Besluit van de Autoriteit Consument en Markt van 28 maart 2017, kenmerk ACM/DE/2016/203294 tot wijziging van de tariefstructuren als bedoeld in artikelen 27 van de Elektriciteitswet 1998 betreffende Deelmarktgrenzen

ACM/DE/2016/203294

De Autoriteit Consument en Markt,

Gelet op artikel 36 van de Elektriciteitswet 1998;

Besluit:

ARTIKEL I

De TarievenCode Elektriciteit wordt als volgt gewijzigd:

A

Artikel 1.2.5 wordt verwijderd.

B

Aan artikel 2.3.3 wordt na ‘in 2.3.3.C’ toegevoegd: en bijlage A

C

Aan artikel 2.3.3 wordt aan het eind van het artikel toegevoegd:

Artikel 2.3.3

Een voornemen tot het wijzigen van de grenzen wordt aan de Autoriteit Consument en Markt ter kennis gebracht, tegelijk met het voorstel voor de tarieven als bedoeld in artikel 41b van de Elektriciteitswet 1998. Wijzigingen van de grenzen zijn van toepassing met ingang van de datum waarop ook nieuw vastgestelde tarieven in werking treden.

D

Artikel 3.2.3 wordt vervangen door:

Artikel 3.2.3

Voor de transport-afhankelijke kosten wordt de volgende indeling van netvlakken gehanteerd:

• a. Extra hoogspanning (EHS) ≥ 220 kV(met inbegrip van transformator EHS/HS)

• b. Hoogspanning (HS) ≥ 110 kV en < 220 kV

• c. Tussenspanning (TS) > 25 kV en < 110 kV (met inbegrip van transformator HS/TS)

• d. Trafo HS+TS / MS

• e. Middenspanning (MS) > 1 kV en ≤ 25 kV

• f. Trafo MS/LS

• g. Laagspanning (LS) ≤ 1 kV

E

Artikel 3.2.4 wordt vervangen door:

Artikel 3.2.4

De 50 / 25 kV-netten kunnen op grond van de specifieke netconfiguratie en in het verleden gevoerde beleid aan de netvlakken HS of MS worden toegerekend en voor de overige artikelen als zodanig worden beschouwd.

Met betrekking tot de 1 tot en met 25 kV-netten kan op grond van de specifieke netconfiguratie en in het verleden gevoerde beleid in de kostentoerekening onderscheid worden gemaakt tussen een netvlak MS-transport en een netvlak MS-distributie.

F

Artikel 3.2.5 wordt vervangen door:

Artikel 3.2.5

Indien een netbeheerder van een of meer van de in 3.2.4 geboden mogelijkheden gebruik wil maken, wordt het voornemen hiertoe aan de Autoriteit Consument en Markt ter kennis gebracht, tegelijk met het voorstel voor de tarieven als bedoeld in artikel 41b van de Elektriciteitswet 1998. Wijzigingen zijn van toepassing met ingang van de datum waarop ook nieuw vastgestelde tarieven in werking treden.

ARTIKEL II

Dit besluit treedt in werking met ingang van de dag na de datum van uitgifte van de Staatscourant waarin zij wordt geplaatst.

Dit besluit zal met de toelichting in de Staatscourant worden geplaatst.

’s-Gravenhage, 28 maart 2017

De Autoriteit Consument en Markt, namens deze: F.J.H. Don bestuurslid

Tegen dit besluit kan degene, wiens belang rechtstreeks bij dit besluit is betrokken, binnen zes weken na bekendmaking beroep instellen bij het College van Beroep voor het bedrijfsleven, Postbus 20021, 2500 EA, ’s-Gravenhage.

TOELICHTING

I. Samenvatting

• 1. Netbeheer Nederland heeft een voorstel ingediend voor wijziging van de Tarievencode (hierna: TcE). Het voorstel gaat over de deelmarktgrenzen. Deelmarkten zijn de verschillende categorieën waarbinnen een netbeheerder verschillende tarieven en diensten aan kan bieden. De deelmarktgrenzen worden bepaald op basis van onder meer de capaciteit van een aansluiting.

