Besluit van de Minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit van 13 juli 2009, houdende vrijstelling op grond van artikel 38 van de Wet gewasbeschermingsmiddelen en biociden (Tijdelijke vrijstelling pootaardappelenteelt Zuidwest Nederland)

De minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit,

Mede namens de Minister van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer;

Gezien het verzoek van het Productschap Akkerbouw van 2 april 2009;

Gelet op artikel 38 van de Wet gewasbeschermingsmiddelen en biociden;

Besluit:

Artikel 1

Tijdelijke vrijstelling als bedoeld in artikel 38 van de Wet gewasbeschermingsmiddelen en biociden wordt verleend voor het gebruik van het gewasbeschermingsmiddel Reglone (toelatingsnummer 5581 N) in de pootaardappelteelt in de provincies Zeeland, Noord-Brabant en Zuid-Holland.

Artikel 2

De vrijstelling, bedoeld in artikel 1 is slechts van toepassing voor zover de voorschriften, die zijn opgenomen in de bijlage bij dit besluit, worden nageleefd.

Artikel 3

Dit besluit wordt bekend gemaakt door plaatsing op de website www.minlnv.nl en treedt in werking met ingang van 13 juli 2009, 17.00 uur. Zij vervalt met ingang van 15 juli 2009.

Artikel 4

Dit besluit wordt aangehaald als: Tijdelijke vrijstelling pootaardappelenteelt Zuidwest Nederland.

Deze regeling zal met de toelichting in de Staatscourant worden geplaatst.

De minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit,

voor deze:

de directeur-generaal van het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit,

A.M. Burger.

BIJLAGE BIJ HET BESLUIT TIJDELIJKE VRIJSTELLING POOTAARDAPPELTEELT ZUIDWEST NEDERLAND

Ingevolge voornoemd besluit is het tijdelijk toegestaan om het gewasbeschermingsmiddel Reglone (toelatingsnummer 5581 N ) te gebruiken vanaf het in artikel 3 aangegeven tijdstip, mits de navolgende voorschriften in acht worden genomen.

Toegestaan is uitsluitend het gebruik als doodspuitmiddel van het loof van S- en SE- pootaardappelen in de provincies Zeeland, Zuid-Holland en Noord-Brabant.

Waar een vogel broedt, mag het middel niet worden gebruikt.

Voor het overige gelden de meest recente gebruiksvoorschriften zoals door het College voor de toelating van gewasbeschermingsmiddelen en biociden zijn bepaald voor het gewasbeschermingsmiddel Reglone met toelatingsnummer 5581 N.

TOELICHTING

Op verzoek van het Productschap Akkerbouw wordt voor een zeer korte periode vrijstelling verleend van het verbod om eerder dan 15 juli in een kalenderjaar in de teelt van S- en SE-pootaardappelen het gewasbeschermingsmiddel Reglone te gebruiken. Deze vrijstelling geldt bovendien alleen voor de provincies Zeeland, Zuid-Holland en Noord-Brabant.

Artikel 38 van de Wet gewasbeschermingsmiddelen en biocide maakt het mogelijk in bijzondere omstandigheden vrijstelling te verlenen van het verbod om een niet toegelaten gewasbeschermingsmiddel in Nederland te brengen, voorhanden te hebben of te gebruiken. Vrijstelling kan worden verleend als de plantaardige productie door onvoorziene gevaren wordt bedreigd, terwijl het gevaar niet op andere wijze kan worden bestreden.

Het middel Reglone is toegelaten voor gebruik vanaf 15 juli in een kalenderjaar. Deze restrictie zorgt echter voor een bedreiging van de teelt van pootaardappelen in Zuidwest Nederland. Om virusbesmettingen naar de knollen te voorkomen dient het loof in pootaardappelen tijdig te worden vernietigd. Virusbesmettingen veroorzaken opbrengst- en kwaliteitsverlies in de nateelt. Binnen Europa zijn regels opgesteld (richtlijn 2002/56/EG) waarin normen voor virussen zijn opgenomen. Alleen pootgoed dat aan deze normen voldoet, mag in de EU verhandeld worden. Op basis van de luizenactiviteit en de virussituatie in het veld stelt de NAK loofvernietigingsdata voor, hetgeen dient als advies voor telers. Hoe later na deze datum wordt doodgespoten hoe groter het risico dat virus wordt overgebracht. Na de oogst wordt een steekproef genomen en vindt toetsing plaats op aanwezigheid van virus. Indien virus wordt aangetoond, kan het pootgoed niet S en SE (basispootgoed bedoeld voor de teelt van pootaardappelen) worden geklasseerd. Dit leidt tot opbrengstverlies.

