Besluit van 16 januari 2023, houdende wijziging van een aantal Warenwetbesluiten in verband met de uitvoering van Verordening (EU) 2019/787

Wij Willem-Alexander, bij de gratie Gods, Koning der Nederlanden, Prins van Oranje-Nassau, enz. enz. enz.

Op de voordracht van van Volksgezondheid, Welzijn en Sport van 31 oktober 2022, kenmerk 3452225-1038035-WJZ;

Gelet op:

• Verordening (EU) 2019/787 van het Europees Parlement en de Raad van 17 april 2019 betreffende de definitie, omschrijving, presentatie en etikettering van gedistilleerde dranken, het gebruik van de namen van gedistilleerde dranken in de presentatie en etikettering van andere levensmiddelen en de bescherming van geografische aanduidingen van gedistilleerde dranken, het gebruik van ethylalcohol en distillaten uit landbouwproducten in alcoholhoudende dranken, en tot intrekking van Verordening (EG) nr. 110/2008 (PbEU 2019, L 130);

• de artikelen 5, eerste en tweede lid, 8, eerste lid, 13 en 14 van de Warenwet;

De Afdeling advisering van de Raad van State gehoord (advies van 14 december 2022, No. W13.22.00145/III);

Gezien het nader rapport van Onze Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport van 10 januari 2023, kenmerk 3484813-1038035-WJZ;

Hebben goedgevonden en verstaan:

ARTIKEL I

Het Warenwetbesluit informatie levensmiddelen wordt als volgt gewijzigd:

A

In artikel 1 wordt «verordening (EG) 110/2008: Verordening (EG) nr. 110/2008 van het Europees Parlement en de Raad van 15 januari 2008 betreffende de definitie, de aanduiding, de presentatie, de etikettering en de bescherming van de geografische aanduidingen van gedistilleerde dranken en tot intrekking van Verordening (EG) nr. 1576/89 van de Raad (PbEU 2008, L 39);» vervangen door «verordening (EU) 2019/787: Verordening (EU) 2019/787 van het Europees Parlement en de Raad van 17 april 2019 betreffende de definitie, omschrijving, presentatie en etikettering van gedistilleerde dranken, het gebruik van de namen van gedistilleerde dranken in de presentatie en etikettering van andere levensmiddelen en de bescherming van geografische aanduidingen van gedistilleerde dranken, het gebruik van ethylalcohol en distillaten uit landbouwproducten in alcoholhoudende dranken, en tot intrekking van Verordening (EG) nr. 110/2008 (PbEU 2019, L 130);».

B

Artikel 2, vijfde lid, komt te luiden:

• 5. Het is verboden te handelen in strijd met de bij artikel 6, eerste, tweede en derde lid, artikel 7, eerste en tweede lid en derde lid, onderdelen d en e, artikel 9, artikel 10, eerste, tweede, derde, vijfde, zesde en zevende lid, artikel 11, artikel 12, artikel 13, eerste lid, derde lid, eerste, tweede en derde alinea, vierde, vijfde, zesde en zevende lid, artikel 14, eerste lid, artikel 15, artikel 17 en artikel 21, tweede en derde lid, en de krachtens artikel 20, onderdelen b en c, van verordening (EU) 2019/787 vastgestelde bepalingen.

C

Artikel 13, onderdeel b, komt te luiden:

• b. artikel 43, eerste lid, van verordening (EU) 2019/787.

D

In artikel 14, onderdeel b, wordt «verordening (EG) 110/2008» vervangen door «verordening (EU) 2019/787».

ARTIKEL II

Het Warenwetbesluit Gereserveerde aanduidingen wordt als volgt gewijzigd:

A

Artikel 1 wordt als volgt gewijzigd:

1. Onderdeel b komt te luiden:

b. verordening (EU) 2019/787:

Verordening (EU) 2019/787 van het Europees Parlement en de Raad van 17 april 2019 betreffende de definitie, omschrijving, presentatie en etikettering van gedistilleerde dranken, het gebruik van de namen van gedistilleerde dranken in de presentatie en etikettering van andere levensmiddelen en de bescherming van geografische aanduidingen van gedistilleerde dranken, het gebruik van ethylalcohol en distillaten uit landbouwproducten in alcoholhoudende dranken, en tot intrekking van Verordening (EG) nr. 110/2008 (PbEU 2019 L 130);

2. In onderdeel c wordt «ethylalcohol met de in bijlage I, onder 1, van verordening (EG) 110/2008 genoemde eigenschappen» vervangen door «een vloeistof met de in artikel 5 van verordening (EU) 2019/787 genoemde vereisten».

