Regeling van de Minister van Economische Zaken van 17 oktober 2013, nr. WJZ / 13047307, tot wijziging van de Subsidieregeling energie en innovatie in verband met energiebesparing door ondernemingen die worden blootgesteld aan een CO2-weglekrisico als gevolg van doorberekende EU-ETS-kosten

De Minister van Economische Zaken,

Gelet op de 2, tweede lid, 4, 5, 15, 17, eerste lid, 19, eerste lid, 25 en 44 van het Kaderbesluit EZ-subsidies;

Besluit:

ARTIKEL I

De Subsidieregeling energie en innovatie wordt gewijzigd als volgt:

A

Na hoofdstuk 3 wordt een nieuw hoofdstuk ingevoegd, luidende:

HOOFDSTUK 3A. INDIRECTE EMISSIEKOSTEN ETS

Artikel 3A.1

In deze paragraaf wordt verstaan onder:

– CO2-emissiefactor:

0,76 tCO2/MWh;

– efficiëntiebenchmark voor elektriciteitsverbruik:

het op Prodcom 8-niveau gedefinieerde productspecifieke elektriciteitsverbruik, uitgedrukt in MWh/ton output, dat wordt bereikt met de meest elektriciteitsefficiënte productiemethoden voor het beschouwde product. Voor producten in de in aanmerking komende bedrijfstakken en deeltakken, bedoeld in bijlage 3A.1, waarvoor de uitwisselbaarheid van brandstof en elektriciteit werd vastgesteld in Besluit 2011/278/EU van de Commissie van 27 april 2011 tot vaststelling van een voor de hele Unie geldende overgangsregeling voor de geharmoniseerde kosteloze toewijzing van emissierechten overeenkomstig artikel 10 bis van Richtlijn 2003/87/EG van het Europees Parlement en de Raad (PbEU 2011, L 130), worden de efficiëntiebenchmarks voor elektriciteitsverbruik binnen dezelfde systeemgrenzen vastgesteld, uitsluitend rekening houdend met het aandeel elektriciteit. De overeenkomstige elektriciteitsverbruikbenchmarks voor producten die vallen onder de in aanmerking komende bedrijfstakken en deeltakken, bedoeld in bijlage 3A.1, zijn opgenomen in bijlage 3A.2;

– EUA-termijnkoers:

het gewone gemiddelde, in euro, van de dagelijkse 1-jaarstermijnkoersen van EUA's (slotverkoopkoersen) voor levering in december van het jaar waarvoor de subsidie wordt verleend, zoals waargenomen op een Europese EUA koolstofbeurs van 1 januari tot en met 31 december in het kalenderjaar voorafgaand aan het jaar waarin de subsidie wordt aangevraagd;

– fallback-efficiëntiebenchmark voor elektriciteitsverbruik:

80 procent van het referentie-elektriciteitsverbruik. De fallback-benchmark wordt toegepast voor alle producten en processen die vallen onder in aanmerking komende bedrijfstakken of deeltakken, maar niet door de in bijlage 3A.2 opgenomen efficiëntiebenchmarks voor elektriciteitsverbruik worden gedekt;

– indirecte emissiekosten ETS:

door elektriciteitsbedrijven doorberekende CO2-kosten in de elektriciteitsprijzen als gevolg van deelname aan het Europese emissiehandelssysteem als bedoeld in Richtlijn 2003/87/EG van het Europees Parlement en de Raad van 13 oktober 2003 tot vaststelling van een regeling voor de handel in broeikasgasemissierechten binnen de Gemeenschap en tot wijziging van Richtlijn 96/61/EG van de Raad (PbEU 2003, L 275);

– inrichting:

een inrichting als bedoeld in artikel 1.1, van de Wet milieubeheer;

– referentie-elektriciteitsverbruik:

het gemiddelde elektriciteitsverbruik, voor de vervaardiging van producten in bedrijfstakken of deeltakken, bedoeld in bijlage 3A.1, in MWh, van de inrichting, voor de vervaardiging van producten waarvoor geen efficiëntiebenchmark voor elektriciteitsverbruik is vastgesteld gedurende de referentieperiode 2005-2011 in het geval van inrichtingen die van 2005 tot en met 2011 elk jaar in bedrijf waren. Een bepaald kalenderjaar kan worden uitgesloten uit die 7-jarige referentieperiode. Indien de inrichting van 2005 tot en met 2011 ten minste één jaar niet in bedrijf was, wordt het referentie-elektriciteitsverbruik gelijkgesteld aan het jaarlijkse elektriciteitsverbruik tot er gegevens beschikbaar zijn over vier bedrijfsjaren; vanaf dan is het referentie-elektriciteitsverbruik gelijk aan het gemiddelde over de voorafgaande drie jaren waarvoor bedrijfsgegevens beschikbaar zijn;

– referentie-output:

de gemiddelde productie, in ton per jaar van het product waarvoor een efficiëntiebenchmark voor elektriciteitsverbruik is vastgesteld, in de inrichting gedurende de referentieperiode 2005–2011 in het geval het product in 2005 tot en met 2011 elk jaar geproduceerd is in die inrichting. Een bepaald kalenderjaar kan worden uitgesloten uit die 7-jarige referentieperiode. Indien de inrichting van 2005 tot en met 2011 ten minste één jaar dit product niet produceerde, wordt de referentie-output gelijkgesteld aan de jaarlijkse productie tot er gegevens beschikbaar zijn over vier bedrijfsjaren; vanaf dan is de referentie-output gelijk aan het gemiddelde over de drie voorafgaande jaren van die periode.

