Inkomstenbelasting. Kapitaalverzekering eigen woning, spaarrekening eigen woning, beleggingsrecht eigen woning en vóór 2001 bestaande kapitaalverzekeringen in box 3; Wijziging van het besluit van 6 december 2014, nr. BLKB 2014/1763M.

Besluit van 17 december 2014

Nr. BLKB2014/2168M

Belastingdienst/Directie Vaktechniek Belastingen

De Staatssecretaris van Financiën heeft het volgende besloten.

Dit besluit wijzigt het besluit over de kapitaalverzekering eigen woning, spaarrekening eigen woning, beleggingsrecht eigen woning en vóór 2001 bestaande kapitaalverzekeringen in box 3 van 6 december 2014, BLKB 2014/1763M. De wijziging betreft het opnemen van het besluit van 20 december 2012, BLKB 2012/1977M. Daarnaast wordt de reikwijdte van de goedkeuring in het besluit van 20 december 2012 uitgebreid met op 31 december 2000 bestaande kapitaalverzekeringen die ‘op weg zijn’ naar een vrijstelling.

Het besluit van 6 december 2014, nr. BLKB 2014/1763M wordt gewijzigd als volgt.

ARTIKEL I

A

In ‘1. Inleiding’ wordt na de derde alinea een nieuwe alinea ingevoegd, luidende:

De goedkeuring uit het besluit van 20 december 2012, BLKB 2012/1977M (Vervallen tijdklemmen in specifieke situaties) is in dit besluit opgenomen. Daarnaast wordt de reikwijdte van deze goedkeuring uitgebreid met op 31 december 2000 bestaande kapitaalverzekeringen waarvan voor het rentebestanddeel een vrijstelling zou gelden wanneer gedurende een minimaal aantal jaren premies zijn voldaan.

B

In ‘1. Inleiding’ wordt in de vijfde alinea (nieuw) na het zesde gedachtestreepje van de opsomming een gedachtestreepje ingevoegd, luidende:

• Vervallen tijdklemmen in specifieke situaties (4.7);

C

Na paragraaf 4.6 wordt een nieuwe paragraaf toegevoegd, luidende:

4.7 Vervallen tijdklemmen in specifieke situaties

Voor het voordeel uit een KEW, SEW en BEW gelden twee vrijstellingen van inkomstenbelasting, een hoge en een lage vrijstelling. Eén van de voorwaarden voor de lage vrijstelling is dat een belastingplichtige ten minste 15 jaar jaarlijks premie heeft betaald voor de verzekering of een bedrag heeft ingelegd voor de spaarrekening of het beleggingsrecht. Na 20 jaar premiebetaling of inleg geldt de hoge vrijstelling. Als een KEW, SEW of BEW tot uitkering komt voordat een van deze termijnen is verstreken, is de belastingplichtige belasting verschuldigd over het rentebestanddeel in de uitkering. Voor de berekening van het rentebestanddeel wordt de uitkering verminderd met de in totaal betaalde premies of inleg. Er is dus geen inkomstenbelasting verschuldigd en er wordt geen vrijstelling benut als het bedrag van de betaalde premies of inleg hoger is dan de uitkering.

Eenzelfde systematiek is aan de orde bij op 31 december 2000 bestaande kapitaalverzekeringen waarvan voor het rentebestanddeel een vrijstelling zou gelden wanneer gedurende een minimaal aantal jaren premies zijn voldaan.

Een belastingplichtige die zijn eigen woning verkoopt en verhuist naar een huurwoning kan overigens onder bepaalde voorwaarden gebruikmaken van de vrijstellingen voor de KEW, SEW en BEW ook al voldoet hij niet aan de voorwaarde van 15 dan wel 20 jaar premiebetaling.