3. Onderdeel e komt te luiden:

gedistilleerde drank:

drank als bedoeld in artikel 2 van verordening (EU) 2019/787;

B

Artikel 7i wordt als volgt gewijzigd:

1. In de aanhef wordt «punt 41 van bijlage II van Verordening (EG) 110/2008» vervangen door «categorie 39 van bijlage I van verordening (EU) 2019/787».

2. In onderdeel b wordt «bijlage II van verordening (EG) 110/2008» vervangen door «bijlage I van verordening (EU) 2019/787».

ARTIKEL III

In artikel 1, eerste lid, van het Warenwetbesluit hoeveelheden voorverpakkingen wordt «gedistilleerde drank: drank als bedoeld in artikel 2, eerste lid, van verordening (EG) nr. 110/2008 van het Europees Parlement en de Raad van 15 januari 2008 betreffende de definitie, de aanduiding, de presentatie, de etikettering en de bescherming van geografische aanduidingen van gedistilleerde dranken en tot intrekking van Verordening (EG) nr. 1576/89 van de Raad (PbEU 2008, L 39);» vervangen door «gedistilleerde drank: drank als bedoeld in artikel 2 van verordening (EU) 2019/787 van het Europees Parlement en de Raad van 17 april 2019 betreffende de definitie, omschrijving, presentatie en etikettering van gedistilleerde dranken, het gebruik van de namen van gedistilleerde dranken in de presentatie en etikettering van andere levensmiddelen en de bescherming van geografische aanduidingen van gedistilleerde dranken, het gebruik van ethylalcohol en distillaten uit landbouwproducten in alcoholhoudende dranken, en tot intrekking van Verordening (EG) nr. 110/2008 (PbEU 2019, L 130);».

ARTIKEL IV

Dit besluit treedt in werking met ingang van de dag na de datum van uitgifte van het Staatsblad waarin het wordt geplaatst.

Lasten en bevelen dat dit besluit met de daarbij behorende nota van toelichting in het Staatsblad zal worden geplaatst.

’s-Gravenhage, 16 januari 2023

Willem-Alexander

De Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, E.J. Kuipers

Uitgegeven de twintigste januari 2023

De Minister van Justitie en Veiligheid, D. Yeşilgöz-Zegerius

NOTA VAN TOELICHTING

1. Aanleiding

Verordening (EU) 2019/787 van het Europees Parlement en de Raad van 17 april 2019 betreffende de definitie, omschrijving, presentatie en etikettering van gedistilleerde dranken, het gebruik van de namen van gedistilleerde dranken in de presentatie en etikettering van andere levensmiddelen en de bescherming van geografische aanduidingen van gedistilleerde dranken, het gebruik van ethylalcohol en distillaten uit landbouwproducten in alcoholhoudende dranken, en tot intrekking van Verordening (EG) nr. 110/2008 (PbEU 2019, L 130) (hierna: verordening gedistilleerde dranken) is op 17 mei 2019 gepubliceerd en is met ingang van 25 mei 2021 van toepassing. Het doel van dit besluit is om te voorzien in de benodigde uitvoeringsbepalingen om uitwerking te kunnen geven aan deze verordening. Deze wijzigingen worden in de artikelsgewijze toelichting toegelicht.

2. Verordening gedistilleerde dranken

De verordening gedistilleerde dranken vervangt Verordening (EG) nr. 110/2008.¹ Deze verordening werd vastgesteld om regels voor de definitie, de aanduiding, de presentatie, de etikettering en de bescherming van de geografische aanduidingen van gedistilleerde dranken vast te stellen. In het licht van recente ervaringen en technologische vernieuwing, marktontwikkelingen en wijzigende consumentenverwachtingen is het echter nodig de regels die van toepassing zijn op de definitie, omschrijving, presentatie en etikettering van gedistilleerde dranken te actualiseren en de wijze waarop geografische aanduidingen van gedistilleerde dranken worden geregistreerd en beschermd, te herzien. Een gedetailleerde toelichting op de verordening gedistilleerde dranken is opgenomen in de overwegingen bij de verordening.