Artikel 3A.2

In afwijking van artikel 1.5 valt deze paragraaf niet onder de algemene groepsvrijstellingsverordening.

Artikel 3A.3

De minister verstrekt op aanvraag subsidie aan een ondernemer die een inrichting drijft waar producten worden vervaardigd in bedrijfstakken of deeltakken die worden geacht te zijn blootgesteld aan een significant CO2-weglekrisico ten gevolge van in de elektriciteitsprijzen doorberekende kosten in verband met broeikasgasemissies, bedoeld in bijlage 3A.1.

Artikel 3A.4

  • 1. In afwijking van de Regeling steunintensiteit wordt de hoogte van de subsidie voor de kosten die in het jaar t zijn gemaakt:

    • a. voor elk product waarvoor een efficiëntiebenchmark voor elektriciteitsgebruik is vastgesteld, afzonderlijk berekend overeenkomstig de volgende formule:

      Ait * C * Pt-1 * E * BO.

      In deze formule betekent:

      Ait: de steunintensiteit in jaar t, bedoeld in het derde lid, uitgedrukt als een percentage;

      C: de CO2-emissiefactor;

      Pt-1: de EUA-termijnkoers in jaar t-1 (Euro/tCO2);

      E: de toepasselijk productspecifieke efficiëntiebenchmark als omschreven in bijlage 3A.2;

      BO: de referentie-output van het toepasselijk product.

    • b. voor producten waarvoor geen efficiëntiebenchmark voor elektriciteitsgebruik is vastgesteld, berekend met gebruikmaking van de fallback-efficiëntiebenchmark voor elektriciteitsverbruik overeenkomstig de volgende formule:

      Ait *C *Pt-1 * EF *BEC.

      In deze formule betekent:

      Ait: de steunintensiteit in jaar t, bedoeld in het derde lid, uitgedrukt als een percentage;

      C: de CO2-emissiefactor;

      Pt-1: de EUA-termijnkoers in jaar t-1 (Euro/tCO2);

      EF: de fallback-benchmark voor elektriciteitsverbruik;

      BEC: het referentie-elekriciteitsverbruik (MWh).

  • 2. De hoogte van het subsidiebedrag wordt verminderd met het bedrag in euro dat overeenkomt met de indirecte emissiekosten ETS van 1.000 MWh, berekend overeenkomstig de volgende formule:

    Ait *C *Pt-1 * EF *BEC.

    In deze formule betekent:

    Ait: de steunintensiteit in jaar t, bedoeld in het derde lid, uitgedrukt als een percentage;

    C: de CO2-emissiefactor;

    Pt-1: de EUA-termijnkoers in jaar t-1 (Euro/tCO2);

    EF: de fallback-benchmark voor elektriciteitsverbruik;

    BEC: 1.000 (MWh).

  • 3. De steunintensiteit in jaar t, bedoeld in het eerste en tweede lid, bedraagt 85 procent van de subsidiabele kosten gemaakt in 2013 tot en met 2015, 80 procent van de subsidiabele kosten gemaakt in 2016 tot en met 2018, en 75 procent van de subsidiabele kosten gemaakt in 2019 en 2020.

Artikel 3A.5

In aanvulling op artikel 3A.4 wordt:

  • a. de hoogte van het subsidiebedrag dat overeenstemt met de referentie-output gehalveerd wanneer het productieniveau van het product waarvoor een efficiëntie benchmark voor elektriciteitsverbruik is vastgesteld in het kalenderjaar voorafgaand aan het jaar waarin de subsidie wordt aangevraagd 50 tot 75 procent daalt ten opzichte van de referentie-output;

  • b. de hoogte van het subsidiebedrag dat overeenstemt met de referentie-output met 75 procent verminderd wanneer het productieniveau van het product waarvoor een efficiëntiebenchmark voor elektriciteitsverbruik is vastgesteld in het kalenderjaar voorafgaand aan het jaar waarin de subsidie wordt aangevraagd 75 tot 90 procent daalt ten opzichte van de referentie-output;

  • c. de subsidie op nihil vastgesteld wanneer het productieniveau van het product waarvoor een efficiëntiebenchmark voor elektriciteitsverbruik is vastgesteld in het kalenderjaar voorafgaand aan het jaar waarin de subsidie wordt aangevraagd 90 procent of meer daalt ten opzichte van de referentie-output.

