Besluit van de Staatssecretaris van Economische Zaken, van 16 juni 2015, nr. 15077865, houdende tijdelijke vrijstelling op grond van artikel 38 van de Wet gewasbeschermingsmiddelen en biociden ter bescherming van de onbedekte teelt van druif tegen de Suzuki-fruitvlieg (Drosophila suzukii). (Tijdelijke vrijstelling ter bescherming van de onbedekte teelt van druif 2015).

De Staatssecretaris van Economische Zaken,

Handelende in overeenstemming met de Staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu;

Gelet op artikel 38 van de Wet gewasbeschermingsmiddelen en biociden en artikel 53 van de Verordening (EG) nr. 1107/2009 van het Europese Parlement en de Raad van 21 oktober 2009 betreffende het op de markt brengen van gewasbeschermingsmiddelen en tot intrekking van de Richtlijnen nr. 79/117/EEG en nr. 91/414/EEG van de Raad (PbEU 2009, L 309);

BESLUIT:

Artikel 1

Tijdelijke vrijstelling als bedoeld in artikel 38 van de Wet gewasbeschermingsmiddelen en biociden en artikel 53 van Verordening (EG) nr. 1107/2009 wordt verleend voor het gebruik van het gewasbeschermingsmiddel Tracer (12 567N) ter bescherming van de onbedekte teelt van druif tegen Suzuki-fruitvlieg.

Artikel 2

De vrijstelling is slechts van toepassing indien de gebruiksvoorschriften in de bijlage bij dit besluit worden nageleefd.

Artikel 3

Dit besluit treedt in werking met ingang van 1 augustus 2015 en vervalt met ingang van 27 november 2015.

Artikel 4

Dit besluit wordt aangehaald als: Tijdelijke vrijstelling ter bescherming van de onbedekte teelt van druif 2015.

Dit besluit zal met de toelichting in de Staatscourant worden geplaatst.

De Staatssecretaris van Economische Zaken, namens deze: J.P. Hoogeveen Directeur-Generaal Agro en Natuur

Bezwaar

Als u het niet eens bent met dit besluit, kunt u binnen zes weken na dagtekening van dit besluit digitaal of schriftelijk een bezwaarschrift indienen.

Een digitaal bezwaarschrift kunt u indienen via "mijn.rvo.nl". Om in te loggen heeft u uw gebruikerscode en wachtwoord nodig, voor de ondertekening een TAN-code. Bij een digitaal bezwaarschrift stuurt u een kopie van dit besluit mee als pdf-bestand of u stuurt een kopie per post na.

Als u schriftelijk bezwaar wilt maken, stuurt u het ondertekende bezwaarschrift naar de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland, afdeling Juridische Zaken, postbus 40219, 8004 DE Zwolle. Bij een schriftelijk bezwaar stuurt u een kopie van dit besluit mee met uw bezwaarschrift.

Op mijn.rvo.nl/bezwaar vindt u meer belangrijke informatie over het digitaal en schriftelijk indienen van een bezwaarschrift.

Meer informatie

Heeft u nog vragen over uw bezwaarschrift, kijk dan op onze website: mijn.rvo.nl. Of bel: 088 042 42 42 (lokaal tarief

BIJLAGE 2. WETTELIJK GEBRUIKSVOORSCHRIFT

Toegestaan is uitsluitend het professionele gebruik als insecticide door middel van een gewasbehandeling in de volgende toepassingsgebieden (volgens Definitielijst toepassingsgebieden versie 2.0, Ctgb juni 2011) onder de vermelde toepassingsvoorwaarden.

Toepassings- Gebied	Te bestrijden organisme	Dosering (middel) per toepassing	Maximale dosering (middel) per toepassing	Maximaal aantal toepassingen teeltcyclus	Minimum interval tussen toepassingen in dagen	Veiligheidstermijn in dagen
Druif (onbedekte teelt)	Suzuki-fruitvlieg	0,16 l/ha	0,16 l/ha	4	7	14

Toepassingsvoorwaarden

In druif dient het middel te worden toegepast met 400-800 liter water per ha.

Om in het water levende organismen en niet tot de doelsoorten behorende geleedpotigen/ insecten te beschermen is toepassing van het middel in de teelt van druiven uitsluitend toegestaan wanneer gebruik wordt gemaakt van Venturidoppen (minimaal 90% driftreducerend) met ventilatorstand ‘laag’ in combinatie met éénzijdige bespuiting van de laatste bomenrij in de richting van het perceel en met inachtneming van een teeltvrije zone van tenminste 4,5 meter.

