Besluit van 28 oktober 2021, houdende instelling van het Kruis van Verdienste brandweer

Wij Willem-Alexander, bij de gratie Gods, Koning der Nederlanden, Prins van Oranje-Nassau, enz. enz. enz.

Op de voordracht van Onze Minister van Justitie en Veiligheid van 5 oktober 2021, nr. 3545661;

Overwegende dat het uitreiken van een Kruis van Verdienste bijdraagt aan de waardering voor de persoon die zich op bijzondere wijze verdienstelijk heeft gemaakt voor de brandweer in het Koninkrijk;

Hebben goedgevonden en verstaan:

§ 1 Algemeen

Artikel 1

In dit besluit wordt verstaan onder:

Kruis van Verdienste:

het Kruis van Verdienste brandweer, bedoeld in artikel 3.

bevoegd gezag:

• in Europees Nederland: de voorzitter van de veiligheidsregio;

• in Caribisch Nederland: de korpsbeheerder van het brandweerkorps Caribisch Nederland;

Artikel 2

Dit besluit is van toepassing binnen Europees en Caribisch Nederland.

Artikel 3

Er is een Kruis van Verdienste brandweer.

Artikel 4

• 1. Het bevoegd gezag kent het Kruis van Verdienste toe voor een of meer verdiensten voor de brandweer.

• 2. Het Kruis van Verdienste kan worden toegekend in goud, zilver of brons.

Artikel 5

Van een verdienste is sprake, indien een persoon:

• a. verantwoordelijkheid heeft gedragen of bekwaamheid heeft getoond die aanmerkelijk groter is dan van hem mocht worden verwacht;

• b. zich in onvermijdbaar risicovolle situaties moedig en beleidvol heeft gedragen.

Artikel 6

• 1. Het Kruis van Verdienste kan worden toegekend aan Nederlanders en aan niet-Nederlanders.

• 2. Het Kruis van Verdienste wordt éénmalig aan een persoon toegekend.

• 3. Het Kruis van Verdienste kan postuum worden toegekend.

Artikel 7

• 1. De bevoegde gezagen stellen gezamenlijk het toekenningsbeleid voor het Kruis van Verdienste vast.

• 2. Eenieder kan iemand voordragen bij het bevoegd gezag.

• 3. In de voordracht worden de verdienste of verdiensten omschreven waarvoor het Kruis van Verdienste wordt aangevraagd.

• 4. Onze Minister van Justitie en Veiligheid stelt een adviescommissie in die bij elke voordracht het bevoegd gezag zwaarwegend adviseert, of en in welke gradatie het Kruis van Verdienste wordt toegekend.

Artikel 8

• 1. Het Kruis van Verdienste wordt uitgereikt door of namens het bevoegd gezag.

• 2. Bij het Kruis van Verdienste worden een miniatuur van het Kruis van Verdienste, een baton en een oorkonde uitgereikt.

Artikel 9

• 1. Het Kruis van Verdienste bestaat uit een vijfarmig kruis van 40 mm, oranje geëmailleerd, met in het hart een metalen rond van goud, zilver of brons, met een doorsnee van 15 mm, met daarop het brandweerlogo. Het Kruis hangt aan een lint.

• 2. Het lint is 50 mm lang en 27 mm breed, en is verdeeld in negen banen. De banen uiterst links, uiterst rechts en in het midden zijn briljant geel, en 7 mm breed. Aan weerzijde van de middelste baan zijn drie banen, van 1 mm breed. Aan de linkerzijde is de kleurstelling helder vermiljoen, helderwit en kobaltblauw, en aan de rechterzijde is de kleurstelling kobaltblauw, helderwit en vermiljoen.

• 3. Het Kruis van Verdienste wordt gedragen op borsthoogte, op de linkerzijde van het uniform.

Artikel 10

• 1. De miniatuur van het Kruis van Verdienste bestaat uit een vijfarmig kruis van 20 mm, oranje geëmailleerd, met in het hart een rond van hetzelfde materiaal als het rond van het onderscheidingsteken, met een doorsnee van 8 mm, met daarop het brandweerlogo, en hangt aan een lint.

• 2. Het lint is 48 mm lang en 17 mm breed, en is verdeeld in negen banen. De banen uiterst links, uiterst rechts en in het midden zijn briljant geel, en respectievelijk 4 ½, 5 en 4 ½ mm breed. Aan weerzijde van de middelste baan zijn drie banen ½ mm breed. Aan de linkerzijde is de kleurstelling helder vermiljoen, helderwit en kobaltblauw, en aan de rechterzijde is de kleurstelling kobaltblauw, helderwit en vermiljoen.

• 3. Gedecoreerden kunnen op het uniform een baton dragen. De baton bestaat uit een lint als bedoeld in artikel 9, lid 2, met een hoogte van 11 mm en 27 mm breed, met in het hart een ronde pin, van hetzelfde materiaal als het rond van het Kruis, met een doorsnee van 9 mm, met daarop het brandweerlogo. Het lint is verdeeld in negen banen. De banen uiterst links, uiterst rechts en in het midden zijn briljant geel, en 7 mm breed. Aan weerzijde van de middelste baan zijn drie banen, van 1 mm breed. Aan de linkerzijde is de kleurstelling helder vermiljoen, helderwit en kobaltblauw, en aan de rechterzijde is de kleurstelling kobaltblauw, helderwit en vermiljoen.

