Besluit van de Staatssecretaris van Economische Zaken 30 juni 2016, nr. 16099347, houdende tijdelijke vrijstelling op grond van artikel 38 van de Wet gewasbeschermingsmiddelen en biociden ter bescherming van de onbedekte, grondgebonden, opkweek van prei tegen tabakstrips (Tijdelijke vrijstelling ter bescherming van de onbedekte grondgebonden opkweek van prei tegen tabakstrips, 2016)

De Staatssecretaris van Economische Zaken,

Handelende in overeenstemming met de Staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu;

Gelet op artikel 38 van de Wet gewasbeschermingsmiddelen en biociden en artikel 53 van de Verordening (EG) nr. 1107/2009 van het Europese parlement en de Raad van 21 oktober 2009 betreffende het op de markt brengen van gewasbeschermingsmiddelen en tot intrekking van de Richtlijnen nr. 79/117/EEG en 91/414/EEG van de Raad (PbEU 2009, L 309);

BESLUIT:

Artikel 1

Tijdelijke vrijstelling als bedoeld in artikel 38 van de Wet gewasbeschermingsmiddelen en biociden en artikel 53 van Verordening (EG) nr. 1107/2009 wordt verleend voor het gebruik van Minecto One (op basis van cyantraniliprole, 400 gr werkzame stof per kg) ter bescherming van de teelt van van de onbedekte grondgebonden opkweek van prei tegen tabakstrips (Thrips tabaci).

Artikel 2

De vrijstelling is slechts van toepassing indien de gebruiksvoorschriften in de bijlage bij dit besluit worden nageleefd.

Artikel 3

Dit besluit treedt in werking met ingang van de dag na de dagtekening van de Staatscourant waarin het wordt geplaatst en vervalt op 29 augustus 2016.

Artikel 4

Dit besluit wordt aangehaald als: Tijdelijke vrijstelling ter bescherming van de onbedekte grondgebonden opkweek van prei tegen tabakstrips, 2016.

Dit besluit zal met de toelichting in de Staatscourant worden geplaatst.

De Staatssecretaris van Economische Zaken, M.H.P. van Dam

Bezwaar

Als u het niet eens bent met deze beslissing, kunt u binnen zes weken na dagtekening van dit besluit digitaal of schriftelijk een bezwaarschrift indienen.

Een digitaal bezwaarschrift kunt u indienen via "mijn.rvo.nl". Om in te loggen heeft u uw gebruikerscode en wachtwoord nodig, voor de ondertekening een TAN-code. Bij een digitaal bezwaarschrift stuurt u een kopie van dit besluit mee als pdf-bestand of u stuurt een kopie per post na.

Als u schriftelijk bezwaar wilt maken, stuurt u het ondertekende bezwaarschrift naar de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland, afdeling Juridische Zaken, Postbus 40219, 8004 DE Zwolle. Bij een schriftelijk bezwaar stuurt u een kopie van dit besluit mee met uw bezwaarschrift.

Op mijn.rvo.nl/bezwaar vindt u meer belangrijke informatie over het digitaal en schriftelijk indienen van een bezwaarschrift.

Meer informatie

Heeft u nog vragen over uw bezwaarschrift, kijk dan op de website: mijn.rvo.nl. of bel: 088 042 42 42 (lokaal tarief).

BIJLAGE: WETTELIJK GEBRUIKSVOORSCHRIFT MINECTO ONE (OP BASIS VAN CYANTRANILIPROLE, 400 GR WERKZAME STOF PER KG)

Het middel is uitsluitend toegelaten als insectenbestrijdingsmiddel voor het professionele gebruik door middel van een gewasbehandeling in de volgende toepassingsgebieden (volgens Definitielijst toepassingsgebieden versie 2.0 Ctgb juni 2011) onder de hierna vermelde toepassingsvoorwaarden.