Artikel 3A.6

In aanvulling op artikel 3A.4. wordt:

  • a. de hoogte van het subsidiebedrag dat overeenstemt met het referentie-elektriciteitsgebruik gehalveerd wanneer het elektriciteitsverbruik voor de vervaardiging van producten waarvoor geen efficiëntiebenchmark is vastgesteld van een inrichting in het kalenderjaar voorafgaand aan het jaar waarin de subsidie wordt aangevraagd 50 tot 75 procent daalt ten opzichte van het referentie-elektriciteitsverbruik;

  • b. de hoogte van het subsidiebedrag dat overeenstemt met het referentie-elektriciteitsgebruik met 75 procent verminderd wanneer het elektriciteitsverbruik voor de vervaardiging van producten waarvoor geen efficiëntiebenchmark is vastgesteld van een inrichting in het kalenderjaar voorafgaand aan het jaar waarin de subsidie wordt aangevraagd 75 tot 90 procent daalt ten opzichte van de het referentie-elektriciteitsverbruik;

  • c. de subsidie op nihil vastgesteld wanneer het elektriciteitsverbruik voor de vervaardiging van producten waarvoor geen efficiëntiebenchmark is vastgesteld van een inrichting in het kalenderjaar voorafgaand aan het jaar waarin de subsidie wordt aangevraagd 90 procent of meer daalt ten opzichte van de het referentie-elektriciteitsverbruik.

Artikel 3A.7

In afwijking van de artikelen 10, eerste tot en met vijfde en zevende lid, en 11 tot en met 14a van het Kaderbesluit EZ-subsidies komen de indirecte emissiekosten ETS in aanmerking voor subsidie, voor zover deze kosten betrekking hebben op de vervaardiging van producten in bedrijfstakken of deeltakken, bedoeld in bijlage 3A.1.

Artikel 3A.8

De minister verdeelt het subsidieplafond evenredig over de ingediende aanvragen.

Artikel 3A.9

  • 1. De afwijzingsgronden, genoemd in artikel 23, onderdeel a, b, c, d, e, f, g, h en j, van het Kaderbesluit EZ-subsidies zijn niet van toepassing.

  • 2. De minister beslist afwijzend op een aanvraag om subsidie indien de subsidieaanvrager op 1 maart van het jaar waarin de subsidie wordt aangevraagd niet is toegetreden tot een convenant waarin de subsidieaanvrager in het kader van met de minister, de Minister van Financiën en de Minister van Infrastructuur en Milieu gemaakte afspraken verplichtingen op zich heeft genomen ter verbetering van de energie-efficiëntie.

Artikel 3A.10

Op een subsidie voor de indirecte emissiekosten ETS zijn de artikelen 37 tot en met 42 van het Kaderbesluit EZ-subsidies niet van toepassing.

Artikel 3A.11

Een aanvraag om subsidie wordt ingediend met gebruikmaking van het formulier, opgenomen in bijlage 3A.3.

Artikel 3A.12

De subsidie wordt vastgesteld zonder voorafgaande beschikking tot subsidieverlening.

B

1. Als bijlage 3A.1, behorende bij de Subsidieregeling energie en innovatie, wordt vastgesteld de bij deze regeling behorende bijlage 1.

2. Als bijlage 3A.2, behorende bij de Subsidieregeling energie en innovatie, wordt vastgesteld de bij deze regeling behorende bijlage 2.

3. Als bijlage 3A.3, behorende bij de Subsidieregeling energie en innovatie, wordt vastgesteld de bij deze regeling behorende bijlage 3.

ARTIKEL II

Deze regeling treedt in werking met ingang van 1 januari 2014.

Deze regeling zal met de toelichting in de Staatscourant worden geplaatst.

's-Gravenhage, 17 oktober 2013

De Minister van Economische Zaken, H.G.J. Kamp.

BIJLAGE I

Bijlage 3A.1, behorende bij artikel 3A.3.

 

NACE-code1

Omschrijving

1.

2742

Productie van aluminium

2.

1430

Winning van mineralen voor de chemische en de kunstmestindustrie

3.

2413

Vervaardiging van andere anorganische chemische basisproducten

4.

2743

Productie van lood, zink en tin

5.

1810

Vervaardiging van kleding van leer

6.

2710

272210

Vervaardiging van ijzer en staal en van ferrolegeringen,

Naadloze stalen buizen

7.

2112

Vervaardiging van papier en karton

8.

2415

Vervaardiging van kunstmeststoffen en stikstofverbindingen

9.

2744

Productie van koper

10.

2414

Vervaardiging van andere organische chemische basisproducten

11.

1711

Spinnen van katoen- of katoenachtige vezels

12.

2470

Vervaardiging van synthetische en kunstmatige vezels

13.

1310

Winning van ijzererts

14.

24161039

24161035

24161050

24165130

24163010

24164040

De volgende deeltakken binnen de bedrijfstak Vervaardiging van kunststoffen in primaire vormen (2416):

Lagedichtheidpolyethyleen (LDPE)

Lineair lagedichtheidpolyethyleen (LLDPE)

Hogedichtheidpolyethyleen (HDPE)

Polypropyleen (PP)

Polyvinylchloride (PVC)

Polycarbonaat (PC)

15.

21111400

De volgende deeltak binnen de bedrijfstak Vervaardiging van pulp (2111):

Mechanische pulp

BIJLAGE II

Bijlage 3A.2, behorende bij artikel 3A.1

Bij bijlage 1 van Besluit 2011/278/EU is vastgesteld dat bij bepaalde productieprocessen brandstof en elektriciteit uitwisselbaar zijn. Bij deze producten is het niet passend om een benchmark in MWh/ton geproduceerd product vast te stellen. In plaats daarvan moeten de specifieke broeikasgasemissiecurven voor de directe emissies als uitgangspunt worden genomen. Voor deze processen zijn de productbenchmarks vastgesteld op basis van de som van de directe emissies (energie en procesemissies) en de indirecte emissies die door het gebruik van het uitwisselbare aandeel elektriciteit zijn ontstaan.