Gevaarlijk voor bijen. Om de bijen en andere bestuivende insecten te beschermen mag u dit product niet gebruiken op in bloei staande gewassen (onbedekte teelten). Gebruik dit product niet op plaatsen waar bijen actief naar voedsel zoeken. Gebruik dit product niet in de buurt van in bloei staand onkruid. Verwijder onkruid voordat het bloeit.

Let op: dit middel kan schadelijk zijn voor natuurlijke vijanden. Raadpleeg uw leverancier van natuurlijke vijanden over het gebruik van dit middel in combinatie met het gebruik van natuurlijke vijanden.

Indien nog geen ervaring met het middel is opgedaan dient middels een proefbespuiting vastgesteld te worden of het gewas of het ras het middel verdraagt.

Resistentiemanagement

Dit middel bevat de werkzame stof spinosad. Spinosad behoort tot de spinosynen. De Irac code is 5. Bij dit product bestaat er kans op resistentieontwikkeling. In het kader van resistentiemanagement dient u de adviezen die gegeven worden in de voorlichtingsboodschappen, op te volgen.

TOELICHTING

Algemeen

Artikel 53 van de Verordening (EG) nr. 1107/2009 van het Europese Parlement en de Raad van 21 oktober 2009 betreffende het op de markt brengen van gewasbeschermingsmiddelen en tot intrekking van de Richtlijnen nr. 79/117/EEG en nr. 91/414/EEG van de Raad (PbEU 2009, L 309) (hierna: Verordening (EG) nr. 1107/2009) en artikel 38 van de Wet gewasbeschermingsmiddelen en biociden (Wgb) maken het mogelijk in bijzondere omstandigheden vrijstelling te verlenen van het verbod om een niet toegelaten gewasbeschermingsmiddel binnen Nederland te brengen, op de markt te brengen, voorhanden te hebben of te gebruiken.

Vrijstelling kan worden verleend als een maatregel nodig blijkt voor een gecontroleerd en beperkt gebruik ter beheersing van een gevaar dat op geen enkele andere redelijke manier te beheersen is.

Met dit besluit wordt tijdelijk vrijstelling verleend voor het gebruik van het gewasbeschermingsmiddel Tracer ter bescherming van de teelt van druif tegen de Suzuki-fruitvlieg.

Gevaar voor de teelt

Uit een landelijk monitoringsnetwerk is in 2013 gebleken dat de Suzuki-fruitvlieg verspreid in Nederland voorkomt, onder andere ook bij druiven. In september 2014 werd de Suzuki-fruitvlieg voor het eerst een probleem in de druiventeelt.

Aantasting door Suzuki-fruitvlieg vindt plaats wanneer de druiven rijpen, van augustus tot oktober. Vraat van larven in druiven veroorzaakt azijn (geur van de tros). Trossen met beschadigde druiven (en azijngeur) moeten tijdens de oogst worden uitgesorteerd en vernietigd. Een aantasting kan zich ook pas openbaren tijdens de vinificatie. Daarnaast kan de schade door Suzuki-fruitvlieg een invalspoort vormen voor andere schadelijke organismen waardoor rot ontstaat. Opbrengstverliezen als gevolg van een aantasting door Suzuki-fruitvlieg kan oplopen tot 15-100% voor rode druif en plusminus 15% in witte druif (inclusief gris). In zowel rode als witte rassen zal de hoeveelheid geoogste druiven lager zijn, waardoor minder wijn kan worden geproduceerd en is extra arbeid nodig om aangetaste druiven uit te sorteren.

Een landbouwtechnisch doelmatige teelt van druif in Nederland wordt bedreigd door onvoldoende bestrijding van de Suzuki-fruitvlieg.

Alternatieven

Verschillende niet-chemische maatregelen zijn mogelijk om aantasting met Suzuki-fruitvlieg te voorkomen of om de Suzuki-fruitvlieg te bestrijden. Voorbeelden daarvan zijn monitoring met vallen met een lokstof, hygiënische maatregelen, uitsorteren van aangetaste vruchten. Daarnaast zijn in de onbedekte teelt van druif verschillende middelen toegelaten ter bestrijding van andere doelorganismen. Bovengenoemde methoden en middelen zijn om verschillende redenen echter niet afdoende om de Suzuki-fruitvlieg te bestrijden.

Een landbouwtechnisch doelmatige geïntegreerde teelt van druif is met het beschikbare pakket aan maatregelen en middelen niet mogelijk.

