21 501-07
Raad voor Economische en Financiële Zaken

nr. 682
BRIEF VAN DE MINISTER VAN FINANCIËN

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 23 november 2009

Hierbij zend ik u de geannoteerde agenda voor de Eurogroep en Ecofin van 1 en 2 december 2009 te Brussel en naar aanleiding van uw verzoek (d.d. 12 november 2009) de notitie Toekomst Stabiliteits- en Groeipact.

Het is mogelijk dat nog punten worden toegevoegd aan de agenda of dat bepaalde onderwerpen worden afgevoerd of worden uitgesteld tot de volgende vergadering.

De minister van Financiën,

W. J. Bos

Geannoteerde agenda Ecofin Raad 1 en 2 december 2009 te Brussel

1. Economische situatie

Document: n.v.t.

Aard van bespreking: gedachtewisseling

Besluitvormingsprocedure: n.v.t.

Toelichting: Zoals gewoonlijk zal in de Eurogroep en de Ecofin Raad gesproken worden over de ontwikkeling van de economische situatie. De herfstramingen van de Europese Commissie d.d. 3 november 2009 (http://ec.europa.eu/economy_finance/publications/publication_summary16053_en.htm) en de groeicijfers van het derde kwartaal die Eurostat op 13 november heeft gepubliceerd (http://epp.eurostat.ec.europa.eu/portal/page/portal/eurostat/home/), zullen naar verwachting de leidraad vormen.

De Commissie geeft in de herfstvoorspellingen aan dat de Europese economie zich op een keerpunt bevindt en heeft daarom haar voorspellingen ten opzichte van de lentevoorspellingen opwaarts bijgesteld. Voor 2009 verwacht de Commissie voor de Eurozone nog een krimp van 4%, maar voor 2010 wordt een positieve groei van 0,7% geraamd (dit was tijdens de lentevoorspellingen nog een krimp). Voor 2011 is dit 1,5%. Voor Nederland zijn deze cijfers resp. – 4,5%, 0,3% en 1,6%. De voornaamste reden voor het relatief lage cijfer in 2010 is dat in Nederland de kredietcrisis het zwaartepunt heeft in de eerste helft van 2009 met overloopeffecten naar volgend jaar.

De recente cijfers over het derde kwartaal van Eurostat laten dezelfde positieve ontwikkeling zien als de ontwikkeling weergegeven in de ramingen van de Commissie. De cijfers van Eurostat laten zien dat er in het derde kwartaal een groei in het eurogebied werd gerealiseerd van 0,4% ten opzichte van het tweede kwartaal van dit jaar. In Nederland komt deze groei uit op 0,4%.

De inflatie in het eurogebied is volgens Eurostat in oktober uitgekomen op – 0,1%. In september bedroeg het cijfer nog – 0,3%. In Nederland bedroeg de inflatie 0,4%, terwijl dit cijfer in september nog 0,0% was. Volgens de recente ramingen van de Commissie blijft de inflatie positief in 2009 en 2010; de verwachting is dat deze in het eurogebied uit zal komen op 0,3% in 2009 en 1,1% in 2010.

De werkloosheid in het eurogebied is in september uitgekomen op 9,7%. Nederland heeft volgens de definitie van Eurostat met 3,6% nog steeds de laagste werkloosheid. In de herfstramingen wordt uitgegaan van een werkloosheid van 9,5% in de eurozone in 2009. De verwachting is dat deze zal oplopen tot boven de 10% in 2010 en 2011. De Commissie raamt voor Nederland een werkloosheid van 3,4% in 2009 en gaat uit van werkloosheid van 5,4% in 2010 en 6,0% in 2011.

Het sentiment over de economie in de Eurozone is volgens de meting van de Europese Commissie sterk verbeterd in oktober. De Economic Sentiment Indicator van de Commissie steeg van 82,8 in september naar 86 punten. Dit is 22 punten hoger dan het dal in maart dit jaar. De grootste toename kwam van het producentenvertrouwen. Het consumentenvertrouwen bleef hierbij achter vanwege de slechte vooruitzichten op de arbeidsmarkt. Als verder teken van toegenomen mondiaal vertrouwen blijkt dat de prijs van een vat olie sterk gestegen is; op 10 november steeg de prijs naar 79 dollar. De laatste keer dat de olieprijs boven de 75 dollar stond, was 20 oktober 2008. Ook het sentiment op de financiële markten is verbeterd. Zo bereikte de S&P 500 op 16 november het hoogste niveau van dit jaar. De Euribor-Eonia spread, die een goede weergave geeft van het gepercipieerde risico op de interbancaire markt, is sterk gedaald, maar bevindt zich nog altijd op een hoger niveau dan voor de crisis.

