Regeling van de Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport van 9 november 2015, kenmerk 850794-142905-Z, houdende wijziging van de Regeling zorgverzekering met betrekking tot uitwisseling van gegevens in verband met schuldpreventie en afmelding uit het bestuursrechtelijk premieregime

De Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport,

Gelet op artikel 89, zesde lid, van de Zorgverzekeringswet;

Besluit:

ARTIKEL I

Na Hoofdstuk 7a wordt in de Regeling zorgverzekering een nieuw hoofdstuk ingevoegd, luidende:

HOOFDSTUK 7B. GEGEVENS DIE MOETEN WORDEN UITGEWISSELD IN VERBAND MET WERKZAAMHEDEN GERICHT OP HET VOORKOMEN OF VERMINDEREN VAN SCHULDEN VOORTVLOEIENDE UIT DE ZORGVERZEKERING

Artikel 7b.1

• 1. Als uitvoering van de zorgverzekeringen en de Zorgverzekeringswet, bedoeld in artikel 89, eerste lid, van de Zorgverzekeringswet, worden in ieder geval aangemerkt:

  • a. werkzaamheden gericht op het voorkomen of verminderen van achterstand van de betaling door een verzekeringnemer van de premie, het verplicht eigen risico, het vrijwillig eigen risico, de eigen bijdragen, de eigen betalingen, de rente, de incasso- en deurwaarderskosten;

  • b. werkzaamheden die erop gericht zijn te bewerkstelligen dat een verzekeringnemer niet langer een bestuursrechtelijke premie verschuldigd is.

• 2. Voor de uitvoering van de werkzaamheden bedoeld in het eerste lid is het noodzakelijk dat de zorgverzekeraar en het college van burgemeester en wethouders de volgende gegevens uitwisselen:

  • a. naam, adres, postcode, woonplaats, geboortedatum en burgerservicenummer van de op de zorgpolis vermelde verzekeringnemer en verzekerden;

  • b. het unieke zorgverzekeraarsidentificatienummer van de zorgverzekeraar, de zorgpolis en gegevens over de toepassing van artikel 18 van de Zorgverzekeringswet ten behoeve van de verzekeringnemer;

  • c. de door de verzekeringnemer verschuldigde bedragen met betrekking tot de premie, het verplicht eigen risico, het vrijwillig eigen risico, de eigen bijdragen, de eigen betalingen, de rente, de incasso- en deurwaarderskosten;

  • d. gegevens over de toepassing van afdeling 3.3.2 van de Zorgverzekeringswet door de zorgverzekeraar ten aanzien van de verzekeringnemer;

  • e. de bedragen die op de bijstand, bedoeld in artikel 5 van de Participatiewet, van de verzekeringnemer ten behoeve van de zorgverzekeraar worden ingehouden en betaalbaar gesteld.

ARTIKEL II

Deze regeling treedt in werking met ingang van de dag na de datum van uitgifte van de Staatscourant waarin zij wordt geplaatst.

De Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, E.I. Schippers

TOELICHTING

Algemeen

Inleiding

In artikel 89 van de Zorgverzekeringswet (Zvw) is onder meer geregeld dat de zorgverzekeraar en het college van burgemeester en wethouders elkaar gegevens kunnen verstrekken voor de uitvoering van de zorgverzekeringen of van die wet. In deze regeling wordt gespecificeerd welke gegevens zorgverzekeraars en gemeenten in ieder geval met elkaar kunnen uitwisselen voor activiteiten gericht op het voorkomen of verminderen van schulden voortvloeiende uit de zorgverzekering (hierna: vroegpreventie) en ter bevordering van uitstroom uit het bestuursrechtelijk premieregime (hierna: uitstroombevordering). De uitvoering van deze activiteiten is neergelegd in afdeling 3.3.2 van de Zvw.

Gegevensuitwisseling

Het stellen van nadere regels ter zake van gegevensuitwisseling in verband met de uitvoering van de zorgverzekering, waaronder activiteiten gericht op vroegpreventie en uitstroombevordering, is gebaseerd op artikel 89, zesde lid, van de Zvw. In artikel 88, eerste lid, van de Zvw zijn de instanties en organisaties genoemd die aan elkaar gegevens kunnen verstrekken. Dit zijn in elk geval, naast het Zorginstituut, ook de zorgverzekeraar en het college van burgemeester en wethouders (hierna: de gemeente). In artikel 89, eerste lid, van de Zvw wordt in algemene zin aangegeven dat zij over en weer, uit eigen beweging of op verzoek, gegevens uit hun administraties kunnen verstrekken die noodzakelijk zijn voor de uitvoering van de zorgverzekeringen of van de Zvw.