• 2. In dit besluit keurt de Autoriteit Consument en Markt (hierna: de ACM) het voorstel van Netbeheer Nederland goed. Hierdoor wordt de ruimte voor een netbeheerder om zijn deelmarktgrenzen aan te passen ingekaderd. Meer specifiek wordt vastgelegd dat netbeheerders slechts op één vast moment in het jaar wijzigingen van de deelmarktgrenzen aan de ACM mogen voorleggen. Tevens worden een aantal omissies in de TcE met betrekking tot de deelmarktgrenzen hersteld.

II. Aanleiding en gevolgde procedure

• 3. Bij brief van 8 februari 2011 heeft Netbeheer Nederland bij de ACM een voorstel ingediend tot wijziging van de tariefstructuren als bedoeld in artikel 27 van de E-wet. Het voorstel bevat wijzigingen van de TcE.

• 4. Bij brief van 17 september 2015 heeft de ACM een wijzigingsopdracht aan Netbeheer Nederland gegeven. Bij brief van 12 oktober 2015 heeft Netbeheer Nederland gehoor gegeven aan deze wijzigingsopdracht.

• 5. Als onderdeel van de uniforme openbare voorbereidingsprocedure heeft de ACM het ontwerpbesluit en de daarop betrekking hebbende stukken voor een periode van zes weken ter inzage gelegd en gepubliceerd op haar internetpagina. Tevens heeft de ACM het ontwerpbesluit aan Netbeheer Nederland toegezonden. Van de terinzagelegging is kennis gegeven in de Staatscourant van 4 november 2015.

• 6. Op 14 december 2015 heeft de ACM schriftelijk een zienswijze van Netbeheer Nederland ontvangen. Op 15 december 2015 heeft de ACM schriftelijk een zienswijze van VEMW ontvangen.

• 7. Op grond van de notificatierichtlijn dienen lidstaten ieder ontwerp voor technische voorschriften voor te leggen aan de Europese Commissie. De ACM is van mening dat het voorstel geen technische voorschriften bevat als bedoeld in de notificatierichtlijn. Om die reden zullen de voorwaarden in dit (ontwerp)besluit niet in ontwerp ter notificatie worden aangeboden.

III. Het voorstel

• 8. In dit hoofdstuk geeft de ACM een samenvatting van het ontvangen voorstel en relevante informatie die de ACM naar aanleiding van het voorstel heeft ontvangen.

III.i Aanleiding voorstel en gevolgde procedure

• 9. Netbeheer Nederland noemt als aanleiding voor het voorstel een informeel overleg tussen de ACM en Netbeheer Nederland. In dit overleg heeft de ACM aangegeven dat zij heeft vastgesteld dat de TcE op diverse plaatsen voorziet in de mogelijkheid van afwijking van deelmarktgrenzen door de netbeheerder. De ACM hecht er, aldus Netbeheer Nederland aan, dat deze ruimte wordt ingekaderd. Middels dit voorstel komt Netbeheer Nederland aan deze wens tegemoet. Netbeheer Nederland heeft daarbij tevens van de gelegenheid gebruik gemaakt om de spanningsaanduiding van de onderscheiden netvlakken aan te passen en een aantal omissies in de tekst te herstellen.

• 10. Netbeheer Nederland heeft het voorstel vastgesteld en besproken met representatieve organisaties tijdens een overleg van het gebruikersplatform elektriciteits- en gastransportnetten op 6 januari 2011. De aanwezige representatieve organisaties hadden geen opmerkingen bij het voorstel. Een verslag van het overleg is derhalve niet als bijlage bij het voorstel gevoegd.

III.ii Toelichting op de voorgestelde wijzigingen

11. Het voorstel wordt in deze paragraaf per onderdeel beschreven. Het eerste onderdeel van het voorstel ziet op het verzoek van de ACM om de mogelijkheid van afwijking van deelmarktgrenzen door de netbeheerder in te kaderen. Het tweede onderdeel van het voorstel ziet op herstellen van enkele omissies.