Toepassingsvoorwaarden:

Toepassingsgebied	Werkzaamheid getoetst op	Dosering* middel per toepassing	Maximale dosering middel per toepassing	Maximaal aantal toepassingen of per 12 maanden	Minimum interval tussen toepassingen in dagen	Veiligheidstermijn in dagen
Onbedekte grondgebonden opkweek prei	Trips ^1	0,31 kg/ha		1	–	14

* Verlaging van de dosering is toegestaan, maar van het maximaal aantal toepassingen en de andere toepassingsvoorwaarden mag niet worden afgeweken. Werkzaamheid is bij lagere dosering niet beoordeeld.

¹ tabakstrips (Thrips tabaci)

Overige toepassingsvoorwaarden

Om niet tot de doelsoorten behorende geleedpotigen/insecten te beschermen is toepassing in de onbedekte grondgebonden opkweek van prei uitsluitend toegestaan indien gebruik wordt gemaakt van één van de volgende maatregelen:

• Conventionele spuit met minimaal 50% driftreducerende spuitdopen en een kantdop in combinatie met Hardi TwinForce luchtondersteuning;

• Lage spuitboomhoogte (met daarvoor geschikte spuitapparatuur, 30 cm boven de top van het gewas) met driftarme Venturidop en een kantdop in combinatie met luchtondersteuning;

• Overkapte beddenspuit.

Gevaarlijk voor bijen. Om de bijen en andere bestuivende insecten te beschermen mag u dit product niet gebruiken op in bloei staande gewassen. Verwijder onkruid voordat het bloeit.

Overig

Resistentiemanagement

Dit middel bevat de werkzame stof cyantraniliprole. Cyantraniliprole behoort tot de diamides. De IRAC code is 28. Bij dit product bestaat er kans op resistentieontwikkeling. In het kader van het resistentiemanagement dient u de adviezen die gegeven worden in de voorlichtingsboodschappen op te volgen.

TOELICHTING

1 Algemeen

Artikel 53 van Verordening (EG) nr. 1107/2009 van het Europese parlement en de Raad van 21 oktober 2009 betreffende het op de markt brengen van gewasbeschermingsmiddelen en tot intrekking van de Richtlijnen nr. 79/117/EEG en nr. 91/414/EEG van de Raad (PbEU 2009, L 309) (hierna: Verordening (EG) nr. 1107/2009) en artikel 38 van de Wet gewasbeschermingsmiddelen en biociden (Wgb) maken het mogelijk in bijzondere omstandigheden tijdelijke vrijstelling te verlenen van het verbod om een niet toegelaten gewasbeschermingsmiddel binnen Nederland te brengen, op de markt te brengen, voorhanden te hebben of te gebruiken.

Tijdelijke vrijstelling kan worden verleend als een maatregel nodig blijkt voor een gecontroleerd en beperkt gebruik ter beheersing van een noodsituatie die op geen enkele andere redelijke manier te bestrijden is.

2 Adviezen

2.1 Noodsituatie

De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) heeft een advies opgesteld waarin de vraag wordt beantwoord of er sprake is van een noodsituatie.

Gevaar

Zowel de larven als de volwassen tabakstripsen voeden zich met het sap uit de bladeren. De schade door tripslarven in de plant zorgt voor een afname van de kwaliteit van de plant en heeft een nadelige invloed op de groei. De trips heeft een verscholen levenswijze en bevindt zich met name in de schacht van de preiplant.

Naast directe schade kan tabakstrips in de opkweek van prei leiden tot opbrengstderving vanwege de eisen die gesteld worden aan het uitgangsmateriaal. De keuringsnorm die door afnemers en NAK gehanteerd wordt, is: “het plantmateriaal moet praktisch vrij zijn van symptomen van trips en van levende trips stadia”. Door deze eisen kan bij een geringe aanwezigheid van trips, zoals het geval met de nu beschikbare middelen en maatregelen, de partij onverkoopbaar zijn en loopt de opbrengstderving op tot 100%.

