De Staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport,
Gelet op artikel 69b, derde lid, van de Zorgverzekeringswet;
Besluit:
ARTIKEL I
De Regeling zorgverzekering wordt als volgt gewijzigd:
A
Onder vervanging van de punt aan het slot van onderdeel dd door een puntkomma, wordt
aan artikel 1, eerste lid, een onderdeel toegevoegd, luidende:
- ee. Richtlijn 2011/24/EU:
-
Richtlijn 2011/24/EU van het Europees Parlement en de Raad van 9 maart 2011 betreffende
de toepassing van de rechten van patiënten bij grensoverschrijdende gezondheidszorg
(Pb EU 2011, L 88).
B
Aan hoofdstuk 6 wordt een paragraaf toegevoegd, luidende:
Paragraaf 9. Nationaal contactpunt
Artikel 6.9.1
-
1. Het Zorginstituut verstrekt patiënten en zorgaanbieders uit een lidstaat van de Europese
Unie op verzoek algemene informatie over de rechten en aanspraken op grensoverschrijdende
zorg, in het bijzonder over de voorwaarden met betrekking tot de vergoeding van zorgkosten,
de procedures voor toegang tot en vaststelling van aanspraken en de rechtsmiddelen
die daarbij voor hen openstaan en de namen en contactgegevens van de nationale contactpunten
in andere lidstaten.
-
2. In de informatie wordt duidelijk onderscheid gemaakt tussen de rechten die patiënten
hebben op grond van Richtlijn 2011/24/EU en Verordening (EG) Nr. 883/2004 van het
Europees Parlement en de Raad van 29 april 2004, betreffende de coördinatie van socialezekerheidsstelsels
(Pb EU 2004, L 166).
Artikel 6.9.2
-
1. Het Zorginstituut verstrekt patiënten uit een andere lidstaat van wie de behandeling
in Nederland plaatsvindt op verzoek informatie over:
-
– zorgaanbieders, waaronder informatie over het recht van een specifieke zorgaanbieder
om diensten te verlenen of mogelijke beperkingen ten aanzien van zijn praktijk;
-
– patiëntenrechten, klachtenregelingen en rechtsmiddelen overeenkomstig de Nederlandse
wetgeving;
-
– de wettelijke en bestuursrechtelijke opties om geschillen te beslechten, onder meer
als schade ontstaat als gevolg van zorg die wordt verleend of voorgeschreven in Nederland;
-
– kwaliteits- en veiligheidsnormen en -richtsnoeren die in Nederland zijn vastgesteld,
inclusief de bepalingen over toezicht op en beoordeling van zorgaanbieders en over
de vraag op welke zorgaanbieders deze normen en richtsnoeren van toepassing zijn;
-
– informatie over de toegankelijkheid van ziekenhuizen voor personen met een handicap.
-
2. De informatie wordt gemakkelijk toegankelijk gemaakt en voor zover nodig met elektronische
middelen en in een voor personen met een handicap toegankelijk formaat beschikbaar
gesteld.
Artikel 6.9.3
-
1. Het Zorginstituut overlegt met patiëntenorganisaties, zorgaanbieders en zorgverzekeraars
over de uitvoering van Richtlijn 2011/24/EU.
-
2. Het Zorginstituut werkt nauw samen met de Europese Commissie en bevordert informatie-uitwisseling
met andere nationale contactpunten.
-
3. Het Zorginstituut verleent andere lidstaten alle bijstand die voor de uitvoering
van Richtlijn 2011/24/EU nodig is.
Artikel 6.9.4
Het Zorginstituut verstrekt patiënten informatie over de gegevens die op grond van
Uitvoeringsrichtlijn 2012/52/EU van de Commissie tot vaststelling van maatregelen
om de erkenning van in een andere lidstaat verstrekte medische recepten te vergemakkelijken
(Pb EU 2012, L 356) moeten worden opgenomen in recepten die worden verstrekt in een
andere lidstaat dan de lidstaat waar de genees- of hulpmiddelen worden verstrekt.
Artikel 6.9.5
Het Zorginstituut betrekt met ingang van 1 januari 2017 het CAK bij de uitvoering
van deze paragraaf.