2. Europees Financieel Toezicht

Document: Drie Verordeningen ter oprichting van drie European Supervisory Authorities (ESAs), te weten de European Banking Authority (EBA), de European Securities Market Authority (ESMA) en de European Insurance and Occupational Pensions Authority (EIOPA)

Aard van Bespreking: Besluitvorming

Besluitvormingsprocedure: Gekwalificeerde meerderheid

Toelichting: Tijdens de Ecofin zal getracht worden een algemeen akkoord te bereiken over drie Verordeningen ter oprichting van drie European Supervisory Authorities (ESAs), te weten de European Banking Authority (EBA), de European Securities Market Authority (ESMA) en de European Insurance and Occupational Pensions Authority (EIOPA). De Raad zal hierover met gekwalificeerde meerderheid besluiten.

De drie Verordeningen maken onderdeel uit van een pakket aan maatregelen voor een versterkt Europees toezicht raamwerk, dat op 23 september jl. door de Europese Commissie is gepresenteerd. Tijdens de Ecofin Raad van 20 oktober jl. is reeds een algemeen akkoord bereikt over oprichting van de European Systemic Risk Board (ESRB). Doel is om het hele raamwerk (ESRB en ESAs) geïmplementeerd te hebben in de loop van 2010, inclusief co-decisie door het Europees Parlement.

Nederland is groot voorstander van versterkt Europees toezicht en pleit voor een snelle en ambitieuze implementatie van de Commissie voorstellen. Nederland is dan ook uitermate tevreden met de zeer snelle besluitvorming in de Ecofin Raad van oktober jl. over de ESRB en steunt het Voorzitterschap om politieke besluitvorming over de ESAs in december te bereiken.Zorgpunt is dat een behoorlijk aantal lidstaten de bevoegdheden van de ESAs wil inperken.

De drie ESAs zullen belast worden met het stimuleren van samenwerking tussen toezichthouders, het creëren van een gezamenlijke Europese toezichtcultuur en het toezien op een consistente toepassing van EU wetgeving. Hiertoe krijgen de ESAs in de voorstellen van de Commissie een aantal bindende bevoegdheden. Zo wordt voorgesteld dat de ESAs, om een eenduidige toepassing van EU wetgeving te helpen garanderen, bindende technische standaarden mogen uitvaardigen. De specifieke werkterreinen van deze standaarden zullen in een later stadium worden bepaald in de relevante sectorale EU wetgeving. Ook mogen de ESAs in de voorstellen bindend optreden bij conflicten tussen nationale toezichthouders op terreinen waar de toezichthouders vanuit EU wetgeving moeten samenwerken of coördineren. De ESA zal bij een conflict eerst proberen te bemiddelen tussen partijen, maar als dit niet slaagt, mag de ESA een bindend oordeel vellen. Ook ten tijden van crises krijgen de ESAs in het voorstel van de Commissie vergaande bevoegdheden. De ESAs mogen dan, naast het faciliteren en coördineren van besluitvorming tussen nationale toezichthouders, onder bepaalde voorwaarden ook zekere noodmaatregelen opleggen aan de lidstaten. De ESMA krijgt tenslotte de nieuwe bevoegdheid om direct toezicht uit te oefenen op bepaalde pan-Europese entiteiten. Welke entiteiten dit zijn, wordt per keer door de Raad bepaald. De Ecofin Raad van juni jl. heeft hierbij de kredietbeoordelaars reeds als specifiek voorbeeld genoemd.

Een van de grootste discussiepunten bij de onderhandelingen is dat de ESAs volgens de huidige voorstellen bij het optreden bij geschillen tussen nationale toezichthouders en het afwijken door lidstaten van EU wetgeving in het uiterste geval, en wanneer een nationale toezichthouder geen gehoor geeft, besluiten mogen nemen die rechtstreeks van toepassing zijn op individuele financiële instellingen. Nederland steunt dit, omdat het de ESAs tanden geeft en het in de praktijk als een effectieve stok achter de deur kan werken. Voor veel lidstaten gaat dit voorstel echter te ver.

