Regeling van de Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport van 17 november 2010, nr. Z/VV-3034207, houdende wijziging van de Regeling zorgverzekering in verband met het vaststellen van de woonlandfactoren voor het jaar 2011 ten behoeve van de gedifferentieerde berekening van de bijdrage voor verdragsgerechtigden

De Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport,

Gelet op artikel 69, tweede lid van de Zorgverzekeringswet;

Besluit:

ARTIKEL I

Bijlage 8 van de Regeling zorgverzekering komt te luiden als volgt:

BIJLAGE 8 VAN DE REGELING ZORGVERZEKERING

Bijlage behorend bij artikel 6.3.1 van de Regeling zorgverzekering

Het in artikel 6.3.1, eerste lid, bedoelde verhoudingsgetal voor het jaar 2011, de gemiddelde uitgaven voor zorg in het woonland en de gemiddelde uitgaven voor zorg voor Nederland voor het jaar dat overeenkomt met het jaar waarvoor de kosten in het woonland zijn berekend, zijn in Tabel 8 opgenomen in respectievelijk de kolom Woonlandfactor, de kolom Gemiddelde zorgkosten woonland en de kolom Gemiddelde zorgkosten +Nederland luiden als volgt:

Tabel 8

Land	Berekeningsjaar	Gemiddelde zorgkosten woonland	Gemiddelde zorgkosten Nederland[1]	Woonlandfactor
België	2007	€ 1.973,10	€ 2.890,21	0,6827
Bosnië-Herzegovina	2007	€ 156,75	€ 2.890,21	0,0542
Bulgarije	2006	€ 130,45	€ 2.874,25	0,0454
Cabo Verde	2007	€ 93,23	€ 2.890,21	0,0323
Cyprus	2006	€ 453,51	€ 2.874,25	0,1578
Denemarken	2006	€ 1.894,10	€ 2.874,25	0,6590
Duitsland	2007	€ 2.112,85	€ 2.890,21	0,7310
Estland	2007	€ 426,08	€ 2.890,21	0,1474
Finland	2005	€ 1.565,76	€ 2.939,58	0,5326
Frankrijk	2007	€ 2.238,90	€ 2.890,21	0,7747
Griekenland	2007	€ 946,53	€ 2.890,21	0,3275
Groot-Brittannië	2007	€ 2.308,01	€ 2.890,21	0,7986
Hongarije	2007	€ 418,63	€ 2.890,21	0,1448
Ierland	2004	€ 2.747,78	€ 2.700,19	1,0176
IJsland	2006	€ 3.113,78	€ 2.874,25	1,0833
Italië	2007	€ 1.750,75	€ 2.890,21	0,6058
Kroatië	2007	€ 479,63	€ 2.890,21	0,1660
Letland	2007	€ 281,51	€ 2.890,21	0,0974
Liechtenstein	2007	€ 2.005,12	€ 2.890,21	0,6938
Litouwen	2007	€ 306,23	€ 2.890,21	0,1060
Luxemburg	2007	€ 2.360,47	€ 2.890,21	0,8167
Macedonië	2007	€ 129,38	€ 2.890,21	0,0448
Malta	2006	€ 588,06	€ 2.874,25	0,2046
Marokko	2002	€ 30,56	€ 2.448,29	0,0125
Montenegro	2002	€ 148,06	€ 2.448,29	0,0605
Noorwegen	2007	€ 4.111,96	€ 2.890,21	1,4227
Oostenrijk	2007	€ 1.906,35	€ 2.890,21	0,6596
Polen	2005	€ 226,07	€ 2.939,58	0,0769
Portugal	2007	€ 935,10	€ 2.890,21	0,3235
Roemenië	2005	€ 128,34	€ 2.939,58	0,0437
Servië	2007	€ 251,37	€ 2.890,21	0,0870
Slovenië	2007	€ 828,59	€ 2.890,21	0,2867
Slowakije	2007	€ 445,55	€ 2.890,21	0,1542
Spanje	2007	€ 1.177,12	€ 2.890,21	0,4073
Tsjechië	2007	€ 621,03	€ 2.890,21	0,2149
Tunesië	2005	€ 61,52	€ 2.939,58	0,0209
Turkije	2005	€ 136,28	€ 2.939,58	0,0464
Zweden	2007	€ 2.364,59	€ 2.890,21	0,8181
Zwitserland	2007	€ 1.486,58	€ 2.890,21	0,5143

1 De gemiddelde zorgkosten van Nederland komen telkens overeen met het jaar waarvoor de gemiddelde zorgkosten van het woonland zijn berekend.