ARTIKEL II
Deze regeling treedt in werking op het tijdstip waarop artikel I, onderdeel D, van
de wet van 8 maart 2017 tot wijziging van de Zorgverzekeringswet, de Wet marktordening
gezondheidszorg en de Wet financiering sociale verzekeringen in verband met grensoverschrijdende
zorg (Stb. 2017, 99) in werking treedt en werkt terug tot en met 25 oktober 2013.
TOELICHTING
Algemeen
Deze regeling voorziet in een nadere uitwerking van de Wet houdende wijziging van
de Zorgverzekeringswet, de Wet marktordening gezondheidszorg en de Wet financiering
sociale verzekeringen in verband met grensoverschrijdende zorg1. Met deze wet is onder meer artikel 6, eerste lid, van richtlijn 2011/24/EU2 (hierna: de Patiëntenrichtlijn) geïmplementeerd, door het Zorginstituut Nederland
aan te wijzen als het nationaal contactpunt zoals bedoeld in de Patiëntenrichtlijn.
In deze regeling worden de taken en informatieverplichtingen van het nationaal contactpunt
(NCP), zoals verwoord in de Patiëntenrichtlijn, geïmplementeerd.
In deze regeling is voorts een bepaling opgenomen in het kader van de implementatie
van Uitvoeringsrichtlijn 2012/52/EU3. Deze bepaling behelst ook een informatieverplichting van het nationaal contactpunt.
De Patiëntenrichtlijn beoogt grensoverschrijdende zorg te vergemakkelijken door verduidelijking
van de rechten en verplichtingen van patiënten bij zorggebruik in een andere lidstaat
en helderheid over de vergoedingsvoorwaarden van die zorg. Een van de middelen om
dat te bereiken is goede informatievoorziening aan patiënten. Daarin voorziet de richtlijn
door lidstaten te verplichten een informatiepunt voor grensoverschrijdende zorg in
te stellen, het NCP. Dit NCP verschaft onder meer informatie over rechten en aanspraken
op grensoverschrijdende zorg, voorwaarden voor vergoeding en rechtsmiddelen en algemene
informatie over kwaliteit van zorgaanbieders, patiëntenrechten, klachtenregelingen
en rechtsmiddelen.
In onderstaande transponeringstabel wordt inzichtelijk gemaakt welke onderdelen van
de Patiëntenrichtlijn en van Uitvoeringsrichtlijn 2012/52/EU met deze regeling worden
geïmplementeerd.
|
Artikel Richtlijn 2011/24/EU
|
Artikel Uitvoeringsrichtlijn 2012/52/EU
|
Artikel Regeling zorgverzekering
|
|
4, tweede lid, onder a
|
|
6.9.2, eerste lid
|
|
4, tweede lid, onder c
|
|
6.9.2, eerste lid
|
|
5, onder b
|
|
6.9.1
|
|
6, eerste lid
|
|
6.9.3
|
|
6, tweede lid
|
|
6.9.1, eerste lid
|
|
6, derde lid
|
|
6.9.2, eerste lid
|
|
6, vierde lid
|
|
6.9.1
|
|
6, vijfde lid
|
|
6.9.2, tweede lid
|
|
10, eerste lid
|
|
6.9.3
|
| |
4
|
6.9.4
|
Artikelsgewijs
Artikel I
Onderdeel A
Met dit onderdeel wordt een definitie van de Patiëntenrichtlijn toegevoegd aan artikel
1 van de Regeling zorgverzekering.
Onderdeel B
Artikel 6.9.1
De Patiëntenrichtlijn bevat een aantal informatieverplichtingen voor het NCP. In het
eerste lid van dit artikel is vastgelegd welke algemene informatie het NCP verstrekt
aan Nederlandse verzekerden die overwegen zorg te gebruiken in een andere lidstaat
en aan buitenlandse patiënten die overwegen zorg te gebruiken in Nederland.
Voor specifieke informatie over bijvoorbeeld de vergoeding van een bepaalde behandeling
richt de Nederlandse verzekerde zich tot zijn zorgverzekeraar.
In het tweede lid wordt de verplichting opgenomen dat er in de informatievoorziening
onderscheid wordt gemaakt tussen de rechten die met betrekking tot het gebruik van
grensoverschrijdende zorg zijn opgenomen in de Patiëntenrichtlijn en in de Europese
sociale zekerheidsverordening nr. 883/2004. Deze verordening bevat namelijk ook mogelijkheden
om gebruik te maken van zorg in een andere lidstaat, maar de voorwaarden en hoogte
van de vergoeding verschillen van de systematiek van de Patiëntenrichtlijn.