De Ecofin Raad besloot al eerder dat de besluiten van de ESAs de budgettaire verantwoordelijkheid van de lidstaten niet mogen aantasten. In lijn hiermee stelt de Commissie nu voor dat een lidstaat, wanneer zij van mening is dat een besluit in tijden van crises of een besluit ter oplossing van een geschil inbreuk doet op haar budgettaire verantwoordelijkheden, dit aanhangig kan maken bij de Raad. De Raad besluit vervolgens met gekwalificeerde meerderheid of dit inderdaad het geval is. Indien deze gekwalificeerde meerderheid er is, dan zal het besluit van de ESA worden teruggeroepen. Een aantal lidstaten wil dat een lidstaat unilateraal moet kunnen besluiten dat een ESA maatregel de eigen budgettaire verantwoordelijkheid raakt.

3. Implementatie Stabiliteits- en Groeipact

Aard bespreking: besluitvorming

Besluitvormingsprocedure: Gekwalificeerde meerderheid

Toelichting: Op 11 november jl. heeft de Europese Commissie aanbevelingen gedaan voor concept-Raadsbesluiten betreffende de vaststelling van de buitensporige tekorten en de aanbevelingen voor België, Duitsland, Italië, Nederland, Oostenrijk, Portugal, Slowakije, Slovenië en Tsjechië. Daarnaast zal de Commissie een beoordeling presenteren met betrekking tot genomen effectieve actie in Frankrijk, Griekenland, Ierland, Spanje en het Verenigd Koninkrijk.¹ De beoordeling van effectieve actie gebeurt zes maanden nadat een lidstaat van de Ecofin Raad aanbevelingen en een deadline heeft gekregen in het kader van een buitensporigtekortprocedure. Bij deze beoordeling moeten lidstaten laten zien een goede start te hebben gemaakt met het gehoor geven aan de aanbevelingen van de Ecofin Raad. Deze Raadsaanbevelingen worden bij gekwalificeerde meerderheid aangenomen. In de aanbeveling van de Europese Commissie voor een Raadsopinie voor Nederland staat als aanbeveling een deadline van 2013 en een structurele verbetering van¾%-punt BBP per jaar vanaf 2011.

Wat betreft de vaststelling van de aanbevelingen en de deadlines voor de lidstaten die nu in de buitensporigtekortprocedure zijn gekomen beveelt de Commissie aan dat Duitsland, Nederland, Oostenrijk, Portugal, Tsjechië, Slovenië, Slowakije en Tsjechië hun tekort in 2013 moeten hebben gecorrigeerd. Voor België en Italië is dit 2012.

Wat betreft de lidstaten die al langer in de buitensporigtekortprocedure zitten, heeft de Commissie beoordeeld of zij de benodigde effectieve actie hebben genomen om het tekort terug te dringen. Voor Griekenland geldt dat de Commissie van mening is dat zij geen effectieve actie heeft ondernomen. In dit stadium van de procedure moet de Raad eerst hiermee instemmen. De verwachting is dat vervolgens een nieuwe deadline voor effectieve actie zal worden vastgesteld. De mogelijkheid van het nemen van sancties tegen Griekenland komt in deze Raad nog niet aan de orde.

Ierland, Spanje, Frankrijk en het VK hebben volgens de beoordeling van de Commissie wel effectieve actie ondernomen. Het SGP voorziet erin dat als landen effectieve actie hebben ondernomen en de economische situatie in de tussentijd slechter uitvalt dan eerder verwacht, dat dan de aanbevelingen kunnen worden herzien. Gezien de tegenvallende economische ontwikkelingen sinds de vaststelling van de oorspronkelijke aanbevelingen voor deze lidstaten, gecombineerd met het feit dat zij effectieve actie hebben ondernomen, stelt de Commissie voor dat deze lidstaten een extra jaar de tijd krijgen voor de correctie van hun buitensporige tekort. Dit betekent dat Spanje en Frankrijk hun tekort moeten hebben gecorrigeerd in 2013 en Ierland in 2014. Voor het VK is de voorgestelde deadline 2014/2015 (het VK kent een gebroken begrotingsjaar).