Alternatieven

Niet-chemisch

Er zijn diverse preventieve, teelttechnische en niet-chemische maatregelen bekend om de plaagdruk van tabakstrips in de teelt van prei te verminderen of om de schade te beperken (vruchtwisseling, stomen, resistente rassen, bovendoor water geven, aangetast materiaal uitsorteren). De effectiviteit of de haalbaarheid van deze maatregelen is niet voldoende om tabakstrips in de onbedekte opkweek van prei voldoende te kunnen beheersen.

Chemisch

Bij de aanwezigheid van tabakstrips in het gewas wordt in combinatie met een waarschuwingsmodel een bestrijdingsmoment bepaald. Door deze maatregel kan het aantal bespuitingen bij een lage tripsdruk verlaagd worden. Afhankelijk van de temperatuur en de populatiedruk worden bespuitingen uitgevoerd. In de grondgebonden opkweek van prei hebben middelen op basis van twee werkzame stoffen een toelating en zijn beschikbaar in de opkweek van prei voor de bestrijding van trips.

De preventieve en teelttechnische maatregelen die voorhanden zijn, zijn niet voldoende om gedurende de gehele opkweekperiode van prei, tripsvrij uitgangsmateriaal te produceren. In de vroege opkweek van prei, bij een lagere populatie druk en lagere temperaturen, is de werking en het aantal toepassingsmogelijkheden van de beschikbare middelen voldoende om plantmateriaal te telen dat voldoet aan de kwaliteitseisen. Door de verscholen levenswijze van trips, de beperkte werking bij hogere temperaturen en door de beperking van het aantal toepassingen per seizoen of per 12 maanden van de toegelaten en beschikbare middelen is het niet mogelijk om in de periode van juli en augustus tabakstrips afdoende te bestrijden en te kunnen voldoen aan de hoge eisen die aan het uitgangsmateriaal gesteld worden.

Bijzondere omstandigheden

In de periode van 2005 tot en met 2011 was een middel op basis van methiocarb (Mesurol) jaarlijks door een dringend vereiste toelating gewasbescherming (DVG) beschikbaar geweest in de opkweek van prei. Bij de herregistratie in november 2013 heeft Mesurol geen toelating verkregen in de teelt van prei.

De stofbeoordeling van de werkzame stof cyantraniliprole ten behoeve van plaatsing op de lijst van goedgekeurde werkzame stoffen van Verordening (EG) nr. 1107/2009 is nog steeds lopende. Een besluit aangaande goedkeuring van de werkzame stof wordt in 2016 verwacht.

Sinds juni 2015 loopt er een toelatingsaanvraag voor een middel op basis van cyantraniliprole in onder andere (de opkweek van) van prei ter bestrijding van trips. Dit betreft een zonale aanvraag waarbij UK optreedt als zRMS voor de Centrale zone. De verwachting is dat de toelating niet beschikbaar is voor seizoen 2016.

Conclusie

De NVWA komt tot volgende conclusies:

• een landbouwkundig doelmatige onbedekte grondgebonden opkweek van prei in Nederland wordt bedreigd als tabakstrips niet of onvoldoende bestreden kan worden;

• een landbouwkundig doelmatige onbedekte grondgebonden opkweek van prei is, in Nederland in de periode begin juli tot half augustus, met het beschikbare pakket aan maatregelen en middelen niet mogelijk.

• Er is perspectief voor een reguliere toelating van het middel op basis van cyantraniliprole in onbedekte grondgebonden opkweek van prei in Nederland waardoor een kortstondig noodverband gerechtvaardigd is.

De tijdelijke vrijstelling van Minecto One voor het bestrijden van tabakstrips in de onbedekte grondgebonden opkweek van prei, voldoet aan de criteria voor een noodsituatie.

2.2 Risicobeoordeling

Het College voor de toelating van gewasbeschermingsmiddelen en biociden (Ctgb) heeft een advies opgesteld waarin de vraag wordt beantwoord of er sprake is van aanvaardbare risico’s.

Humane toxiciteit

Voldoet aan de eisen.