In deze gevallen moet de factor ‘E’ in de formule voor de berekening van de hoogte van de subsidie, bedoeld in artikel 3A.4, eerste lid, onderdeel a, worden vervangen door de volgende term, die een bij Besluit 2011/278/EU vastgestelde productbenchmark omvormt tot een efficiëntiebenchmark voor elektriciteitsverbruik op basis van een gemiddelde Europese emissie-intensiteitsfactor van 0,465 tCO2/MWh:

Bestaande productbenchmark uit bijlage 1 van Besluit 2011/278/EU (in tCO2/t)

x het aandeel relevante indirecte emissies tijdens de referentieperiode* (%) / 0,465 (tCO2/MWh).

  • * Het ‘aandeel relevante indirecte emissies tijdens de referentieperiode’ is het quotiënt van

    • • de relevante indirecte emissies en

    • • de som van de totale directe emissies en de relevante indirecte emissies

Overeenkomstig artikel 14 van Besluit 2011/278/EU.

BIJLAGE III

Bijlage 3A.3, behorende bij artikel 3A.11.

TOELICHTING

1. Algemeen

1.1 Inleiding

Met deze wijziging van de Subsidieregeling energie en innovatie (hierna: de regeling) wordt de subsidie indirecte emissiekosten ETS geïntroduceerd. Dit wordt uitgewerkt in het nieuwe hoofdstuk 3A van de regeling.

1.2 Doelstelling

Deze regeling heeft tot doel om financiële compensatie te verlenen aan ondernemingen die een inrichting hebben waar producten worden vervaardigd in bedrijfstakken of deeltakken die worden geacht te zijn blootgesteld aan een significant CO2-weglekrisico ten gevolge van de in elektriciteitsprijzen doorberekende kosten in verband met broeikasgasemissies (hierna: indirecte emissiekosten ETS). In artikel 10 bis, zesde lid, van Richtlijn nr. 2003/87/EG van het Europees Parlement en de Raad van de Europese Unie van 13 oktober 2003 tot vaststelling van een regeling voor de handel in broeikasgasemissierechten binnen de Gemeenschap en tot wijziging van Richtlijn 96/61/EG van de Raad (PbEU 2003, L 275) (hierna: EU ETS) wordt lidstaten de mogelijkheid gegeven financiële compensatie te verlenen. In de richtsnoeren betreffende bepaalde staatssteunmaatregelen in het kader de regeling voor de handel in broeikasgasemissierechten na 2012 (PbEU 2012, C 158, p.4.) (hierna: de richtsnoeren), zijn de voorwaarden waaronder steun mag plaatsvinden nader vastgelegd. De hoofdlijnen van de richtsnoeren worden in de regeling gevolgd.

De aanpak van het gevaar van een CO2-weglekrisico dient een milieudoel omdat het de stijging van broeikasgasemissies wil voorkomen door het verschuiven van productie van landen binnen naar buiten de Europese Unie die de CO2 uitstoot nog geen prijs hebben gegeven. De compensatie dient het level playing field van Nederlandse elektriciteitsgrootverbruikers met concurrenten buiten Europa tot stand te brengen omdat deze ondernemingen de indirecte emissiekosten ETS niet in hun productprijzen kunnen doorrekenen zonder een aanzienlijk verlies van marktaandeel. Ook andere landen waaronder Duitsland, Engeland en Noorwegen maken gebruik van de mogelijkheid tot compensatie die door bovengenoemd artikel wordt geboden, waardoor invoering in Nederland ook leidt tot behoud van het level playing field binnen Europa voor de bovengenoemde ondernemingen.

2. De regeling

2.1 Wie komt er voor subsidie in aanmerking?

Een ondernemer die een inrichting drijft waar producten worden vervaardigd in de in bijlage 3A.1 genoemde lijst van 15 bedrijfstakken of deeltakken, komt voor subsidie in aanmerking. De bedrijfstakken of deeltakken worden door de Europese Commissie op kwantitatieve basis geacht te zijn blootgesteld aan een significant CO2-weglekrisico indien de intensiteit van de handel met derde landen hoger is dan 10 procent en de gesommeerde indirecte extra kosten die het gevolg zijn van de toepassing van het EU ETS tot een aanzienlijke stijging van de productiekosten zouden leiden, berekend als een deel, ten minste 5 procent van de bruto toegevoegde waarde.

Daar waar in deze toelichting gesproken wordt over onderneming wordt in juridische zin ‘de ondernemer die een inrichting drijft’ bedoeld.