4. Verleggingsregeling voor leveringen van bepaalde fraudegevoelige goederen en diensten.

Aard bespreking: besluitvorming

Besluitvormingsprocedure: unanimiteit.

Toelichting: Dit voorstel is een reactie op de ad hoc actie deze zomer van Frankrijk, Nederland en het VK om fraude met CO₂-rechten in te dammen. De Nederlandse maatregel zorgt ervoor dat de verschuldigde BTW over de verkoop wordt verlegd van de verkoper naar de koper. De verleggingsregeling is in dit geval een effectief middel om (intracommunautaire) BTW-fraude te bestrijden en zelfs te voorkomen. Bij verlegging brengt de leverancier of dienstverrichter geen BTW in rekening aan zijn belastingplichtige afnemer, die evenwel zelf tot voldoening van deze BTW gehouden persoon wordt. In de praktijk verricht de afnemer (voor zover deze recht heeft op aftrek van voorbelasting) de aangifte en de aftrek van de BTW tegelijkertijd zonder dat er enige betaling aan de schatkist hoeft plaats te vinden. Op deze manier wordt de theoretische mogelijkheid om te frauderen weggenomen. Het aangepaste Commissievoorstel is in lijn met onze verleggingsregeling.

5. Voorstel van de Raad om de Richtlijn 2003/48/EG, de Spaartegoedenrichtlijn te wijzigen

Aard bespreking: Politiek akkoord

Besluitvormingsprocedure: unanimiteit

Toelichting: De Ecofin Raad zal spreken over de wijzigingen van de spaartegoedenrichtlijn. Op verzoek van bepaalde lidstaten worden alle richtlijnen en antifraude verdragen die zien op informatie uitwisseling in één pakket besproken (zie ook punten 6, 7, en 8).

De spaartegoedenrichtlijn heeft als doel het verzekeren van een belastingheffing op inkomsten uit spaartegoeden die zich bevinden in een andere Lidstaat. Op grond van deze richtlijn informeren de meeste belastingdiensten van de EU lidstaten elkaar over grensoverschrijdende rentebetalingen aan natuurlijke personen binnen de EU. Luxemburg, Oostenrijk en België (tot 1 januari 2010), hebben, ter wille van hun bankgeheim, voor de optie gekozen om geen informatie uit te wisselen maar een bronheffing op de rentebetaling in te houden.

De lidstaten die informatie uitwisselen, verkrijgen hun informatie van de marktdeelnemers die de rente uitbetalen. Zo dienen banken informatie te verstrekken over de grensoverschrijdende rentebetalingen aan natuurlijke personen. Vorig jaar oktober is de spaartegoedenrichtlijn geëvalueerd, waaruit bleek dat de spaartegoedenrichtlijn in bepaalde gevallen niet werkte. Om deze reden stelt de Commissie een hernieuwde robuuste richtlijn voor met het oog om de omzeiling van e richtlijn tegen te gaan.

6. Voorstel van de Raad voor een Richtlijn betreffende de wederzijdse bijstand

Aard bespreking: Algemene benadering

Besluitvormingsprocedure: Unanimiteit

Toelichting: De Ecofin Raad zal spreken over de richtlijn wederzijdse bijstand inzake de invordering van schuldvorderingen die voortvloeien uit belastingen, rechten en andere maatregelen voor algemene benadering besproken worden.

De Europese Commissie stelt een nieuwe richtlijn voor de wederzijdse bijstand bij invordering voor als vervanging van de bestaande richtlijn die uit het jaar 1976 dateert. Personen en kapitaal zijn steeds mobieler geworden, waardoor de vraag naar invorderingsbijstand toeneemt. Hierdoor werd de noodzaak groter om de bestaande richtlijn te moderniseren. De nieuwe richtlijn zal ervoor zorgen dat de invorderingsbijstand efficiënter en effectiever wordt en in de praktijk makkelijker verloopt.

7. Administratieve Samenwerkingsrichtlijn op het gebied van belastingen

Aard bespreking: Algemene benadering

Besluitvormingsprocedure: Unanimiteit

Toelichting: Op de Ecofin Raad zal de algemene benadering over de Administratieve Samenwerkingsrichtlijn op het gebied van belastingen wederom besproken worden.

