21 501-07
Raad voor Economische en Financiële Zaken

nr. 625
BRIEF VAN DE MINISTER VAN FINANCIËN

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 14 oktober 2008

Hierbij zend ik u het verslag van de vergadering van de Eurogroep en Ecofin Raad van 6 en 7 oktober 2008 te Luxemburg. De voorlopige agenda van de Ecofin van 4 november a.s. te Brussel is nog niet bekend. Kort voor het AO en de Ecofin zal zoals gebruikelijk, de geannoteerde agenda aan uw kamer worden gezonden.

De minister van Financiën,

W. J. Bos

KAMERVERSLAG ECOFIN OKTOBER 2008

De discussie op de Eurogroep en Ecofin van 6 en 7 oktober werd vooral geleid door de actuele ontwikkelingen op de financiële markten. In een Kamerbrief van 7 oktober jl. heeft u de resultaten van deze discussie van ons ontvangen. In dit verslag vindt u een toelichting op de aangenomen Raadconclusies over het Europese antwoord op de financiële turbulentie en een kort verslag van de andere punten die zijn besproken.

Raadsconclusies over het antwoord op de financiële turbulentie

Met de Raadsconclusies zijn de lidstaten van de Europese Unie het eens geworden over een concrete uitwerking voor een gecoördineerd Europees optreden als antwoord op de financiële turbulentie. Door het treffen van deze maatregelen gaven de Europese leiders zich rekenschap van de noodzaak tot intensieve coördinatie en samenwerking. Het instrument van herkapitalisatie (dat door Nederland is voorgesteld) wordt in de conclusies op de voorgrond geplaatst.

Minister Bos heeft zich hard gemaakt voor een gecoördineerde Europese aanpak van de financiële turbulentie. Nederland heeft dan ook een uiterst actieve rol gespeeld bij het opstellen van de uiteindelijke Raadsconclusies. Minister Bos heeft vooral benadrukt dat herkapitalisatie op dit moment de meest effectieve manier is om de crisis te bestrijden en dat het bovendien nodig is om de deposito garantie regeling te verruimen.

Minister Bos heeft zich hard gemaakt voor een gecoördineerde Europese aanpak om financiële instellingen te ondersteunen indien dit nodig is. Overheidsinterventies van lidstaten vinden plaats onder eigen verantwoordelijkheid, maar binnen het gezamenlijke raamwerk.

Minister Bos heeft zich sterk gemaakt voor een toezegging van Europese ministers om financiële instellingen te ondersteunen indien dit nodig is. Overheidsinterventies van lidstaten vinden plaats onder eigen verantwoordelijkheid, maar binnen het gezamenlijke raamwerk.

Voor de acties die lidstaten ondernemen zijn zeven gezamenlijke principes afgesproken:

• Interventies zullen tijdig plaatsvinden en de ondersteuning moet in principe tijdelijk zijn;

• De belangen van de belastingbetaler zullen in acht worden genomen;

• Bestaande aandeelhouders zouden de gevolgen van de interventie moeten dragen;

• De overheid mag veranderingen in het management doorvoeren;

• Het management zal geen buitensporige beloningen ontvangen – overheden mogen onder andere de mogelijkheid hebben om invloed uit te oefenen op beloningen;

• Het belang van concurrenten moet worden beschermd, in het bijzonder door regels voor overheidssteun;

• Negatieve spillovereffecten moeten worden voorkomen.

Ook is er door de EU-lidstaten afgesproken om de garanties voor spaartegoeden te verhogen. Een aantal lidstaten, waaronder Nederland hebben in navolging hiervan de garanties voor deposito’s verhoogd naar 100 000 euro. Deze verhoging van de garantie geldt in de eerste instantie voor één jaar, daarna zal bekeken worden of verlenging nodig is.

De Raadsconclusies vindt u onder:

http://www.consilium.europa.eu/ueDocs/cms_Data/docs/pressData/en/ecofin/103250.pdf

Voorbereiding van de Europese Raad van 15 en 16 oktober

Ter voorbereiding van de Europese Raad heeft de Ecofin Raad zijn Raadsconclusies aangenomen voor financiële markten en Europees toezicht, topbeloningen en over de economische situatie. Verder is er gesproken over de volatiliteit van olie- en voedsel prijzen.