3. Uitvoering verordening gedistilleerde dranken

De verordening gedistilleerde dranken is verbindend in al haar onderdelen en is rechtstreeks toepasselijk in alle lidstaten van de Europese Unie. Het is daarom niet noodzakelijk en in beginsel zelfs niet toegestaan om de verordening om te zetten in nationale wetgeving. Wel is het noodzakelijk om daarvoor in aanmerking komende voorschriften uit de verordening aan te wijzen als verboden, zodat overtreding daarvan bestraft kan worden met een bestuurlijke boete. Verder betreft het de aanwijzing van een bevoegde autoriteit. Overtreding van voorschriften uit de verordening gedistilleerde dranken is geregeld in artikel 2, vijfde lid, van het Warenwetbesluit informatie levensmiddelen. De hoogte van de bestuurlijke boete voor overtreding van dit artikel is opgenomen in de bijlage van het Warenwetbesluit bestuurlijke boeten en betreft € 525,– dan wel € 1.050,– indien de onderneming op de dag waarop de overtreding is begaan 50 of meer werknemers in dienst had. In beginsel is het tevens mogelijk dat een omzetgerelateerde boete wordt opgelegd. Deze omzetgerelateerde boete kan worden opgelegd aan ondernemingen met een jaaromzet van ten minste € 10 miljoen, indien sprake is van een opzettelijke overtreding of een overtreding waarbij sprake is van grove schuld. De hoogte van de omzetgerelateerde boete is bepaald op één procent van de jaaromzet van de onderneming indien sprake is van opzet. Bij grove schuld is de boetehoogte bepaald op een half procent van de jaaromzet. De omzetgerelateerde boete is maximaal het bedrag van een geldboete van de zesde categorie, bedoeld in artikel 23, vierde lid, van het Wetboek van Strafrecht.

4. Gevolgen voor regeldruk

Dit besluit heeft geen gevolgen voor de regeldruk voor de burger of het bedrijfsleven. De kennisnemingskosten zijn nihil. Het Adviescollege toetsing regeldruk (ATR) heeft het dossier niet geselecteerd voor een formeel advies, omdat het geen gevolgen voor de regeldruk van burgers en bedrijven heeft.

5. Financiële gevolgen

Met dit besluit wordt voorzien in de benodigde uitvoeringsbepalingen om uitwerking te kunnen geven aan verordening (EU) 2019/787. Dit heeft geen substantiële financiële gevolgen.

6. Regulier Overleg Warenwet

Het ontwerp van dit besluit is voorgelegd aan de deelnemers aan het Regulier Overleg Warenwet (ROW)². Deze consultatie heeft niet geleid tot commentaar op het ontwerpbesluit.

7. Handhaafbaarheid, uitvoerbaarheid en fraudebestendigheid

Het ontwerp van dit besluit is door de NVWA beoordeeld op handhaafbaarheid, uitvoerbaarheid en fraudebestendigheid. Het voorstel geeft geen aanleiding tot opmerkingen met betrekking tot de fraudebestendigheid. Hoewel het besluit uitvoerbaar wordt geacht, voorziet de NVWA problemen met betrekking tot de handhaafbaarheid, gelet op de beperkte capaciteit van de organisatie.

Naar aanleiding van deze beoordeling is in overleg getreden met de NVWA om te bezien hoe aan de voorziene handhavingsproblemen tegemoet zou kunnen worden gekomen. Mede gelet op de ervaren onbalans tussen taken en middelen, zijn in 2022 extra Regeerakkoordmiddelen voor de NVWA beschikbaar gesteld. Deze middelen stellen de NVWA niet alleen in de gelegenheid om stabiliteit en focus in het takenpakket aan te brengen, maar ook om de balans tussen taken en middelen op orde te brengen en daarmee een toekomstbestendige en innovatieve toezichthouder te worden. De NVWA is in 2022 gestart met extra investeringen in een aantal urgente (beleids)thema’s, zoals het kunnen voldoen aan Europese wet- en regelgeving.

8. Inwerkingtreding en vaste verandermomenten

Omdat dit besluit uitvoering van bindende Europese regelgeving betreft en de verordening gedistilleerde dranken met ingang van 25 mei 2021 van toepassing is, treedt dit besluit in werking met ingang van de dag na de datum van uitgifte van het Staatsblad waarin het wordt geplaatst. Met de inwerkingtredingsdatum wordt aldus op grond van aanwijzing 4.17, vijfde lid, onder d, van de Aanwijzingen voor de Regelgeving afgeweken van de vaste verandermomenten en minimuminvoeringstermijn.

9. Transponeringstabel

In onderstaande tabel is het verband weergegeven tussen de verordening gedistilleerde dranken en dit besluit.

