Openstelling elektronisch bestuurlijk verkeer met de Belastingdienst

27 april 2005

nr. CPP2004/2807M

Belastingdienst/Centrum voor proces- en productontwikkeling, domein Formeel Recht Invordering en Rechtstoepassing Algemeen

De directeur-generaal Belastingdienst heeft namens de staatssecretaris van Financiën het volgende besloten.

In dit besluit wordt ingevolge artikel 2:15 van de Algemene wet bestuursrecht (Awb) kenbaar gemaakt dat, en voor welke berichten, de elektronische weg tussen burgers en de Belastingdienst is geopend en welke eisen daarbij worden gesteld. In aanvulling op het besluit van 5 november 2004, CPP2004/2142M Stcrt. nr. 224 worden bij dit besluit tevens de genoemde elektronische formulieren vastgesteld.

Inwerkingtreding

Dit besluit treedt in werking met ingang van de tweede dag na de dagtekening van de Staatscourant waarin het wordt geplaatst, en werkt terug tot en met 1 juli 2004.

Algemeen

Op 1 juli 2004 is de Wet elektronisch bestuurlijk verkeer in werking getreden waarbij in de Awb regels zijn opgenomen over het verkeer langs elektronische weg tussen burgers en bestuursorganen (Stb. 2004, 214). Hiermee is de Awb uitgebreid met bepalingen die het kader schetsen voor het elektronisch bestuurlijk verkeer tussen overheid en burgers. Ook het langs elektronische weg doen van een verzoek of aangifte valt daaronder.

In het Belastingplan 2004¹ is aan artikel 8 van de Algemene wet inzake rijksbelastingen (AWR) een nieuw tweede lid toegevoegd. Dit lid ziet op de mogelijkheid om bij Ministeriële regeling over te gaan tot verplichtstelling van het gebruik van de elektronische weg voor het doen van aangiften en opgaven.

Bij de wijziging van de Uitvoeringsregeling Algemene wet inzake rijksbelastingen 1994² (UR AWR) is aangegeven dat de verschillende wijzen van het doen van aangifte langs elektronische weg bij beleidsregel nader worden uitgewerkt en toegelicht. Met deze beleidsregel wordt invulling gegeven aan de openstelling welke op grond van artikel 2:15 Awb dient plaats te vinden om daarmee kenbaar te maken dat en voor welke berichten de elektronische weg is geopend en welke eisen daarbij worden gesteld. Naast eisen aan het bericht wordt ook aandacht besteed aan de eisen aan de inhoud van het bericht.

Afdeling 2.3 van de Awb geeft niet aan op welke wijze de vereiste kenbaarheid tot stand moet komen. Gekozen is voor een voornamelijk beschrijvende weergave van de mogelijkheden en de voorwaarden bij gebruik. Het besluit wordt, naast publicatie in de Staatscourant, samen met een grote hoeveelheid actuele gebruikersinformatie bekend gemaakt via de internetsite van de Belastingdienst. Het is de bedoeling dit besluit jaarlijks te actualiseren. Ervaringen uit de praktijk zullen worden gebruikt om te beoordelen of de gehanteerde opzet voldoet.

De Belastingdienst voorziet in de ondersteuning van softwareontwikkelaars. Hiertoe zijn op de internetsite van de Belastingdienst specificaties beschikbaar per elektronische berichtstroom. Tevens wordt de mogelijkheid geboden om deel te nemen aan een testtraject. Softwareontwikkelaars kunnen zich via de internetsite aanmelden om in aanmerking te komen voor diverse vormen van ondersteuning.

1. Openstelling

1.1. Overzicht openstelling elektronische berichtstromen

De elektronische weg wordt opengesteld voor de hieronder genoemde berichtstromen.

Programma: Voorlopige teruggaaf inkomstenbelasting 2005 (VT)

Programma: Aanvraag en wijziging tegemoetkoming kinderopvang

Aangifte: Inkomstenbelasting voor binnenlandsbelastingplichtige particulieren

Aangifte: Inkomstenbelasting voor buitenlandsbelastingplichtige particulieren

Aangifte: Inkomstenbelasting voor binnenlandsbelastingplichtige ondernemers

Aangifte: Vennootschapsbelasting

Aangifte: Omzetbelasting

Opgaaf: Omzetbelasting / ICL

Aangifte: Loonbelasting (ingangsdatum 1 juli 2005)

