Aanwijzing bezwaarschriften omzetbelasting bij privégebruik auto als massaal bezwaar

29 maart 2017

nr. 2017/36822.

De Staatssecretaris van Financiën heeft het volgende besloten.

In dit besluit wijs ik aan als massaal bezwaar als bedoeld in artikel 25c van de Algemene wet inzake rijksbelastingen (hierna: AWR), de in dit besluit nader omschreven bezwaarschriften inzake omzetbelasting (ook bekend als btw) bij privégebruik auto.

1. Inleiding

In 2011 hebben jurisprudentie en een wijziging in de regelgeving inzake de correctie van vooraftrek van omzetbelasting geleid tot een grote stroom bezwaarschriften met betrekking tot het privégebruik auto. In verband met de hoeveelheid bezwaren is in 2011 in overleg met de koepelorganisaties en grote advieskantoren een vereenvoudigde wijze van indiening overeengekomen. Inmiddels heeft de Belastingdienst rond de twee miljoen bezwaarschriften ontvangen. De regeling van artikel 25c e.v. van de AWR schept de mogelijkheid om een groot aantal bezwaarschriften effectief af te handelen.

Met het oog op een efficiënte en eenduidige afdoening wijs ik de bezwaarschriften die betrekking hebben op één of meerdere van de volgende rechtsvragen aan als massaal bezwaar in de zin van artikel 25c van de AWR. Bij deze aanwijzing maak ik bekend welke procedures zijn geselecteerd om de hiervoor genoemde rechtsvragen aan de (hoogste) rechter voor te leggen. Het betreft de volgende rolnummers bij de Hoge Raad:

  • 15/02240

  • 15/02212

  • 15/02180

  • 15/02004

2. Aanwijzing

Als massaal bezwaar in de zin van artikel 25c van de AWR wijs ik aan:

Bezwaarschriften,

  • waarop ten tijde van de dagtekening van dit besluit nog geen uitspraak is gedaan; of

  • die worden ingediend tot en met de dag voorafgaande aan de dag waarop de in artikel 25e van de AWR bedoelde collectieve uitspraak wordt gedaan,

  • die één of meerdere van de volgende rechtsvragen (gelijk de in de daarbij vermelde procedures) bevatten:

15/02240

Rechtsvragen:

  • 1. Is een ter beschikkingstelling om niet aan een werknemer van een auto die tot het ondernemersvermogen van de werkgever behoort aan te merken als een ter beschikking stelling voor privé doeleinden dan wel als gebruik voor andere dan bedrijfsdoeleinden als bedoeld in artikel 4, lid 2 Wet op de omzetbelasting 1968.

    Toelichting:

    Het gaat hierbij om de vraag of sprake kan zijn van een dienst als bedoeld in artikel 4, lid 2, van de Wet op de omzetbelasting 1968 in het geval van een ter beschikking stelling van een auto aan de werknemer. De ter beschikking stelling vindt volledig plaats binnen het kader van de belaste ondernemersactiviteiten. In dat geval kan eventuele verschuldigdheid van btw alleen voortvloeien uit een aftrekbeperking ingevolge artikel 15 van de Wet op de omzetbelasting 1968. De ondernemer stelt uitsluitend btw-belaste handelingen te verrichten zodat zo’n aftrekbeperking niet aan de orde is.

  • 2. Is een beleidsmatige forfaitaire berekeningswijze van verschuldigde btw wegens privégebruik door een werknemer van een auto die tot het ondernemersvermogen behoort in strijd met het Unierecht als deze berekeningswijze een percentage neemt van de vergoeding inclusief BPM, terwijl BPM feitelijk geen onderdeel van de vergoeding uitmaakt bij de berekening van omzetbelasting bij de aanschaf?

    Toelichting:

    Het gaat hierbij om de vraag of de beleidsmatige forfaitaire berekening inclusief BPM in strijd is met het Unierecht omdat bij toepassing van de wettelijke regeling zoals neergelegd in artikel 8, lid 7 Wet op de omzetbelasting 1968 de BPM niet tot de maatstaf van heffing behoort waarover btw is verschuldigd. Voor de beleidsmatige forfaitaire berekening van de wegens privégebruik verschuldigde btw wordt aangesloten bij de catalogusprijs (inclusief omzetbelasting en BPM).