2.2 Energie-efficiëntie

De ondernemingen die voor subsidie in aanmerking willen komen, dienen als tegenprestatie hun energie-efficiëntie te verbeteren. Door deel te nemen aan de bestaande meerjarenafspraak energie-efficiëntie 2001- 2020 (MJA3) of de meerjarenafspraak energie-efficiëntie ETS ondernemingen (MEE) wordt aan deze voorwaarde voldaan en committeren bedrijven zich aan het opstellen en uitvoeren van een energie-efficiëntieplan en het nemen van maatregelen met een zogenaamde terugverdientijd van minder dan 5 jaar. Ondernemingen die nog niet deelnemen aan deze convenanten dienen zich, om voor compensatie in aanmerking te kunnen komen, een maand voor de uiterlijke indieningsdatum van de aanvraag tot subsidie bij Agentschap NL te hebben aangemeld voor toetreding tot één van de convenanten. Toetsing van de aanmelding door Agentschap NL, of een onderneming al dan niet kan toetreden tot een van de convenanten, neemt een maand in beslag.

Indien de voorwaarden van bovengenoemde convenanten worden aangepast naar aanleiding van afspraken in het SER energieakkoord dan dient vanzelfsprekend aan deze nieuwe voorwaarden te worden voldaan.

2.3 Generieke korting

De hoogte van het subsidiebedrag wordt verminderd met het bedrag in euro dat overeenkomt met de indirecte emissiekosten ETS van 1.000 MWh. Dit bedrag wordt berekend overeenkomstig de formule die ook gehanteerd wordt voor het berekenen van de hoogte van de subsidie met behulp van de fallback-efficiëntiebenchmark (artikel 3A.4, eerste lid, onderdeel b). Deze formule wordt nader toegelicht in paragraaf 4.1.2. In plaats van het referentie-elektriciteitsverbruik dient bij het berekenen van de drempel 1.000 MWh te worden ingevuld.

Reden voor deze generieke korting is ervoor te zorgen dat zoveel mogelijk elektriciteitsgrootgebruikers worden gecompenseerd die werkelijk last dreigen te krijgen van een CO2-weglekrisico en om de administratieve lasten voor de uitvoering te beperken.

Rekenvoorbeeld:

Een generieke korting van 1.000 MWh bij een CO2-prijs van 8 euro per ton CO2 komt neer op een korting van ongeveer 4.000 euro. Bij de huidige CO2-prijs van 4 euro bedraagt de generieke korting ongeveer 2.000 euro.

2.4 Subsidie ziet op voorafgaand jaar

Ondernemingen ontvangen subsidie in het jaar volgend op het jaar waarin de kosten worden gemaakt. In 2014 wordt subsidie aangevraagd over 2013, in 2015 over 2014 en zo verder. Voor deze systematiek is gekozen om te zorgen voor een eenvoudige uitvoering. Een jaar nadat de kosten zijn gemaakt zijn alle noodzakelijke gegevens om de subsidie aan te kunnen vragen beschikbaar en kan de subsidie definitief worden vastgesteld. In Duitsland wordt eenzelfde methode toegepast waardoor op dit terrein een gelijk speelveld met Duitsland tot stand komt.

2.5 Subsidieplafond

Het subsidiebedrag dat beschikbaar is (subsidieplafond) in 2014, voor subsidie over 2013, bedraagt 77 miljoen euro. Het subsidieplafond wordt, afhankelijk van de begroting van het Ministerie van Economische Zaken, jaarlijks gepubliceerd in de Regeling openstelling subsidieplafonds EZ. Wanneer het totale geclaimde budget groter is dan het beschikbare budget, wordt er evenredig met een gelijk percentage gekort over de aanvragen. Indien het beschikbare bedrag in een jaar niet wordt uitgeput wordt het resterende bedrag naar latere jaren doorgeschoven.

2.6 Openstelling subsidieregeling

Naast het subsidieplafond wordt ook de openstellingstermijn van de subsidie jaarlijks gepubliceerd in de Regeling openstelling subsidieplafonds EZ. In verband met de hoeveelheid gegevens die ondernemingen bij de eerste subsidieaanvraag in het kader van deze regeling zullen moeten overleggen, is gekozen voor een openstellingstermijn van twee maanden (1 januari 2014 – 28 februari 2014). Ondernemingen hebben vanaf de datum van publicatie van de regeling de tijd om deze gegevens te verzamelen.

3. Hoogte van de subsidie

3.1 Twee formules

De hoogte van de subsidie kan op twee manieren worden berekend, afhankelijk van de vraag of er door de inrichting producten worden geproduceerd waarvoor al dan niet een efficiëntiebenchmark voor elektriciteitsgebruik is vastgesteld. Deze benchmarks staan opgenomen in bijlage 3A.2.

De berekeningen worden toegelicht in paragrafen 3.1.1 en 3.1.2 en voorbeelden worden gegeven in paragraaf 3.3 van deze toelichting.

3.1.1 Berekening hoogte subsidie met efficiëntiebenchmark

Wanneer de in bijlage 3A.2 opgenomen efficiëntiebenchmarks voor elektriciteitsgebruik van toepassing zijn op de door de aanvrager vervaardigde producten, wordt de hoogte van de subsidie voor de kosten die in het jaar t zijn gemaakt voor elke product waarvoor een efficiëntiebenchmark voor elektriciteitsgebruik vastgesteld is, afzonderlijk berekend overeenkomstig de volgende formule:

In deze formule betekent:

Ait: de steunintensiteit in jaar t, uitgedrukt als een percentage;

C: de CO2-emissiefactor;

Pt-1: de EUA-termijnkoers in jaar t-1 (Euro/t CO2);

E: de toepasselijk productspecifieke efficiencybenchmark;

BO: de referentie-output van het toepasselijk product.