Verzoek: Toepassing Uitstelregeling belastingconsulenten

Opgaaf: Schattingsgegevens Inkomstenbelasting

Opgaaf: Schattingsgegevens Vennootschapsbelasting

E-mail: Beperkt tot verbetering van de bereikbaarheid voor specifieke gebruikersgroepen en de ondersteuning van facilitaire processen

Fax: Beperkt tot verbetering van de bereikbaarheid voor specifieke gebruikersgroepen, de ondersteuning van facilitaire processen

1.2. Beperkte openstelling

Indien een bericht langs elektronische weg wordt verzonden, terwijl het bestuursorgaan niet kenbaar heeft gemaakt dat deze weg voor berichten van die aard is geopend, dan kan het bestuursorgaan op deze grond weigeren het bericht te aanvaarden³. Als alternatief voor verzending staan belanghebbende dan slechts de niet-elektronische media ter beschikking. Eveneens kan het bestuursorgaan weigeren het bericht te aanvaarden indien de elektronische weg niet op deze wijze is geopend. Denkbaar is immers dat de elektronische weg op zichzelf wel openstaat, maar dat de verzender niet voldoet aan de (technische) voorschriften die het bestuursorgaan stelt voor de ontvangst van bepaalde soorten berichten.

Ingevolge artikel 2:15, tweede en derde lid, van de Awb kan een bestuursorgaan een langs elektronische weg verzonden bericht weigeren te aanvaarden voor zover bij dit bericht de betrouwbaarheid of de vertrouwelijkheid onvoldoende gewaarborgd is, dan wel voor zover aanvaarding van verschafte gegevens en bescheiden tot een onevenredige belasting voor het bestuursorgaan zou leiden. Een bericht is onvoldoende betrouwbaar indien het bijvoorbeeld een virus bevat of een elektronische handtekening bevat die te weinig garantie voor een juiste authentificatie biedt. De vertrouwelijkheid van een bericht is onvoldoende indien het (vertrouwelijke) gegevens bevat die onvoldoende beveiligd zijn verzonden, bijv. omdat de encryptie onvoldoende waarborgen bevat. De waarborgen voor vertrouwelijkheid kunnen ook zijn aangetast als middelen die bij de aanmaak van het bericht worden gebruikt (bijvoorbeeld de handtekening) ten onrechte ter beschikking staan van onbevoegden.

1.3. Elektronische weg niet beschikbaar

De Belastingdienst stelt de elektronische weg niet open voor de hierna genoemde berichten.

Het gaat hierbij om het gebruik van een beschikbaar kanaal voor berichten die een ander doel hebben dan bij de openstelling van het kanaal is bedoeld.

- Bezwaarschriften, ex artikel 6:5 en 6:6 Awb

- Aangifteberichten met een tijdvak dat afwijkt van het in de uitnodiging genoemde tijdvak

- Berichten aan door de Belastingdienst gebruikte verzendadressen tenzij uitdrukkelijk aangegeven.

2. Uitnodiging tot het doen van aangifte

Op grond van de artikelen 6 en 8 van de AWR en artikel 4a van de UR AWR leidt een uitnodiging tot het doen van aangifte tot de verplichting de gevraagde gegevens te verstrekken op de daarbij aangegeven wijze. Wie niet tijdig wordt uitgenodigd, is op grond van artikel 2 of artikel 3 van de UR AWR gehouden de inspecteur om een uitnodiging te verzoeken. Artikel 20 van de UR AWR geeft aan welke aangifteplichtigen verplicht gebruik moeten maken van de elektronische weg. De via een elektronisch aangiftebericht verplicht in te leveren gegevens zijn inhoudelijk gelijk aan die welke toegezonden dan wel ingeleverd hadden moeten worden indien voor de aangifte gebruik zou zijn gemaakt van een aangiftebiljet⁴).

3. Voldoen aan het vereiste van ondertekening

Zowel de Algemene wet bestuursrecht als de Algemene wet inzake rijksbelastingen vereisen de ondertekening van verzoeken en aangiften. De ondertekening biedt daarbij onder andere een waarborg voor identificatie en wilsuiting en draagt daarmee bij aan de betrouwbaarheid van het bericht. Bij gebruik van de elektronische weg kan op een aantal verschillende wijzen aan het vereiste voor ondertekening worden voldaan; een overzicht is hierna opgenomen. Artikel 2:16 van de Awb legt een verband met de methode die voor authentificatie wordt gebruikt. Deze dient voldoende betrouwbaar te zijn, gelet op de aard en de inhoud van het elektronische bericht en het doel waarvoor het wordt gebruikt. De betrouwbaarheid van het bericht wordt naast de ondertekening ontleend aan een aantal inhoudelijke en technische kenmerken. Vanwege het strategisch karakter wordt een aantal van deze kenmerken niet verder bekendgemaakt.

