Nationale hersteloperatie Securitel

De ministers Wijers van Economische Zaken en Sorgdrager van Justitie hebben op 28 augustus een brief aan de Kamer gestuurd over de voortgang van de hersteloperatie Securitel. Hieronder volgt de tekst van hun brief.

1. Verslag eerste fase

In onze brief van 21 juli jl. hebben wij u toegezegd dat wij na afronding van het zogenaamde pre-notificatieoverleg met de Europese Commissie een compleet overzicht zouden presenteren van de 400 wetten, amvb’s en regelingen die mogelijk ten onrechte niet waren genotificeerd volgens richtlijn 83/189/EEG. Hierbij geven wij, mede namens de staatssecretaris van Buitenlandse Zaken, gevolg aan deze toezegging.

In een zeer coöperatieve sfeer zijn 320¹ regelingen met de Commissie besproken. Wij zijn tevreden over het feit dat de eerste fase ruim binnen de daarvoor gestelde periode kon worden afgerond en de gewenste duidelijkheid kan worden gegeven. Het stelt ons in staat het tijdschema aan te scherpen: alle regelingen die daarvoor in aanmerking komen, zullen reeds op 1 september bij de Commissie zijn genotificeerd.

De stand van zaken van 25 augustus van de 400 in de hersteloperatie opgenomen regelingen is als volgt:

- Van 232 regelingen hebben de betrokken ministeries besloten tot notificatie over te gaan; 3 daarvan worden - langs de normale weg en dus buiten de hersteloperatie om - genotificeerd omdat die regelingen nog niet in werking zijn getreden.

In 216 gevallen (93%) heeft notificatie inmiddels plaatsgevonden, waaronder de 10 regelingen die via de zogenaamde spoedprocedure het gehele hersteltraject al hebben doorlopen en opnieuw zijn vastgesteld.

- Van 167 regelingen is vastgesteld dat geen verplichting tot notificatie op basis van richtlijn 83/189/EEG bestaat.

- 76 regelingen zijn vermeld op een lijst van de Commissie, waarover zij zegt dat, op basis van de informatie aan haar verstrekt en de gesprekken die daarover hebben plaatsgevonden, zij geen technische voorschriften geïdentificeerd heeft die notificatie vereisen onder richtlijn 83/189. De verantwoordelijke ministeries hebben, daarmee in lijn, vastgesteld dat deze regelingen geen notificatie behoeven.

- Van 60 regelingen is in een eerder stadium - na bestudering door en na overleg met het Securitel evaluatie-team - door de verantwoordelijke ministeries vastgesteld dat die regelingen geen technische voorschriften bevatten in de zin van richtlijn 83/189.

- 26 regelingen daarvan zijn of worden door het verantwoordelijke departement ingetrokken en zo nodig vervangen.

- 5 Rijnvaartregelingen die uitsluitend op de Rijn gelden (nos. 190, 191, 192, 199, en 200). Tijdens het pre-notificatieoverleg bleken vertegenwoordigers van de Europese Commissie van mening te zijn dat de Rijnvaartregelingen dienen te worden genotificeerd ingevolge richtlijn 83/189/EEG. Aangezien ingevolge de Herziene Rijnvaartakte van 1868 het opstellen van Rijnvaartregelingen een exclusieve bevoegdheid is van de Centrale Rijnvaartcommissie, verdraagt notificatie ingevolge richtlijn 83/189/EEG zich niet met de Herziene Rijnvaartakte. Uit overleg met enkele andere Rijnoeverstaten blijkt dat zij die conclusie onderschrijven. De regering is om die reden thans van mening dat Nederland niet eenzijdig kan overgaan tot notificatie van deze regelingen; zij zullen derhalve niet in het kader van de onderhavige hersteloperatie worden genotificeerd. De onderhavige problematiek zal overigens in november besproken worden in de Centrale Rijnvaartcommissie.

- Bij 1 regeling (het Schepelingenbesluit, nummers 85 en 184) ging het om een dubbeltelling.

Hieronder volgt een schematisch overzicht van de status van de 400 regelingen:

*) regelingen nog niet in werking getreden, notificatie buiten hersteloperatie.

**) regelingen vermeld in de bijlage van de brief van de Commissie.

Als bijlage is een compleet overzicht aan deze brief toegevoegd, waarbij voor elk van de 400 wetten, algemene maatregelen van bestuur, ministeriële regelingen, PBO-verordeningen en dergelijke van de definitieve lijst is aangegeven welke conclusies de verantwoordelijke ministers of PBO’s hebben getrokken; hiermee komen de vorige lijsten te vervallen. Nogmaals zij opgemerkt dat notificatie niet in alle gevallen betekent dat de regelingen in het verleden ten onrechte niet zijn genotificeerd. De verantwoordelijke bewindspersonen behouden zich voor in twijfelgevallen tot notificatie over te gaan, ook indien daartoe mogelijk geen verplichting bestaat. Op het ontbreken van die verplichting zal ook in voorkomende gevallen een beroep worden gedaan.

2. Het vervolg van de hersteloperatie

De te notificeren regelingen worden vóór 1 september bij de Commissie genotificeerd. De Commissie heeft ons daarbij verzocht met name aan het begin van het notificatietraject de lijnen niet te zeer te belasten en voorrang te geven aan prioritaire dossiers. Hiermee is rekening gehouden.

