Datum publicatie	Organisatie	Jaargang en nummer	Rubriek
05-07-2012 15:40	Ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie	Staatscourant 2012, 13373	Besluiten van algemene strekking

Regeling van de Minister van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie van 25 juni 2012, nr. WJZ / 12068812, houdende wijziging van de Subsidieregeling energie en innovatie en van de Regeling openstelling en subsidieplafonds (Wind op Zee projecten)

De Minister van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie,

Gelet op de artikelen 2, 3, 4, 5, 7, 14a, 15 tot en met 19 en 25 van het Kaderbesluit EZ-subsidies;

Besluit:

ARTIKEL I

Paragraaf 3.7 van de Subsidieregeling energie en innovatie wordt vervangen door:

§ 3.7 Wind op zee-projecten

Artikel 3.7.1

In deze paragraaf wordt verstaan onder:

– wind op zee-project:: een project bestaande uit fundamenteel onderzoek, industrieel onderzoek of experimentele ontwikkeling of zijnde een demonstratieproject of een combinatie van deze vormen, dat past binnen bijlage 3.7.1, met uitzondering van paragraaf 4.4.2, activiteiten 1 tot en met 3.

Artikel 3.7.2

1. De minister verstrekt op aanvraag een subsidie aan een deelnemer in een samenwerkingsverband voor het uitvoeren van een wind op zee project.
2. Een samenwerkingsverband bestaat ten minste uit een onderneming en een kennisinstelling.
3. Subsidie kan ook worden verstrekt aan een niet in Nederland gevestigde deelnemer in een samenwerkingsverband waarvan de penvoerder in Nederland is gevestigd.
4. De subsidieontvanger voert het wind op zee project hoofdzakelijk in Nederland uit, behoudens voorafgaande schriftelijke ontheffing van de minister voor gedeeltelijke uitvoering buiten Nederland.
5. In afwijking van artikel 11, eerste lid, van het Kaderbesluit EZ-subsidies kiest een buiten Nederland gevestigde aanvrager voor de berekening van de subsidiabele kosten uit de integrale kostensystematiek of de loonkosten plus vaste-opslag-systematiek, opgenomen in de artikelen 12 onderscheidenlijk 13 van het Kaderbesluit EZ-subsidies.

Artikel 3.7.3

1. In afwijking van de Regeling steunintensiteit bedraagt de subsidie voor een demonstratieproject wind op zee 40 procent van de subsidiabele kosten, voor zover die kosten betrekking hebben op activiteiten, niet zijnde fundamenteel onderzoek, industrieel onderzoek of experimentele ontwikkeling.
2. De subsidie bedraagt voor een wind op zee project:
- a. in afwijking van de Regeling steunintensiteit ten hoogste 100 procent van de subsidiabele kosten voor zover deze betrekking hebben op fundamenteel onderzoek;
- b. 50 procent van de subsidiabele kosten voor zover deze betrekking hebben op industrieel onderzoek;
- c. 25 procent van de subsidiabele kosten voor zover deze betrekking hebben op experimentele ontwikkeling.
3. Indien de subsidiabele kosten betrekking hebben op een combinatie van fundamenteel onderzoek, industrieel onderzoek en experimentele ontwikkeling, bedraagt de subsidie het gewogen gemiddelde van de in het tweede lid genoemde percentages van de desbetreffende subsidiabele kosten.
4. De in het eerste en tweede lid genoemde percentages worden, met uitzondering van het percentage genoemd in het tweede lid, onder a, met 10 procentpunten verhoogd, voor zover de aanvrager een MKB-ondernemer is en de subsidiabele kosten worden gemaakt en betaald door de MKB-ondernemer.

Artikel 3.7.4

Bij de toepassing van artikel 6, eerste lid, van het Kaderbesluit EZ-subsidies worden buiten beschouwing gelaten subsidies op grond van het Besluit stimulering duurzame energieproductie en bijdragen van de Commissie van de Europese Gemeenschappen op grond van het Zevende Kaderprogramma voor activiteiten op het gebied van onderzoek, technologische ontwikkeling en demonstratie.

