Bestuurlijke afspraken VNG, IPO, OCW over het openbare bibliotheekwerk 2013–2014

De partijen

• De minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, dr. Jet Bussemaker, hierna te noemen de minister;

• De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG), vertegenwoordigd door drs. Arno Brok, voorzitter van de commissie Onderwijs, Cultuur en Sport.

• Het Interprovinciaal Overleg (IPO), vertegenwoordigd door mevrouw drs. Elvira Sweet, portefeuillehouder Cultuur in het IPO-bestuur.

Tezamen aangeduid als: partijen.

Overwegen het volgende:

• De minister, de provincies, de gemeenten en de bibliotheeksector werken samen aan een proces van bibliotheekinnovatie. Dit proces heeft tot doel de dienstverlening van de openbare bibliotheken beter te laten aansluiten bij maatschappelijke en technologische ontwikkelingen en bij de behoefte van de burger. In het Bibliotheekcharter 2010–2012 zijn afspraken vastgelegd over de doelen van bibliotheekinnovatie en de rolverdeling tussen bovenstaande partijen hierbij.

• Op dit moment wordt nieuwe bibliotheekwetgeving voorbereid. Hierin wordt de inrichting van het bibliotheekstelsel beschreven en de taken en verantwoordelijkheden van de overheden ten aanzien van het bibliotheekwerk voor de toekomst vastgelegd. De wet treedt naar verwachting in werking op 1 januari 2015. De partijen onderkennen het belang van voortzetting van de bestuurlijke samenwerking tot het moment dat de bibliotheekwetgeving van kracht wordt. De Kamerbrief Actualisering bibliotheekwetgeving, die op 7 december 2011 aan de Tweede Kamer is aangeboden (Tweede Kamer, 2011–2012, 28 330, nr. 51) vormt het uitgangspunt voor deze afspraken.

• De afspraken sluiten aan op de inhoudelijke agenda van de bibliotheeksector, zoals vastgelegd in de branchestrategie 2012–2016 van de Vereniging Openbare Bibliotheken d.d. juli 2012.

• De afspraken hebben betrekking op de periode 2013 tot en met 31 december 2014.

• De overheden vertalen deze afspraken door naar de instellingen in het bibliotheekveld waarvoor zij verantwoordelijk zijn.

Spreken het volgende af:

VNG en IPO bevorderen dat gemeenten en provincies samen met de minister zorg dragen voor:

• versterking van het digitale netwerk van openbare bibliotheken.

• afstemming van onderzoek gericht op beleidsontwikkeling. Daaronder vallen in ieder geval de actualisering van de financiële monitor zoals gepubliceerd in 2011 en de actualisering van het onderzoek naar de ontwikkeling van (de kosten van) digitale content in de collectie van openbare bibliotheken zoals gepubliceerd 2011.

• leesbevordering, onder meer door middel van het programma ‘Kunst van Lezen’, en bestrijding van laaggeletterdheid, onder meer door middel van het ‘Actieplan Laaggeletterdheid’.

De VNG bevordert naast de gezamenlijke taken, dat gemeenten in de periode 2013–2014 ervoor zorgen dat:

• lokale bibliotheken hun financiële bijdrage aan de inkoop van e-content voor de landelijke digitale bibliotheek continueren en uitbreiden in overeenstemming met de ontwikkelingen in het aanbod.

• lokale bibliotheken aangesloten zijn en blijven op de landelijke digitale bibliotheek en daarvoor deelnemen aan de digitale infrastructuur, de nationale bibliotheekcatalogus en het datawarehouse.

• digitaal lezen door lokale bibliotheken wordt gestimuleerd en ondersteund.

• iedere burger toegang heeft tot en lid kan worden van een bibliotheekvoorziening. Sluiting van een bibliotheek door een gemeente geschiedt niet eerder dan na overleg met de naburige (centrum)gemeente over de toegang van haar inwoners tot het lidmaatschap van de bibliotheek in de naburige (centrum)gemeente.

Het IPO bevordert, naast de gezamenlijke taken, in de periode 2013–2014 dat provincies ten minste een basispakket aan ondersteunende activiteiten bieden, dat bestaat uit de volgende taken:

• logistiek en transport (interbibliothecair leenverkeer);

• de afstemming van collecties op provinciaal niveau. Daarbij wordt rekening gehouden met de lokale vraag. Tevens zorgen provincies voor afstemming van de provinciale en lokale collecties met de landelijke collectie;

• het in stand houden en versterken van een netwerk voor bibliotheken onderling en met maatschappelijke organisaties, om de samenwerking te borgen en te versterken en om de kwaliteit en efficiency te verhogen;

• de ontwikkeling en implementatie van innovatieve concepten voor de fysieke bibliotheek die mede aansluiten op de landelijke innovatieagenda van het Sectorinstituut Openbare Bibliotheken.

De minister zorgt, naast de gezamenlijke taken, in de periode 2013–2014 voor:

• de totstandkoming van het wetsvoorstel bibliotheken en de voorbereiding van de implementatie daarvan.

• de continuering van de stelseltaken openbare bibliotheken, inclusief de bekostiging van de ontwikkeling van nieuwe certificeringnormen.

• het beheer en de verdere ontwikkeling van de landelijke digitale bibliotheek (de digitale infrastructuur, de digitale content, de nationale bibliotheekcatalogus en het datawarehouse) alsmede de organisatorische inrichting van één landelijke digitale bibliotheekvoorziening.

• het faciliteren van de totstandkoming van contractuele afspraken over uitleenrechten ten bate van de digitale bibliotheek.

Slot

• De partijen organiseren (een) bijeenkomst(en) met het veld in het kader van communicatie.

• De bestuurlijke afspraken treden in werking een dag na ondertekening en worden aangegaan voor tenminste de periode 2013 tot en met 31 december 2014.

• Partijen kunnen hun deelname tussentijds opzeggen, doch niet dan na overleg met de bestuurlijke partners; de afspraken beëindigen dan voor alle partijen.

• Partijen beogen met deze bestuurlijke afspraken geen in rechte afdwingbaar rechten en verplichtingen in het leven te roepen.

• Bovenstaande bestuurlijke afspraken worden in de Staatscourant gepubliceerd.

Den Haag, 10 april 2013

De minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, J. Bussemaker

De Vereniging van Nederlandse Gemeenten, A. Brok, voorzitter van de VNG-commissie Onderwijs, Cultuur en Sport

Het Interprovinciaal Overleg, E. Sweet, portefeuillehouder Cultuur in het IPO-bestuur