3.1. Overzicht wijzen om te voldoen aan de vereiste van ondertekening

Vijfcijferige code bij applicatie

Middel: Vijfcijferige code gecombineerd met (So)Finummer

Bericht: Verzoek en wijziging VT, Aangifte IB niet winst, Verzoek en wijziging Toeslagen

Doelgroep: Particulieren, ondernemers

Vereist: Encryptie (door gebruik van applicatie)

Opgaafformulier: IB 430, OB 062

Vijfcijferige code bij BAPI

Middel: Vijfcijferige code gecombineerd met (So)Finummer en naam, functie

Bericht: Functionaliteiten via BAPI

Doelgroep: Particulieren, ondernemers en ondernemingen

Vereist: Voldoen aan BAPI specificaties

Opgaafformulier: IB 430, OB 062

Basisvoorziening

Middel: Gebruikersnaam wachtwoord, gecombineerd met (So)Finummer en naam, functie

Bericht: Functionaliteiten via basisvoorziening (zie overzicht)

Doelgroep: Ondernemers en ondernemingen

Vereist: Gebruik aangeboden elektronisch formulier

Certificaat/PKI

Middel: Certificaat

Bericht: Functionaliteiten via BAPI

Doelgroep: Particulieren, ondernemers en ondernemingen / vertegenwoordigers

Vereist: Voldoen aan BAPI specificaties

4. Programmatuur van de Belastingdienst en vertegenwoordiging

De (aangifte)programmatuur van de Belastingdienst is mede door de wijze waarop aan de vereiste van ondertekening wordt voldaan niet bedoeld voor gebruik door anderen dan de aangifteplichtige /aanvrager zelf. Voor meer dan incidentele ondersteuning bij het doen van aangifte worden door commerciële partijen applicaties aangeboden. Ook bij die applicaties dient op de aangegeven wijze te worden voldaan aan het vereiste van ondertekening.

5. Toelichting ontvangstbevestiging

Op grond van artikel 4:3a van de Awb bevestigt het bestuursorgaan de ontvangst van een elektronisch ingediende aanvraag. De ontvangstbevestiging bij elektronisch berichtenverkeer bedoelt tegemoet te komen aan gevoelens van onzekerheid met betrekking tot het functioneren van het medium. Het vertrouwen in elektronische communicatie is nog niet zo sterk als het vertrouwen in het traditionele postverkeer. De wijze waarop aan deze verplichting wordt voldaan is afhankelijk van de berichtstroom.

Op grond van artikel 8 derde lid AWR wordt de aangifte niet gezien als een aanvraag in de zin van artikel 1:3 van de Awb. Ondanks deze bepaling bevestigt de Belastingdienst de ontvangst van elektronische aangifteberichten.

Artikel 2:17, tweede lid, van de Awb regelt het moment van ontvangst bij gebruik van de elektronische weg. Als tijdstip waarop een bericht door een bestuursorgaan elektronisch is ontvangen, geldt het tijdstip waarop het bericht zijn systeem voor gegevensverwerking heeft bereikt. In tegenstelling tot bij traditioneel postverkeer komt de vertraging tussen verzending en ontvangst voor rekening van belanghebbende.

Dit vraagt bijzondere aandacht van belanghebbende indien de ontvangst binnen een wettelijke termijn moet plaatsvinden zoals bij aangiften en sommige verzoeken.

6. Specificaties

Ten behoeve van de ondersteuning van softwareontwikkelaars, zijn op de internetsite van de Belastingdienst specificaties beschikbaar per elektronische berichtstroom. Deze specificaties zijn onderverdeeld in:

- berichtspecificaties: in deze specificaties is beschreven waaraan de structuur en het formaat van een bericht moet voldoen, zodat de Belastingdienst het bericht kan verwerken;

- gegevensspecificaties: deze specificaties beschrijven de eisen en condities die de Belastingdienst stelt aan de gegevens;

- consistentieregels: deze regels beschrijven de voorgeschreven relaties tussen gegevens;

- communicatiespecificaties: deze specificaties beschrijven de eisen waaraan het transport van berichten van en naar de Belastingdienst moet voldoen;

- beveiligingsspecificaties: deze specificaties beschrijven de eisen waaraan encryptie en decryptie van berichten moet voldoen en de wijze waarop identificatie van de verzender moet plaatsvinden.