Artikel 6.9.2
Dit artikel bevat de informatieverplichtingen van het NCP met betrekking tot buitenlandse
patiënten die een medische behandeling in Nederland ondergaan. De Patiëntenrichtlijn
bevat een opsomming van informatie die een patiënt nodig heeft bij zijn keuze voor
een behandeling in een andere lidstaat. Daarbij gaat het onder meer om informatie
over de registratie-status van zorgaanbieders, klachtregelingen en geschillenbeslechtingmechanismen.
De informatie wordt conform de vereisten van de Patiëntenrichtlijn op de website van
het NCP aangeboden op een wijze die toegankelijk is voor alle burgers, ook voor hen
die visueel of lichamelijk gehandicapt zijn. Zo zijn de website en de onderliggende
documenten geschikt gemaakt voor de leesapparatuur die visueel gehandicapten gebruiken.
Artikel 6.9.3
De Patiëntenrichtlijn bevat enkele bepalingen over de samenwerking en overleg van
het NCP met andere actoren. Deze bepalingen zijn in dit artikel vastgelegd.
Artikel 6.9.4
Wanneer een patiënt een behandeling ondergaat in een andere lidstaat dan is het van
belang dat hij eventueel meegekregen geneesmiddelrecepten ook in zijn eigen land kan
gebruiken. Artikel 11 van de Patiëntenrichtlijn ziet op de erkenning van in een andere
lidstaat erkend recepten en verplicht de Europese Commissie om nadere maatregelen
vast te stellen om die erkenning te vergemakkelijken. De Europese Commissie heeft
dit gedaan bij Uitvoeringsrichtlijn 2012/52/EU van 20 december 2012. Deze Uitvoeringsrichtlijn
bevat een informatieverplichting voor het NCP die met dit artikel wordt geïmplementeerd.
Artikel 6.9.5
Met ingang van 1 januari 2017 is de uitvoering van de zogenoemde burgerregelingen
overgegaan van het Zorginstituut naar het CAK. Dit zijn regelingen voor specifieke
groepen burgers zoals gemoedsbezwaarden, wanbetalers en verdragsgerechtigden. Deze
overheveling stelt het Zorginstituut in staat zich te richten op het vaststellen van
goede zorg, de advisering over het basispakket van de zorgverzekering en het beheer
van het Fonds langdurige zorg en het Zorgverzekeringsfonds. Het CAK kan zich verder
gaan ontwikkelen tot het administratieve loket van de zorg. De verwachting is dat
hierdoor de informatiestromen naar burgers worden verbeterd, een hoger serviceniveau
voor de burger haalbaar is en de uitvoering van de burgerregelingen door schaalvoordelen
doelmatiger kan. In het verlengde hiervan is het CAK een centrale rol gaan vervullen
bij de uitvoering van de taken van het NCP. Op die manier kunnen de informatiestromen
optimaal op elkaar worden afgestemd en hebben betrokkenen met minder instanties te
maken. Zo is de website van het NCP eenvoudig te vinden via het CAK. Feitelijk worden
de taken van het NCP voornamelijk uitgevoerd door het CAK. Te gelegener tijd zal de
deze verschuiving van het Zorginstituut naar het CAK worden neergelegd in Zorgverzekeringswet.
Artikel II
Deze regeling treedt in werking op het moment dat de wet waarmee het NCP wordt aangewezen
in werking treedt. Die wet biedt ook de grondslag voor deze regeling. Net als die
wet, werkt deze regeling terug tot en met 25 oktober 2013, de uiterste implementatiedatum
van de Patiëntenrichtlijn. Het Zorginstituut voert de taak van het NCP al uit sinds
die datum. Door het verlenen van terugwerkende kracht gelden de nadere voorschriften
voor het NCP ook formeel met ingang van 25 oktober 2013 zodat boven elke twijfel is
verheven dat per die datum is voldaan aan de implementatieverplichtingen die voortvloeien
uit de Patiëntenrichtlijn.
De Staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport,
M.J. van Rijn