TOELICHTING
Met deze regeling worden de opleidingsdomeinen, de kwalificatiedossiers en de kwalificaties
vastgesteld voor de beroepsopleidingen die vanaf 1 augustus 2012 starten.
Opleidingsdomeinen, kwalificatiedossiers en kwalificaties
De nieuwe, beroepsgerichte kwalificatiestructuur voor het middelbaar beroepsonderwijs
wordt gekenmerkt door transparantie, flexibiliteit en duurzaamheid en omvat een samenhangend
geheel van herkenbare en uitvoerbare kwalificaties, waarvoor draagvlak is bij zowel
het bedrijfsleven als in het beroepsonderwijs. De vaststelling geschiedt voor het
eerst op basis van de WEB, zoals die is gewijzigd door de Wet van 7 november 2011
tot wijziging van onder meer de Wet educatie en beroepsonderwijs inzake de beroepsgerichte
kwalificatiestructuur (Staatsblad 2011, 560).
Bovendien wordt voor de eerste keer de zogenoemde boomstructuur, ook bekend als de
stam-tak-blad- structuur, vastgesteld. Deze structuur bevat respectievelijk 16 opleidingsdomeinen
(stam) met per opleidingsdomein de bijbehorende kwalificatiedossiers (tak) inclusief
de daaronder ressorterende kwalificaties (blad). Een uitzondering hierop vormen de
kwalificaties die zijn gericht op de kwalificatie voor de entree op de arbeidsmarkt.
Deze kwalificaties zijn dus niet ondergebracht bij één of meer opleidingsdomeinen.
Met deze regeling worden allereerst 16 opleidingsdomeinen vastgesteld. Vervolgens
wordt de boomstructuur voor het studiejaar 2012–2013 vastgesteld. Deze boomstructuur
en de vastgestelde kwalificatiedossiers zijn te vinden in bijlage 1 behorende bij
deze regeling. De kwalificatiedossiers zelf zijn te vinden in bijlage 2. De kwalificatie-eisen
zijn voor de meeste kwalificaties overigens niet wezenlijk veranderd ten opzichte
van de eerder vastgestelde versie van het betreffende kwalificatiedossier, behoudens
de invoering van generieke kwalificatie-eisen Engels voor de beroepsopleidingen op
niveau 4 (zie ook hoofdstuk Nederlandse taal en rekenen, Loopbaan en Burgerschap en
Engels).
Met de vaststelling van opleidingsdomeinen wordt het mogelijk om BOL-studenten, die
nog niet precies weten voor welk beroep en diploma dan wel kwalificatie ze willen
worden opgeleid, in te schrijven voor een opleidingsdomein en aan hen een breder domeinprogramma
aan te bieden. Een domeinprogramma kan namelijk worden gericht op delen van meerdere
kwalificaties die behoren tot het betreffende opleidingsdomein. Hierdoor kunnen zij
breder instromen en zich oriënteren op delen van meerdere kwalificaties die, gelet
op hun vooropleiding, aanleg en interesses voor hen relevant zijn.
Onderwijsinstellingen zijn echter niet verplicht om inschrijving van studenten voor
opleidingsdomeinen of kwalificatiedossiers mogelijk te maken.
Overigens stelt artikel 8.1.1, zevende lid van de WEB voorwaarden aan de inschrijving
van studenten in opleidingsdomeinen. Zo is bepaald dat inschrijving voor een opleidingsdomein
uitsluitend kan geschieden voor een beroepsopleiding in de beroepsopleidende leerweg,
op het 2e, 3e, of 4e niveau van de kwalificatiestructuur. Dat kan voor een opleidingsdomein dus niet op
niveau 1.
Niveau 1 en opleidingsdomeinen
Met de inwerkingtreding van bovengenoemde wetswijziging inzake de beroepsgerichte
kwalificatiestructuur is de positie van de arbeidsmarktkwalificerende assistentopleiding
(AKA-opleiding), die tot dan toe experimenteel was, structureel geregeld in de wet.
De AKA-opleiding is een brede opleiding op niveau 1 en heeft een breed arbeidsmarktkwalificerend
karakter. De AKA-opleiding komt niet in plaats van, maar naast de (smallere) beroepskwalificerende
niveau-1 opleidingen en is gericht op entree tot een mbo-2 opleiding of entree tot
de arbeidsmarkt. Deze kwalificaties zijn niet opgenomen in de boomstructuur.