Artikel 3.7.5

Voor zover de projectkosten betrekking hebben op activiteiten als bedoeld in artikel 3.7.3, eerste lid, is artikel 14a van het Kaderbesluit EZ-subsidies van toepassing en zijn de artikelen 10, derde lid, 38, eerste lid, onder b t/m d, en 41 van het Kaderbesluit EZ-subsidies niet van toepassing.

Artikel 3.7.6

De minister verdeelt het subsidieplafond op volgorde van rangschikking van de aanvragen.

Artikel 3.7.7

De termijn, bedoeld in artikel 23, onderdeel c, van het Kaderbesluit EZ-subsidies, is vier jaar.

Artikel 3.7.8

1. Er is een Adviescommissie Wind op Zee die tot taak heeft de minister op zijn verzoek te adviseren omtrent de afwijzingsgronden, bedoeld in artikel 23, aanhef en onder e tot en met h, van het Kaderbesluit EZ-subsidies en in artikel 3.7.9, en de rangschikkingscriteria, bedoeld in artikel 3.7.10.
2. De commissie bestaat uit ten minste vijf en ten hoogste tien leden.
3. De voorzitter en de andere leden worden door de minister voor een termijn van ten hoogste vier jaar benoemd.

Artikel 3.7.9

De minister beslist afwijzend op een aanvraag indien:

a. per criterium als bedoeld in artikel 3.7.10 niet minimaal 3 van de maximaal 5 punten zijn verkregen;
b. in totaal voor de gezamenlijke criteria als bedoeld in artikel 3.7.10 niet 14 punten of meer verkregen zijn;
c. de subsidiabele kosten niet minimaal € 1 miljoen en maximaal € 3 miljoen per wind op zee-project bedragen of
d. eerder op grond van deze paragraaf een subsidie is verstrekt voor een soortgelijk project.

Artikel 3.7.10

1. De minister rangschikt de aanvragen waarop niet afwijzend is beslist, hoger naarmate:
- a. het project meer bijdraagt aan de kwantitatieve reductie van de kostprijs van windenergie op zee in 2020;
- b. het project meer bijdraagt aan omzet en werkgelegenheid van de Nederlandse windenergie op zee sector in 2020;
- c. de samenstelling van het consortium meer kwaliteit heeft, blijkend uit deelname van cruciale partijen uit de waardeketen of van het MKB en naarmate het publicatieplan en de plannen voor het intellectuele eigendom beter zijn;
- d. de technische of wetenschappelijke onderzoeksmethode en het projectplan beter zijn en de projectorganisatie effectiever is.
2. Voor de rangschikking tellen de criteria even zwaar.
3. Geen subsidie wordt verleend voor een project dat lager is gerangschikt dan een soortgelijk project.

Artikel 3.7.11

1. De subsidie-ontvanger start binnen zes maanden na de datum van de beschikking tot subsidieverlening de uitvoering van het wind op zee-project.
2. De subsidie-ontvanger draagt zorg voor de openbaarmaking en verspreiding van de resultaten van het project conform het publicatieplan.

Artikel 3.7.12

Het formulier voor het indienen van een aanvraag voor:

a. een subsidie, bedoeld in artikel 3.7.2, is opgenomen in bijlage 3.7.2;
b. subsidievaststelling is opgenomen in bijlage 3.7.3.

ARTIKEL II

1. Als bijlage 3.7.1 van de Subsidieregeling energie en innovatie wordt vastgesteld: de bij deze regeling behorende bijlage 1.

2. Als bijlage 3.7.2 van de Subsidieregeling energie en innovatie wordt vastgesteld: de bij deze regeling behorende bijlage 2.

3. Als bijlage 3.7.3 van de Subsidieregeling energie en innovatie wordt vastgesteld: de bij deze regeling behorende bijlage 3.