Bijzondere omstandigheden

De Suzuki-fruitvlieg is een nieuwe plaag die sinds 2011 in Nederland voorkomt. Uit monitoring in 2013 is gebleken dat de Suzuki-fruitvlieg inmiddels verspreid over Nederland voorkomt. In september 2014 werd de Suzuki-fruitvlieg voor het eerst een probleem in de druiventeelt. Middelen specifiek ter bestrijding van Suzuki-fruitvlieg zijn nog niet beschikbaar. Uit monitoring blijkt dat de Suzuki-fruitvlieg in de winter 2014-2015 actief is gebleven en de verwachting is dat de aantasting in 2015 zich verder uitbreidt.

De werkzame stof spinosad staat op de lijst van goedgekeurde werkzame stoffen van Verordening (EG) nr. 1107/2009. Het middel Tracer op basis van spinosad is sinds 2004 toegelaten in Nederland in diverse teelten. Op basis van buitenlandse publicaties is bekend dat spinosad werkzaam is tegen de Suzuki-fruitvlieg. De toelatinghouder streeft naar een toelating van een middel op basis van spinosad in druif na herregistratie van de huidige toelating van het middel. De herregistratieaanvraag is voorzien in 2017. De toelating in druif is daarmee niet beschikbaar in 2015.

De wijngaardeniers werken voor 2015 aan een Suzuki-fruitvlieg actieplan waarin onder andere nieuwe bestrijdingsmogelijkheden worden onderzocht zoals de toepassing van netten en vruchtkalk (calciumhydroxide).

De aanvraag voldoet aan de eis van bijzondere omstandigheden. De toelatinghouder en sector leveren inspanningen om te komen tot oplossingen voor deze noodsituatie. Er is perspectief voor de toelating van middelen in de teelt van druif in Nederland waardoor een kortstondig noodverband gerechtvaardigd is.

Advies College voor de toelating van gewasbeschermingsmiddelen en biociden (Ctgb)

Het College constateert dat er na het nemen van risicoreducerende maatregelen geen risico verbonden is aan de vrijstelling. Het College adviseert een vrijstelling ex artikel 38 Wgb van het gewasbeschermingsmiddel Tracer in de teelt van druif te verlenen onder vermelding van de volgende risicobeperkende maatregelen:

Om in het water levende organismen en niet tot de doelsoorten behorende geleedpotigen/ insecten te beschermen is toepassing van het middel in de teelt van druiven uitsluitend toegestaan wanneer gebruik wordt gemaakt van Venturidoppen (minimaal 90% driftreducerend) met ventilatorstand ‘laag’ in combinatie met éénzijdige bespuiting van de laatste bomenrij in de richting van het perceel en met inachtneming van een teeltvrije zone van tenminste 4,5 meter.

Gevaarlijk voor bijen. Om de bijen en andere bestuivende insecten te beschermen mag u dit product niet gebruiken op in bloei staande gewassen (onbedekte teelten). Gebruik dit product niet op plaatsen waar bijen actief naar voedsel zoeken. Gebruik dit product niet in de buurt van in bloei staand onkruid. Verwijder onkruid voordat het bloeit.

Let op: dit middel kan schadelijk zijn voor natuurlijke vijanden. Raadpleeg uw leverancier van natuurlijke vijanden over het gebruik van dit middel in combinatie met het gebruik van natuurlijke vijanden.

De overwegingen

Een vrijstelling is gewenst, omdat zonder de vrijstelling van het middel Tracer Suzuki-fruitvlieg in de teelt van druif op geen enkele andere redelijke wijze te beheersen is. Hierdoor wordt de landbouwtechnisch doelmatige teelt van druif bedreigd.

De door het College voor de toelating van gewasbeschermingsmiddelen en biociden (Ctgb) voorgestelde risicoreducerende maatregelen zijn overgenomen in het Wettelijk Gebruiksvoorschrift, bijlage bij dit besluit.

In overeenstemming met de Staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu, heb ik besloten om op grond van artikel 38 van de Wgb vrijstelling te verlenen voor het gebruik van het gewasbeschermingsmiddel Tracer ter bescherming van de teelt van druif tegen Suzuki-fruitvlieg.

Dit besluit treedt in werking met ingang van 1 augustus 2015 en vervalt met ingang van 27 november 2015.

De Staatssecretaris van Economische Zaken, namens deze: J.P. Hoogeveen Directeur-Generaal Agro en Natuur