In tegenstelling tot de AKA-opleidingen zijn de kwalificaties voor de beroepsgerichte
assistent-opleidingen wel opgenomen in de boomstructuur.
Crebo-codes
Door de invoering van de wetswijziging inzake de beroepsgerichte kwalificatiestructuur
zijn er wijzigingen opgetreden in het registreren van de zogenoemde Crebo-codes. Bij
de registratie wordt de boomstructuur gevolgd. Zowel de opleidingsdomeinen als de
kwalificatiedossiers en de kwalificaties krijgen een Crebo-code.
De kwalificaties die niet in de nieuwe structuur zijn opgenomen, komen per 1 augustus
2012 te vervallen. Hierop kunnen daarom ook geen nieuwe studenten worden ingeschreven
met ingang van bovengenoemde datum. De studenten die vóór 1 augustus 2012 zijn ingeschreven
in deze uitstroomdifferentiaties mogen natuurlijk wel hun opleiding afronden.
Nederlandse taal en rekenen, Loopbaan en Burgerschap en Engels
Voor elke kwalificatie zijn in het kwalificatiedossier generieke kwalificatie-eisen
opgenomen voor Nederlandse taal, rekenen en loopbaan en burgerschap.
Voor Nederlandse taal en rekenen zijn de generieke kwalificatie-eisen gebaseerd op
de referentieniveaus Nederlandse taal en rekenen die in het Besluit referentieniveaus
Nederlandse taal en rekenen zijn vastgesteld voor alle niveaus in het middelbaar beroepsonderwijs
(mbo).
Voor loopbaan en burgerschap zijn de generieke eisen vastgelegd in het Examen- en
kwalificatiebesluit beroepsopleidingen WEB. Deze eisen maken integraal deel uit van
de kwalificatiedossiers.
Daarnaast zijn in het Examen- en kwalificatiebesluit beroepsopleidingen WEB voor het
mbo niveau 4 tevens generieke eisen Engels vastgesteld, in de vorm van taalbeheersingsniveaus
volgens het Europees referentiekader (ERK). Deze generieke eisen Engels zijn in de
kwalificatiedossiers voor de kwalificaties op niveau 4 opgenomen.
Prijsfactoren
Met deze regeling worden ook de prijsfactoren, bedoeld in artikel 2.2.3, vierde lid,
van het Uitvoeringsbesluit WEB vastgesteld op basis van het studiejaar 2012–2013:
-
• De prijsfactor van de 16 opleidingsdomeinen is bepaald op factor 1.0;
-
• De prijsfactor van de kwalificatiedossiers bestaat uit het gemiddelde van de vastgestelde
prijsfactoren van de onderliggende kwalificaties;
-
• De prijsfactoren van de kwalificaties zijn sectorspecifiek vastgesteld; en
-
• De prijsfactoren van de kwalificatiedossiers die onder verantwoordelijkheid van EL&I
vallen, zijn per kwalificatie en dossier vastgesteld.
Deze prijsfactoren zijn van toepassing op die opleidingen waarbij per 01-08-2012 studenten
zijn ingeschreven. De hierop gebaseerde bekostiging voor de onderwijsinstellingen
is in verband met de zogenoemde t-2 systematiek voor de eerste keer van kracht voor
het schooljaar 2014–2015.
Geldigheidsduur kwalificatiedossiers
De onderhavige regeling bevat geen bepaling omtrent de geldigheidsduur van de kwalificatiedossiers.
Het is de bedoeling een dergelijke bepaling op te nemen in een regeling ter uitvoering
van artikel 7.2.4, zesde lid, van de wet. De inhoud van die regeling is mede afhankelijk
van het advies dat de Stichting Samenwerking Beroepsonderwijs Bedrijfsleven op mijn
verzoek zal uitbrengen over de optimalisatie van de kwalificatiestructuur.
Rectificatie eerder vastgestelde kwalificaties en eindtermen
Met de Regeling vaststelling kwalificatiedossiers 2011–2012 en vaststelling eindtermen
beroepsonderwijs 2012–2013 van 1 februari 2011 (Staatscourant 2011, 3609), zijn de kwalificatiedossiers 2011–2012 en de eindtermen beroepsonderwijs voor 2012–2013
vastgesteld. Na deze vaststelling hebben de betreffende kenniscentra omissies geconstateerd
in enkele van die vastgestelde kwalificatiedossiers. Met deze regeling worden deze
omissies gecorrigeerd door de betreffende kwalificatiedossiers 2011–2012 te wijzigen.
