Regeling voor financiële ondersteuning van projecten op het gebied van beeldende kunst en vormgeving

mei 2001

1. Inleiding

De Mondriaan Stichting, stimuleringsfonds voor beeldende kunst, vormgeving en museale activiteiten, kan projecten op het gebied van de professionele hedendaagse beeldende kunst of vormgeving in Nederland ondersteunen. Het kan bijvoorbeeld gaan om een tentoonstelling, een symposium, een festival of een andersoortige presentatie die zich richt op een breed publiek of om een opdracht tot het realiseren van een kunstwerk.

Met deze regeling beoogt de Mondriaan Stichting de belangstelling bij het publiek voor kwalitatief hoogwaardige uitingen van hedendaagse beeldende kunst en vormgeving te stimuleren en activiteiten die bijdragen aan de ontwikkeling van het vakgebied te bevorderen.

Deze regeling is een deelreglement als bedoeld in artikel 5 lid 2 van het Algemeen Reglement van de Mondriaan Stichting. Het Algemeen Reglement is op aanvraag bij de Mondriaan Stichting verkrijgbaar. Deze regeling vervangt de eerdere regelingen voor opdrachten en projecten.¹

2. Wie kunnen een aanvraag indienen?

Een aanvraag kan worden ingediend door organisaties die rechtspersoonlijkheid bezitten, zoals omschreven in Boek 2 van het Burgerlijk Wetboek.

Niet in aanmerking komt een rechtspersoon die blijkens zijn statuten of feitelijke activiteiten uitsluitend de belangen van een of enkele personen behartigt of een rechtspersoon ten aanzien waarvan de Mondriaan Stichting gegronde redenen heeft om aan te nemen dat deze zich overwegend richt op de verkrijging van financiële ondersteuning ten behoeve van een of enkele personen. Deze situaties worden aanwezig geacht indien degene(n) ten behoeve van wie ondersteuning wordt aangevraagd deel uitmaken van het bestuur van de rechtspersoon in kwestie. Ook kunstvakonderwijsinstellingen kunnen geen aanvraag indienen.

3. Waarvoor kan ondersteuning worden aangevraagd?

In het kader van deze regeling komen de volgende projecten voor ondersteuning in aanmerking:

- een opdracht van de aanvragende organisatie aan een levend kunstenaar, waarbij een nieuw kunstwerk zal worden vervaardigd dat ook daadwerkelijk zal worden getoond. Een opdracht kan ook worden verleend door een onderwijsinstelling. Bij opdrachten mogen kosten voor deskundig extern advies en begeleiding in de begroting worden opgevoerd tot een bepaald maximum. Meer informatie over de voorwaarden kan bij de Mondriaan Stichting worden verkregen. Een opdracht op het gebied van vormgeving kan eveneens worden ondersteund. Het moet dan gaan om een opdracht waarbij een werk wordt vervaardigd met een uniek en bijzonder karakter. De opdracht mag niet behoren tot de reguliere activiteiten van de aanvrager en moet naar de mening van de Mondriaan Stichting een voorbeeldfunctie hebben. Het ontwerpen van een huisstijl, jaarverslag of de productie van een serieproduct valt in ieder geval buiten deze regeling;

- tentoonstellingen, symposia en andere presentaties die in Nederland plaatsvinden. Hieronder valt ook een publicatie die niet los te zien is van een project. Bijvoorbeeld een brochure of catalogus of een meer zelfstandige publicatie die gelijk met een project verschijnt;

- educatieve projecten, eventueel als onderdeel van een groter project, die kunst op innovatieve wijze in een context plaatsen. Projecten waarbij de organiserende culturele instelling samenwerkt met onderwijsinstellingen worden gestimuleerd.

Projecten die gerekend kunnen worden tot de reguliere activiteiten van een museum, galerie of andere culturele organisatie, of waarvoor ondersteuningsmogelijkheden bestaan in het kader van de stimulering van museale functies en activiteiten, komen niet in aanmerking. Zo komen reguliere projecten en opdrachten van gemeentelijke centra voor beeldende kunst in de regel niet voor ondersteuning in aanmerking. Ook projecten waarbij de Stichting Kunst en Openbare Ruimte betrokken is komen niet voor ondersteuning in aanmerking.