Bronvermelding gegevens (voor het genoemde berekeningsjaar):

België	Nota Rekencommissie EU – CA.SS.TM. 60/09 – 27 januari 2009
Bosnië-Herzegovina	Informatie Hauptverband der Österreichischen Sozialversicherungsträger – 10 september 2009
Bulgarije	Cijfers national Health and Insurance Fund – 12 oktober 2007
Cabo Verde	Informatie Instituto Nacional de Previdência Social – 18 november 2008
Cyprus	Nota Rekencommissie EU – CA.SS.TM. 166/10 – 20 april 2010
Denemarken	Brief Ministry of Health and Prevention – 10 juli 2008
Duitsland	Nota Rekencommissie EU – CA.SS.TM. 228/09 – 20 april 2009
Estland	Nota Rekencommissie EU – CA.SS.TM 234/09 – 7 mei 2009
Finland	Nota Rekencommissie EU – CA.SS.TM 170/09REV – 20 mei 2009
Frankrijk	Nota Rekencommissie EU – CA.SS.TM 254/09 – 20 mei 2009
Griekenland	Nota Rekencommissie EU – CA.SS.TM 143/10 – 9 maart 2010
Groot-Brittannië	Nota Rekencommissie EU – CA.SS.TM 364/09 – 16 september 2009
Hongarije	Nota Rekencommissie EU – CA.SS.TM 268/09 – 29 mei 2009
Ierland	Nota Rekencommissie EU – CA.SS.TM 397/08 – 1 oktober 2008
IJsland	Statistics Iceland (www.statice.is): Health, social affairs and justice, social insurances 2006
Italië	Nota Rekencommissie EU – CA.SS.TM 445/09 – 27 oktober 2009
Kroatië	Brief Institut Croate d’Assurance Maladie – 17 juni 2008
Letland	Nota Rekencommissie EU – CA.SS.TM 357/08 – 15 september 2008
Liechtenstein	Nota Rekencommissie EU – CA.SS.TM 417/08 – 20 oktober 2008
Litouwen	Nota Rekencommissie EU – CA.SS.TM 390/08 – 26 september 2008
Luxemburg	Nota Rekencommissie EU – CA.SS.TM 087/09 – 9 februari 2009
Macedonië	Brief Fond Za Zdravestveno Osiguruvanje Na Makedonija, Skopje – 14 mei 2008
Malta	Nota Rekencommissie EU – CA.SS.TM 106/08 – 28 februari 2008
Marokko	Rapport Royaume de Maroc ‘CNSS’ – 30 december 2005
Montenegro	Embassy of Serbia and Montenegro – Tableau statistique des donnes sur les frais de la protection médicale – 4 december 2003
Noorwegen	Nota Rekencommissie EU – CA.SS.TM 407/08 – 6 oktober 2008
Oostenrijk	Nota Rekencommissie EU – CA.SS.TM 516/08 – 2 december 2008
Polen	Nota Rekencommissie EU – CA.SS.TM 392/08 – 30 september 2008
Portugal	Nota Rekencommissie EU – CA.SS.TM 444/09 – 21 oktober 2009
Roemenië	National House of Health Insurance – 22 oktober 2007
Servië	Brief Republicki Zavod Za Zdravtsveno Osiguranje, Beograd – 29 januari 2010
Slovenië	Nota Rekencommissie EU – CA.SS.TM 413/08 – 14 oktober 2008
Slowakije	Nota Rekencommissie EU – CA.SS.TM 162/10 – 26 februari 2010
Spanje	Nota Rekencommissie EU – CA.SS.TM 389/08 – 26 september 2008
Tsjechië	Nota Rekencommissie EU – CA.SS.TM 412/08 – 14 oktober 2008
Tunesië	Caisse Nationale de Securité Sociale – 11 februari 2009
Turkije	Brief Ministry of Labour and Social Security – 24 oktober 2007
Zweden	Nota Rekencommissie EU – CA.SS.TM 227/09 – 20 april 2009
Zwitserland	Nota Rekencommissie EU – CA.SS.TM 338/08 – 5 september 2008

ARTIKEL II

Deze regeling treedt in werking met ingang van 1 januari 2011.

Deze regeling zal met de toelichting in de Staatscourant worden geplaatst.

De Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport,

E.I. Schippers.