In bijlage 3 is de gewijzigde inhoud van de kwalificatiedossiers 2011–2012 opgenomen.
Deze wijzigingen gelden met terugwerkende kracht vanaf 1 augustus 2011 voor alle studenten
die zijn ingeschreven in het betreffende kwalificatiedossier.
Daarnaast worden op verzoek van het Kenniscentrum Kenteq met onderhavige regeling
bij een aantal van de vastgestelde eindtermendocumenten 2011–2012 (vastgesteld met
de Regeling vaststelling kwalificatiedossiers 2010-2011 en vaststelling eindtermen
beroepsonderwijs 2011–2012 van 1 februari 2010 (Staatscourant 2010, 9274) één of meerdere eindtermen aangepast of geschrapt. Dit omdat enkele van de in die
eindtermdocumenten genoemde eindtermen niet langer noodzakelijk zijn voor of zelfs
niet meer toegepast kunnen worden in het betreffende beroep. In bijlage 4 is per eindtermenopleiding
aangegeven welke eindterm gewijzigd wordt, hoe de eindterm gewijzigd wordt en wat
de reden van de wijziging is. Deze wijzigingen gelden met terugwerkende kracht vanaf
1 augustus 2011 voor alle studenten die zijn ingeschreven in de betreffende eindtermenopleiding.
De hierboven genoemde wijzigingsvoorstellen zijn door het veld aangedragen. De betrokken
instellingen zijn over de wijzigingsvoorstellen al in een vroegtijdig stadium geïnformeerd.
De voorgestelde wijzigingen hebben voor de betrokken studenten geen nadelige gevolgen.
Einde van de eindtermgerichte en van de experimentele opleidingen
Met de inwerkingtreding van de wetswijziging inzake de beroepsgerichte kwalificatiestructuur
is de WEB geactualiseerd. Concreet betekent dit dat de WEB een wettelijke grondslag
biedt voor de vaststelling van opleidingsdomeinen en voor de inrichting en vaststelling
van kwalificatiedossiers. Tot 1 januari 2012 waren de kwalificatiedossiers experimenteel
en gebaseerd op een experimenteerartikel in de WEB.
Voornoemde wetswijziging houdt in dat met ingang van het studiejaar 2012–2013 geen
eerstejaarsstudenten meer ingeschreven kunnen worden in beroepsopleidingen die gebaseerd
zijn op eindtermen en op experimentele kwalificatiedossiers. De grondslag voor eindtermen
is met de inwerkingtreding van de gewijzigde WEB per 1 januari 2012 immers komen te
vervallen.
Voor alle duidelijkheid worden alle regelingen waarbij eindtermen en experimentele
kwalificatiedossiers zijn vastgesteld, ingetrokken. Uiteraard kunnen en mogen studenten
die al eerder aan een opleiding op basis van vastgestelde eindtermen en experimentele
kwalificatiedossiers waren gestart, deze opleiding afronden. Dit volgt al uit de overgangsbepalingen
bij bovengenoemde wetswijziging.
Inwerkingtreding
De kwalificatiedossiers die voor het eerst van kracht worden voor het studiejaar 2012–2013
worden vastgesteld. Dit geeft de onderwijsinstellingen de mogelijkheid op basis van
deze kwalificatiedossiers het opleidingsprogramma op te stellen.
De aangebrachte wijzigingen in reeds eerder vastgestelde kwalificatiedossiers en eindtermen
werken terug tot 01-08-2011. Deze wijzigingen zijn opgenomen in bijlagen 3 en 4 bij
deze Regeling.
Voor de studenten hebben deze wijzigingen geen nadelige gevolgen. Met de instellingen
is immers al in een zo vroeg mogelijk stadium gecommuniceerd over de voorgestelde
wijzigingen.
Administratieve lasten
Onderhavige regeling leidt niet tot een toename van de administratieve lasten, omdat
met de regeling geen nieuwe informatieverplichtingen worden opgelegd aan burgers,
bedrijven of instellingen.
Bijlagen
De Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap,
J.M. van Bijsterveldt-Vliegenthart.