Bepaling verordening gedistilleerde dranken	Bepaling in implementatieregeling of bestaande regeling (toelichting indien niet geïmplementeerd of naar zijn aard geen implementatie behoeft):	Omschrijving beleidsruimte	Toelichting op de keuze(n) bij de invulling van beleidsruimte
Hoofdstuk I
Art. 1–5	Behoeven geen uitvoering
Art. 6	Artikel I, onderdeel B, van dit besluit		Opnemen strafbaarstelling
Art. 7, lid 1–3	Artikel I, onderdeel B, van dit besluit		Opnemen strafbaarstelling
Art. 7, lid 4	Behoeft geen uitvoering
Art. 8	Behoeft geen uitvoering
Hoofdstuk II
Art. 9	Artikel I, onderdeel B, van dit besluit		Opnemen strafbaarstelling
Art. 10, lid 1–3, 5, 6, 7, eerste alinea	Artikel I, onderdeel B, van dit besluit		Opnemen strafbaarstelling
Artikel 10, lid 4, 7, tweede alinea	Behoeft geen uitvoering
Artikel 11	Artikel I, onderdeel B, van dit besluit		Opnemen strafbaarstelling
Artikel 12	Artikel I, onderdeel B, van dit besluit		Opnemen strafbaarstelling
Art. 13, lid 1, 3, eerste t/m derde alinea, 4–7	Artikel I, onderdeel B, van dit besluit		Opnemen strafbaarstelling
Art. 13, lid 2, 3, vierde alinea	Behoeft geen uitvoering
Art. 14, lid 1	Artikel I, onderdeel B, van dit besluit		Opnemen strafbaarstelling
Art. 14, lid 2	Behoeft geen uitvoering
Art. 15, lid 1	Artikel I, onderdeel B, van dit besluit		Opnemen strafbaarstelling
Art. 15, lid 2	Behoeft geen uitvoering
Art. 16	Behoeft geen uitvoering
Art. 17	Artikel I, onderdeel B, van dit besluit		Opnemen strafbaarstelling
Art. 18-19	Behoeven geen uitvoering
Art. 20, onder a en d	Behoeft geen uitvoering
Art. 20, onder b en c	Artikel I, onderdeel B, van dit besluit		Opnemen strafbaarstelling
Hoofdstuk III
Art. 21, lid 1 en 4	Behoeft geen uitvoering
Art. 21, lid 2 en 3	Artikel I, onderdeel B, van dit besluit		Opnemen strafbaarstelling
Art. 22–42	Behoeven geen uitvoering
Hoofdstuk IV
Art. 43, lid 1	Artikel 1, onderdeel C, van dit besluit. Mandaatregeling VWS		De minister wordt aangewezen als bevoegde autoriteit. De NVWA zal de controles van gedistilleerde dranken namens de minister uitvoeren.
Art. 43, lid 2	Behoeft geen uitvoering
Art. 44	Behoeft geen uitvoering
Art. 45		Lidstaat mag strengere regels vaststellen	In bijlage I van verordening (EU) 2019/787 zijn regels vastgesteld voor advocaat (onderdeel 39). Artikel 7i van het Warenwetbesluit Gereserveerde aanduidingen bevat strengere regels voor advocaat. Op grond van artikel 13d van de Warenwet gelden deze strengere regels niet voor uit andere lidstaten geïmporteerde producten die volgens de voorschriften van verordening (EU) 2019/787 zijn geproduceerd.
Hoofdstuk V
Art. 46–50	Behoeven geen uitvoering
Art. 51	Artikel IV van dit besluit		Voor de inwerkingtreding van dit besluit wordt aangesloten bij de inwerkingtreding van de verordening gedistilleerde dranken.

10. Artikelsgewijs

Artikel I

De uitvoering van de verordening gedistilleerde dranken noopt tot wijziging van het Warenwetbesluit informatie levensmiddelen. In artikel 2, vijfde lid, van het Warenwetbesluit informatie levensmiddelen waren enkele bepalingen uit Verordening (EG) nr. 110/2008 verboden gesteld, zodat overtreding daarvan bestraft kan worden met een bestuurlijke boete. Artikel I, onderdeel B, zorgt voor de aanwijzing van de daarvoor in aanmerking komende voorschriften uit de verordening gedistilleerde dranken als verboden, zodat overtreding daarvan bestraft kan worden met een bestuurlijke boete. Artikel I zorgt verder voor het opnemen van de juiste verwijzing naar de verordening gedistilleerde dranken.

Artikelen II en III

In het Warenwetbesluit Gereserveerde aanduidingen en in het Warenwetbesluit hoeveelheden voorverpakkingen werd verwezen naar Verordening (EG) nr. 110/2008. De artikelen II en III zorgen voor het opnemen van de juiste verwijzing naar de verordening gedistilleerde dranken.

De Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, E.J. Kuipers

---

1 Verordening (EG) nr. 110/2008 van het Europees Parlement en de Raad van 15 januari 2008 betreffende de definitie, de aanduiding, de presentatie, de etikettering en de bescherming van geografische aanduidingen van gedistilleerde dranken en tot intrekking van Verordening (EG) nr. 1576/89 van de Raad (PbEU 2008, L 39).

2 Aan het ROW nemen vertegenwoordigers deel van ondernemers (industrie en handel), van consumenten, van ministeries (met name van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, en van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit) en van de Nederlandse Voedsel- en Waren Autoriteit.