Los van het fiscale gevolg, is het voor belastingplichtigen niet altijd gunstig om een KEW, SEW of BEW of een andere kapitaalverzekering vervroegd te laten uitkeren. De kosten van een dergelijk product vallen veelal aan het begin van de looptijd, waardoor de premies of de ingelegde bedragen pas aan het einde van de looptijd ten volle gaan renderen. Belastingplichtigen die in een moeilijke financiële situatie zitten, hebben echter vaak geen andere mogelijkheid dan afkoop. Dit zal met name spelen in situaties:

• van beëindiging van fiscaal partnerschap, zoals ingeval van echtscheiding;

• waarin de verkoopprijs van de vorige woning onvoldoende is om de desbetreffende eigenwoningschuld volledig af te lossen; of

• waarin de belastingplichtige gebruik maakt van een vorm van schuldhulpverlening.

Goedkeuring

Vooruitlopend op wetgeving keur ik het volgende goed. Als in de hiervoor genoemde situaties de KEW, SEW, of BEW na 31 december 2012 vervroegd geheel of gedeeltelijk tot uitkering komt en niet tenminste 15 dan wel 20 jaar jaarlijks premies zijn voldaan of een bedrag is ingelegd, kan de hoge vrijstelling toch van toepassing zijn.

Deze goedkeuring geldt ook voor een op 31 december 2000 bestaande kapitaalverzekering waarvan voor het rentebestanddeel een vrijstelling zou gelden wanneer gedurende een minimaal aantal jaren premies zijn voldaan. Dit houdt in dat de vrijstelling in de hiervoor genoemde situaties van toepassing kan zijn als deze kapitaalverzekering na 31 december 2012 geheel of gedeeltelijk vervroegd tot uitkering komt. Het gaat hier om de vrijstelling die op grond van de Invoeringswet Wet IB 2001 juncto de Wet op de inkomstenbelasting 1964 op deze kapitaalverzekering van toepassing is.

Voorwaarden

Ik stel hierbij de voorwaarde dat de overige eisen die de Wet IB 2001 en de Invoeringswet Wet IB 2001 juncto de Wet op de inkomstenbelasting 1964 stellen aan de vrijstellingen van toepassing blijven. Dat wil zeggen dat de belastingplichtige tot het tijdstip van gehele of gedeeltelijke uitkering jaarlijks binnen de vereiste bandbreedte premie of inleg heeft betaald. Daarnaast moet met de gehele afkoopsom de eigenwoningschuld zoveel mogelijk worden afgelost. Dit geldt zowel voor de KEW, SEW en BEW als voor de op 31 december 2000 bestaande kapitaalverzekering waarvan voor het rentebestanddeel een vrijstelling zou gelden wanneer gedurende een minimaal aantal jaren premies zijn voldaan.

Procedure

De belastingplichtige die met een beroep op dit besluit zijn kapitaalverzekering, KEW, SEW of BEW tot uitkering wil laten komen, moet aan de verzekeraar, bank of beheerder aannemelijk maken dat hij zich in een van de in dit besluit bedoelde situaties bevindt. De verzekeraar, bank of beheerder renseigneert de afkoopsom aan de Belastingdienst als een (mogelijk) onbelaste uitkering van een kapitaalverzekering, KEW, SEW of BEW.

In andere dan de in dit besluit genoemde situaties kan men zich wenden tot de Belastingdienst/Directie Vaktechniek Belastingen/Team Brieven en beleidsbesluiten. Ik zal dan beoordelen of in voornoemde andere situaties ook de hiervoor genoemde tegemoetkoming kan worden verleend.

ARTIKEL II

Het besluit van 20 december 2012, BLKB 2012/1977M is ingetrokken met ingang van de inwerkingtreding van dit besluit.

ARTIKEL III

Dit besluit treedt in werking met ingang van de dag na de datum van uitgifte van de Staatscourant waarin het wordt geplaatst, met dien verstande dat artikel I, onderdeel C, terugwerkt tot en met 1 januari 2013.

Dit besluit wordt in de Staatscourant gepubliceerd.

Den Haag, 17 december 2014,

De Staatssecretaris van Financiën, namens deze T.W.M. Poolen Lid van het managementteam Belastingdienst