Artikel 11

• 1. Het Kruis van Verdienste kan aan een gedecoreerde worden ontnomen in het geval deze zich de onderscheiding niet langer waardig betoont.

• 2. Ontneming geschiedt door het bevoegd gezag dat het Kruis van Verdienste heeft toegekend.

• 3. Na ontneming levert de gedecoreerde het toegekende Kruis van Verdienste, de miniatuur van het Kruis van Verdienste, de baton en de oorkonde in bij het bevoegd gezag.

Artikel 12

Dit besluit treedt in werking met ingang van de dag na de datum van uitgifte van het Staatsblad, waarin het wordt geplaatst.

Artikel 13

Dit besluit wordt aangehaald als: Besluit onderscheidingsteken Kruis van Verdienste brandweer

Onze Minister van Justitie en Veiligheid is belast met de uitvoering van dit besluit dat met de daarbij behorende nota van toelichting in het Staatsblad zal worden geplaatst en waarvan afschrift zal worden gezonden aan de Kanselier der Nederlandse Orden.

’s-Gravenhage, 28 oktober 2021

Willem-Alexander

De Minister van Justitie en Veiligheid, F.B.J. Grapperhaus

Uitgegeven de achttiende oktober 2021

De Minister van Justitie en Veiligheid, F.B.J. Grapperhaus

NOTA VAN TOELICHTING

Binnen de organisaties die verantwoordelijk zijn voor de brandweerzorg is de wens ontstaan om vanuit de eigen geledingen uitdrukking te geven aan de waardering voor hen die zich op bijzondere wijze verdienstelijk hebben gemaakt voor de brandweer in het Koninkrijk.

Met het Kruis van Verdienste worden zowel brandweermensen als andere personen die van grote waarde zijn geweest voor de brandweer, geëerd.

Deze waardering mag ook zichtbaar zijn, zowel bij een feestelijk moment van uitreiking van het onderscheidingsteken, als in het dragen op het uniform of burgerkleding. De voorschriften voor het dragen van het onderscheidingsteken, baton of de miniatuur van het onderscheidingsteken zijn te raadplegen op de website van Instituut Fysieke Veiligheid (IFV) (www.brandweer.nl).

Artikelsgewijs

Artikel 2

Dit besluit is van toepassing in Europees en Caribisch Nederland.

Artikel 4

Het kader waarbinnen de onderscheidingen van de gradatie brons, zilver of goud worden toegekend, is nader omschreven in het toekenningsbeleid voor het Kruis van Verdienste.

Artikel 5

Dit artikel beschrijft wanneer er sprake is van een verdienste die in aanmerking komt voor het kruis van Verdienste:

• a) Het betreft verantwoordelijkheid of bekwaamheid die zowel in de beheersmatige organisatie als in de repressieve organisatie tot uitdrukking komt. Van belang is dat hierbij altijd beleidvol wordt opgetreden.

• b) Veel personen dragen bij aan de collectieve betekenis van het brandweerwezen. Daar waar de bijdrage van uitzonderlijke waarde is, kan sprake zijn van verdiensten die in aanmerking komen voor onderscheiding.

• c) Het betreft grote projecten, beleidswijzigingen of bewegingen die in gang zijn gebracht.

• d) Indien een persoon niet voldoet aan de eisen voor een bestaande staatsonderscheiding voor dapperheid, zoals de Erepenning voor Menslievend Hulpbetoon, kan het Kruis van Verdienste worden toegekend om uitdrukking te geven aan dapper optreden van een persoon, waarbij nadrukkelijk niet moedwillig het risico is opgezocht.

Artikel 6 en 7

Voor het Kruis van Verdienste Brandweer kan iedereen in aanmerking komen die een bijzondere verdienste heeft geleverd voor het Brandweerwezen. Dit betreft zowel brandweermedewerkers als niet-brandweermedewerkers die door één of meerdere mensen worden voorgedragen.

Om een voordracht met voldoende objectiviteit te beoordelen én in samenhang met andere en eerdere aanvragen, wordt door de bevoegde gezagen gezamenlijk een adviescommissie ingesteld. De adviescommissie adviseert over de waarde van de verdiensten en de vertaling daarvan in een bronzen, zilveren of gouden onderscheiding. Bij de voordracht kan gebruik worden gemaakt van het hiervoor bestemde formulier zoals te vinden op de website van het IFV (www.brandweer.nl).

Artikel 8

Verdiensten kunnen op lokaal/regionaal niveau en op landelijk niveau plaatsvinden. Bij verdiensten op landelijk niveau is het mogelijk dat de Minister van Justitie en Veiligheid, de voorzitter veiligheidsregio of de voorzitter van de Raad van Commandanten en Directeuren Veiligheidsregio’s (RCDV) het onderscheidingsteken, bijvoorbeeld bij een (jaarlijks) congres over de brandweer, uitreikt.

Artikel 11

Het bevoegd gezag kan in bijzondere gevallen een gedecoreerde de onderscheiding ontnemen. Dit geldt voor verwerpelijk gedrag zoals een misdrijf waarvoor iemand veroordeeld is of een ernstige misdraging in de organisatie zelf.

De Minister van Justitie en Veiligheid, F.B.J. Grapperhaus