Inkaderen van mogelijkheid tot afwijking deelmarktgrenzen

• 12. Netbeheer Nederland licht het eerste onderdeel van het voorstel als volgt toe. Ingevolge artikel 2.3.3 van de TcE bepaalt de aansluitcapaciteit die de aangeslotene wenst (met inachtneming van de tabel genoemd in dit artikel) in beginsel het aansluittarief. Een netbeheerder kan op grond van dit artikel in zijn gebied afwijkende grenzen hanteren. Voor de transport-afhankelijke kosten geldt een soortgelijke methodiek. Ingevolge artikel 3.2.3 van de TcE wordt bij de transport-afhankelijke kosten een bepaalde indeling van netvlakken gehanteerd. Ingevolge artikel 3.2.4 en 3.2.5 van de TcE kan een netbeheerder ook hiervan afwijken. Met het voorstel wordt een netbeheerder verplicht om, indien hij van de bedoelde mogelijkheden om af te wijken gebruik wil maken, dit tegelijk met het indienen van het voorstel voor de tarieven als bedoeld in artikel 41b van de E-wet aan de ACM kenbaar te maken.

• 13. Netbeheer Nederland stelt daarom voor om aan artikel 2.3.3 van de TcE de onderstreepte tekst toe te voegen:

  Met inachtneming van de tabel genoemd in 2.3.3.C en bijlage A wordt het aansluittarief bepaald door de aansluitcapaciteit die de aangeslotene wenst. Het is de netbeheerder toegestaan om voor zijn gebied afwijkende grenzen vast te stellen. Deze afwijkende grenzen liggen ter inzage bij de netbeheerder en worden, ook bij wijzigingen ervan, schriftelijk gemeld bij de Raad van Bestuur van de mededingingsautoriteit. Een voornemen tot het wijzigen van de grenzen wordt aan de Raad van Bestuur van de mededingingsautoriteit ter kennis gebracht, tegelijk met het voorstel voor de tarieven als bedoeld in artikel 41b van de Elektriciteitswet 1998. Wijzigingen van de grenzen zijn van toepassing met ingang van de datum waarop ook nieuw vastgestelde tarieven in werking treden.

• 14. Netbeheer Nederland stelt in dit verband tevens voor om de tekst van artikel 3.2.5 van de TcE te vervangen door de volgende tekst:

  Indien een netbeheerder van een of meer van de in 3.2.4 geboden mogelijkheden gebruik wil maken, wordt het voornemen hiertoe aan de raad van bestuur van de mededingingsautoriteit ter kennis gebracht, tegelijk met het voorstel voor de tarieven als bedoeld in artikel 41b van de Elektriciteitswet 1998. Wijzigingen zijn van toepassing met ingang van de datum waarop ook nieuw vastgestelde tarieven in werking treden.

Herstel van enkele omissies

• 15. Het tweede deel van het voorstel ziet op de correctie van enkele omissies in de TcE, waaronder de spanningsaanduiding van de onderscheiden netvlakken zodat ook een net van 66 kV kan worden ingedeeld. Daarnaast stelt Netbeheer Nederland voor om artikel 1.2.5 te schappen, omdat artikel 2.3.3 gelijkluidend is.

• 16. Netbeheer Nederland stelt voor om de volgende wijzigingen aan te brengen in artikel 3.2.3 van de TcE:

  Voor de transport-afhankelijke kosten wordt de volgende indeling van netvlakken gehanteerd:

  • a. Extra hoogspanning (EHS) (380/220 kV) hetgeen tussen haakjes wordt vervangen door het gedeelte wat onderstreept is ≥ 220 kV (met inbegrip van transformator EHS/HS)

  • b. Hoogspanning (HS) (150/110 kV) hetgeen tussen haakjes wordt vervangen door het gedeelte wat onderstreept is ≥ 110 kV en < 220 kV

  • c. Tussenspanning (TS) (50 /25 kV) hetgeen tussen haakjes wordt vervangen door het gedeelte wat onderstreept is > 20 kV en < 110 kV (met inbegrip van transformator HS/TS)

  • d. Trafo HS+TS / MS

  • e. Middenspanning (MS) (1 – 20 kV) hetgeen tussen haakjes wordt vervangen door het gedeelte wat onderstreept is > 1 kV en ≤ 20 kV

  • f. Trafo MS/LS

  • g. Laagspanning (LS) (0,4 kV) hetgeen tussen haakjes wordt vervangen door het gedeelte wat onderstreept is ≤ 1 kV

  Met betrekking tot de 23 kV-netten kan de netbeheerder besluiten dat op grond van de specifieke netconfiguratie en in het verleden gevoerd beleid, deze netten aan TS en MS worden toegerekend.

  Bovenstaande alinea wordt geschrapt.