De beschikbaarheid van deze specificaties is met name van belang voor diegenen die aan de hand van deze specificaties software willen ontwikkelen die in staat stelt berichten aan de Belastingdienst te verzenden die voldoen aan de daaraan te stellen eisen. Voor de gebruikers van dergelijke applicaties of voor diegenen die gebruik maken van de basisvoorziening zijn deze specificaties van minder belang.

De Belastingdienst beperkt zich voor de actieve bekendmaking om die reden tot de doelgroep die zich heeft aangemeld voor een ondersteuningsabonnement.

7. Voorzieningen (verplicht) elektronisch berichtenverkeer

7.1. Basisvoorziening via Internet

7.1.1. Toelichting basisvoorziening via Internet

De Belastingdienst stelt aan ondernemers en ondernemingen die zelf de elektronische aangifte willen verzorgen een basisvoorziening op Internet beschikbaar. Voor de toegang tot deze basisvoorziening moet de gebruiker beschikken over een gebruikersnaam en een wachtwoord. Deze worden in eerste instantie door de Belastingdienst verstrekt aan de gehele doelgroep, vervolgens bij aanvang of wijziging van de belastingplicht. Via de basisvoorziening zal de Belastingdienst een aantal elektronische formulieren aanbieden waarmee aan de diverse aangifteverplichtingen kan worden voldaan. Voor de basisvoorziening geldt dat het gebruik van de aldaar aangeboden formulieren verplicht is. Hierbij bestaan twee mogelijkheden. Een aantal formulieren moet binnen de basisvoorziening zelf worden ingevuld. Een aantal andere formulieren kan worden gedownload, ingevuld en geupload om vervolgens te worden verzonden.

Omschrijving waarborgen

Gebruikersnaam en wachtwoord worden door de Belastingdienst in twee afzonderlijke brieven verstrekt. Activering van de basisvoorziening vindt plaats bij het eerste gebruik daarvan. Hierbij moet de gebruiker verplicht het uitgereikte wachtwoord wijzigen in een door hemzelf samengesteld nieuw wachtwoord.

Het beschikbaar gestelde elektronische formulier draagt bij aan de betrouwbaarheid en vertrouwelijkheid van de elektronische berichten die via de basisvoorziening worden verzonden. Zichtbaar element zijn het (So)Finummer en de naam- adres- en woonplaatsgegevens. Deze zijn in een aantal formulieren vooringevuld en kunnen door de gebruiker niet worden gewijzigd waardoor de duidelijkheid over de herkomst van het bericht wordt versterkt. Het door de Belastingdienst aangeboden formulier voorziet in een beveiliging van het bericht door middel van encryptie voorafgaand aan de verzending.

Aan het vereiste van ondertekening van het elektronische aangifteformulier wordt bij de basisvoorziening mede voldaan door bij verzending van het aangiftebericht gebruik te maken van het wachtwoord dat in samenhang met de gebruikersnaam en het (So)Finummer een unieke combinatie vormt. Tevens bevat het bericht de naam en functie van de gebruiker.

Toelichting ontvangstbevestiging

Na verzending van de aangifte wordt de ontvangst bevestigd en wordt in de overzichten bij de basisvoorziening de status voor de betreffende aangifte gewijzigd. Indien bij activering van de basisvoorziening een elektronisch adres is opgegeven zal dat adres worden gebruikt voor signalen ter ondersteuning van het gebruik van de geboden functionaliteiten. Het door de Belastingdienst gebruikte verzendadres kan niet worden gebruikt om de Belastingdienst elektronisch te bereiken.

7.1.2. Overzicht functionaliteiten via de basisvoorziening

In aanvulling op het besluit van 5 november 2004, CPP2004/2142M Stcrt. Nr. 224 worden bij dit besluit de in het volgende overzicht genoemde elektronische formulieren vastgesteld.