ARTIKEL III

In de tabel in artikel 1 van de Regeling openstelling en subsidieplafonds EZ 2012 wordt regel 5.10 vervangen door:

5.10

Subsidieregeling energie en innovatie (Wind op Zee-projecten)

3.7.2

01-07-12 t/m 01-10-12

7.000.000

ARTIKEL IV

Deze regeling treedt in werking met ingang van 1 juli 2012.

Deze regeling zal met de toelichting in de Staatscourant worden geplaatst.

Den Haag, 25 juni 2012

De Minister van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie, M.J.M. Verhagen.

BIJLAGE 1

InnovatieContract Wind op Zee

BIJLAGE 2

Aanvraag Subsidie Wind op Zee 2012

BIJLAGE BIJ AANVRAAG SUBSIDIE

Aanmelding + Machtiging Deelnemer samenwerkingsverband

BIJLAGE 3

Aanvraag Vaststelling subsidie

TOELICHTING

I. ALGEMEEN

1. Inleiding

Het nieuwe bedrijvenbeleid

Het kabinet heeft gekozen voor een nieuw bedrijvenbeleid. Dit nieuwe beleid is uiteengezet in de kamerbrief van 13 september 2011 (32637 nr. 15). In deze brief wordt de ambitie van het nieuwe bedrijvenbeleid uiteengezet:

Door het bundelen en beter op elkaar afstemmen van de inspanningen van betrokken partijen, kunnen we de concurrentiekracht van de BV Nederland versterken. Daarbij past een gezamenlijke ambitie:

1. Nederland in de top 5 van kenniseconomieën in de wereld (in 2020);
2. Stijging van de Nederlandse R&D-inspanningen naar 2,5% van het BBP (in 2020);
3. Topconsortia voor Kennis en Innovatie waarin publieke en private partijen participeren voor meer dan € 500 miljoen waarvan tenminste 40% gefinancierd door het bedrijfsleven (in 2015).

Het nieuwe bedrijvenbeleid heeft bijzondere aandacht voor negen topsectoren van de Nederlandse economie: High Tech Systemen en Materialen, Energie, Creatieve Industrie, Logistiek, Agro&Food, Tuinbouw en Uitgangsmaterialen, Life Sciences & Health, Water en Chemie. Hoofdkantoren is als aandachtspunt hieraan toegevoegd omdat het belangrijk is dat Nederland zijn positie als aantrekkelijk hoofdkwartier van internationaal opererende bedrijven verder uitbouwt.

Topsector Energie

In de EU is afgesproken 80-95% broeikasgasreductie in 2050 te realiseren. Voor de energiesector betekent dit de facto CO2-neutraal in 2050. Dit is de stip op de horizon. Het kabinet zet in op een voorwaardelijke Europese doelstelling van 40% in 2030. De uiteindelijke hoogte is afhankelijk van adequate mondiale actie en een adequate waarborging van de concurrentiepositie van het Europese bedrijfsleven. Voor de kortere termijn (2020) gelden de volgende concrete doelen voor Nederland:

– 20% minder CO₂-uitstoot;
– 14% hernieuwbare energie tegen de laagst mogelijke kosten;
– benutting van het potentieel aan energiebesparing.

Tegelijkertijd staat Nederland voor de uitdaging om onze economie te versterken door naar de top van de kenniseconomie te groeien en de uitgaven voor innovatie te vergroten. De internationale markt voor duurzame energieopties groeit zeer snel. Door een goede innovatieaanpak kan het verdienvermogen van de sector structureel toenemen.

Specifiek voor de energiesector komen daar voor 2020 de volgende doelen bij: concurrerende energieprijzen op zowel korte als lange termijn en sneller en meer concurrerend maken van duurzame energieopties.

De ambities voor verduurzaming van de energiehuishouding en versterking van de economie gaan hand in hand. Succesvolle doorbraken in energieopties dragen immers bij aan betaalbaarheid, versterken de positie van de betreffende bedrijven en brengen de verduurzaming van de energievoorziening dichterbij.

In de kamerbrief van 13 september 2011 is vermeld dat het kabinet de analyse van het topteam deelt voor kansrijke segmenten op basis van eerder gedaan onderzoek: de duurzame energieopties (zon-pv, offshore wind, bioketen), energiebesparing en gas bieden op dit moment kansen voor Nederland en zijn daarmee een goed vertrekpunt voor het opstellen van het innovatiecontract.

