Besluit van 17 november 2008, houdende wijziging van lijst I en II, behorende bij de Opiumwet, in verband met plaatsing op lijst I van oripavine en in verband met plaatsing op lijst II van hallucinogene paddenstoelen

Wij Beatrix, bij de gratie Gods, Koningin der Nederlanden, Prinses van Oranje-Nassau, enz. enz. enz.

Op de voordracht van Onze Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport van 15 oktober 2008, VGP/ADT 2882258, gedaan na overleg met Onze Minister van Justitie;

Gelet op artikel 3a, eerste en tweede lid, van de Opiumwet;

De Raad van State gehoord (advies van 24 oktober 2008, no. W13.08.0446/I);

Gezien het nader rapport van Onze Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport van 11 november 2008, kenmerk DWJZ/SWW-2889449, uitgebracht na overleg met Onze Minister van Justitie;

Hebben goedgevonden en verstaan:

ARTIKEL I

Aan lijst I, behorende bij de Opiumwet, wordt na «– opium het gestremde melksap, verkregen van de plant Papaver somniferum L.» ingevoegd:

«oripavine

3-O-demethylthebaine

6,7,8,14-tetradehydro-4,5-alpha-epoxy-6-methoxy-17-methylmorphinan-3-ol»

ARTIKEL II

Aan lijst II, behorende bij de Opiumwet, wordt na «zolpidem – «ingevoegd «Paddo’s

A: paddenstoelen die van nature de stof psilocine of psilocybine bevatten:

agrocybe farinacea	–
conocybe cyanopus	blauwvoetbreeksteeltje
conocybe kuehneriana	grasbreeksteeltje
conocybe siligineoides	–
conocybe smithii	–
copelandia affinis	–
copelandia anomala	–
copelandia bispora	–
copelandia cambodginiensis	–
copelandia chlorocystis	–
copelandia cyanescens	–
copelandia lentisporus	–
copelandia mexicana	–
copelandia tirunelveliensis	–
copelandia tropica	–
copelandia tropicalis	–
copelandia westii	–
galerina steglichii	–
gerronema fibula	–
gerronema solidipes	–
gymnopilus aeruginosus	–
gymnopilus braendlei	–
gymnopilus intermedius	–
gymnopilus lateritius	–
gymnopilus liquiritiae	–
gymnopilus luteofolius	–
gymnopilus luteoviridis	–
gymnopilus luteus	–
gymnopilus purpuratus	–
gymnopilus sapineus	dennevlamhoed
gymnopilus spectabilis	–
gymnopilus subpurpuratus	–
gymnopilus validipes	–
gymnopilus viridans	–
hypholoma gigaspora	–
hypholoma guzmanii	–
hypholoma naematoliformis	–
hypholoma neocaledonica	–
hypholoma popperianum	–
hypholoma rhombispora	–
inocybe aeruginascens	groenverkleurende vezelkop
inocybe coelestium	–
inocybe corydalina corydalina	groenige perevezelkop
inocybe corydalina erinaceomorpha	schubbige perevezelkop
inocybe haemacta	blozende stinkvezelkop
inocybe tricolor	–
mycena cyanorrhiza	blauwvoetmycena
panaeolina foenisecii	gazonvlekplaat
panaeolina rhombisperma	–
panaeolina sagarae	–
panaeolina microsperma	–
panaeolus africanus	–
panaeolus ater	zwartbruine vlekplaat
panaeolus castaneifolius	–
panaeolus fimicola	grauwe vlekplaat
panaeolus microsporus	–
panaeolus moellerianus	–
panaeolus olivaceus	–
panaeolus papilionaceus	witte vlekplaat
panaeolus retirugis	geaderde vlekplaat
panaeolus rubricaulis	–
panaeolus sphinctrinus	franjevlekplaat
panaeolus subbalteatus	gezoneerde vlekplaat
panaeolus venezolanus	–
pluteus atricapillus	–
pluteus cyanopus	blauwvoethertezwam
pluteus glaucus	–
pluteus nigriviridis	–
pluteus salicinus	grauwgroene hertezwam
pluteus villosus	–
psilocybe acutipilea	–
psilocybe angustipleurocystidiata	–
psilocybe antioquensis	–
psilocybe aquamarina	–
psilocybe argentipes	–
psilocybe armandii	–
psilocybe aucklandii	–
psilocybe australiana	–
psilocybe aztecorum	–
psilocybe aztecorum bonetii	–
psilocybe azurescens	–
psilocybe baeocystis	–
psilocybe banderiliensis	–
psilocybe barrerae	–
psilocybe bohemica	–
psilocybe brasiliensis	–
psilocybe brunneocystidiata	–
psilocybe caeruleoannulata	–
psilocybe caerulescens	–
psilocybe caerulescens ombrophila	–
psilocybe caerulipes	–
psilocybe carbonaria	–
psilocybe chiapanensis	–
psilocybe collybioides	–
psilocybe columbiana	–
psilocybe coprinifacies	–
psilocybe cordispora	–
psilocybe cubensis	–
psilocybe cyanescens	–
psilocybe cyanofibrillosa	–
psilocybe dumontii	–
psilocybe eucalypta	–
psilocybe fagicola	–
psilocybe fagicola mesocystidiata	–
psilocybe farinacea	–
psilocybe fimetaria	–
psilocybe fuliginosa	–
psilocybe furtadoana	–
psilocybe galindoi	–
psilocybe goniospora	–
psilocybe graveolens	–
psilocybe guatapensis	–
psilocybe guilartensis	–
psilocybe heimii	–
psilocybe heliconiae	–
psilocybe herrerae	–
psilocybe hispanica	–
psilocybe hoogshagenii hoogshagenii	–
psilocybe hoogshagenii convexa	–
psilocybe inconspicua	–
psilocybe indica	–
psilocybe isabelae	–
psilocybe jacobsii	–
psilocybe jaliscana	–
psilocybe kumaenorum	–
psilocybe laurae	–
psilocybe lazoi	–
psilocybe liniformans	–
psilocybe liniformans americana	–
psilocybe mairei	–
psilocybe makarorae	–
psilocybe mammillata	–
psilocybe meridensis	–
psilocybe mexicana	–
psilocybe moseri	–
psilocybe muliercula	–
psilocybe natalensis	–
psilocybe natarajanii	–
psilocybe ochreata	–
psilocybe papuana	–
psilocybe paulensis	–
psilocybe pelliculosa	–
psilocybe pericystis	–
psilocybe pintonii	–
psilocybe pleurocystidiosa	–
psilocybe plutonia	–
psilocybe portoricensis	–
psilocybe pseudoaztecorum	–
psilocybe puberula	–
psilocybe quebecensis	–
psilocybe ramulosa	–
psilocybe rostrata	–
psilocybe rzedowskii	–
psilocybe samuiensis	–
psilocybe sanctorum	–
psilocybe schultesii	–
psilocybe semilanceata	puntig kaalkopje
psilocybe septentrionalis	–
psilocybe serbica	–
psilocybe sierrae	–
psilocybe silvatica	–
psilocybe singerii	–
psilocybe strictipes	–
psilocybe stuntzii	–
psilocybe subacutipilea	–
psilocybe subaeruginascens	–
psilocybe subaeruginosa	–
psilocybe subcaerulipes	–
psilocybe subcubensis	–
psilocybe subtropicalis	–
psilocybe subyungensis	–
psilocybe subzapotecorum	–
psilocybe tampanensis	–
psilocybe tasmaniana	–
psilocybe uruguayensis	–
psilocybe uxpanapensis	–
psilocybe venenata	–
psilocybe veraecrucis	–
psilocybe villarrealii	–
psilocybe wassoniorum	–
psilocybe weilii	–
psilocybe weldenii	–
psilocybe wrightii	–
psilocybe xalapensis	–
psilocybe yungensis	–
psilocybe zapotecorum	–

B: paddenstoelen die van nature muscimol en iboteenzuur bevatten:

amanita muscaria muscaria	vliegenzwam
amanita pantherina	panteramaniet.

ARTIKEL III

Dit besluit treedt in werking met ingang van 1 december 2008.