Basisvoorziening op Internet, Inkomstenbelasting ondernemers

Uitnodiging: art. 6, 8 AWR, art. 4a, 20, tweede lid, onderdeel a, UR AWR

Belastingplicht: art. 2.1, eerste lid, onderdeel a, Wet IB 2001

Doelgroep: de administratieplichtige, bedoeld in artikel 52, tweede lid, onderdeel b, AWR die binnenlands belastingplichtige is voor de inkomstenbelasting

Formulier: aangifteIBond2004_10.pdf

Tijdvak: 2004 -

Basisvoorziening op Internet, Vennootschapsbelasting

Uitnodiging: art. 6,8 AWR, art. 4a, 20, tweede lid, onderdeel b, UR AWR

Belastingplicht: art. 2 Wet Vpb

Doelgroep: de administratieplichtige die binnenlands belastingplichtige is voor de Vennootschapsbelasting

Formulier: aangifteVPB2004_10.pdf

Tijdvak: 2004 -

Basisvoorziening op Internet, Omzetbelasting/ICL

Uitnodiging: art. 6, 8 AWR, art. 4a, 20, tweede lid, onderdeel c, UR AWR

Belastingplicht: art. 1,7 Wet OB, art 37a Wet OB

Doelgroep: de administratieplichtige of diens fiscale vertegenwoordiger als bedoeld in de Wet op de omzetbelasting 1968, in Nederland woont of is gevestigd.

Formulier: OB2005.01 / ICL2005.01

Tijdvak: 2005 -

7.2. `Belastingdienst Advanced Program Integration' (BAPI)

7.2.1. Toelichting bij het doen van aangifte via BAPI

In samenwerking met softwareontwikkelaars heeft de Belastingdienst de technische invulling van beveiligde elektronische communicatie geformuleerd. Resultaat is het `Belastingdienst Advanced Program Integration' - koppelvlak (kortweg BAPI). Het koppelvlak is beschreven in lagen: de netwerklaag, de transportlaag en de berichtbeveiligingslaag.

De Belastingdienst stelt specificaties beschikbaar die softwareontwikkelaars in staat stelt om de beveiliging en de uitwisseling van elektronische berichten met de Belastingdienst te implementeren in eindgebruikerapplicaties. Deze applicaties kunnen worden gebruikt door belastingplichtigen zelf. Het transport van berichten naar de Belastingdienst en de ontsluiting van de beveiligingsenvelop van een bericht geschieden onafhankelijk van de inhoud van een bericht.

Omschrijving waarborgen

De waarborgen voor betrouwbaarheid en vertrouwelijkheid zijn opgenomen in de specificaties voor het koppelvlak. De applicaties waarin BAPI is opgenomen ondersteunen aldus het nakomen van deze waarborgen in het bericht.

Naast gebruik van een PKI certificaat kan aan de vereisten van ondertekening worden voldaan door belanghebbende gebruik te laten maken van de eigen elektronische handtekening.

De elektronische handtekening voor ondernemers en ondernemingen kent gelijkenis met die welke in gebruik is voor particulieren. De ondertekening van de elektronische aangifte geschiedt door middel van een vijfcijferige code die in samenhang met het (So)Finummer van belanghebbende een unieke combinatie vormt. Deze code wordt door belanghebbende zelf samengesteld en door middel van een ondertekend formulier schriftelijk aan de Belastingdienst bekend gemaakt.

Bij het gebruik van BAPI voorziet de Belastingdienst in een elektronische postbus voor de verzender. De verzender wordt geacht via deze postbus elektronisch bereikbaar te zijn. De BAPI-postbus wordt gebruikt voor signalen ter ondersteuning van het gebruik van de geboden functionaliteiten. Wordt tevens gebruik gemaakt van een certificaat dan kan optioneel gebruik worden gemaakt van retourberichten met betrekking tot de verwerking van het bericht.

Toelichting ontvangstbevestiging

Na verzending van de elektronische aangifte wordt de ontvangst bevestigd en wordt in de overzichten bij de basisvoorziening van belanghebbende de status voor de betreffende aangifte gewijzigd. De verzender ontvangt in de BAPI-postbus eveneens een ontvangstbevestiging. In het geval dat het bericht niet verwerkbaar blijkt wordt een foutmelding in de postbus geplaatst waarna het bericht opnieuw ingezonden moet worden. Indien bij activering van de basisvoorziening een elektronisch adres is opgegeven zal dat adres worden gebruikt voor signalen ter ondersteuning van het gebruik van de geboden functionaliteiten. Het door de Belastingdienst gebruikte verzendadres kan niet worden gebruikt om de Belastingdienst elektronisch te bereiken.