Zorgverzekeraars houden een administratie bij van de zorgverzekeringen met inbegrip van de door de verzekeringnemers te verrichten en verrichtte betalingen. Zij administreren verder de uitvoering van de maatregelen die getroffen worden als gevolg van het niet betalen van de premie door een verzekeringnemer (afdeling 3.3.2 Zvw). Zo'n verzekeringnemer kan ook voorkomen in de administraties die onder verantwoordelijkheid van gemeenten worden gevoerd. Het betreft dan gegevens die nodig zijn ter uitvoering van een aantal wettelijke taken, waaronder het verlenen van bijstand¹, de ondersteuning van personen met een beperking en personen met psychische of psychosociale problemen² en schuldhulpverlening³. Dergelijke gegevens kunnen noodzakelijk zijn voor de uitvoering van de zorgverzekering en de Zvw, in het bijzonder de onderhavige maatregelen voor vroegpreventie en uitstroombevordering.

Uit genoemde bepalingen blijkt dat ter uitvoering van de Zvw thans al de bevoegdheid bestaat om gegevens onderling uit te wisselen. Een en ander neemt niet weg dat in ogenschouw is genomen dat tot op heden geen bijzondere bepalingen in de Regeling zorgverzekering (Rzv) zijn opgenomen die ertoe strekken dat zorgverzekeraars in het kader van preventieve activiteiten die erop gericht zijn te voorkomen dat verzekerden na zes maanden premieachterstand in het bestuursrechtelijk premieregime belanden of in het kader van activiteiten die erop gericht zijn verzekerden uit het bestuursrechtelijk premieregime te laten uitstromen, persoonsgegevens uitwisselen met de in artikel 89 van de Zvw genoemde instanties. In de praktijk wisselen zorgverzekeraars en gemeenten slechts in beperkte mate op structurele wijze relevante gegevens uit. Dat levert onnodige belemmeringen op voor efficiënte en doelmatige vroegpreventie en uitstroombevordering. Zorgverzekeraars en gemeenten hebben aangegeven dat bijzondere bepalingen in de Rzv met betrekking tot de gegevensuitwisseling die belemmeringen kunnen wegnemen. Thans is niet altijd voldoende inzicht in de financiële situatie van een verzekerde om passende maatregelen te kunnen treffen.

Bij de gegevensuitwisseling tussen zorgverzekeraars en gemeenten in het kader van vroegpreventie en uitstroombevordering gaat het naast de identificerende gegevens van de verzekeringnemer, diens verzekeringsgegevens en de identificerende gegevens van de zorgverzekeraar, met name ook om financiële gegevens die te maken hebben met betalingsachterstand, omvang van de totale schuld voortvloeiende uit de Zvw en welke maatregelen ten aanzien van verzekeringnemers met een betalingsachterstand reeds getroffen zijn.

Door het verstrekken van deze gegevens wordt de gemeente in staat gesteld om te beoordelen in hoeverre het nodig is om – zonodig in overleg met de zorgverzekeraar – nadere stappen te ondernemen teneinde te voorkomen dat schulden aan de zorgverzekeraar verder oplopen en de betrokken verzekeringnemer het risico loopt op of al verkeert in een problematische schuldensituatie. In voorkomende gevallen kan in samenwerking met de zorgverzekeraar bezien worden welke vroegpreventieactiviteiten kunnen worden ingezet. Dit kan onder meer inhouden dat een gemeente op de bijstandsuitkering een bedrag inhoudt en dit rechtstreeks uitkeert aan de zorgverzekeraar.

Het uitwisselen van gegevens is ook noodzakelijk in het kader van uitstroombevordering. Een dergelijke uitstroom vindt plaats doordat gemeenten en zorgverzekeraars samenwerking hebben gezocht om deze uitstroom uit het bestuursrechtelijk premieregime te bewerkstelligen. Ten behoeve van de terugkeer van de verzekeringnemer naar het normale betaalregime bij de zorgverzekeraar, waarbij een nominale premie wordt betaald, dient de gemeente ook bij de uitstroom te kunnen beoordelen hoe de financiële status van de verzekeringnemer is, of dit kan leiden tot uitstroom, wordt in voorkomende gevallen een bedrag ingehouden op de uitkering en aan de zorgverzekeraar betaald en wordt bezien of aanvullende activiteiten gericht op schuldhulpverlening aangewezen zijn.

Met de onderhavige wijzigingsregeling wordt aan de wens van zorgverzekeraars en gemeenten tegemoet gekomen door te bepalen voor welke activiteiten in het kader van vroegpreventie en uitstroombevordering tussen zorgverzekeraars en gemeenten gegevens kunnen worden uitgewisseld en welke gegevens daarvoor noodzakelijk zijn.

Artikelsgewijs

Artikel 7b.1, eerste lid, onderdelen a en b

In het eerste lid van artikel 7b.1 van de Rzv is omschreven voor welke werkzaamheden zorgverzekeraars en gemeenten elkaar gegevens kunnen verstrekken.