Aan de basis van de totstandkoming van de Topconsortia van kennis en innovatie (TKI) ligt het innovatiecontract. In dit innovatiecontract zijn doelstellingen en acties opgenomen waarmee de sector de wereldtop gaat/blijft behoren. De afgelopen periode is gewerkt aan het tot stand komen van de innovatiecontracten. Deze innovatiecontracten zijn als bijlage bij de brief aan de Kamer van 2 april 2012 (32637 nr. 32) aan de Kamer aangeboden. In dit innovatiecontract is onder andere aangekondigd dat er een tender zal komen voor wind op zee. Deze regeling is de uitwerking van deze aankondiging en vervangt de eerdere paragraaf 3.7, getiteld Experimenteerregeling Wind op Zee, die voortkwam uit de Innovatie Agenda Energie.

2. Doelstelling

Specifiek voor windenergie op zee is de doelstelling om een kostenreductie van 40% te realiseren in 2020 te opzichte van 2010. Het type projecten dat de regeling wil ondersteunen heeft betrekking op fundamenteel onderzoek, industrieel onderzoek, experimentele ontwikkeling en demonstratieprojecten of combinaties daarvan. Projecten moeten passen binnen de onderstaande zes innovatielijnen (zie voor een nadere toelichting eveneens hoofdstuk 4 van het Innovatiecontract Wind op Zee in bijlage 3.7.1):

1. Ondersteuningsconstructies
2. Windturbines en windcentrales
3. Intern elektrisch netwerk en aansluiting op het hoogspanningsnet
4. Transport, installatie en logistiek
5. Beheer en Onderhoud
6. Windparkontwikkeling

De doelgroep van deze tender bestaat voornamelijk uit bedrijven die vernieuwende activiteiten in de toepassing van offshore windenergie willen realiseren. Daarbij zijn de kostprijsreductie van windenergie op zee, de omzet en werkgelegenheid en de kwaliteit van het consortium en projectplan belangrijk. De rangschikkingcriteria zijn dan ook de verwachte bijdrage aan de kostprijsreductie van windenergie op zee in 2020, de bijdrage aan omzet en werkgelegenheid van de Nederlandse windenergiesector in 2020, de kwaliteit van het samenwerkingsverband en het businessplan en de kwaliteit van het projectplan. Dit wordt nader toegelicht in de toelichting op artikel 3.7.10.

Programmatische sturing

Programmatische sturing is belangrijk binnen het bedrijvenbeleid en vindt plaats op verschillende manieren. Allereerst doordat het TKI Wind op Zee (hierna: TKI-WOZ) verantwoordelijk is voor het opstellen van het programma, zoals verwoord in het innovatiecontract. Ten tweede door het gebruik van afwijzingsgronden om te sturen op voldoende kwaliteit van de projecten.

Het TKI wil bijvoorbeeld projecten met een aanzienlijke omvang hebben, waarvan de te verwachten impact groot is. Daarom is er een minimale projectomvang gedefinieerd van € 1 miljoen euro aan subsidiabele kosten. Om te voorkomen dat één project al het beschikbare budget opmaakt, is er een maximale omvang gedefinieerd van € 3 miljoen aan subsidiabele kosten.

Verder moeten projecten op een schaal van 1–5 minimaal 3 punten scoren per beoordelingscriterium en in totaal minimaal 14 punten scoren. Bij soortgelijke projecten kan het laagst gerangschikte project afgewezen worden ongeacht zijn plaats in de ranking. Ook kan er afgewezen worden als soortgelijke projecten in het verleden al gehonoreerd zijn op grond van deze paragraaf.