TOELICHTING

Artikel 6.3.1, eerste lid, van de Regeling zorgverzekering bepaalt dat de voor een persoon, bedoeld in artikel 69, eerste lid, van de Zorgverzekeringswet verschuldigde bijdrage wordt berekend door de grondslag van de bijdrage te vermenigvuldigen met een verhoudingsgetal dat wordt berekend uit de verhouding tussen de gemiddelde uitgaven voor zorg voor een persoon ten laste van de sociale ziektekostenverzekering (hierna te noemen: zorgkosten) in het woonland van deze persoon en de gemiddelde uitgaven voor zorg voor een persoon ten laste van de sociale zorgverzekeringen in Nederland. Dit verhoudingsgetal, de woonlandfactor, wordt berekend door het College voor zorgverzekeringen (CVZ). Op 18 oktober 2010 heeft het CVZ het advies over de woonlandfactoren voor 2011 aan mij uitgebracht. In deze toelichting is aangegeven op welke wijze het CVZ de woonlandfactor van de verschillende woonlanden voor het jaar 2011 heeft berekend en welke uitgangspunten daarbij in aanmerking zijn genomen.

De woonlandfactoren die in Tabel 8 opgenomen zijn, gelden voor de bijdrage die verdragsgerechtigden in het jaar 2011 verschuldigd zijn en worden jaarlijks uiterlijk in november opnieuw vastgesteld en gepubliceerd.

De gegevens die aan de woonlandfactoren ten grondslag liggen, zijnde de gegevens over de kosten van de gemiddelde uitgaven voor zorg voor een persoon ten laste van de sociale verzekering in het woonland en in Nederland, kunnen jaarlijks fluctueren. Als het aansprakenpakket van een land wordt aangepast, heeft dat immers gevolgen voor de kosten van dat pakket.

Op 1 mei 2010 is de nieuwe Europese sociale zekerheidsverordening¹ in werking getreden. Sinds de inwerkingtreding van de nieuwe Verordening kunnen gepensioneerde verdragsgerechtigden zonder tussenkomst van het orgaan van de woonplaats zorg inroepen in Nederland. De kosten hiervan komen ten laste van Nederland. Verder komen de kosten van zorg die door verdragsgerechtigden in een derde land wordt ingeroepen, ten laste van Nederland. Vanwege deze ontwikkelingen wordt beoogd de berekening van de verdragsbijdrage te herzien, zoals laatstelijk is aangegeven in de VWS‑verzekerdenmonitor 2010². In de berekening zal expliciet tot uitdrukking worden gebracht dat een deel van de zorg buiten het woonland wordt geconsumeerd. Oorspronkelijk werd uitgegaan van een aanpassing van de woonlandfactor per 1 januari 2011 maar inmiddels is besloten deze aanpassing een jaar later te laten ingaan, op 1 januari 2012. Deze latere datum heeft het voordeel dat bij de vaststelling van de aangepaste berekening uitgegaan kan worden van gemonitorde informatie inzake de werkelijke kosten die betrokkenen in Nederland maken gedurende een langere periode. Door de nieuwe berekeningswijze in te laten gaan op 1 januari 2012 kan uitgegaan worden van anderhalf jaar cijfermatige informatie over het zorggebruik van verdragsgerechtigden in Nederland.

De berekening van de woonlandfactor vindt thans plaats volgens de formule:

Woonlandfactor = gemiddelde zorgkosten woonland / gemiddelde zorgkosten Nederland

De gemiddelde zorgkosten in een woonland worden bepaald door het totaalbedrag van zorgkosten in het woonland te delen door het aantal rechthebbenden in het woonland. Op basis van beide bestanddelen komt een vast bedrag aan kosten per persoon tot stand.

De zorgkosten zijn de kosten voor die geneeskundige verstrekkingen waarop aanspraak bestaat op grond van de wetgeving inzake de sociale ziektekostenverzekering van het woonland, voor zover deze kosten door het woonland gebruikt worden bij de berekening van de gemiddelde kostenbedragen die dit land bij de toepassing van de Europese sociale zekerheidsverordening aan andere landen in rekening brengt. De modaliteiten van de berekening zijn vastgelegd in deze Europese verordening of in een bilateraal verdrag inzake sociale zekerheid.