Volksgezondheid

Voldoet aan de eisen.

Gedrag in het milieu

Voldoet aan de eisen.

Ecotoxiciteit

Er wordt voor de toepassing van Minecto in de teelt van prei een acceptabel risico verwacht voor de volgende aspecten: vogels, zoogdieren, waterorganismen, regenwormen, bodemmacro-organismen, bodemmicro-organismen, niet-doelwit planten.

Voor het aspect niet-doelwit arthropoden zijn drift reducerende maatregelen nodig:

Om niet tot de doelsoorten behorende geleedpotigen/insecten te beschermen is toepassing in de onbedekte grondgebonden opkweek van prei uitsluitend toegestaan indien gebruik wordt gemaakt van één van de volgende maatregelen:

• Conventionele spuit met minimaal 50% driftreducerende spuitdoppen en een kantdop in combinatie met Hardi TwinForce luchtondersteuning;

• Lage spuitboomhoogte (met daarvoor geschikte spuitapparatuur, 30 cm boven de top van het gewas) met driftarme Venturidop en een kantdop in combinatie met luchtondersteuning;

• Overkapte beddenspuit.

Voor het aspect bijen is de volgende waarschuwingszin nodig:

Gevaarlijk voor bijen. Om de bijen en andere bestuivende insecten te beschermen mag u dit product niet gebruiken op in bloei staande gewassen. Verwijder onkruid voordat het bloeit.

Conclusie

Het College constateert dat er na het nemen van risicoreducerende maatregelen / het inachtnemen van restrictiezinnen geen risico verbonden is aan de vrijstelling.

Advies

Gezien het risico adviseert het College een vrijstelling ex artikel 38 Wgb van het gewasbeschermingsmiddel Minecto One in de opkweek van prei te verlenen onder vermelding van de volgende risicoreducerende maatregelen / restrictiezinnen:

Om niet tot de doelsoorten behorende geleedpotigen/insecten te beschermen is toepassing in de onbedekte grondgebonden opkweek van prei uitsluitend toegestaan indien gebruik wordt gemaakt van één van de volgende maatregelen:

• Conventionele spuit met minimaal 50% driftreducerende spuitdoppen en een kantdop in combinatie met Hardi TwinForce luchtondersteuning;

• Lage spuitboomhoogte (met daarvoor geschikte spuitapparatuur, 30 cm boven de top van het gewas) met driftarme Venturidop en een kantdop in combinatie met luchtondersteuning;

• Overkapte beddenspuit.

Gevaarlijk voor bijen. Om de bijen en andere bestuivende insecten te beschermen mag u dit product niet gebruiken op in bloei staande gewassen. Verwijder onkruid voordat het bloeit.

3 Overwegingen

Een tijdelijke vrijstelling van het gewasbeschermingsmiddel Minecto One is gewenst, omdat zonder deze vrijstelling onbedekte grondgebonden opkweek van prei op geen enkele andere redelijke wijze te beschermen is tegen tabakstrips. Hierdoor wordt de doelmatige onbedekte grondgebonden opkweek van prei bedreigd. Belanghebbenden spannen zich in om op korte termijn te beschikken over een regulier toegelaten gewasbeschermingsmiddel.

In het Wettelijk Gebruiksvoorschrift (zie bijlage bij dit besluit) zijn de risico reducerende maatregelen overgenomen die door het Ctgb zijn voorgesteld.

4 Besluit

De adviezen van de NVWA en het Ctgb overnemend, heb ik in overeenstemming met de Staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu, besloten om op grond van artikel 38 van de Wgb tijdelijke vrijstelling te verlenen voor het gebruik van het gewasbeschermingsmiddel Minecto One ter bescherming van de onbedekte grondgebonden opkweek van prei tegen tabakstrips.

Dit besluit treedt in werking met ingang van de dag na de dagtekening van de Staatscourant waarin het wordt geplaatst en vervalt op 29 augustus 2016.

De Staatssecretaris van Economische Zaken, M.H.P. van Dam