4. Welke criteria en voorwaarden hanteren wij bij de beoordeling?

Onder meer vanwege de beperkte hoeveelheid beschikbare middelen is selectie noodzakelijk. Daarom zullen aanvragen in de regel, na een formele toetsing, aan deskundige adviseurs worden voorgelegd. Aan de volgende voorwaarden en criteria moet in ieder geval worden voldaan:

• Het project is artistiek van hoog niveau.

• Het project stimuleert de publieke belangstelling voor hedendaagse beeldende kunst of vormgeving.

• Er is voldoende draagvlak voor de uitvoering van het project.

• Het project heeft nationale of internationale betekenis.

• Het project levert een stimulerende bijdrage aan de ontwikkeling van of de discussie over hedendaagse beeldende kunst of vormgeving.

• Het resultaat van het project is openbaar toegankelijk.

Wanneer het gaat om een opdracht, wordt prioriteit gegeven aan aanvragen die kunnen dienen om het verlenen van opdrachten door private partijen te stimuleren. Bij de beoordeling van de aanvraag wordt daarom niet alleen een artistieke afweging gemaakt, maar worden ook de voorbeeldwerking van de opdracht en de kwaliteit van de opdrachtsituatie meegewogen. Hiertoe worden ieder geval de volgende criteria en voorwaarden toegepast:

• De opdracht getuigt in al zijn aspecten van kwaliteit.

• Het werk van de kunstenaar aan wie de opdracht wordt verstrekt is van voldoende niveau.

• Het resultaat van de opdracht heeft artistiek-inhoudelijke meerwaarde en stimuleert de wisselwerking tussen kunst en publiek.

• De opdracht heeft een voorbeeldwerking.

• De opdracht stimuleert het opdrachtgeverschap.

• Er is een goede relatie tussen de aard van de opdracht en de doelstelling van de opdrachtgever. Er moet niet alleen een aanleiding maar vooral ook een goede reden zijn om een opdracht te verstrekken.

Als de aanvraag betrekking heeft op een tentoonstelling, symposium of een andere presentatie of een educatief project wordt bij de selectie prioriteit gegeven aan projecten die met inachtneming van de bestaande voorwaarden en criteria:

- duidelijk gericht zijn op de wisselwerking tussen kunst en een breed publiek; projecten die een brug slaan tussen kenners en publiek;

- gericht zijn op het creëren van een nieuw publiek voor beeldende kunst en vormgeving;

- een relatie leggen met instellingen uit het onderwijs door bijvoorbeeld educatieve programma's of publicaties in het kader van het project.

Bij de beoordeling van de aanvraag blijven de kwaliteit en inhoudelijke impact van het project vooropstaan, maar wordt ook nadrukkelijk gewogen in hoeverre de aanvrager daadwerkelijk inspanningen levert om publiek te interesseren voor het project. Bij de beoordeling worden in ieder geval de volgende criteria en voorwaarden gehanteerd:

• Het project heeft voldoende inhoudelijke betekenis.

• Het project heeft een bijzonder karakter, bijvoorbeeld blijkend uit de manier waarop het publiek wordt benaderd of uit de presentatiewijze.

• Het project slaat een brug naar een breed, algemeen geïnteresseerd publiek, zowel door de opzet van het project als door middel van marketing en publiciteit.

• Er is aandacht voor nieuwe publieksgroepen, zoals jongeren.

• Er wordt aandacht besteed aan educatie, bijvoorbeeld door middel van publicaties of speciale educatieve programma's.

• Het project is in de voorgestelde vorm haalbaar.

De hierboven genoemde criteria en voorwaarden moeten in onderling verband worden gezien. Een aanvraag moet in al zijn aspecten goed doordacht zijn. Niet alleen het niveau van het project is van belang, maar ook het verband tussen het idee, de uitwerking daarvan en de publieksbenadering.