15/02212

Rechtsvragen:

  • 1. Is een beleidsmatige forfaitaire berekeningswijze van verschuldigde btw wegens privégebruik van een auto die tot het ondernemersvermogen behoort, in strijd met het Unierecht als de ondernemer met betrekking tot de berekeningswijze van de verschuldigde btw de keuze heeft zich op de met het Unierecht verenigbare wettelijke regeling te beroepen dan wel, indien dat voor hem voordeliger is, op de beleidsmatig aangereikte goedkeurende forfaitaire regeling?

    Toelichting:

    Het gaat hierbij om de vraag of de beleidsmatige forfaitaire berekeningswijze strijdig is met het Unierecht, wanneer de ondernemer de keuze heeft of hij gebruik maakt van de wettelijke regeling die in overeenstemming is met het Unierecht of – indien dat voor hem voordeliger is – van de beleidsmatig aangereikte goedkeurende forfaitaire regeling die mogelijk niet in alle gevallen op proportionele wijze rekening houdt met de daadwerkelijke omvang van het privégebruik.

  • 2. Kan de maatstaf van heffing voor de verschuldigde btw wegens privégebruik van een auto die tot het ondernemersvermogen behoort, worden berekend op basis van statistische gegevens van het (gemiddelde) privégebruik door ondernemers en werknemers van tot het ondernemersvermogen behorende auto’s, indien er geen kilometeradministratie is bijgehouden?

    Toelichting:

    Het gaat hierbij om de vraag of bij de afwezigheid van concrete gegevens over het privégebruik (bijv. een kilometeradministratie) gebruik kan worden gemaakt van statistische gegevens om de maatstaf van heffing te bepalen.

  • 3. Brengt het gelijkheidsbeginsel met zich dat het verlaagde percentage in de forfaitaire regeling wordt gekoppeld aan de leeftijd van de auto in plaats van de periode dat de ondernemer de auto in eigendom heeft?

    Toelichting:

    Het gaat hierbij om de vraag of het gelijkheidsbeginsel met zich brengt dat het verlaagde percentage van 1,5% wordt gekoppeld aan de leeftijd van de auto in plaats van de periode dat de ondernemer de auto in eigendom heeft. Na afloop van de herzieningsperiode van vier jaar na het jaar van eerste ingebruikneming, geldt een percentage van 1,5% in plaats van 2,7%. Indien een tweedehands auto met berekening van btw wordt aangeschaft, start een nieuwe herzieningstermijn, waardoor voorbij wordt gegaan aan de daadwerkelijke leeftijd van de auto.

15/02180

Rechtsvragen:

  • 1. Is het hanteren van een aftrekbeperking o.g.v. het Besluit uitsluiting aftrek omzetbelasting 1968 vanwege het privégebruik door werknemers van een auto die tot het ondernemersvermogen behoort, naast de heffing over een vergoeding die de werkgever ter zake van dit privégebruik bij de werknemer in rekening heeft gebracht, in strijd met het Unierecht?

    Toelichting:

    Het gaat hierbij om de vraag of op grond van het Unierecht is toegestaan dat handelingen waarvoor een niet-symbolische vergoeding wordt betaald op grond van een nationale regeling (BUA) ook nog als een verrichting van een dienst voor privédoeleinden kan worden beschouwd, als deze vergoeding lager is dan de kostprijs van de verrichte dienst.

  • 2. Is artikel 8, lid 4 Wet op de omzetbelasting 1968 in strijd met het Unierecht (artikel 80 btw-richtlijn) ingeval werknemers een eigen bijdrage betalen voor het privégebruik van een auto die lager is dan de gestelde vergoeding in genoemd artikel, zijnde de normale waarde?

    Toelichting:

    Het gaat hierbij om de vraag of artikel 8, lid 4 Wet op de omzetbelasting 1968 in strijd is met artikel 80 btw-richtlijn omdat:

    • door het betalen van een eigen bijdrage door de werknemer geen sprake is van het in gebruik geven voor andere dan bedrijfsdoeleinden door de werkgever;

    • er geen sprake is van een verbonden afnemer omdat het beschikbaar stellen van een auto aan een werknemer een secundaire arbeidsvoorwaarde is die partijen zijn overeengekomen vóórdat de arbeidsovereenkomst wordt gesloten en de verbondenheid pas ontstaat door het sluiten van die arbeidsovereenkomst;

    • volgens artikel 80 btw-richtlijn een normale waarde alleen mag worden toegepast als daadwerkelijk sprake is van belastingfraude of -ontwijking;

    • het hanteren van een normale waarde te laat is gemeld bij het Btw-comité;

    • het hanteren van terugwerkende kracht bij de wijziging van artikel 8, lid 4 Wet op de omzetbelasting 1968 niet voldoet aan de voorwaarden die het Europese Hof van Justitie daarvoor heeft gesteld in het arrest Goed Wonen (C-376/02).