Raadsconclusies over de situatie op de financiële markten en financieel toezicht

Deze Raadsconclusies bevatten een analyse van de toestand van de financiële markten en een overzicht van de gemaakte vorderingen op het gebied van Europees toezicht. De belangrijkste elementen zijn eerder vastgesteld in de roadmap voor financieel toezicht. Onderdeel van deze roadmap is onder andere de implementatie van een Europese dimensie in de mandaten van nationale toezichthouders. Daarnaast worden «colleges van supervisors» verplicht gesteld voor elke grensoverschrijdende financiële instelling in de EU. De richtlijnen voor deze colleges zullen door de Niveau 3 Comités van toezichthouders worden opgesteld. Diezelfde Niveau 3 Comités krijgen tevens een sterkere rol toegewezen, dit is een belangrijk onderdeel van de roadmap. Minister Bos heeft erop gewezen dat de implementatie van de afspraken in de roadmap, gezien de huidige situatie, waar nodig versneld zou moeten worden.

Raadsconclusies over topinkomens

Het onderwerp topinkomens is onderwerp van discussie geworden naar aanleiding van een Nederlandse interventie tijdens de Eurogroep van 12 november 2007. Na een discussie in mei dit jaar in de Eurogroep, heeft de discussie zich verbreed naar de Ecofin, met dank aan de inspanningen van minister Bos. De Raadconclusies besteden aandacht aan:

i) de effectiviteit van het huidige regulerend kader,

ii) relatie tussen beloning en prestatie, incl. vertrekvergoedingen (gevaar van pay for failure),

iii) zorgen voor de juiste prikkels door te zorgen dat de huidige beloningsstructuur (m.n. bij financiële instellingen) niet een te sterke focus op het korte termijn belang heeft;

iv) mogelijke belangenconflicten bij fusies en overnames; Het thema heeft de afgelopen weken aan relevantie gewonnen door de situatie de in de financiële sector is ontstaan.

Volatiliteit in olie- en grondstofprijzen

Ten behoeve van dit thema is er onder andere gesproken over het vergroten van de transparantie met betrekking tot olievoorraden (zoals overeengekomen in de Europese Raad van juni). Minister Bos heeft aangegeven dat Nederland voorstander is van grotere transparantie. Een hogere frequentie van rapporteren kan daarbij instrumenteel zijn. Daarbij dienen er wel afdoende waarborgen te zijn voor de kwaliteit van de data. Het introduceren van verlaagde belastingtarieven op olieproducten kan Nederland echter niet ondersteunen. Dit werd ondersteund door een aantal andere lidstaten. Minister Bos meldde verder dat Nederland graag een verwijzing in het stuk zou zien naar de Manchester agreement.

De Raadsconclusies vindt u onder:

http://www.consilium.europa.eu/cms3_applications/applications/newsRoom/loadBook.asp?BID=93&LANG=1&cmsid=350

Solvency II

Er is gesproken over de nieuwe verzekeringsrichtlijn Solvency II. Deze richtlijn heeft tot voornaamste doelen een betere polishouderbescherming, verdere integratie van de EU-verzekeringsmarkt, proportionaliteit en aansluiting bij de economische realiteit van verzekeraars. Lidstaten deelden het gevoel dichtbij een akkoord te zijn op Solvency II, maar zullen de komende weken verder spreken. Zo wordt voor de verdeling van bevoegdheden tussen toezichthouders bij grensoverschrijdend opererende verzekeringsgroepen nog gezocht naar de juiste balans.

Minister Bos heeft aangegeven de voorstellen van de Commissie te ondersteunen en akkoord te gaan met het voorliggende compromis op voorwaarde dat de situatie voor de pensioenfondsen niet zal veranderen. Nederland kan de doelen van het compromis van harte onderschrijven en in het bijzonder het onderdeel groepstoezicht. De richtlijn zal worden aangenomen conform de Lamfalussy-procedure. Naar verwachting zal dat gedurende het huidige voorzitterschap gebeuren.