In onderdeel a wordt verwezen naar activiteiten gericht op vroegpreventie, waarbij zorgverzekeraars en gemeenten samenwerken en activiteiten ondernemen die helpen voorkomen dat wanneer een schuldsituatie is ontstaan, deze situatie verergert omdat geen of te laat activiteiten worden ondernomen. Door in een vroegtijdig stadium een ontstane schuldsituatie te signaleren, wordt de gemeente in staat gesteld daar actief op te reageren en nadere actie te ondernemen, bijvoorbeeld door een wijkteam of een maatschappelijk werker contact te laten zoeken met de betrokken verzekerde of door het in gang zetten van schuldhulpverlening. Ook kan de gemeente samenwerking met de zorgverzekeraar zoeken. Het ontwikkelen van preventieactiviteiten om te voorkomen dat mensen door een zorgverzekeraar worden aangemeld voor het bestuursrechtelijk premieregime, vloeit voort uit Afdeling 3.3.2 van de Zvw. Om dit goed te kunnen doen is nodig dat bekend is dat betalingsachterstand is ontstaan, waaruit deze bestaat en is daarnaast ook inzicht nodig in de omvang van de betalingsachterstand.

Onderdeel b ziet op gegevensuitwisseling in verband met het bewerkstelligen van uitstroom uit het bestuursrechtelijk premieregime, zoals is geregeld in artikel 18d van de Zvw. Ook voor uitstroom is noodzakelijk dat gemeenten inzicht hebben in de omvang en achtergrondgegevens van de bij de zorgverzekeraar openstaande schuld.

Artikel 7b.1, tweede lid

In het tweede lid staan de gegevens die worden uitgewisseld in verband met de in het eerste lid, onderdelen a en b, bedoelde werkzaamheden.

De gegevens in onderdeel a houden verband met het waarborgen dat de in het kader van de uitvoering van de genoemde werkzaamheden te verwerken persoonsgegevens op de juiste verzekeringnemer en, in voorkomende gevallen, op andere verzekerden die op de zorgpolis van de verzekeringnemer vermeld staan, betrekking hebben.

Voor de identificatie van de verzekeringnemer en eventuele (andere) verzekerden die op het polisblad staan, wordt het burgerservicenummer (bsn) gebruikt en worden enkele gegevens ter controle uitgewisseld.

Het gebruik van het bsn door zorgverzekeraars is zowel voorgeschreven in de Zvw als in de Wet gebruik burgerservicenummer in de zorg. Ook overheidsorganen, waaronder gemeenten, dienen, indien dit is voorgeschreven, gebruik te maken van het bsn. De Wet algemene bepalingen burgerservicenummer schrijft voorts in artikel 11 het gebruik van het bsn voor bij het uitwisselen van persoonsgegevens tussen gebruikers onderling. Wanneer beide partijen gerechtigd zijn het bsn te gebruiken, zijn zij aldus bij onderlinge gegevensuitwisseling ook verplicht dit nummer te gebruiken⁴.

In onderdeel b is geregeld dat (identificerende) gegevens met betrekking tot de zorgverzekering en de zorgverzekeraar kunnen worden uitgewisseld. Het gaat daarbij onder meer om het zorgverzekeraarsidentificatienummer (uzovinummer) en gegevens over de zorgpolis. Ook kan uitgewisseld worden of er een collectiviteitspolis is afgesloten en zo ja, welke collectiviteit dat is en welke korting de verzekeringnemer ontvangt.

In onderdeel c betreft het de gegevens met betrekking tot de omvang van de schulden van de verzekeringnemer die voortvloeien uit de zorgverzekering en de Zvw.

In onderdeel d betreft het de gegevens over de fase in het incassoproces waarin de wanbetaler zich bevindt en de stappen die daarin gezet zijn, waarbij ook de data waarop deze activiteiten hebben plaatsgevonden relevant is. Het betreft gegevens met betrekking tot de tweede- en viermaandsbrief, gestuurde herinneringen en dergelijke. Daaronder valt bijvoorbeeld ook of inning van de premie opgeschort is in verband met een stabilisatieovereenkomst. De omschrijving van de betreffende gegevens is algemeen, maar wel zodanig dat er geen twijfel over kan bestaan welke gegevens bedoeld worden. Een limitatieve opsomming van elk document of gegeven dat het kan betreffen is onnodig en bergt het risico in zich dat het niet compleet is. Deze gegevens zijn noodzakelijk om te kunnen beoordelen in hoeverre de verzekeringnemer, gelet op het ontstaan, de ontwikkeling en de duur van de betalingsachterstand, in staat zal zijn of in staat kan worden geacht duurzaam in een situatie te komen verkeren dat er geen schuldachterstand bij de zorgverzekeraar (meer) zal ontstaan.

In onderdeel e ten slotte is geregeld dat gemeenten en zorgverzekeraars kunnen communiceren over het bedrag dat op de bijstandsuitkering van betrokkene wordt ingehouden en betaalbaar wordt gesteld aan de zorgverzekeraar.

De Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, E.I. Schippers

---

1 Participatiewet. Overigens bieden de artikelen 64 en 67, eerste lid, onderdeel d, van die wet ook een grondslag voor gegevensuitwisseling tussen gemeenten en zorgverzekeraars.

2 Wet maatschappelijke ondersteuning 2015.

3 Wet gemeentelijke schuldhulpverlening.

4 Zie onder meer artikel 68, eerste lid, Participatiewet, en artikel 86, vierde lid, Zvw.