Rechthebbenden zijn zij die recht hebben op geneeskundige verzorging op grond van de wetgeving over de verzekering voor geneeskundige zorg van het woonland. Overeenkomstig de regeling is uitgegaan van alle rechthebbenden van het betreffende verdragsland, ongeacht hun status of leeftijd. Voor het bepalen van het aantal rechthebbenden zijn waar mogelijk dezelfde brongegevens gebruikt als voor de zorgkosten.

De gemiddelde zorgkosten in Nederland zijn op dezelfde wijze bepaald en resulteren eveneens in een vast bedrag aan kosten per persoon. De Nederlandse zorgkosten bestaan uit de kosten voor geneeskundige verstrekkingen waarop aanspraak bestaat op grond van de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ) en de Zorgverzekeringswet, voor zover deze kosten gebruikt worden door Nederland bij de berekening van de gemiddelde kostenbedragen die Nederland aan andere landen in rekening brengt.

Voor de (historische) cijfers van vóór 2006 zijn de kosten en de respectievelijke kring van verzekerden voor de verzekeringen ingevolge de Ziekenfondswet (Zfw) en de AWBZ bepalend. Voor latere jaren is uitgegaan van cijfers op grond van de Zorgverzekeringswet en de AWBZ.

Het bedrag van gemiddelde zorgkosten per rechthebbende wordt voor deze jaren bepaald volgens de formule:

Gemiddelde zorgkosten per rechthebbende = (totale AWBZ-kosten/ rechthebbenden AWBZ) + (totale Zfw (resp. Zvw)-kosten/ rechthebbenden Zfw (resp. Zvw))

Gegevensbronnen

De gemiddelde zorgkosten voor Nederland zijn bepaald op basis van de nota’s die Nederland bij de Rekencommissie van de Europese Unie heeft ingediend (als bedoeld in artikel 101, derde lid, van Verordening (EEG) nr. 574/72 resp. artikel 74 van Verordening (EG) nr. 883/2004 ). Op basis van deze gegevens wordt per jaar de noemer van de factorbepaling bepaald: de gemiddelde kosten voor zorg per rechthebbende in Nederland.

De gemiddelde zorgkosten per rechthebbende in de diverse woonlanden is bepaald op basis van verschillende bronnen. Niet voor al deze landen zijn dezelfde gegevensbronnen beschikbaar. Het CVZ heeft de volgende bronnen, in aangegeven volgorde, gebruikt:

• 1. bij de Rekencommissie van de Europese Unie ingediende nota’s (voor 2011: 26 landen);

• 2. door verdragslanden bij het CVZ of indirect aangeleverde cijfers (voor 2011: 13 landen).

Het berekeningsjaar

De gemiddelde zorgkosten woonland van een bepaald jaar zijn gebaseerd op de laatst bekende documenten, dan wel op informatie die door het betreffende land aan het CVZ bekend is gemaakt. De bepaling van de factor geschiedt hiermee op basis van historische cijfers van verdragslanden.

Het beschikbaar stellen van benodigde cijfers wordt door verschillende landen op verschillende momenten en op verschillende manieren gedaan. Bij de berekening van de woonlandfactor is het streven om uit te gaan van de meest actuele cijfers.

Voor een juiste verhouding worden tegenover de buitenlandse gemiddelde zorgkosten in een bepaald jaar de gemiddelde zorgkosten voor Nederland van het overeenkomende jaar gebruikt.

Voor de vaststelling van de woonlandfactoren 2011 heeft het CVZ de meest actuele gegevens als uitgangspunt genomen.

Afrondingen

De verschillende benodigde componenten voor de berekening van de landenfactoren zijn exact overgenomen uit de gebruikte bronnen. Er zijn geen afrondingen voor de komma uitgevoerd; cijfers achter de komma zijn wel afgerond.

De woonlandfactor is als volgt afgerond tot vier cijfers achter de komma (bijvoorbeeld 0,3543):

• indien het vijfde cijfer achter de komma 0 tot en met 4 is, is afgerond naar beneden; indien het vijfde cijfer achter de komma 5 tot en met 9 is, is afgerond naar boven.

Rekenen met vreemde valuta

Bij de bepaling van de woonlandfactor voor de niet-euro landen dienen bedragen in vreemde valuta omgerekend te worden naar euro’s. Doordat deze woonlandfactoren worden bepaald op basis van historische cijfers, is gebruik gemaakt van gemiddelde valutakoersen naar de euro over het berekeningsjaar.