Het Securitel-coördinatieteam speelt ook in dit proces een rol: de zogenaamde 14-punten telexen worden door de departementen bij dit team aangeleverd. Het team toetst of het aangeleverde materiaal aan de eisen voldoet en of het resultaat van de besprekingen in Brussel adequaat is verwerkt. Daarna wordt via de gebruikelijke weg (de CDIU te Groningen) genotificeerd. Wetten en amvb’s worden zo spoedig mogelijk daarna voorgelegd aan de Raad van State. Inmiddels zijn de eerste van de in totaal ongeveer 40 te notificeren wetten en amvb’s aanhangig gemaakt bij de Raad van State. Deze heeft aangegeven daarover met voortvarendheid te willen adviseren.

Zodra een advies van de Raad van State over een wetsvoorstel is ontvangen, zal het nader rapport daarover onmiddellijk worden gemaakt. Daarna wordt het wetsvoorstel aangeboden aan de Tweede Kamer; het gaat hier, zoals uit de bijlage blijkt, om vijf te notificeren wetsvoorstellen. Indien de stemming over het wetsvoorstel niet plaatsvindt voordat de standstill-periode beëindigd is, kan nog tijdens de behandeling in de Tweede Kamer eventueel commentaar van de Europese Commissie of de lid-staten worden verwerkt. Bij een amvb zal het nader rapport naar aanleiding van het advies van de Raad van State worden gemaakt aan het einde van de standstill-periode, waarna de amvb onmiddellijk kan worden vastgesteld. Relevante voorhangprocedures zullen uiteraard vóór de vaststelling van de desbetreffende amvb’s en ministeriële regelingen worden gevolgd.

Sinds de inwerkingtreding van het WTO-verdrag op 1 januari 1995 worden alle regelingen die onder 83/189 worden genotificeerd, ook genotificeerd bij het WTO-secretariaat². Aan de WTO-notificatie is een commentaar-periode van 60 dagen verbonden. In de commentaar-periode kunnen de WTO-lidstaten commentaar leveren op de genotificeerde regeling, maar dat leidt niet tot een vertraging in de standstill-periode. De WTO-commentaar-periode loopt voor alle aangemelde regelingen ‐ op 10 sanitaire en phyto-sanitaire (SPS) regelingen na ‐ gelijktijdig met de 3-maanden standstill-periode onder 83/189. SPS-regelingen worden gebruikelijk pas bij de WTO genotificeerd ‐ door de Commissie ‐ na afloop van de 83/189 standstill-periode. Momenteel vindt er in Brussel overleg plaats om te trachten de SPS-regelingen die deel uitmaken van de hersteloperatie al tijdens de 83/189 standstill-periode bij de WTO te doen notificeren, opdat ook voor die 10 regelingen de hersteloperatie voor 31 december 1997 kan worden afgerond.

Ook na 1 september blijft het Securitel-coördinatieteam - in afgeslankte vorm - actief om snelle reactie te bespoedigen op opmerkingen van de Commissie en van andere lidstaten. Aangezien bij het opstellen van de 14-punten telexen zoveel mogelijk rekening wordt gehouden met de opmerkingen die de Commissie in het vooroverleg heeft gemaakt, hopen wij dat de Commissie geen reden zal zien om uitvoerig gemotiveerde meningen (UGM) in te dienen. Een UGM brengt een verlenging van de standstill-periode tot zes maanden met zich mee.

Naast de Commissie hebben ook lidstaten het recht om eventuele bezwaren (en uitvoerig gemotiveerde meningen) kenbaar te maken. In Coreper heeft de Permanente Vertegenwoordiger mededelingen gedaan over de hersteloperatie en de te verwachten stroom notificaties. Hij heeft de andere lidstaten verzocht om medewerking ten einde het proces niet onnodig te vertragen. Hij heeft de lidstaten duidelijk gemaakt dat het hier gaat om maatregelen die al enige tijd in werking zijn en die in de praktijk niet tot knelpunten bij lidstaten aanleiding hebben gegeven. Ook de Commissie zelf heeft mededeling aan de lidstaten gedaan over de te verwachten notificaties vanuit Nederland.

Zoals wij in onze brief van 23 juni jl. over de opzet van de hersteloperatie al hebben opgemerkt, kent het proces een zeer scherpe planning. Deze planning kan worden aangehouden en zelfs, zoals hierboven vermeld, worden aangescherpt. Niettemin moet nog veel werk worden verzet, en blijft de realisatie ook afhankelijk van factoren die wij niet in eigen hand hebben, met name de lengte van de standstill-perioden. Wij zullen uw Kamer in de komende periode op gezette tijden over de voortgang van het proces informeren.

Tot slot herhalen wij onze toezegging dat wij u in de loop van de maand september zullen berichten over de door de departementen te nemen acties naar aanleiding van het advies van de heer Kottman.

De Minister van Economische Zaken,G.J. Wijers.
De Minister van Justitie,W. Sorgdrager.

¹ Zoals in onze brief van 21 juli is aangegeven, kwamen 80 regelingen niet voor bespreking met de Commissie in aanmerking.

² In WTO verband wordt een onderscheid gemaakt tussen technische voorschriften (Technical Trade Barriers, of TBT) en sanitaire en phyto-sanitaire maatregelen (SPS). De TBT-regelingen worden automatisch door de Centrale Dienst van In- en Uitvoer (CDIU) genotificeerd, de SPS-regelingen automatisch door de Commissie.