De Europese Commissie heeft een nieuwe richtlijn over de administratieve samenwerking tussen de belastingautoriteiten van de lidstaten voorgesteld. De richtlijn ziet op het uitwisselen van fiscale informatie. Door de globalisering zijn lidstaten voor een juiste heffing van de verschuldigde nationale belastingen en de bestrijding van belastingontwijking en fraude voor een groot deel afhankelijk van de inlichtingen van andere lidstaten. De bestaande richtlijn voor administratieve samenwerking daterende uit 1977 voldoet niet meer. Om deze reden wordt een gemoderniseerde richtlijn over de administratieve samenwerking voorgesteld.

8. Anti fraude verdrag met Liechtenstein

Aard bespreking: Algemene benadering

Besluitvormingsprocedure: Unanimiteit

Toelichting: Op de Ecofin Raad van 2 december zal de algemene benadering over het anti fraude verdrag met Liechtenstein wederom besproken worden. Nederland kan akkoord gaan met de voorliggende anti fraude verdrag.

Doel van het verdrag is het vastleggen van regels voor wederzijdse assistentie bij het bestrijden van fraude en andere illegale activiteiten. In het anti fraude verdrag zijn ook bepalingen opgenomen die zien op het uitwisselen van belastinginformatie op verzoek, waarbij het bankgeheim geen weigeringgrond mag zijn. Met name het onderwerp over het uitwisselen van belastinginformatie op verzoek is veelvuldig discussiepunt geweest tussen de Europese Commissie en de Lidstaten omdat de aanvankelijke tekst lacunes bevatte waardoor een effectieve uitwisseling van belastinginformatie op verzoek nog steeds niet mogelijk zou zijn.

De Europese Commissie heeft de kritiek ter harte genomen en heeft het anti fraude verdrag heronderhandeld met Liechtenstein met als resultaat dat mogelijke obstakels die effectieve informatievoorziening in de weg zouden kunnen staan uit het verdrag zijn verwijderd.

9. Onderhandelingsmandaat anti fraude verdrag met Andorra, Monaco, San Marino en Zwitserland

Aard bespreking: aanname

Besluitvormingsprocedure: unanimiteit

Toelichting: De Raad zal gevraagd worden om akkoord te gaan met het onderhandelingsmandaat aan de Europese Commissie om anti fraude verdragen overeen te komen met Andorra, Monaco, San Marino en Zwitserland. In deze anti fraude verdragen zijn clausules opgenomen over het uitwisselen van belastinginformatie op verzoek, waarbij het bankgeheim geen weigeringgrond mag zijn.

10. Code of Conduct

Document: Rapport van de Gedragscodegroep

Aard van de bespreking: voortgangsrapportage

Besluitvormingsprocedure: consensus

Toelichting: De Gedragscodegroep doet van haar bijeenkomsten halfjaarlijks verslag in een voortgangsrapport aan de Ecofin Raad. In het nu aangeboden voortgangsrapport wordt ingegaan op de werkzaamheden van de groep met betrekking tot het uitdragen van de Code principes naar derde landen en transparantie en informatie-uitwisseling op het gebied van transfer pricing. In een subgroep is het onderwerp antimisbruikmaatregelen besproken. Daarnaast doet het rapport verslag van werkzaamheden ten aanzien van standstill. Het standstill principe houdt de afspraak in om geen nieuwe schadelijke maatregelen te introduceren. Ten aanzien van de rentebox is besloten om de omschrijving van de rentebox aan te passen zodra meer duidelijkheid is over de definitieve vormgeving van de maatregel. Dit is pas op het moment dat er een wetsvoorstel aan de Tweede Kamer wordt aangeboden.

