29 452 Tenuitvoerlegging van de tbs-maatregel

Nr. 190 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN VEILIGHEID EN JUSTITIE

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 31 maart 2015

Eind februari 2015 is geconstateerd dat het forensisch-psychiatrisch centrum de dr. Henri van der Hoevenkliniek (hierna Van der Hoevenkliniek) in de uitoefening van een verlofmachtiging van een patiënt meer vrijheden heeft verleend dan op grond van de door mijn voorganger verleende machtiging was toegestaan. Op grond van de machtiging was eendaags familiebezoek toegestaan. De kliniek heeft echter ook toegestaan dat de patiënt in kwestie bleef overnachten bij familieleden, terwijl overnachtingen niet waren opgenomen in de machtiging onbegeleid verlof.

De aanvraag, verlening en de uitoefening van verlof voor tbs-gestelden is strikt geprotocolleerd. Als uitvloeisel van de commissie-Visser in 2006 is de verlofpraktijk geprofessionaliseerd en aan risicotaxatie gebonden, teneinde de tbs-maatregel zo veilig en verantwoord mogelijk te maken. Een verlofaanvraag wordt beoordeeld door het adviescollege verloftoetsing tbs-gestelden (AVt), dat mij adviseert in toekenning dan wel afwijzing van de aanvraag. Het AVt bestaat uit gedragsdeskundigen en juristen en beoordeelt of de in de aanvraag voorgestelde activiteiten kunnen worden ondernomen met het oog op de veiligheid van de samenleving en het risico op recidive van de betreffende patiënt. Is het advies positief en verleent de verantwoordelijk bewindspersoon daadwerkelijk een machtiging, dan geldt die nadrukkelijk alleen de activiteiten zoals in de aanvraag genoemd. Alleen die zijn immers getoetst door het AVt.

Verlof is een essentieel onderdeel van de tbs-behandeling, waarbij de veiligheid van de samenleving voortdurend in ogenschouw dient te worden genomen. De strikte regels en procedures omtrent het verlof bieden hiervoor duidelijke kaders. Om die reden moeten de betrokken organisaties elkaar blindelings kunnen vertrouwen in de uitvoering van het stelsel. FPC’s moeten in het ministerie en in de bewindspersoon een betrouwbare partner vinden, maar op zijn beurt moet het departement evenzeer kunnen vertrouwen op een goede, zorgvuldige en strikte naleving van de regels en procedures die zijn gesteld.

De Van der Hoevenkliniek heeft dit vertrouwen geschaad. Daarom is direct een opnamestop afgekondigd: in de kliniek worden geen nieuwe patiënten geplaatst totdat duidelijkheid is verkregen over de toedracht van dit incident. De Inspectie Veiligheid en Justitie is een onderzoek begonnen teneinde die vraag te kunnen beantwoorden. Tevens is de inspectie verzocht een steekproef uit te voeren naar de uitoefening van het verlof bij andere tbs-gestelden met een machtiging, om te bezien of dit incident past in een breder beeld of dat het een geïsoleerd geval is geweest. De geneesheer-directeur van de kliniek is door de Raad van Bestuur van de kliniek op non-actief gesteld hangende de uitkomsten van het onderzoek. Zodra ik daarover beschik, zal ik uw Kamer nader informeren.

De Staatssecretaris van Veiligheid en Justitie, K.H.D.M. Dijkhoff