7.2.2. Overzicht functionaliteiten via BAPI

BAPI, Vennootschapsbelasting

Uitnodiging: art. 6, 8 AWR, art. 4a, 20, tweede lid, onderdeel b, UR AWR

Belastingplicht: art. 2 Wet Vpb

Doelgroep: de administratieplichtige die binnenlands belastingplichtige is voor de Vennootschapsbelasting

Tijdvak: 2004 -

BAPI, Inkomstenbelasting ondernemers

Uitnodiging: art. 6, 8 AWR, art. 4a, 20, tweede lid, onderdeel a, UR AWR

Belastingplicht: art. 2.1, eerste lid, onderdeel a, Wet IB 2001

Doelgroep: de administratieplichtige, bedoeld in art.52, tweede lid, onderdeel b, AWR die binnenlands belastingplichtige is voor de inkomstenbelasting

Tijdvak: 2004 -

BAPI, Inkomstenbelasting binnenlands belastingplichtige particulieren

Uitnodiging: art. 6, 8 AWR, art. 4a, 20, eerste lid, UR AWR

Belastingplicht: art. 2.1, eerste lid, onderdeel a, Wet IB 2001

Doelgroep: de binnenlands belastingplichtige voor de inkomstenbelasting

Tijdvak: 2004 -

BAPI, Inkomstenbelasting buitenlands belastingplichtige particulieren

Uitnodiging: art. 6, 8 AWR, art. 4a, 20, eerste lid, UR AWR

Belastingplicht: art. 2.1, eerste lid, onderdeel b, Wet IB 2001

Doelgroep: de buitenlands belastingplichtige voor de inkomstenbelasting

Tijdvak: 2004 -

BAPI, Omzetbelasting/ICL

Uitnodiging: art. 6, 8 AWR, art. 4a, 20, tweede lid, onderdeel c, UR AWR

Belastingplicht: art. 1, 7 Wet OB, art. 37a Wet OB

Doelgroep: de administratieplichtige of diens fiscale vertegenwoordiger als bedoeld in de Wet op de omzetbelasting 1968, in Nederland woont of is gevestigd.

Tijdvak: 2005 -

BAPI, Loonbelasting

Uitnodiging: art. 6, 8 AWR, art. 4a, 20, tweede lid, onderdeel d, UR AWR (ingangsdatum 1 juli 2005)

Belastingplicht: art. 6 Wet LB

Doelgroep: de inhoudingsplichtige als bedoeld in de Wet op de loonbelasting 1964

Tijdvak: 2005 -

8. Overige elektronische berichten

8.1. Verzoek om toepassing Uitstelregeling Belastingconsulenten

Wettelijke bepalingen: art 9 AWR, Uitstelregeling Belastingconsulenten

Doelgroep: de vertegenwoordiger als bedoeld in artikel 41 AWR, die in Nederland woont of is gevestigd en aan wie een beconnummer is toegewezen.

Tijdvak: 2005 -

Op grond van de Uitstelregeling Belastingconsulenten kan een vertegenwoordiger in één verzoek uitstel aanvragen voor de aangiften van meerdere van zijn cliënten. Het verzoek kan elektronisch worden gedaan. De bestanden worden aangemaakt met fiscale- en / of administratieve software. Deze applicaties worden door softwareleveranciers aan de doelgroep aangeboden. De Belastingdienst stelt enkele eisen aan de bestanden. Hiervoor levert de Belastingdienst elk jaar technische specificaties aan softwareontwikkelaars. Zij kunnen er voor kiezen hun programma's door de Belastingdienst te laten testen. Er moet gebruik worden gemaakt van diskettes van 3,5 inch, die zijn aangemaakt door een MS-dos versie 3.30 of hoger (of MS-Windows).

Elke diskette moet voorzien zijn van een etiket waaruit naast de aanmaakdatum blijkt om welk soort diskette het gaat: een IB- of Vpb-uitsteldiskette. Bij het aanmaken van de diskette maakt de software automatisch een zogenoemd geleideformulier aan. Dit formulier moet, na vermelding van het beconnummer, worden ondertekend en met de diskettes meegezonden. Meer informatie over de Uitstelregeling wordt jaarlijks in de vorm van een brochure aan bij de Belastingdienst bekende consulenten toegezonden. Als de diskettes zijn binnengekomen, volgt een schriftelijke ontvangstbevestiging.