Ait: Maximale steunintensiteit

Om de verstoring van de mededinging op de interne markt tot een minimum te beperken en de doelstelling van de EU ETS om de energieproductie op een rendabele wijze koolstofarm te maken veilig te stellen, worden de indirecte emissiekosten ETS niet volledig gesubsidieerd. De maximale steunintensiteit neemt af over de jaren. Degressieve steunintensiteiten zijn bij staatssteun van belang om steunafhankelijkheid te voorkomen. De steunintensiteit over de jaren 2013, 2014 en 2015 bedraagt 85 procent van de subsidiabele kosten, de steunintensiteit over de jaren 2016, 2017 en 2018 bedraagt 80 procent van de subsidiabele kosten en de steunintensiteit over de jaren 2019 en 2020 bedraagt 75 procent van de subsidiabele kosten.

C: de CO2-emissiefactor

De kosten van het EU ETS voor elektriciteitsproducenten zijn afhankelijk van de CO2uitstoot. Om te bepalen hoeveel indirecte emissiekosten ETS doorberekend worden in de elektriciteitsprijs van industriële gebruikers is het noodzakelijk de doorberekeningswaarde te bepalen. De Europese Commissie heeft in de richtsnoeren per lidstaat als indicator voor de doorberekening van de kosten de maximale CO2 emissiefactor opgenomen. Voor Nederland, dat deel uit maakt van de Centraal-West Europese energiemarkt, bedraagt de emissiefactor 0,76 tCO2/MWh.

Pt-1: de EUA-termijnkoers in jaar t-1 (Euro/t CO2)

De EUA termijn koers is het gewone gemiddelde in euro van de dagelijkse EUA forward prijs (slotverkoopkoersen) voor levering in december van het jaar waarover subsidie wordt verleend. De EUA forward prijs komt tot stand op een Europese EUA koolstofbeurs van 1 januari tot en met 31 december van het jaar waarop de subsidie betrekking heeft voorafgaat.

Die Europese EUA koolstofbeurs wordt gekozen met het hoogste handelsvolume van bovengenoemd contact in het eerste kwartaal voorafgaand aan het jaar waarover subsidie wordt verleend.

In 2014 wordt subsidie verleend voor de indirecte emissiekosten ETS 2013. Voor 2013 is de gemiddelde dagelijkse forward prijs van 1 januari tot en met 31 december 2013 als volgt bepaald. Op het in Londen gevestigde handelsplatform ICE vond in 2012 de meeste handel plaats in EUA futures voor levering in december 2013. De op dat handelsplatform tot stand gekomen EUA forward prijs in 2012 bedroeg € 7,93 per ton CO2.

Agentschap NL zal jaarlijks de relevante forward prijs voor de openstelling van de regeling publiceren op haar website.

E: de toepasselijk productspecifieke efficiëntiebenchmark

De Europese Commissie heeft efficiëntiebenchmarks ontwikkeld en opgenomen in haar richtsnoeren. Het gaat om producten die worden vervaardigd in bedrijfstakken of deeltakken die worden geacht te zijn blootgesteld aan een significant CO2-weglekrisico ten gevolge van de indirecte emissiekosten ETS. De efficiëntiebenchmarks zijn opgenomen in bijlage 3A.2 van deze regeling. Voor producten waarvoor de uitwisselbaarheid van brandstof en elektriciteit door de Europese Commissie is vastgesteld wordt de productspecifieke efficiëntiebenchmark berekend volgens een specifieke formule die onderaan bijlage 3A.2 is opgenomen.

BO: de referentie-output van het toepasselijk product

De referentie-output wordt in artikel 3A.1 gedefinieerd als de gemiddelde productie, in ton per jaar van het product waarvoor een efficiëntiebenchmark is voor elektriciteitsverbruik is vastgesteld, in de inrichting gedurende de referentieperiode 2005-2011 in het geval het product in 2005 tot en met 2011 elk jaar is geproduceerd in die inrichting. Een bepaald kalenderjaar kan door de aanvrager worden uitgesloten uit die 7 jarige referentie periode. Indien de inrichting in bovengenoemde referentieperiode ten minste één jaar dit product niet produceerde, bestaat de mogelijkheid om de referentie-output gelijk te stellen aan de jaarlijkse productie tot er gegevens beschikbaar zijn over vier bedrijfsjaren; vanaf dan is de referentie-output gelijk aan het gemiddelde over de drie voorafgaande jaren van die periode. Op deze wijze kunnen ook nieuwe ondernemingen die aan de toelatingscriteria voldoen voor compensatie in aanmerking komen.

3.1.2 Berekening hoogte subsidie zonder efficiëntiebenchmark

Wanneer de in bijlage 3A.2 opgenomen efficiëntiebenchmarks voor elektriciteitsgebruik niet van toepassing zijn op (een deel van) de door de aanvrager vervaardigde producten, wordt de berekening gemaakt op basis van de zogenaamde ’fallback-efficiëntiebenchmark’. De formule voor het berekenen van de hoogte van de compensatie voor kosten die in het jaar t zijn wordt dan:

In deze formule betekent:

Ait: de steunintensiteit in jaar t, uitgedrukt als een percentage;

C: de CO2-emissiefactor;

Pt-1: de EUA-termijnkoers in jaar t-1 (Euro/t CO2);

EF: de fallback-benchmark voor elektriciteitsverbruik;

BEC: het referentie-elekriciteitsverbruik (MWh).

