24 095 Frequentiebeleid

Nr. 311 BRIEF VAN DE MINISTER VAN ECONOMISCHE ZAKEN, LANDBOUW EN INNOVATIE

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 4 april 2012

Met mijn brief van 6 januari 2012¹ heb ik u geïnformeerd over de Regeling aanvraag- en veilingprocedure vergunningen 800, 900 en 1 800 MHz. In deze brief heb ik geschreven dat bestaande partijen in het belang van de consument voldoende tijd zal worden gegeven om de omslag (transitie) naar de nieuwe vergunningen te kunnen maken, en dat ik indien nodig maatregelen zal nemen om te continuïteit van de dienstverlening te borgen.

De transitie die de bestaande partijen naar de nieuwe vergunningen moeten maken, is complex. In de Strategische nota mobiele communicatie van 10 december 2010² is een periode genoemd van circa een tot twee jaar die nodig is onder meer voor bestaande partijen om hun netwerk aan te passen aan het nieuwe frequentiepakket. Ik heb een oplossing gevonden om de continuïteit van de dienstverlening te borgen, de transitie goed te laten verlopen en tegelijk de nieuwkomers snel toegang tot de markt te geven.

Transitietermijn

Het is voor het eerst dat vergunninghouders voor mobiele communicatie een echte transitie nodig hebben om van bestaande naar nieuwe vergunningen te migreren. Het gaat om de GSM900- en GSM1800-vergunningen die op dit moment in gebruik zijn en welke belangrijk zijn voor de continuïteit van de dienstverlening. De termijn die thans resteert tussen het einde van de veiling en de afloop van de huidige mobiele vergunningen (naar verwachting zo’n drie maanden) is te kort om een succesvolle transitie te kunnen maken. Dat blijkt onder meer uit een onderzoek naar de transitie dat PA Consulting in mijn opdracht heeft gedaan.

Tijdelijke verlenging

Ik wil, gelet op het grote maatschappelijke en economische belang om verstoringen in de continuïteit van dienstverlening te voorkomen, de bestaande marktpartijen een realistische termijn geven om succesvol te migreren naar hun nieuwe frequenties. PA Consulting heeft geadviseerd om een transitieperiode van 21 maanden na afloop van de huidige vergunningen in acht te nemen. Daarbij is rekening gehouden met de voor de bestaande partijen minst gunstige veilinguitkomst qua spectrumbezit waarbij het voor betrokken bestaande partijen economisch gezien nog wel haalbaar is om de noodzakelijke investeringen te doen. Ook in die gevallen moet de transitieperiode lang genoeg zijn om de nodige aanpassingen in de netwerken door te kunnen voeren om de continuïteit van de dienstverlening te kunnen waarborgen. Uitgaande van deze termijn kan de transitie in alle gevallen zonder noemenswaardige problemen plaatshebben: de consument kan, als hij dat wil, blijven bellen en internetten zoals hij dat gewend is.

Om deze transitieperiode te realiseren en juridisch te verankeren is verlenging van de huidige GSM-vergunningen de enige optie die voldoende zekerheid biedt om de continuïteit van de dienstverlening te waarborgen. De GSM-vergunningen die momenteel in gebruik zijn bij KPN, Vodafone en T-Mobile zullen, conform het advies van PA Consulting, in beginsel worden verlengd met 21 maanden.

Nieuwkomers

Ik ben met uw Kamer overeengekomen om naast twee vergunningen in de 800 MHz-band ook een vergunning in de 900 MHz-band te reserveren voor nieuwkomers. Nieuwkomers kunnen direct na de veiling op 1 januari 2013 hun 800 MHz-vergunningen in gebruik nemen. Ook de gereserveerde 900 MHz-vergunning moeten de nieuwkomers zo snel mogelijk in gebruik kunnen nemen als zij dat willen. Het is immers van groot belang voor de consument dat de markt een snelle, krachtige concurrentie-impuls krijgt. Dit is ook de wens van uw Kamer.

Om dit mogelijk te maken dient de gereserveerde 900 MHz-vergunning die de nieuwkomers bij de veiling verwerven (en waarvan het spectrum nu in gebruik is bij de bestaande mobiele operators), zo snel mogelijk te worden vrijgemaakt. Dankzij de medewerking van de bestaande operators is een oplossing gevonden om dit technisch uitvoerbaar te maken. Om de nieuwkomer in het gereserveerde 900 MHz-spectrum snel te kunnen laten beginnen, kunnen de bestaande operators het daarvoor benodigde spectrum voor de nieuwkomers binnen zes maanden na de veiling vrijmaken. Daarbij geven zij een deel van hun spectrum op en verhuizen zij naar een andere plek in het spectrum. Deze nieuwkomer krijgt van mij direct na de veiling de keuze of hij gebruik wil maken van de mogelijkheid om snel te beginnen en niet de 21 maanden transitie af te wachten.

Dit heeft mij ertoe gebracht te besluiten om maatregelen voor te bereiden om de vergunningen voor het in gebruik zijnde 900 MHz-spectrum minus het voor nieuwkomers gereserveerde spectrum in geval de nieuwkomer snel wil beginnen, met 21 maanden verlengbaar te maken. Dit geldt ook, enkele uitzonderingen daargelaten, voor de 1 800 MHz-vergunningen. Voor de verlenging zullen de vergunninghouders een bedrag moeten betalen. Dit bedrag zal op advies van een onafhankelijk adviesbureau worden afgeleid uit de veilingopbrengst van de betrokken vergunningen. De regelgeving met betrekking tot de procedure voor het indienen van een verlengingsaanvraag en het te betalen bedrag zal zo snel mogelijk worden voorbereid.

Tenslotte

Het hiermee aangekondigde beleid om maatregelen te nemen die verlenging van de huidige GSM-vergunningen mogelijk maken biedt partijen maximale duidelijkheid voorafgaand aan de veiling. Dit beleid geeft zowel bestaande partijen als nieuwkomers zekerheid over waarop zij bieden, zodat zij voor de veiling een heldere waardering kunnen maken en goede biedingen kunnen doen. Dit heeft geen gevolg voor de veiling zelf. Dit is voor mij een belangrijke conditie geweest.

De consument is bij dit alles de winnaar. Als het goed is, zal hij van de transitie niets of nauwelijks iets merken terwijl hij wel snel zal kunnen profiteren van de concurrentie en van de nieuwe diensten die de nieuwkomers te bieden hebben.

De minister van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie, M. J. M. Verhagen

---

1 Tweede Kamer, vergaderjaar 2011–2012, 24 095 nr. 309.

2 Tweede Kamer, vergaderjaar 2010–2011, 24 095 nr. 264.