Lasten en bevelen dat dit besluit met de daarbij behorende nota van toelichting in het Staatsblad zal worden geplaatst.^histnoot

’s-Gravenhage, 17 november 2008

Beatrix

De Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport,

A. Klink

Uitgegeven de zevenentwintigste november 2008

De Minister van Justitie,

E. M. H. Hirsch Ballin

NOTA VAN TOELICHTING

Het in artikel I van dit besluit genoemde middel oripavine is een substantie die verwant is aan de opiumalkaloïden. Het wordt, voor zover bekend, niet in Nederland gebruikt of toegepast.

Gelet op artikel 3a, eerste lid, van de Opiumwet, worden bij algemene maatregel van bestuur aan de bij deze wet behorende lijst I of II middelen toegevoegd, indien deze middelen onder de werking van het Enkelvoudig Verdrag zijn gebracht. Bij besluit van 14 maart 2007 van de Commission on Narcotic Drugs van de Verenigde Naties (Decision 50/1, vindplaats: E/2007/28-E/CN.7/2007/16) is bepaald dat het middel oripavine wordt toegevoegd aan lijst I van het Enkelvoudig Verdrag. Middelen die op lijst I van dit verdrag worden opgenomen, worden tevens op lijst I, behorende bij de Opiumwet, geplaatst.

Door oripavine op lijst I van de Opiumwet te plaatsen geeft het onderhavige besluit uitvoering aan artikel 3a, eerste lid, van de wet.

Ten aanzien van het middel oripavine verwacht de Inspectie voor de Gezondheidszorg geen aanvraag om een ontheffing voor een in artikel 2 van de Opiumwet bedoelde toepassing. Mocht er toch een aanvraag komen, dan betreft het hooguit een ontheffinghouder die een eerder verleende ontheffing wil wijzigen. Eventueel zouden er dan ook verzoeken om in- of uitvoer kunnen komen.

In artikel II van dit besluit zijn alle paddenstoelen opgenomen die een hallucinogene werking hebben. Dergelijke paddenstoelen worden ook wel aangeduid als «magic mushrooms» of «paddo’s».

Gebleken is dat het gebruik van paddo’s hallucinogene effecten heeft. Deze effecten kunnen leiden tot onvoorspelbaar en daarmee risicovol gedrag. Het is niet doenlijk een zodanige veilige gebruikssituatie te garanderen dat de gevolgen van een eventuele ‘bad trip’ kunnen worden beperkt. Vanuit het perspectief van de gezondheidsbescherming is er geen reden om gedroogde paddo’s wel te verbieden en verse paddo’s niet, mede gelet op het toegenomen aantal incidenten met voornamelijk buitenlandse toeristen die in Nederland paddo’s hebben gebruikt. Het is van belang de maatschappelijke schade die hiermee verband houdt tegen te gaan.

Middels dit besluit worden de paddo’s toegevoegd aan lijst II van de Opiumwet. De paddo’s zijn een substantie in de zin van artikel 1, onder b, van de Opiumwet. De Hoge Raad (LJN: AE2095, Hoge Raad, 01030/01) heeft in 2002 geoordeeld dat gedroogde, gestampte, gemalen of in etenswaren verwerkte paddo’s zijn aan te merken als preparaten in de zin van artikel 1, onder c, van de Opiumwet. Zodoende werden de bewerkte paddo’s door de Hoge Raad onder de reikwijdte van lijst I gebracht, omdat bewerkte paddo’s werden beschouwd als preparaten die de substantie psilocine of psilocybine bevatten. Deze substanties staan op lijst I en onder lijst I vallen naast de substanties ook de preparaten die deze substanties bevatten. Doordat de paddenstoelen nu op lijst II worden geplaatst, komen straks zowel de bewerkte als de onbewerkte paddo’s onder de reikwijdte van lijst II te vallen, omdat ook in dit geval geldt dat preparaten die substanties bevatten die op lijst II staan onder de reikwijdte van lijst II vallen. Dat deze paddenstoelen psilocine of psilocybine bevatten doet daar niet aan af, aangezien het de paddenstoel zelf is die wordt gedroogd, gestampt, gemalen of in etenswaren wordt verwerkt.

Plaatsing op lijst II betekent niet dat de AHOJG-criteria op enigerlei wijze op paddo’s van toepassing zullen zijn.

De paddo’s kunnen worden onderverdeeld in twee groepen, te weten: 1) paddenstoelen die van nature de stof psilocine of psilocybine bevatten of waarvan wordt aangenomen dat ze deze stof bevatten, en 2) paddenstoelen die van nature muscimol en iboteenzuur bevatten.