Voor toelichting op Ait, C en Pt-1 zie paragraaf 3.1.1.

EF: de fallback-efficiëntiebenchmark voor elektriciteitsverbruik

De fallback-benchmark (EF) voor elektriciteitsgebruik wordt gedefinieerd in artikel 3A.1 en bedraagt 80 procent van het referentie-elektriciteitsverbruik. Dit stemt overeen met de gemiddelde reductie-inspanning welke voortvloeit uit de toepassing van de efficiëntiebenchmarks. Deze fallback-efficiëntiebenchmark wordt toegepast voor alle producten en processen die vallen onder de in aanmerking komende bedrijfstakken of deeltakken met uitzondering van die producten waarvoor een efficiëntiebenchmark voor elektriciteitsverbruik is ontwikkeld.

BEC: het referentie-elekriciteitsverbruik (MWh)

Het referentie-elektriciteitsgebruik wordt gedefinieerd in artikel 3A.1 en is het gemiddelde elektriciteitsverbruik in MWh gedurende de referentieperiode 2005-2011. Een bepaald kalenderjaar kan door de aanvrager worden uitgesloten uit die 7-jarige referentieperiode.

3.2 Vermindering hoogte subsidiebedrag door daling productieniveau of elektriciteitsverbruik

Wanneer het productieniveau of het elektriciteitsverbruik in een kalenderjaar voorafgaand aan de subsidieaanvraag significant daalt, wordt de hoogte van het subsidiebedrag verlaagd. Capaciteitsuitbreiding heeft geen gevolgen voor de hoogte van de subsidie.

3.2.1. Daling productieniveau

Wanneer er voor een product waarvoor een efficiëntie benchmark voor elektriciteitsverbruik is vastgesteld in het kalenderjaar voorafgaand aan het jaar waarin de subsidie wordt aangevraagd de productie 50 tot 75 procent daalt ten opzichte van de referentie-output wordt het subsidiebedrag gehalveerd. Indien de productie in het kalenderjaar voorafgaand aan het jaar waarin de subsidie wordt aangevraagd 75 tot 90 procent daalt ten opzichte van de referentie-output, wordt de hoogte van het subsidiebedrag met 75 procent verminderd. De subsidie wordt op nihil vastgesteld als de productie 90 procent of meer daalt ten opzichte van de referentie-output.

3.2.2. Daling elektriciteitsverbruik

Wanneer er voor een product geen efficiëntie benchmark is vastgesteld en in het kalenderjaar voorafgaand aan het jaar waarin de subsidie wordt aangevraagd het elektriciteitsverbruik met 50 tot 75 procent daalt ten opzichte van het referentie-elektriciteitsverbruik, wordt het subsidiebedrag gehalveerd. Indien het elektriciteitsverbruik 75 tot 90 procent daalt ten opzichte van de het referentie-elektriciteitsverbruik dan wordt de subsidie met 75 procent verminderd. Indien het elektriciteitsverbruik met 90 procent of meer daalt ten opzichte van het referentie-elektriciteitsverbruik dan wordt de subsidie op nihil vastgesteld.

3.2.3. Nieuwkomers

Nieuwe ondernemingen, die (deels) niet produceerden gedurende de referentieperiode, kunnen ook voor subsidie in aanmerking komen.

De referentieoutput wordt dan gelijkgesteld aan de jaarlijkse productie tot er gegevens beschikbaar zijn over vier bedrijfsjaren. Zie hiervoor paragraaf 3.1.1.

3.3 Voorbeeldberekening 2013

De aanvraag in 2014 gaat over de indirecte emissiekosten ETS gemaakt in 2013. Hiervoor geldt:

Ai 2013: de steunintensiteit in jaar t, uitgedrukt als een fractie: 0,85

C: de CO2-emissiefactor: 0,76

P 2012: de EUA-termijnkoers in jaar 2012 (Euro/t CO2): 7,93

De generieke korting bedraagt, bij een prijs van 7,93 euro per ton CO2, 4.098 euro.

Dit voorbeeld gaat over de productie van primair aluminium.

Met efficiëntiebenchmark:

E: de efficiëntiebenchmark voor primair aluminium bedraagt 14,256 MWh/ton primair aluminium.

Bij een referentie-ouptut van 50.000 ton primair aluminium wordt de maximale hoogte van het subsidiebedrag (afgerond in hele euro’s):

Zonder efficiëntiebenchmark:

EF: de fallback-efficiëntiebenchmark voor elektriciteitsverbruik: 0.8

Bij een referentie-elektriciteitsverbruik van 100.000 MWh wordt de maximale hoogte van het subsidiebedrag (afgerond in hele euro’s):

3.4 Inrichting en installatie

Evenals bij de implementatie van de EU ETS wordt in deze regeling uitgegaan van het begrip inrichting uit de Wet milieubeheer. Dit heeft tot gevolg dat de subsidie wordt berekend op basis van de activiteiten binnen de gehele inrichting. De subsidie wordt verleend aan de ondernemer die de inrichting drijft.