Ten derde door het gebruik van de hiervoor genoemde rangschikkingscriteria, waardoor alleen die projecten die het meest bijdragen aan het programma, subsidie krijgen. Op de vierde plaats wordt er gestuurd in de aard van de projecten door samenwerking tussen een kennisinstelling en bedrijf te verplichten en extra subsidie te geven voor deelname van MKB-ondernemingen. Verder organiseert het TKI-WOZ voorafgaand aan sluiting van een tender matchmakingsessies om de kwaliteit van de projectvoorstellen te verhogen door advies en koppeling aan samenwerkingspartners. Het TKI verzorgt voorts de kennisdeling op basis van de publicatieplannen van de consortia en houdt de valorisatie-inspanningen van de diverse projectconsortia bij. Ook doet het TKI een voorstel voor de leden die de Minister in de Adviescommissie benoemt. Tot slot kan het TKI-WOZ de minister adviseren om in een toekomstige tender een programmalijn te sluiten voor inschrijving als er al genoeg activiteiten uit eerdere tenders op gekomen zijn.

3. Staatssteun

De subsidiëring van wind op zeeprojecten wordt opgenomen in de Subsidieregeling energie en innovatie (SEI). Aldus is ervoor gezorgd, dat de feitelijke subsidiëring krachtens de nieuwe paragraaf zal voldoen aan de Algemene groepsvrijstellingsverordening (800/2008, L214) (hierna: AGVV), zoals artikel 1.5 van de SEI aangeeft. Zo wordt onder meer op basis van artikel 8 van het Kaderbesluit EZ-subsidies, op welk besluit de SEI is gebaseerd, geregeld dat het bedrag van de subsidie wordt verlaagd indien dat noodzakelijk is op basis van de AGVV. Ook de bepalingen van de nieuwe paragraaf zelf zijn in overeenstemming met de AGVV. Deze paragraaf maakt het mogelijk dat binnen één project meerdere krachtens de AGVV vrijgestelde vormen van steun van toepassing kunnen zijn. Het in artikel 3.7.3, eerste en tweede lid, geformuleerde onderscheid geeft uitvoering aan de voorwaarde van artikel 7, tweede lid, van de AGVV dat het verschillende identificeerbare kosten betreft die in aanmerking komen voor steun; m.a.w. dat de voor steun in aanmerking komende kosten duidelijk gealloceerd kunnen worden. Dit onderscheid is blijkens de door het Agentschap NL verrichte uitvoeringstoets ook in de praktijk uitvoerbaar. De steunpercentages, die in artikel 3.7.3 zijn vastgesteld, en artikel 8 van het Kaderbesluit EZ-subsidies, zorgen ervoor dat wordt voldaan aan de eis van artikel 7, derde lid, van de AGVV inhoudende dat bij cumulatie, zoals daar omschreven, de hoogste steunintensiteit niet zal worden overschreden.

De steunintensiteit voor kosten die betrekking hebben op activiteiten die onder het milieubeschermingssteunkader vallen is 40% (50% voor een MKB-ondernemer) respectievelijk 45% (zonder MKB-verhoging). Dit is conform de eis genoemd in artikel 21, tweede lid, van de AGVV inhoudende dat de steunintensiteit ten behoeve van energiebesparende maatregelen niet meer bedraagt dan 60% van de in aanmerking komende kosten respectievelijk conform de eis genoemd in artikel 23, tweede lid, van de AGVV inhoudende dat de steunintensiteit ten behoeve van stimulering van energie uit hernieuwbare energiebronnen niet meer dan 45% bedraagt. De berekening van de in aanmerking komende kosten geschiedt met inachtneming van de in artikel 21, derde lid, respectievelijk artikel 23, derde lid, jo. 18, zesde en zevende lid, van de AGVV genoemde methode.

Daar waar het kosten betreft die betrekking hebben op fundamenteel onderzoek, industrieel onderzoek of experimentele ontwikkeling, is de steunintensiteit vastgesteld op ten hoogste 100%, respectievelijk 50 en 25%, met een verhoging van 10% voor MKB-ondernemers. Voor fundamenteel onderzoek geldt deze verhoging niet. Daarmee wordt voldaan aan artikel 31 van de AGVV. De in aanmerking komende kosten zijn gedefinieerd in de artikelen 10 tot en met 14 van het Kaderbesluit EZ-subsidies, waarmee wordt voldaan aan artikel 31, vijfde lid, van de AGVV.