• 17. Netbeheer Nederland stelt voor om de verwijderde teksten uit artikel 3.2.3 respectievelijk 3.2.5 van de TcE toe te voegen aan artikel 3.2.4 van de TcE en het resulterende artikel tekstueel enigszins aan te passen. Netbeheer Nederland stelt voor om de onderstreepte tekst toe te voegen en de doorgehaalde tekst te verwijderen.

  De 23 kV-netten kunnen op grond van de specifieke netconfiguratie en in het verleden gevoerd beleid aan de netvlakken TS of MS worden toegerekend en voor de overige artikelen als zodanig worden beschouwd.

  (Met betrekking tot d) hetgeen tussen haakjes wordt vervangen door het gedeelte wat onderstreept is De 50 / 25 kV-netten (kan de netbeheerder besluiten dat,) hetgeen tussen haakjes wordt vervangen door het gedeelte wat onderstreept is kunnen op grond van de specifieke netconfiguratie en in het verleden gevoerde beleid(, deze netten) hetgeen tussen haakjes wordt vervangen door80 aan de netvlakken HS of MS worden toegerekend en voor de overige artikelen als zodanig worden beschouwd.

• 18. In de wijzigingsopdracht heeft de ACM aangegeven dat zij van mening is dat het doel van de codewijziging is dat er eenduidigheid in de deelmarktgrenzen komt. Als gevolg hiervan zou de uitzondering die in het voorstel alleen voor de 10 kV-netten binnen deze deelmarkt geldt voor de gehele deelmarkt Middenspanning moeten gelden. Naar aanleiding van de wijzigingsopdracht stelt Netbeheer Nederland voor om de volgende tekst aan artikel 3.2.4 van de TcE toe te voegen:

  Met betrekking tot de 1 tot en met 20 kV-netten kan op grond van de specifieke netconfiguratie en in het verleden gevoerde beleid in de kostentoerekening onderscheid worden gemaakt tussen een netvlak MS-transport en een netvlak MS-distributie.

IV. Beoordeling

• 19. In dit hoofdstuk licht de ACM toe hoe zij het voorstel heeft beoordeeld. De beoordeling valt uiteen in twee delen.

IV.i Gevolgde procedure

• 20. De ACM constateert op grond van het voorstel dat op 6 januari 2011 een overleg met representatieve organisaties heeft plaatsgevonden als bedoeld in artikel 33, eerste lid, van de Elektriciteitswet 1998 (hierna: E-wet). De representatieve organisaties hadden geen opmerkingen bij het voorstel.

• 21. Naar het oordeel van de ACM voldoet het voorstel van Netbeheer Nederland daarmee aan het vereiste bepaald in artikel 33, tweede lid, van de E-wet.

IV.ii Voorgestelde wijzigingen

• 22. De ACM beoordeelt in deze paragraaf het voorstel van Netbeheer Nederland per onderdeel. De ACM volgt hierbij de indeling van het voorstel die zij in paragraaf III.ii heeft aangebracht. Tevens zal de ACM hieronder op de ingediende zienswijze ingaan.

Inkaderen van mogelijkheid tot afwijking deelmarktgrenzen

• 23. Het eerste onderdeel van het voorstel ziet op het verzoek van de ACM om de mogelijkheid van afwijking van deelmarktgrenzen door de netbeheerder in te kaderen. De ACM constateert dat deze wijziging in lijn is met het verzoek van de ACM om vast te leggen dat afwijkingen van de deelmarktgrenzen tezamen met het voorstel voor de tarieven als bedoeld in artikel 41b van de E-wet aan de ACM kenbaar worden gemaakt. De ACM stelt tevens vast dat de representatieve organisaties zich tijdens de tot standkoming van het codewijzigingsvoorstel kunnen vinden in dit voorstel. Tijdens de consultatie heeft VEMW echter toch een zienswijze ingediend.

• 24. VEMW verzoekt in haar zienswijze vanuit het oogpunt van rechtszekerheid en transparantie om in het besluit op te nemen dat deelmarktgrenzen als bijlagen bij de tariefbesluiten zullen worden gepubliceerd. De ACM constateert dat de zienswijze van VEMW inhoudt dat een verplichting voor de ACM in de TcE wordt opgenomen, iets wat de Elektriciteitswet 1998 niet toe staat. Ook constateert de ACM dat het huidige voorstel op deze gronden geen strijdigheid met artikel 36, eerste en tweede lid, van de E-wet bevat. De ACM volgt de zienswijze dan ook niet.