In 2008 was de NAK adviesdatum voor loofvernietiging 2 juli. Toen mocht nog op dat tijdstip een gewasbehandeling plaatsvinden. Als gevolg van een wijziging van de gebruiksvoorschriften van het middel Reglone nu niet meer, hoewel de NAK heeft geadviseerd het loof voor 15 juli te doden.

Bij de herregistratie van Reglone op 30 november 2007 werd het middel met beperkingen opnieuw toegelaten. De toepassing is beperkt tot na 15 juli (einde broedseizoen). Er werd een aflever- en opgebruiktermijn van de oorspronkelijke toelating vastgesteld tot 1 december 2008. De toelatinghouder dient per 1 december 2009 gegevens te overleggen, die aantonen dat er geen onaanvaardbare risico’s zijn voor broedende vogels na 15 juli. De inspanningen van de toelatinghouder zijn erop gericht via een structurele oplossing de toelating in de toekomst zeker te stellen. Hiertoe is aanvullend laboratoriumonderzoek met vogels uitgevoerd en zijn relevante gegevens van veldonderzoeken over gedrag van vogels in akkerbouwgebieden verzameld. De resultaten hiervan zijn echter nog niet beoordeeld door het College. Dit zal nog enige tijd in beslag nemen en is niet op tijd afgerond voor het toepassingsseizoen 2009.

Het College voor de toelating van gewasbeschermingsmiddelen en biociden heeft in de toelating van Reglone de periode 15 maart–15 juli uitgesloten van gebruik van dit middel in verband met het broedseizoen van vogels. Deze periode is aangegeven door de toelatinghouder. Het College adviseert negatief op het verzoek tot vrijstelling, omdat het inkorting van het broedseizoen niet aanvaardbaar wordt geacht.

In dit geval is echter sprake van een bijzondere omstandigheid: in de gedragscodes van de Flora- en Faunawet zijn periodes opgenomen waarvoor restricties gelden op grond van het broeden van vogels. Er zijn drie codes (groen, oranje en rood) met toenemende restricties vanwege het broeden van vogels.

De periode van 15 maart–15 juni heeft code rood. Dat betekent dat op plaatsen waar vogels broeden geen werkzaamheden mogen plaatsvinden. Voor de periode van 15 juni–15 augustus geldt code oranje, waarvoor geldt dat eerst nagegaan moet worden of nog broedende vogels aanwezig zijn, voordat met werkzaamheden begonnen mag worden.

Voor de periode 15 juni–15 juli geldt dus volgens de Flora- en Faunawet code oranje. Nagegaan moet worden of sprake is van broedende vogels in het betreffende gebied. Het gaat om percelen met pootaardappelen in Zuid-West Nederland (met name Zeeland, West-Brabant, Zuidhollandse eilanden).

De ervaring leert dat in percelen met pootaardappelen weinig broedende vogels voorkomen. In afwijking van het advies van het College wordt het daarom aanvaardbaar geacht de toepassing van dit middel kort voor 15 juli toe te staan, mits geen broedende vogels meer aanwezig zijn in het veld. Voordat met spuitwerkzaamheden wordt begonnen, dient de toepasser daarom te controleren of er daadwerkelijk geen broedende vogels in het perceel of de directe nabijheid daarvan nestelen.

Gelet op het bovenstaande is in dit bijzondere geval besloten de gevraagde vrijstelling te verlenen.

Vaste verandermomenten en wijze van bekendmaking

Gelet op de onverwijlde spoed is het thans niet mogelijk het besluit te laten ingaan op een vast verandermoment. De wijze van bekendmaking is uniek. Voor de eerste maal wordt een besluit bekend gemaakt op grond van het bepaalde in artikel 38, vijfde lid, van de Wet gewasbeschermingsmiddelen en biociden. Dit betekent dat een besluit langs elektronische wijze bekend kan worden gemaakt. Voor de volledigheid volgt achteraf nog een publicatie in de Staatscourant.

De minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit,

voor deze:

de directeur-generaal van het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit,

A.M. Burger.