11. Lissabon post 2010

Onderwerp: Lissabon strategie post 2010

Document: nog niet beschikbaar

Aard bespreking: Aannemen Raadsconclusies

Besluitvormingsprocedure: Unanimiteit

Toelichting: De huidige Lissabonagenda loopt af in 2010 en er is besloten een vervolg te geven aan het proces in de vorm van een nieuwe strategie. De Eurogroep en Ecofin Raad zullen ter voorbereiding op de Raad van 10 en 11 december discussiëren over principes voor de Lissabonagenda na 2010. De Ecofin Raad zal hierover Raadsconclusies aannemen, deze zijn nog niet beschikbaar. In de voorbereidende fase heeft ook Nederland haar ideeën kenbaar gemaakt over Lissabon na 2010, welke waren gebaseerd op de kabinetsreactie op het SER-advies «Europa 2020: de nieuwe Lissabonstrategie»).

De komende maanden zal een consultatieronde worden gehouden door de Europese Commissie waarbij elke lidstaat afzonderlijk zal worden geraadpleegd inzake de vormgeving van Lissabon na 2010. De nieuwe Lissabonstrategie zal voortbouwen op de huidige strategie om de structurele uitdagingen van de komende jaren het hoofd te kunnen bieden en zich naar verwachting richten op groei, werkgelegenheid en houdbaarheid van overheidsfinanciën. Hierbij dient volgens zowel Nederland als de Europese Commissie aandacht te zijn voor sociaal- en duurzaamheidsbeleid, maar deze elementen moeten zodanig worden geïntegreerd dat de focus op groei en werkgelegenheid behouden blijft en zelfs waar mogelijk versterkt wordt. Daarnaast moet de nieuwe strategie de samenhang en interactie tussen beleid op nationaal en EU niveau beter adresseren en is er ruimte voor verbetering op het gebied van governance en toezicht. Zo dient het aantal richtlijnen beperkt te worden en moet er, om de nationale (politieke) betrokkenheid te vergroten, ruimte zijn voor landenspecifieke targets waarbij rekening wordt gehouden met het startpunt en structurele hervormingen.

12. Financiële exit strategieën

Document: concept raadsconclusies (nog niet beschikbaar)

Aard bespreking: Aanname Raadsconclusies

Besluitvormingsprocedure: consensus

Toelichting: De Ecofin Raad zal conclusies aannemen om over het onderling gecoördineerd uitfaseren van steunmaatregelen om negatieve spill-over effecten te voorkomen.

Individuele lidstaten dienen volgens Ecofin Raad de mogelijkheid te behouden de exit op een zelf gekozen tijdstip door te voeren. Immers, lidstaten en hun financiële sector zijn op verschillende wijze door de crisis getroffen. Als gevolg zou bij de exit rekening moeten worden gehouden met lidstaatspecifieke omstandigheden. Over de Nederlandse garantieregeling zal de Kamer op korte termijn worden geïnformeerd.

Er is gewezen op de noodzaak dat banken hun balance sheets dienen op te schonen en is CEBS (Committee of European Banking Supervisors) gevraagd elk half jaar een stress-test te doen. Hierbij zullen de kwaliteit van de assets, de kapitaalratio’s, de afhankelijkheid van overheidssteun en de beschikbaarheid van kapitaal voor nieuwe leningen onderzocht worden.

Tevens is aan het CEIOPS (Committee of European Insurance and Occupational Pensions Supervisors) gevraagd Europese stresstests van de verzekeringssector te verrichten met als doel te onderzoeken of de balansen van de verzekeraars schokbestendig zijn en te beoordelen of nieuwe Europese maatregelen nodig zijn. Het is echter wel zo dat beslissingen over eventuele herkapitalisaties de verantwoordelijkheid blijven van de nationale toezichthouder. De eerste resultaten worden teruggerapporteerd in februari.

13. Single European Payment Area

Document: concept-Raadconclusies (nog niet beschikbaar)

Aard bespreking: Aanname van Raadsconclusies

Besluitvormingsprocedure: consensus

Toelichting: De Ecofin Raad zal zich uitspreken over de wijze waarop de voortgang van de migratie van de gemeenschappelijke eurobetalingsruimte (Single Euro Payments Area – SEPA) bevorderd kan worden. De concept-Raadsconclusies zullen voortkomen uit een mededeling van de Europese Commissie die op 10 september uitgestuurd is met als titel «Completing SEPA: a Roadmap for 2009–2012» en het «Second Annual Progress Report on the State of SEPA Migration in 2009» wat op 9 november is gepubliceerd.