• 25. In haar zienswijze geeft VEMW tevens aan dat naar haar oordeel artikel 27, eerste lid, van de E-wet met zich mee brengt dat de ACM de door de netbeheerders voorgestelde elementen en wijze van berekening van het aansluit- en transporttarief dient te toetsen en vervolgens in de vorm van een besluit dient vast te stellen. Aangezien de deelmarktgrenzen volgens VEMW in zeer vergaande mate de hoogte van de door netbeheerders bij afnemers in rekening te brengen aansluit- en transporttarieven bepalen en dus een wezenlijk element van deze tarieven vormen, stelt VEMW dan ook dat de ACM in de TcE dient vast te leggen dat de ACM de voorgestelde deelmarktgrenzen voor de aansluit- en transporttarieven dient te toetsen en vast te stellen in de vorm van een besluit. Als gevolg hiervan zou het huidige voorstel niet in overeenstemming met het bepaalde in artikel 27, eerste lid, van de E-wet. Tevens stelt VEMW dat de criteria voor deelmarktgrenzen in de TcE op dienen te worden genomen, respectievelijk te worden verduidelijkt.

• 26. De ACM kan deze zienswijze niet volgen. De ACM constateert inderdaad dat de deelmarktgrens een wezenlijk element van de aansluit- en transporttarieven vormt. Echter, de deelmarktgrens is momenteel beschreven in de TcE. De voorwaarden waaronder een netbeheerder van de in de TcE beschreven deelmarktgrenzen af kan wijken staan tevens in de TcE beschreven. Deze voorwaarden zijn uitputtend en naar het oordeel van de ACM voldoende duidelijk.

• 27. Tevens zijn naar het oordeel van de ACM de genoemde voorgestelde wijzigingen tot slot niet in strijd met de belangen, regels en eisen bedoeld in artikel 36, eerste en tweede lid, van de E-wet.

Herstel van enkele omissies

• 28. Het tweede onderdeel van het voorstel ziet op het herstellen van enkele omissies. Naar het oordeel van de ACM zijn de genoemde voorgestelde wijzigingen niet in strijd met de belangen, regels en eisen bedoeld in artikel 36, eerste en tweede lid, van de E-wet.

• 29. Wel wijzigt de ACM in het voorstel van Netbeheer Nederland de voorgestelde wijziging van artikel 2.3.3 en van artikel 3.2.5, waarin het voorstel spreekt over de ‘Raad van Bestuur van de mededingingsautoriteit’. In het codevoorstel “gesloten distributiesystemen”, dossiernummer 13.0847.52, stelt Netbeheer Nederland voor om alle verwijzingen naar de ‘Raad van Bestuur van de mededingingsautoriteit’ te wijzigen in de ‘Autoriteit Consument en Markt’. De in dit codewijzigingsvoorstel nieuw toe te voegen bepalingen worden niet gewijzigd door het codevoorstel ‘gesloten distributiesystemen’. De ACM wijzigt de term ‘Raad van Bestuur van de mededingingsautoriteit’ in het voorstel van Netbeheer Nederland daarom in ‘Autoriteit Consument en Markt’.

• 30. In haar zienswijze geeft Netbeheer Nederland aan dat de aanduiding van de grens tussen MS-netten en TS-netten niet correct is. Op grond van het codevoorstel horen netten die bedreven worden op een spanningsniveau tussen 20 kV en 25 kV tot de categorie TS. Netbeheer Nederland stelt dat in de praktijk sprake is van 20 kV-netten die op een ietwat hogere spanning worden bedreven. Als gevolg hiervan zou een aangeslotene kunnen betogen dat hij, ondanks de aansluiting op een 20 kV-net, binnen de categorie TS hoort in plaats van de categorie MS. Netbeheer Nederland stelt dan ook voor om de deelmarktgrenzen in artikel 3.2.3 overeenkomstig aan te passen. Overeenkomstig deze redenering stelt Netbeheer Nederland tevens voor om artikel 3.2.4 aan te passen.

• 31. De ACM volgt deze zienswijze en ziet geen strijd met de belangen, regels en eisen bedoeld in artikel 36, eerste en tweede lid, van de E-wet.

De Autoriteit Consument en Markt, namens deze: F.J.H. Don bestuurslid