Voor de jaarkoersen is (op basis van beschikbaarheid) in de aangegeven volgorde gebruik gemaakt van de volgende bronnen:

• 1. Gegevens van De Nederlandsche Bank;

• 2. Gegevens van de Europese Centrale Bank;

• 3. Gegevens OANDA online valuta berekening (volgens www.oanda.com).

Gebruik van gegevens uit bronnen

Zoals aangegeven kunnen de bronnen voor het bepalen van de gemiddelde zorgkosten per land verschillen. Gebruikte documenten hebben niet altijd een uniforme indeling en opgenomen cijfers zijn niet altijd rechtstreeks vergelijkbaar. Onderstaand zijn de randvoorwaarden genoemd, waarmee bewaakt wordt dat uit de diverse documenten zo zuiver en zo vergelijkbaar mogelijke cijfers zijn overgenomen voor de bepaling van de woonlandfactoren. Uiteraard gelden de voorwaarden zowel voor de Nederlandse bronnen als voor de bronnen van de diverse landen.

• 1. Gespecificeerde posten die niet zijn meegenomen bij het bepalen van de woonlandfactor:

  • a. kosten voor arbeidsongevallen;

  • b. posten die opgenomen zijn voor de kosten van niet-verzekerden. Alleen kosten die gemaakt zijn door ‘rechthebbenden’ (verzekerden) zijn opgenomen. De groep ‘niet-verzekerden’ is in de populatie ook niet opgenomen;

  • c. eventuele eigen betalingen (van rechthebbenden) voor zorg.

• 2. Bepaalde verdragslanden werken met een voorgerekend bedrag voor gemiddelde zorgkosten per rechthebbende in het land. Indien er geen verdere gegevens beschikbaar zijn, is er gebruikt gemaakt van deze gegevens.

• 3. Bepaalde verdragslanden werken met steekproeven voor bepaling van de componenten. Indien er geen verdere gegevens beschikbaar zijn, is gebruik gemaakt van de gegevens uit de steekproef.

• 4. Bepaalde verdragslanden werken met (toekomstige) schattingen voor bepaling van de componenten. Indien er geen verdere gegevens beschikbaar zijn, is er gebruikt gemaakt van deze gegevens.

Bijzonderheden

Bij de vaststelling van de woonlandfactoren voor 2011 zijn de volgende bijzonderheden van belang.

Bij de advisering over de woonlandfactoren 2010 en 2009 zijn om administratieve redenen FRJ Kosovo, FRJ Vojvodine en de Republiek Srpska apart opgegeven. Er is besloten met ingang van de woonlandfactoren 2011 de landenindeling van de Belastingdienst te volgen. Dit leidt tot de volgende administratieve wijzigingen, die op zichzelf geen invloed hebben op de hoogte van de desbetreffende woonlandfactoren:

• De woonlandfactoren voor Bosnië-Herzegovina en Republiek Srpska komen terug in de woonlandfactor voor Bosnië-Herzegovina;

• De woonlandfactoren voor FRJ Vojvodine en FRJ Servië komen terug in de woonlandfactor voor Servië. Overigens is (FRJ) Kosovo sinds 4 juni 2010 met terugwerkende kracht tot 4 maart 2008 geen verdragsland. Een woonlandfactor is derhalve niet langer van toepassing;

• FRJ Montenegro heet – volledigheidshalve – voortaan Montenegro.

Met name de woonlandfactoren voor Servië en Slowakije zijn flink gestegen ten opzichte van 2010. De verklaring ligt in het feit dat er voor Servië uit de beschikbare gegevens een aanzienlijke stijging van de gemiddelde kosten per rechthebbende blijkt. In Nederland zijn daarentegen de gemiddelde kosten per rechthebbende door de invoering van de Zorgverzekeringswet in 2006 juist iets gedaald. In 2007 zijn ze nauwelijks gewijzigd ten opzichte van 2006. Voor Slowakije geldt ook deze aanzienlijke stijging. Daar komt nog bij dat de informatie over Slowakije niet één, maar twee jaar recenter is dan de destijds beschikbare informatie bij de bepaling van de woonlandfactoren 2010. Allemaal factoren, kortom, die een opwaartse invloed op de woonlandfactoren hebben.

De Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport,

E.I. Schippers.

---

1 Verordening (EG) Nr. 883/04 van het Europees Parlement en de Raad van 29 april 2004 betreffende de coördinatie van de sociale zekerheidsstelsels (PbEU L200/1).

2 Kamerstukken II 2009/10, 29689, nr. 299.