8.2. Schatting ondernemers

Wettelijke bepalingen: art. 47 AWR, Uitstelregeling Belastingconsulenten

Object IB: Schatting van het inkomen uit box 1, 2 en 3 over 2005 en eventueel 2004

Object Vpb: Schatting van de belastbare winst over 2005 en eventueel 2004

Doelgroep: de vertegenwoordiger als bedoeld in art. 41 AWR, die in Nederland woont of is gevestigd en aan wie een beconnummer is toegewezen.

Tijdvak: 2004 -

Aan elke ondernemer wordt een schattingsformulier IB toegezonden, aan elke belastingplichtige wordt een schattingsformulier Vpb toegezonden. Het schattingsformulier moet vóór 1 augustus 2005 worden ingeleverd. Als de aangifte over 2004 vóór 1 augustus 2005 wordt ingeleverd, hoeft alleen een schatting te worden gedaan over 2005. Er moet gebruik worden gemaakt van diskettes van 3,5 inch, die zijn aangemaakt door een MS-dos versie 3.30 of hoger (of MS-Windows).

De Belastingdienst biedt aan belastingconsulenten de mogelijkheid om gegevens voor de Uitstelregeling en de schatting voor de inkomstenbelasting en vennootschapsbelasting elektronisch aan te leveren.

Elke diskette moet voorzien van een etiket waaruit naast de aanmaakdatum blijkt om welk soort diskette het gaat: een IB of Vpb-schattingsdiskette. Bij het aanmaken van de diskette maakt de software automatisch een zogenaamd geleideformulier aan. Dit formulier moet, na vermelding van het beconnummer, worden ondertekend en met de diskettes meegezonden. Als de diskettes zijn binnengekomen, volgt een schriftelijke ontvangstbevestiging.

8.3. Programma voorlopige teruggaaf 2005

Wettelijke bepalingen: art. 13 AWR, art. 24 UR AWR, art. 9.1, 9.3 Wet IB 2001

Doelgroep: In Nederland woonachtige belastingplichtigen voor de Inkomstenbelasting

Tijdvak: 2005 -

Als voor 2004 een voorlopige teruggaaf is vastgesteld, dan rekent de Belastingdienst automatisch een voorlopige teruggaaf voor 2005 uit op basis van de gegevens die bij de Belastingdienst bekend zijn.

Als er in de loop van 2005 veranderingen optreden, of als geen voorlopige teruggaaf 2004 is ontvangen, dan kan belanghebbende en een eventuele partner de gegevens voor de voorlopige teruggaaf 2005 elektronisch doorgeven.

Met de Wegwijzer voorlopige teruggaaf kan worden nagegaan wie in aanmerking komt voor een voorlopige teruggaaf. De wegwijzer is beschikbaar op de internetsite van de Belastingdienst.

Belgische grensarbeiders en buitenlandsbelastingplichtigen moeten de gegevens op papier aanleveren.

8.4. Aangifteprogramma Inkomstenbelasting particulieren

Uitnodiging: art. 6, 8 AWR, art. 4a, 20, eerste lid, UR AWR

Belastingplicht: art. 2.1 eerste lid onderdeel a, Wet IB 2001, premie volksverzekeringen en Zfw, respectievelijk art. 2.1 eerste lid onderdeel b, Wet IB 2001

Doelgroep: Belastingplichtige particulieren voor de inkomstenbelasting

Tijdvak: 2005 -

Voor de elektronische aangifte inkomstenbelasting voor binnenlandsbelastingplichtige particulieren wordt door de Belastingdienst een aangifteprogramma beschikbaar gesteld. Daarnaast bestaat een versie voor de aangifte door buitenlandsbelastingplichtigen. Deze applicaties zijn beschikbaar op de internetsite van de Belastingdienst. Ook een aantal commerciële partijen voorziet in aangifteprogramma's voor het doen van de aangifte Inkomstenbelasting.

Omschrijving waarborgen

De vertrouwelijkheid van het bericht wordt gewaarborgd voorafgaand aan de verzending van het bericht. De aangifteprogrammatuur van de Belastingdienst voorziet in een beveiliging van het bericht door middel van encryptie. Dit geldt ook voor de door commerciële partijen aangeboden aangifteprogramma's.

De ondertekening van de elektronische aangifte geschiedt door middel van een vijfcijferige code die in samenhang met het SoFinummer van belanghebbende een unieke combinatie vormt. Deze code wordt door belanghebbende zelf samengesteld en door middel van een formulier schriftelijk aan de Belastingdienst bekend gemaakt. Verzending van de elektronische aangifte geschiedt vanuit het aangifteprogramma door middel van telefoonmodem of via internet. Ook de verzending van de aangifte op diskette per post is mogelijk.