14. Derivatives markets – Future policy action

Document: 1) Garanderen van de efficiënte, veilige en gezonde derivatenmarkt: toekomstige beleidsmaatregelen (COM(2009) 563 definitief) 2) concept raadsconclusies (nog niet beschikbaar).

Aard bespreking: Aanname van Raadsconclusies

Besluitvormingsprocedure: consensus

Toelichting: De Ecofin Raad zal Raadsconclusies met betrekking tot de Mededeling over het garanderen van een efficiënte, veilige en gezonde derivatenmarkt en een rapport over de gedragscode voor Clearing & Settlement aannemen. Het uitgangspunt blijft een verschuiving van de traditionele visie dat lichte regelgeving voor professionele marktpartijen voldoende is naar de visie dat wetgeving moet zorgen voor het adequaat beprijzen en verminderen van risico’s. Het resultaat is een verschuiving van derivatenmarkten van overwegendover-the-counter (OTC) naar waar mogelijk meer gecentraliseerde clearing en handel (waarbij rekening wordt gehouden met verschillen tussen instrumenten en marktparticipanten). Hiertoe kondigt de Commissie een samenhangend pakket van beleidsmaatregelen aan, waaronder a) de verplichte clearing van geschikte, gestandaardiseerde, derivaten in een of meer «central counterparties» (CCPs) met geharmoniseerde regelgeving en toezicht, b) de verplichting voor voldoende onderpand en hogere kapitaaleisen in het geval van bilaterale clearing, en c) verbeterde transparantie, efficiëntie en integriteit van derivatentransacties (o.a. verplichte opname in bewaarplaatsen voor handelsgegevens met onbelemmerde toegang voor Europese toezichthouders en waar mogelijk verhandelbaarheid op een georganiseerde markt).

Wat betreft de Code of Conduct concludeert de Commissie dat deze Code heeft bijgedragen aan een ingrijpende herstructurering van de Europese post-trade markt (dalende prijzen en kosten, met name voor CCPs). Resterende uitdagingen zouden vooral liggen op het terrein van risico’s en regelgeving m.b.t. grensoverschrijdende diensten. Hiervoor is wetgeving nodig. De Commissie komt medio 2010 met wetgeving voor CCP clearing (niet alleen gericht op derivaten). Dit naast de verwachte Securities Law Directive die zich richt op het aanpakken van bestaande wettelijke barrières op het gebied van settlement.

15. Afspraken over financiële stabiliteit

Documenten: concept raadsconclusies (nog niet beschikbaar)

Aard bespreking: aanname raadsconclusies

Besluitvormingsprocedure: consensus

Toelichting: Op de agenda van de Ecofin Raad staan afspraken over financiële stabiliteit. De Ecofin Raad zal een raadsconclusies aannemen over afspraken met betrekking tot financiële stabiliteit.

De Europese Commissie heeft 20 oktober jl. haar consultatiedocument ten aanzien van grensoverschrijdend crisismanagement in de bancaire sector gepubliceerd. Hierbij heeft de Europese Commissie alle belanghebbenden uitgenodigd om uiterlijk 20 januari 2010 op het consultatiedocument te reageren. In het consultatiedocument worden problemen geïdentificeerd en oplossingen aangedragen van het vroegste tot het laatste stadium van crisismanagement. Zonder op de consultatie vooruit te lopen, maar wel om het belang van crisismanagement te benadrukken, zal de Ecofin raadsconclusies aannemen naar aanleiding van dit consultatiedocument.

Tijdens de Ecofin van 19 en 20 oktober jl. heeft de Ecofin het Economic and Financial Committee (EFC) het mandaat verleent om verder te werken:

1) aan de verbetering van de beleidscoördinatie op EU-niveau ingeval van een financiële crisis, en

2) aan de kwestie van deling van kosten tussen overheden (burden sharing) ingeval overheidssteun noodzakelijk is.

De Ad Hoc Working Group in financial crisis management van het EFC, waarin Nederland is vertegenwoordigd, heeft de afgelopen periode een eerste reflection paper opgesteld over beleidscoördinatie en burden sharing. Tijdens de aankomende Ecofin zal dit reflection paper worden besproken.

---

1 Commissieaandocumenten zijn beschikbaar op: http://ec.europa.eu/economy_finance/thematic_articles/article16132_en.htm