Zowel de referentie-output als het referentie-elektriciteitsverbruik wordt per inrichting bepaald. Dit betekent dat wanneer binnen de inrichting meerdere eenheden zijn waarin hetzelfde product wordt gemaakt er sprake is van één referentie-output voor dat product. De referentie-output wordt berekend op basis van de productie van de gehele inrichting van dat product. Voor het berekenen van de referentie-output kan de aanvrager voor dit product één kalenderjaar uitsluiten uit de 7-jarige referentieperiode.

Het referentie-elektriciteitverbruik is het totale elektriciteitsverbruik voor de productie van producten waarvoor géén benchmark beschikbaar is. Als binnen een inrichting meerdere eenheden zijn waar elektriciteit wordt verbruikt om verschillende producten zonder benchmark te produceren dan wordt hieruit voor de gehele inrichting één referentie-elektriciteitsverbruik berekend. Ook bij deze berekening kan de aanvrager één kalenderjaar uitsluiten uit de 7-jarige referentieperiode.

Voorbeeld:

Een inrichting heeft twee afzonderlijke eenheden die beide ammoniak produceren, en een eenheid die aromaten produceert. Daarnaast worden er in twee andere eenheden producten geproduceerd waar geen efficiëntiebenchmark voor is vastgesteld.

De referentie–output voor ammoniak wordt berekend op basis van het gemiddelde van de jaarlijkse productie van beide installaties. Voor het bereken van dit gemiddelde kan één kalenderjaar worden uitgesloten uit de 7-jarige referentieperiode.

Voor de aromaten wordt een andere referentie-output berekent. Voor de aromaten kan opnieuw één kalenderjaar worden uitgesloten uit de 7-jarige referentieperiode, dit kan een ander jaar zijn dan het jaar waarvoor is gekozen bij de berekening van de productie van ammoniak.

Voor de inrichting dient vervolgens het referentie-elektriciteitsverbruik te worden bepaald op basis van het elektriciteitsverbruik van de overige twee eenheden. Dit is dan het gemiddelde jaarlijkse elektriciteitsverbruik van deze twee eenheden samen. Wederom kan één kalenderjaar worden uitgesloten uit de 7-jarige referentieperiode.

4. Uitvoering

Deze regeling wordt namens de minister uitgevoerd door Agentschap NL. Op de website van Agentschap NL zijn de benodigde formulieren voor het aanvragen van subsidie verkrijgbaar. Tevens staat op de website van Agentschap NL vermeld op welke wijze ondernemingen kunnen toetreden tot de convenanten MJA3 of MEE.

5. Staatssteun

In artikel 10 bis, zesde lid, van EU ETS wordt lidstaten de mogelijkheid gegeven financiële compensatie te verlenen aan ondernemingen die blootgesteld worden aan een significant CO2-weglekrisico door in elektriciteitsprijzen doorberekende CO2-kosten als gevolg van deelname aan het Europese emissiehandelssysteem als bedoeld in EU ETS.

De richtsnoeren die hiervoor zijn opgesteld door de Europese Commissie zijn gevolgd.

Op de volgende twee terreinen worden de richtsnoeren nationaal aangevuld:

  • – De ondernemingen die voor subsidie in aanmerking willen komen dienen als tegenprestatie hun energie-efficiëntie te verbeteren. Door deel te nemen aan de bestaande meerjarenafspraak energie-efficiëntie 2001- 2020 (MJA3) of de meerjarenafspraak energie-efficiëntie ETS ondernemingen (MEE) wordt aan deze voorwaarde voldaan.

  • – Om ervoor te zorgen dat zoveel mogelijk elektriciteitsgrootgebruikers worden gecompenseerd die werkelijk last dreigen te krijgen van een CO2-weglekrisico en om de administratieve lasten voor de uitvoering te beperken, wordt er een generieke korting geïntroduceerd.

Overeenkomstig artikel 108 van het VWEU is deze regeling ter goedkeuring voorgelegd aan de Europese Commissie. De Europese Commissie onderzoekt of de steun verenigbaar is met de interne markt. Op het moment van publicatie van deze regeling heeft Nederland nog geen expliciete goedkeuring van de Europese Commissie verkregen. De openstellingstermijn en het subsidieplafond zullen dan ook pas in de Regeling openstelling subsidieplafonds EZ worden opgenomen nadat deze goedkeuring is verkregen.

6. Regeldruk

De regeling brengt administratieve lasten met zich voor de deelnemende bedrijven. De administratieve lasten zijn zo laag mogelijk gehouden, alleen het minimaal nodige wordt gevraagd. Zo wordt de bedrijven niet gevraagd de geleverde data van te voren door een verificateur te laten verifiëren. De controle van de juistheid van de cijfers zal geschieden door Agentschap NL waarbij gecontroleerd wordt of de cijfers overeenstemmen met geleverde cijfers in het kader van allocatie van emissies en meerjaren afspraken over energie-efficiëntie.

Op basis van het kostenmodel is een berekening gemaakt van de administratieve lasten. De totale lasten worden geraamd op een bedrag van € 3.803.250,–.

Op het totale beschikbare subsidiebudget van circa € 77.000.000,– bedraagt dit 4,94 procent.

De Minister van Economische Zaken, H.G.J. Kamp.

Naar boven