  • 3. Is er sprake van schending van het vertrouwens- en/of rechtszekerheidsbeginsel nu de wetswijziging die eerst op 29 december 2011 in de staatsblad is geplaatst, terugwerkende kracht heeft tot 1 juli 2011?

    Toelichting:

    Het gaat hierbij om de vraag of de wetswijziging van 22 december 2011, die op 29 december 2011 in het Staatsblad is geplaatst, gezien het vertrouwens- en/of rechtszekerheidsbeginsel terugwerkende kracht kan hebben tot 1 juli 2011.

  • 4. Is omzetbelasting verschuldigd over het privégebruik van een auto die tot het ondernemersvermogen behoort ingeval het privégebruik door de werknemer ondergeschikt aan en onzelfstandig is ten opzichte van het gebruik voor zakelijke doeleinden?

    Toelichting:

    Het gaat hierbij om de vraag of gezien de arresten Fillibeck (C-258/95), Danfoss A/S (C-371/07) en AstraZeneca A/S (C-40/09) de auto enkel voor bedrijfsdoeleinden wordt gebruikt in een situatie dat het privégebruik van de auto ondergeschikt is aan en onzelfstandig is ten opzichte van het gebruik voor zakelijke doeleinden.

15/02004

Rechtsvragen:

  • 1. Kan in het laatste tijdvak van 2011 een btw-correctie verschuldigd zijn voor het privégebruik door een werknemer van een auto die tot het ondernemersvermogen behoort, als het besluit van 9 februari 2009 met ingang van 1 juli 2011 is ingetrokken en overigens ook in het laatste tijdvak van 2011 een wettelijke grondslag voor de btw-correctie ontbreekt?

    Toelichting:

    Het gaat hierbij om de vraag of het mogelijk is dat een ondernemer in de laatste aangifte van 2011 een btw-bedrag verschuldigd is geworden wegens privégebruik auto ook al is het beleidsbesluit waarop die verschuldigdheid is gebaseerd medio 2011 ingetrokken en er overigens ook geen wettelijke bepaling bestaat die leidt tot deze verschuldigdheid.

  • 2. Kan de maatstaf van heffing voor de verschuldigde btw wegens privégebruik van een auto die tot het ondernemersvermogen behoort, worden berekend op basis van een geschat aandeel privégebruik van de omzetbelasting die vanwege de aanschaf en gebruik aan de ondernemer in rekening is gebracht indien er geen kilometeradministratie is bijgehouden?

    Toelichting:

    Het gaat hierbij om de vraag of bij de afwezigheid van concrete gegevens over het privégebruik (bijv. een kilometeradministratie) gebruik kan worden gemaakt van een schatting van het privégebruik om de maatstaf van heffing te bepalen.

3. Overige uitvoeringsaspecten

Binnen zes weken nadat in de hiervoor genoemde procedures bij onherroepelijke rechterlijke uitspraak is beslist over de rechtsvragen genoemd in dit besluit, doet de inspecteur een collectieve uitspraak op bezwaar conform artikel 25e van de AWR.

Als een bezwaarschrift (mede) ziet op één of meer niet in dit besluit aangewezen geschilpunten, doet de inspecteur het bezwaar op die punten individueel af. Ook in dit geval wordt de aanslag echter herzien op het punt van de rechtsvraag als de Belastingdienst niet geheel in het gelijk wordt gesteld.

Voor zover nodig zal op de website van de Belastingdienst www.belastingdienst.nl meer informatie worden gegeven over de rechten en plichten van de belanghebbenden en de praktische afhandeling van het bezwaar na collectieve uitspraak.

4. Inwerkingtreding

Dit besluit treedt in werking met ingang van de dag na de uitgifte van de Staatscourant waarin het wordt geplaatst en werkt terug tot de dagtekening van het besluit.

Een afschrift van dit besluit zal aan de Tweede Kamer der Staten-Generaal worden gestuurd.

Dit besluit wordt in de Staatscourant gepubliceerd.

Den Haag, 29 maart 2017

De Staatssecretaris van Financiën, E.D. Wiebes

Naar boven