Artikel 8 van de AGVV geeft aan dat steun die op grond van de AGVV wordt verleend een stimulerend effect moet hebben. Voor MKB-ondernemingen wordt het stimulerende effect aangenomen als de subsidieaanvraag ingediend wordt voordat de werkzaamheden aan het project zijn begonnen. Grote ondernemingen moeten daarnaast op grond van artikel 8, derde lid, voorafgaand aan de subsidiebeschikking met documenten aantonen dat de subsidie een stimulerend effect zal hebben. Daarbij moeten zij voldoen aan één van de in dit artikel genoemde criteria: er moet sprake zijn van een wezenlijke toename van

a) de omvang of reikwijdte van het project;
b) de totale uitgaven van de onderneming voor het project of
c) de snelheid waarmee het project wordt voltooid.

Aan deze voorwaarde wordt voldaan doordat Agentschap NL in de uitvoering grote ondernemingen zal vragen om goed onderbouwd – indien mogelijk met kwantitatieve gegevens – met interne documentatie aan te tonen dat door de subsidie aan ten minste één van de drie genoemde criteria is voldaan.

4. Administratieve lasten

Alle aanvragers van subsidie zullen een aanvraagformulier inclusief projectplan moeten indienen. Alle Wind op Zee-projecten waaraan subsidie wordt toegekend, zullen daarna met de gebruikelijke administratieve taken worden belast, zoals terug te vinden is in de Subsidieregeling Energie en Innovatie en het Kaderbesluit EZ-subsidies. Er wordt niet afgeweken van de standaardbepalingen en standaardformulieren die zijn ingericht op minimale administratieve lasten. Zo hoeven er bijvoorbeeld geen voorschotaanvragen te worden ingediend, omdat voorschotten automatisch worden uitgekeerd. Voor tussentijdse rapportages wordt aangesloten bij de door de aanvrager zelf aangegeven mijlpalen. Hierbij geldt een maximum van één rapportage per jaar conform de intentie van het Kaderbesluit EZ-subsidies. Voor de controleverklaring zijn uniforme formulieren opgesteld voor alle hoofdstukken onder de SEI. Er worden 15 aanvragen verwacht, waarvan naar verwachting ca. 10 aanvragen gehonoreerd kunnen worden. De administratieve lasten die het bovenstaande voor ondernemingen met zich brengt, worden in 2012 totaal geschat op € 180.600. Dit is 2,58% van het totale subsidiebedrag van 7 miljoen euro.

5. Publicatie en inwerkingtreding

Deze wijzigingsregeling treedt op 1 juli 2012 in werking. Daarmee wordt in zoverre afgeweken van het kabinetsbeleid inzake vaste verandermomenten dat de regeling niet ten minste twee maanden voorafgaand aan dat tijdstip is gepubliceerd. Dat is in dit geval niet bezwaarlijk omdat de regeling in het belang is van de betrokken bedrijven en zij ervan op de hoogte zijn.

II. Artikelsgewijs

Artikel 3.7.1.

In de nieuwe paragraaf 3.7 van de Subsidieregeling energie en innovatie wordt het wind op zee- project geïntroduceerd. Dat project wordt in dit artikel gedefinieerd als een project dat bestaat uit de drie klassieke typen van onderzoek of uit een demonstratieproject of een combinatie van die vormen. Het project dient te passen binnen de kaders van het innovatiecontract. Activiteiten 1 tot en met 3 van paragraaf 4.4.2 zijn uitgesloten omdat over de door het TKI Wind op zee voorgestelde R&D op dit gebied eerst nader overleg gevoerd zal worden met het Topteam Energie. Activiteit 4 uit deze paragraaf van het innovatiecontract komt wel in aanmerking voor subsidie. Dit betreft het uitwerken van een nieuwe windparkfilosofie, voor maximale opbrengst en betrouwbaarheid en verbeteren van de kennis van het offshore windklimaat.