Toelichting ontvangstbevestiging

De ontvangstbevestiging voor de elektronische aangifte door middel van aangifteprogrammatuur wordt in het scherm voor de gebruiker zichtbaar kort na verzending van het bericht.

8.5. Programma aanvraag en wijziging tegemoetkoming kinderopvang

Wettelijke bepalingen: afdeling 4.1.1 Awb, art.10, 11 WKO.

Doelgroep: De aanvrager voor wie als ouder op grond van artikel 6 WKO noodzaak voor kinderopvang bestaat

Tijdvak: 2005 -

De aanvrager en een eventuele partner kunnen een aanvraag tegemoetkoming kinderopvang bij de Belastingdienst indienen. Het programma geeft na invulling aan of recht bestaat op een tegemoetkoming. Als er in de loop van 2005 veranderingen optreden moeten de aanvrager en een eventuele partner de gewijzigde gegevens voor de tegemoetkoming 2005 aan de Belastingdienst doorgeven. In beide gevallen kan gebruik worden gemaakt van het programma.

9. Het beperkte gebruik van E-mail en fax

9.1. E-mail

De Belastingdienst onderscheidt interne en externe E-mail. Onder externe E-mail verstaat de Belastingdienst het versturen en ontvangen van elektronische berichten van en naar partijen buiten de Belastingdienst. De Belastingdienst gebruikt externe E-mail niet voor berichtenverkeer met de burger waarbij vertrouwelijke informatie wordt uitgewisseld of voor bekendmaking van beslissingen. De geheimhoudingsplicht en de bescherming van persoonsgegevens stellen hogere eisen dan waaraan door middel van E-mail kan worden voldaan.

De Belastingdienst gebruikt E-mail wel voor verbetering van de bereikbaarheid voor specifieke gebruikersgroepen, de ondersteuning van facilitaire processen en onderlinge communicatie. De Belastingdienst hanteert hierbij conventies voor het gebruik van E-mail.

9.2. Fax

Gegeven het feit dat de fax technisch niet kan voldoen aan de vereisten voor vertrouwelijkheid en ondertekening wordt de fax niet opengesteld voor het zenden van formele / vertrouwelijke berichten aan de Belastingdienst zoals voor het doen van aangifte en het indienen van (pro-forma) bezwaarschriften⁵. Dit heeft tot gevolg dat berichten die desondanks per fax worden ontvangen worden geweigerd. De beperking in het gebruik van de fax ligt in één lijn met de verplichting tot het doen van elektronische aangifte. Slechts onder voorwaarden wordt ontheffing verleend voor het elektronisch doen van aangifte, waarna aangifte moet worden gedaan door inzending van het originele door de Belastingdienst uitgereikte aangiftebiljet per post. Deze originele aangiftebiljetten worden geautomatiseerd verwerkt.

Weigering houdt in dat het bericht zondermeer niet in behandeling wordt genomen. Ook wordt geen mogelijkheid van herstel van vormverzuimen gegeven anders dan dat belanghebbende via een ander (wel opengesteld) kanaal zijn bericht in kan zenden. Tegen een weigering kan geen bezwaar worden ingediend.

De Belastingdienst gebruikt de fax wel voor de ondersteuning van facilitaire processen.

Indien bij dit gebruik van de fax formele of vertrouwelijke informatie wordt uitgewisseld, zullen conventies worden gehanteerd. Daarbij zal als uitgangspunt gelden dat de verzender de ontvanger vooraf informeert over het bericht dat per fax zal worden verzonden.

¹ Artikel XX van de Wet van 18 december 2003, houdende wijziging van enkele belastingwetten c.a., Stb. 526.

² Ministeriële regeling van 11 augustus 2004/Nr. WDB 2004/ 448M, Staatscourant 13 augustus 2004, nr. 154.

³ Indien de technische infrastructuur geheel ontbreekt, zal het bericht het overheidsorgaan uiteraard nooit bereiken en kan geen bericht van weigering worden verzonden. In andere gevallen wordt de ontvangst geregistreerd en de beslissing om te weigeren bekendgemaakt.

⁴ De vaststelling van modellen van uitnodigingen tot het doen van aangifte en enkele andere formulieren heeft laatstelijk plaatsgevonden bij besluit van 5 november 2004, CPP2004/2142M, Stcrt. nr. 224.

⁵ Het Voorschrift Awb zal overeenkomstig worden aangepast.