Regeling van de Staatssecretaris van Veiligheid en Justitie van 30 augustus 2012, kenmerk 5733893/12/DJI, tot wijziging van de Regeling geweldsinstructie justitiële jeugdinrichtingen in verband met de toevoeging van pepperspray als geweldsmiddel

De Staatssecretaris van Veiligheid en Justitie,

Gelet op artikel 40, vierde lid, van de Beginselenwet justitiële jeugdinrichtingen;

Besluit:

ARTIKEL I

De Regeling geweldsinstructie justitiële jeugdinrichtingen wordt als volgt gewijzigd:

A

Aan artikel 1, onderdeel g, wordt, onder vervanging van de punt aan het slot van onderdeel 4 door een puntkomma, een onderdeel toegevoegd, luidende:

  • 5. pepperspray van een door de Minister van Veiligheid en Justitie goedgekeurd merk en type.

B

Na artikel 8 wordt een artikel ingevoegd, luidende:

Artikel 8a

  • 1. Het gebruik van pepperspray is slechts geoorloofd voor zover dit noodzakelijk is ter aanhouding van een jeugdige indien redelijkerwijs mag worden aangenomen dat hij ernstig geweld tegen personen zal gebruiken.

  • 2. Pepperspray wordt tegen een jeugdige per geval ten hoogste twee maal voor ten hoogste enkele seconden gebruikt op afstand van tenminste een meter.

  • 3. Pepperspray mag niet worden gebruikt tegen:

    • a. jeugdige vrouwen die zichtbaar zwanger zijn;

    • b. jeugdigen voor wie dit gebruik als gevolg van zichtbare ademhalings- of andere ernstige gezondheidsstoornis onevenredig schadelijk kan zijn;

    • c. groepen personen.

  • 4. Pepperspray mag niet worden gebruikt in de nabijheid van baby’s.

  • 5. De ambtenaar of medewerker die pepperspray heeft gebruikt is verantwoordelijk voor het verlenen van nazorg.

ARTIKEL II

Deze regeling treedt in werking met ingang van de tweede dag na de dagtekening van de Staatscourant waarin zij wordt geplaatst.

Deze regeling zal met toelichting in de Staatscourant worden geplaatst.

De Staatssecretaris van Veiligheid en Justitie, F. Teeven.

TOELICHTING

Deze regeling wijzigt de Regeling geweldsinstructie justitiële jeugdinrichtingen en voegt de pepperspray toe aan de geweldsmiddelen die in de justitiële jeugdinrichtingen kunnen worden toegepast. In de praktijk bestaat hieraan behoefte. De pepperspray is een humaan en effectief middel dat geen letsel veroorzaakt.

Pepperspray is een wapen in de zin van de Wet wapens en munitie en valt onder categorie II onder 6 (artikel 2 Wet wapens en munitie). De reden voor de wijziging van de Regeling geweldsinstructie justitiële jeugdinrichtingen door toevoeging van het geweldsmiddel pepperspray is de volgende.

Nu kunnen op grond van de geweldsinstructie de volgende geweldsmiddelen worden toegepast:

  • – de semi-automatische uitvoering van de Heckler en Koch

  • – een semi-automatisch pistool,

  • – een korte of lange wapenstok en

  • – CS-traangasgranaten.

De semi-automatische wapens en de CS-traangasgranaten worden in de justitiële jeugdinrichtingen zelden of niet toegepast. Traangasgranaten worden door de politie in het bijzonder gebruikt bij het bestrijden van rellen. Zij hebben als nadeel, dat na gebruik het gebouw moet worden ontsmet. Traangas kan ook niet zeer gericht op een bepaald doel gebruikt worden. Het kan daardoor niet in alle gevallen dienen als een geschikt geweldsmiddel in de justitiële jeugdinrichtingen.

De wapenstok wordt wel toegepast. Het nadeel hiervan is echter, dat het gebruik (ernstig) letsel kan veroorzaken. In de praktijk is behoefte aan een geweldsmiddel dat als aanvulling kan dienen op de wapenstok, humaan en effectief is, geen letsel veroorzaakt, geschikt is om in een gebouw te gebruiken en zeer gericht op een bepaald doel kan worden toegepast. Het geweldsmiddel pepperspray voldoet aan deze eisen.

De Raad voor Strafrechtstoepassing en Jeugdbescherming (RSJ) heeft naar aanleiding van de voorgenomen wijziging van de geweldsinstructie advies uitgebracht. Dit advies geeft mij aanleiding te verhelderen dat bij het gebruik van geweldsmiddelen grote terughoudendheid geboden is. De beginselen van proportionaliteit en subsidiariteit staan hierbij centraal. Alleen wanneer het gebruik van geweld onafwendbaar is en met het gebruik van een minder ingrijpend middel niet kan worden volstaan, zal van geweldstoepassing sprake zijn. De mogelijkheid in voorkomende gevallen ook de pepperspray in te zetten, moet in dit licht worden gezien. Het is, hoewel niet absoluut, in zijn algemeenheid aan te merken als een lichter geweldsmiddel dan enkele van de andere die worden genoemd in deze regeling.

Het gebruik van pepperspray

Pepperspray wordt door de politie toegepast bij zelfverdediging en in gebouwen. Pepperspray is geen gas (het is een gebonden straal van het natuurproduct rode peper opgelost in water) en kan nauwkeurig op één persoon uit een groep mensen worden toegepast. Gegevens uit de politiepraktijk en ervaringen uit de praktijk van het gevangeniswezen – in het gevangeniswezen is pepperspray sinds 2005 een toegestaan geweldsmiddel – wijzen uit dat pepperspray zeer effectief is en geen letsel veroorzaakt. Het gebruik van pepperspray heeft daarom belangrijke voordelen ten opzichte van de hiervoor genoemde geweldsmiddelen. Na het gebruik van pepperspray is de ventilatie van het gebouw voldoende. Ontsmetting is niet nodig. Er zijn ook geen beschermende maatregelen nodig. Pepperspray is in principe alleen effectief op de plaats waar het doel is geraakt. Pepperspray hoeft ook niet te verdampen. Het geweldsmiddel pepperspray geeft de mogelijkheid om in een gevaarlijke situatie een jongere, zonder ernstige gevolgen en op een verantwoorde manier, vanaf een veilige afstand onder controle te krijgen. De toevoeging van pepperspray aan de geweldsmiddelen levert daarmee een belangrijke bijdrage aan de veiligheid in de jeugdinrichtingen.

Nazorgmiddelen

Na het gebruik van pepperspray dient een nazorgmiddel te worden toegepast, teneinde de effecten van het gebruik van pepperspray te verlichten. Het gebruik van het nazorgmiddel moet snel leiden tot verlichting van het sterk branderige gevoel en pijn aan oogleden en huid en tot het weer kunnen openen van de ogen.

Pepperspray mag niet worden gebruikt tegen:

  • – jeugdige vrouwen die zichtbaar zwanger zijn;

  • – jeugdigen voor wie dit gebruik als gevolg van een voor de ambtenaar of medewerker zichtbare ademhalings- of andere ernstige gezondheidsstoornis onevenredig schadelijk kan zijn;

  • – groepen personen.

Pepperspray mag niet worden gebruikt in de nabijheid van baby’s.

De Staatssecretaris van Veiligheid en Justitie, F. Teeven.

Naar boven