Vragen van het lid Knops (CDA) aan de Minister van Buitenlandse Zaken over nieuwe
onthullingen over wapenleveranties Turkije aan jihadisten Syrië (ingezonden 27 mei
2015).
Antwoord van Minister Koenders (Buitenlandse Zaken) (ontvangen 29 juni 2015)
Vraag 1
Heeft u kennisgenomen van het exclusieve artikel1 van persbureau Reuters over trucks vol wapens en munitie die de Turkse inlichtingendienst
naar jihadisten in Syrië vervoerd zou hebben?
Vraag 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9 en 10
Hoe beoordeelt u de verklaringen van Turkse officieren van justitie en gendarmeries
dat zij onder meer raketonderdelen, munitie en mortiergranaten aangetroffen hebben
bij vier trucks die aangehouden en onderzocht zijn?
Wat vindt u ervan dat officieren van justitie, gendarmeries en politieagenten die
optreden tegen wapentransporten naar jihadisten in Syrië, nu zelf gearresteerd en
vervolgd worden?
Klopt het dat ze onder meer worden aangeklaagd voor spionage en pogingen tot omverwerping
van de Turkse regering? Zo ja, hoe beoordeelt u deze bizarre aanklachten?
Hoe geloofwaardig vindt u de uitleg van president Erdogan dat de onderzochte trucks
humanitaire hulp zouden hebben vervoerd naar Turkmenen? Waarom zou zulk vervoer door
de inlichtingendienst plaatsvinden?
Kunt u bevestigen dat er sprake is van politieonderzoek dat heeft uitgewezen dat er
wapenonderdelen vervoerd werden naar een kamp op de Syrische grens dat gebruikt werd
door Al Qaeda?
Hoe beoordeelt u de uitspraken2 van Turkse oppositieleider Kılıçdaroğlu die beweert de beelden gezien te hebben van
bommen aan boord van de trucks en heeft bevestigd dat er wapens aan boord waren?
Hoe beoordeelt u de uitspraak van de vicevoorzitter van de regeringspartij AKP, verantwoordelijk
voor Buitenlandse Zaken, dat de bewuste wapens en munitie bestemd waren voor het Vrije
Syrische Leger?
Komt deze berichtgeving overeen met de documenten over «Adana-gate» die de Kamer u
eerder heeft doen toekomen?3
Antwoorden 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9 en 10
Mede in het licht van de eerdere beantwoording van Kamervragen over de smokkel van
wapens en munitie naar ISIS en Jabhat al Nusra via Turkije op 13 februari jl., en
de brief die ik uw Kamer stuurde op 28 april jl. over hetzelfde onderwerp (Kamerstuk
27 925 nr. 535), kan nogmaals worden bevestigd dat het kabinet bekend is met de diverse berichten
over vermeende steun via Turkije aan jihadistische organisaties in Syrië en Irak.
Op basis van deze artikelen, en de daarin genoemde onderzoeken en geciteerde personen,
kan daarover nog steeds geen conclusie worden getrokken. Turkije spreekt deze beweringen
consequent tegen en herhaalt consequent dat het dergelijke steun niet verleent.
In dit verband dient te worden herhaald dat Turkije belangrijke redenen heeft om terrorisme
te bestrijden. Zo is het in het verleden met enige regelmaat het slachtoffer geworden
van terroristische aanslagen, zowel op eigen grondgebied als in het buitenland. Turkije
heeft dan ook al lange tijd geleden ISIS en Jabhat al Nusra op de nationale terrorismelijst
geplaatst. Ook speelt Turkije een actieve rol op het gebied van contra-terrorisme,
als covoorzitter van het Global Counter Terrorism Forum (GCTF). Daarnaast is Turkije
samen met Nederland voorzitter van de Foreign Terrorist Fighters (FTF)-werkgroep binnen
de anti-ISIS-coalitie. Uit de eerste bijeenkomst die in dit kader plaatsvond op 7 april
jl. te Istanbul, alsmede de tweede bijeenkomst in Den Haag op 8 juni jl., bleek weer
dat het tegengaan van terrorisme, inclusief het tegengaan van ISIS en Jabhat al Nusra,
voor Turkije een prioriteit is.
Vraag 11
Deelt u de mening dat het leveren dan wel doorlaten van wapens, munitie en jihadisten
door Turkije richting Syrië en Irak «dweilen met de kraan open» is?
Antwoord 11
Turkije werkt eraan om de smokkel van wapens en munitie, en de doorreis van jihadisten,
tegen te gaan. Dat de grens tussen Turkije aan de ene kant, en Syrië en Irak aan de
andere kant, ooit voor 100% zou kunnen worden gesloten, is niet realistisch, gegeven
de lengte van de grens en de gesteldheid van het terrein waar hij doorheen loopt.
Juist daarom werkt Nederland nauw samen met Turkije bij het tegengaan van Foreign
Terrorist Fighters, onder andere door het beter uitwisselen van informatie.
Vraag 12
Bent u bereid opheldering te vragen bij de Turkse regering, contact te zoeken met
de Turkse oppositie en alsnog te pleiten voor onafhankelijk internationaal onderzoek
naar de steun van Turkije aan jihadisten in Syrië en Irak?
Antwoord 12
Nee. Hiervoor is ook internationaal geen enkel draagvlak.
X Noot
3Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2014–2015, nr. 1316