5. Aan welke vereisten moet de aanvraag voldoen?

Een aanvraag kan worden ingediend door de vragen op de bijgaande checklist² in de aangegeven volgorde te beantwoorden. De aanvraag dient minimaal drie maanden voor aanvang van de activiteiten of de uitvoering van de opdracht in ons bezit te zijn.

De aanvraag moet ondertekend zijn en vergezeld gaan van documentatiemateriaal, een sluitende begroting en een uittreksel uit het register van de Kamer van Koophandel. Onder een sluitende begroting wordt verstaan een begroting waarbij het totaal aan inkomsten, inclusief de gevraagde bijdrage van de Mondriaan Stichting, gelijk is aan de totale uitgaven. Deze begroting omvat het hele project, dus ook de kosten die niet voor ondersteuning door de Mondriaan Stichting in aanmerking komen, en laat zien dat er sprake is van voldoende cofinanciering. Wij verwijzen naar de bijgaande checklist voor meer informatie over de gegevens die de aanvraag moet bevatten.²

Een aanvraag kan alleen in behandeling worden genomen als de totale projectkosten die voor ondersteuning in aanmerking komende minimaal 25.000 euro bedragen.

Het bedrag dat bij de Mondriaan Stichting wordt aangevraagd mag niet hoger zijn dan 40% van de totale kosten.

Als het gaat om een opdracht, kunnen kosten voor deskundig extern advies en begeleiding eventueel in de begroting van de totale projectkosten worden opgenomen tot een bepaald maximum. Informatie hierover kunt u op aanvraag bij de Mondriaan Stichting verkrijgen.

Van de aanvrager van een opdracht wordt verwacht dat hij zorgt voor een goed onderhoud van het resultaat van de opdracht. De aanvrager moet garanderen als een goed huisvader met het resultaat om te gaan. Zonder een door de betrokken partijen (opdrachtgever en opdrachtnemer) ondertekende verklaring waaruit het tegendeel blijkt, wordt de opdrachtgever geacht met de kunstenaar te zijn overeengekomen dat de Mondriaan Stichting toestemming heeft voor kosteloze publicatie van (een gedeelte van) het werk tot de realisatie waarvan de Mondriaan Stichting financieel heeft bijgedragen, uitsluitend met als doel het door de Mondriaan Stichting gevoerde beleid te verantwoorden. De Mondriaan Stichting zal daarbij de naam van de kunstenaar vermelden.

Voor opdrachten die worden verleend door een onderwijsinstelling in het basis-, voortgezet en lager of middelbaar beroepsonderwijs mag het aangevraagde bedrag 2/3 van de totale kosten bedragen.

Bij een tentoonstelling, symposium of andere presentatie (dus geen opdracht) moet het budget dat is gereserveerd voor marketing- en promotiedoeleinden ten minste 10% van de totale kosten bedragen en moet ten minste 20% van de exploitatie uit eigen inkomsten bestaan in de vorm van bijvoorbeeld een eigen bijdrage, entreegelden, inkomsten uit verkoop en sponsoring. Subsidies en bijdragen van fondsen vallen niet onder deze eigen inkomsten.

6. Procedure

Als u een aanvraag voor financiële ondersteuning overweegt, wordt u verzocht eerst telefonisch contact op te nemen met de Mondriaan Stichting (020-6762032). Er kan dan een oriënterend gesprek gevoerd worden met een medewerker van de Mondriaan Stichting, waarna u een aanvraag kunt indienen.

Als behandeltermijn voor een aanvraag rekent de Mondriaan Stichting drie maanden. Deze periode is nodig in verband met het inwinnen van deskundig advies. U ontvangt schriftelijk bericht over het besluit op de aanvraag.

Een eventuele toezegging is altijd voorlopig. Het bedrag van de definitieve toezegging kan pas worden vastgesteld als de financiële dekking van het project rond is.

¹ De aparte regelingen voor opdrachten beeldende kunst, opdrachten fotografie en kunstprojecten in het onderwijs zijn opgeheven per 1 januari 2001.

² De checklist is op aanvraag bij de Mondriaan Stichting verkrijgbaar.