In Nederland worden de volgende paddo’s het meest verkocht: de copelandia cyanescens, de psilocybe cubensis en de psilocybe semilanceata. Deze paddo’s behoren tot de groep van 186 verschillende paddenstoelen die van nature de stof psilocine of psilocybine bevatten.

Er is voor gekozen om alle soorten paddenstoelen, waarvan bekend is dat ze van nature psilocine of psilocybine bevatten toe te voegen aan lijst II van de Opiumwet. Zodoende wordt voorkomen dat er straks een soort op de markt komt die mogelijk als alternatief zal gaan dienen voor een van de drie hierboven genoemde soorten.

De werkzame bestanddelen van deze paddo’s, psilocine en psilocybine, staan op lijst I van de Opiumwet. Deze stoffen zijn onder controle gebracht door plaatsing onder het Psychotrope Stoffenverdrag uit 1971. De paddo’s zelf zijn niet in dit verdrag opgenomen.

De thans vrij verkrijgbare verse paddo’s verschillen wat betreft effecten en risico’s niet of nauwelijks van de gedroogde paddo’s, die door de uitspraak van de Hoge Raad in 2002 onder de werking van de Opiumwet zijn gebracht. Er is echter wel een duidelijk verschil in risico tussen substanties waarin de werkzame stoffen psilocine of psilocybine zijn verwerkt en paddenstoelen waarin deze stoffen van nature voorkomen. Vandaar dat er voor is gekozen de paddenstoelen die van nature de stof psilocine of psilocybine bevatten of waarvan wordt aangenomen dat ze deze stof bevatten op lijst II van de Opiumwet te plaatsen.

In Nederland komen ook paddenstoelen voor die van nature muscimol en iboteenzuur bevatten. Deze werkzame stoffen staan niet op lijst I van de Opiumwet vermeld, maar van muscimol is bekend dat het een hallucinogeen is, dat prikkelend werkt op het centrale zenuwstelsel. Iboteenzuur geeft een dromerig, slaperig gevoel.

Het bekendste voorbeeld van paddenstoelen die van nature muscimol en iboteenzuur bevatten is de vliegenzwam. Niet alleen heeft deze paddenstoel een hallucinogene werking, hij is ook nog eens giftig. Dit brengt extra risico’s voor de volksgezondheid met zich mee, zeker in die gevallen dat de vliegenzwam als alternatief wordt aangeboden voor paddenstoelen die van nature de stof psilocine of psilocybine bevatten. Vandaar dat er specifiek voor is gekozen ook deze paddenstoelen onder de werking van de Opiumwet te brengen, ondanks het feit dat er geen risicobeoordeling heeft plaatsgevonden ten aanzien van paddenstoelen die van nature muscimol en iboteenzuur bevatten.

Dit onderdeel van het besluit geeft uitvoering aan artikel 3a, tweede lid, van de Opiumwet. Dit heeft tot gevolg dat de verkoop van paddo’s wordt verboden, alsmede andere handelingen op grond van artikel 3 van de Opiumwet. Een dergelijk verbod heeft economische gevolgen. De verwachting is dat de smartshops ongeveer een derde tot de helft van hun omzet kwijt zullen raken. Daarnaast heeft de Vereniging Landelijk Overleg Smartshops aangegeven dat er vier kwekers in Nederland actief zijn. Deze kwekers zullen de teelt van paddo’s moeten staken, hetgeen een omzetderving tot gevolg heeft.

De handhaving zal zich richten op de smartshops met behulp van primair de bestuurlijke bevoegdheden op grond van artikel 13b Opiumwet. De handhaving wordt binnen de bestaande kaders meegenomen.

Een ontwerp van dit besluit is ter toetsing voorgelegd aan het Adviescollege van toetsing administratieve lasten. Het college heeft besloten het ontwerpbesluit niet te selecteren voor een toets op de gevolgen voor de administratieve lasten voor het bedrijfsleven.

De Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport,

A. Klink

---

histnoot Het advies van de Raad van State wordt niet openbaar gemaakt op grond van artikel 25a, vijfde lid j° vierde lid, onder b van de Wet op de Raad van State, omdat het zonder meer instemmend luidt.