigingen in heffingen DNB

De toezichtbegroting van DNB bedraagt voor het jaar 2017 € 154,442 miljoen en is daarmee een miljoen hoger dan de begroting over 2016. Na aftrek van de eenmalige kosten en de kosten voor het toezicht op de BES bedragen de kosten voor het doorlopend toezicht in totaal € 152,1 miljoen.

Het te heffen bedrag voor alle toezichtcategorieën (behoudens banken) neemt met 2,8% af. Dit komt doordat de toezichtkosten van deze (overige) categorieën verdeeld worden op basis van een vast percentage. De daling wordt, bij een nagenoeg gelijk blijvende begroting, vooral veroorzaakt door het effect van de nacalculatie over 2016.

Bij de pensioenfondsen is de omvang van de Technische voorziening en het Vereist eigen vermogen met 11% toegenomen ten opzichte van 2016 en de som van de heffingsmaatstaf (waarin de verhouding tussen Vereist eigen vermogen en het aanwezig Eigen vermogen is verwerkt) met 22%. In de verwerking in de tarieven van deze verlaging blijven de meeste basisbedragen gelijk. Voor de pensioenfondsen kunnen hierdoor de variabele tarieven met circa 14% worden verlaagd ten opzichte van 2016. Ook bij de zorgverzekeraars wordt het variabele tarief verlaagd.

Bij de trustkantoren zijn de kosten voor de kleine en middelgrote ondernemingen verlaagd.

Bij de beleggingsondernemingen en beleggingsinstellingen wordt het basisbedrag verlaagd (van 3000). Met de verlaging worden de kleine ondernemingen tegemoet gekomen.

Bij de betaalinstellingen is door DNB opnieuw naar de berekeningsmaatstaf gekeken. Bij de betaalinstellingen wordt een basisbedrag van 2.000 in rekening gebracht en daarboven een variabel tarief, waarvoor een schijvensysteem ontwikkeld is, met een sterk degressief karakter. De kleine partijen gaan hierdoor minder betalen en dat geldt in het bijzonder voor partijen waarvan de omzet zich onder in de oude schijf bevond. Dit kon grotendeels gefinancierd worden doordat in 2017 minder opgehaald hoeft te worden. Daarnaast is sprake van een geringe toename van de toezichtheffing bij de grootste partijen.

Voor de verzekeraars stijgen de variabele bedragen met 7%. Dit houdt verband met de omvang van de berekeningsmaatstaf (bruto premie-inkomsten). Deze omvang was in 2015 (gebruikt voor tarief 2017) lager dan die over 2014, met name bij de levensverzekeraars.

Het totaal te heffen bedrag voor de banken neemt met 1,6 miljoen (2,6%) toe, grotendeels als gevolg van de toename van de begroting van het bankentoezicht. Het aantal banken is iets afgenomen en de totale omvang van de heffingsmaatstaf is met ruim 2% gedaald ten opzichte van 2016. Deze daling doet zich vrij gelijkmatig over alle schijven voor. Hierdoor kunnen zowel de schijfindeling als de verhouding tussen de tarieven ongewijzigd blijven. Het basisbedrag is in artikel 3, tweede lid, gelijk gehouden op € 35.000 (dit is al jaren niet gewijzigd). Met het basisbedrag wordt, in verband met de afname van het aantal partijen, dus iets minder opgehaald. De variabele tarieven zijn met 6% verhoogd ten opzichte van 2016. De tarieven komen ongeveer overeen met de tarieven van 2015. Bij de tarieven voor de banken zijn de kosten toegevoegd die verband houden met de uitvoering van het depositogarantiestelsel. Gekozen is voor een vast bedrag van 500 euro (gelijk aan de resolutietaak). Daarbovenop wordt een variabel tarief gehanteerd met vier schijven met een degressief karakter.

Het te heffen bedrag voor de resolutietaak voor banken en beleggingsondernemingen (artikel 3, derde lid) neemt met € 2,7 miljoen toe (circa 73%). Dit wordt enerzijds veroorzaakt door een stijging van de begroting van EUR 5,1 naar EUR 6,8 miljoen en anderzijds door een forse onderschrijding in 2015 waardoor de nacalculatie over 2015 € 1 miljoen hoger was dan de nacalculatie over 2016. De totale omvang van de heffingsmaatstaf (Total Assets) is ongeveer gelijk gebleven. Het vaste tarief van € 500 is gehandhaafd. Om alle kosten te kunnen dekken gaat het variabele tarief met circa 73% omhoog van € 1,51 naar € 2,62.

De Minister van Financiën, J.R.V.A. Dijsselbloem


X Noot
1

In overeenstemming met de in de Wet bekostiging financieel toezicht gehanteerde begrippen wordt hierna gesproken van 'personen'.

Naar boven