Belastingen

Eurofisc

De Ecofin Raad heeft de Raadsconclusies met betrekking tot Eurofisc aangenomen. De conclusies betreffen het bevorderen van de samenwerking in Eurofisc verband. Nederland is blij met de conclusies omdat het een voorbeeld is van de feitelijke verbetering van administratieve bijstand tussen de belastingadministraties van de verschillende lidstaten. Dit is belangrijk voor een effectievere bestrijding van belastingfraude. Binnen de afspraken die zijn gemaakt staan vier principes voorop:

1) iedere lidstaat is vrij om deel te nemen in de activiteiten van het netwerk op basis van wederkerigheid,

2) er wordt actief deelgenomen in de uitwisseling van informatie,

3) de vertrouwelijkheid van de uitgewisselde informatie is gewaarborgd,

4) er is geen lastenverzwaring voor de ondernemers.

Eurofisc wordt een gedecentraliseerd netwerk voor de uitwisseling van informatie om BTW-fraude tussen de lidstaten tegen te gaan. Het heeft nadrukkelijk geen eigen rechtsvorm. Iedere lidstaat benoemt een liaison official, zijnde een expert in BTW (carrousel) fraude. Gezamenlijk kunnen deze officials snel en doelmatig handelen en de werkzaamheden worden in onderling overleg gecoördineerd. De lidstaten zullen de activiteiten van Eurofisc regelmatig evalueren met ondersteuning van Europese Commissie.

Andere belastingpunten

Het punt van de intracommunautaire leveringen is slechts zeer kort besproken. Staatssecretaris de Jager heeft gevraagd de tijd tot aan de volgende Ecofin Raad te benutten om het voorliggende voorstel nog eens goed te bestuderen. Het punt wordt terugverwacht op de agenda van de Ecofinraad in november. Het onderwerp verlaagde BTW tarieven is vanwege tijdgebrek geheel niet aan de orde geweest.

Intracommunautaire leveringen

Het Franse Voorzitterschap wil met snellere informatie-uitwisseling BTW-fraude tegengaan. In grote lijnen is voorgesteld om bij intracommunautair handelsverkeer de Opgaven ICL voor intracommunautaire goederenleveringen maandelijks in plaats van per kwartaal verplicht te stellen.

Nederland is voorstander van maatregelen die kunnen bijdragen aan bestrijding van belastingfraude en ziet het nut van een snelle gegevensuitwisseling. De effecten op de administratieve lastendruk en de effectiviteit van de maatregel moeten daarbij wel nadrukkelijk worden meegewogen. De maatvoering van de maatregel is daarbij van belang, samen met het vermogen en de bereidheid van de buitenlandse belastingadministraties om de ontvangen informatie ook snel te verwerken. Wat dit laatste betreft is een akkoord over een verbeterde samenwerking in het kader van een Eurofisc-mechanisme (een andere anti-fraudemaatregel) een goede stap. Hiermee wordt, zonder toename van de administratieve last voor het bedrijfsleven, de fraude effectiever bestreden dan met het voorliggende voorstel.

Verlaagde BTW tarieven

Tijdens de informele Ecofin van 13 september is gesproken over verlaagde BTW tarieven in zijn algemeenheid en tevens ook over de mogelijke budgettaire gevolgen van het huidige voorstel Nederland is voorstander van de mogelijkheid voor toepassing van verlaagde tarieven voor zover het gaat om lokaal verrichte diensten die de interne markt niet verstoren. Het biedt de lidstaten meer flexibiliteit, mede in het kader van de nationale sociaal-economische politiek. Zodoende worden ook de eigen verlaagde tarieven voor arbeidsintensieve diensten behouden en zal worden ingezet op de mogelijkheid om educatief materiaal – zowel in boeken als op CD-rom of gedownload van internet – onder een verlaagd tarief te brengen. Ook het tarief voor kringloopwinkels is in dat kader een aandachtspunt voor Nederland. Nederland staat open voor de mogelijkheid van het toestaan van andere tarieftoepassingen binnen deze benadering. Wel is Nederland van mening dat een en ander bezien moet worden in het kader van aspecten als effectiviteit, afbakening, budgettaire risico’s en het uitzonderingskarakter van het verlaagde tarief. Mede om die reden bestaan twijfels over de noodzaak van een onbegrensde toepassing van een verlaagd tarief zoals de Commissie die voorstelt voor een aantal sectoren.