Besluit van 18 augustus 2008, houdende wijziging van het Instellingsbesluit Bedrijfschap Horeca en Catering in verband met beperking van de werkingssfeer (contractcatering)

Wij Beatrix, bij de gratie Gods, Koningin der Nederlanden, Prinses van Oranje-Nassau, enz. enz. enz.

Op de voordracht van Onze Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid van 7 juli 2008, Directie Arbeidsverhoudingen, nr. AV/CAM/2008/19330, gedaan mede namens Onze Minister van Economische Zaken;

Gelet op artikel 67 van de Wet op de bedrijfsorganisatie;

De Raad van State gehoord (advies van 30 juli 2008, nr. W12.08.0293/III);

Gezien het nader rapport van Onze Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid van 12 augustus 2008, Directie Arbeidsverhoudingen, nr. AV/CAM/2008/22407, uitgebracht mede namens Onze Minister van Economische Zaken;

Hebben goedgevonden en verstaan:

ARTIKEL I

Artikel 2 van het Instellingsbesluit Bedrijfschap Horeca en Catering wordt als volgt gewijzigd:

1. Het tweede lid, onderdeel a, komt te luiden:

  • a. de ondernemingen, waarin het hotel-, het pension-, het restaurant-, het café-, het cafetaria-, het lunchroom- of het partycateringbedrijf wordt uitgeoefend;

2. Onder vernummering van het derde lid tot vierde lid, wordt een lid ingevoegd, luidende:

  • 3. In afwijking van het tweede lid, onderdeel b, is het bedrijfschap niet ingesteld voor de ondernemingen waarin uitsluitend het contractcateringbedrijf wordt uitgeoefend, dan wel waarin uitsluitend contractcateringactiviteiten als bedrijf plaats hebben.

ARTIKEL II

Dit besluit treedt in werking met ingang van de dag na de datum van uitgifte van het Staatsblad waarin het wordt geplaatst.

Lasten en bevelen dat dit besluit met de daarbij behorende nota van toelichting in het Staatsblad zal worden geplaatst.histnoot

’s-Gravenhage, 18 augustus 2008

Beatrix

De Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid,

J. P. H. Donner

De Minister van Economische Zaken,

M. J. A. van der Hoeven

Uitgegeven de negende september 2008

De Minister van Justitie,

E. M. H. Hirsch Ballin

NOTA VAN TOELICHTING

1. Inleiding

Dit besluit wijzigt de werkingssfeer van het Bedrijfschap Horeca en Catering. Aanleiding is een verzoek van de Vereniging Nederlandse Cateringorganisaties (VENECA) van 23 februari 2006 om ondernemingen die zich uitsluitend bezighouden met contractcatering niet langer onder de werkingssfeer van het bedrijfschap te laten vallen. Reden voor dit verzoek is met name dat VENECA, die zich specifiek richt op de contractcatering, zich niet meer voldoende herkent in de horecacultuur van het bedrijfschap. VENECA is van mening dat zij als grootste ondernemingsorganisatie binnen de contractcateringsector de rol die het bedrijfschap speelt beter zelf kan organiseren. Daartoe zijn c.q. worden goede afspraken gemaakt met de werknemersorganisaties in genoemde sector. Daar komt nog bij dat de omzet van de ondernemingen in de contractcateringsector slechts een gering deel uitmaken van de totale omzet van de ondernemingen die onder het bedrijfschap vallen.

2. Advies SER

De minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) heeft op 16 mei 2006 de Sociaal-Economische Raad (SER) gevraagd advies uit te brengen over dit verzoek. De Bestuurskamer, hiertoe gemachtigd door de SER, heeft op 26 januari 2007 haar advies vastgesteld. Gebleken is dat de organisaties van ondernemers en werknemers die bij het bedrijfschap betrokken blijven, een voldoende representatieve organisatorische vertegenwoordiging van ondernemers en werknemers vormen. Bovendien acht de Bestuurskamer de personele en financiële gevolgen van de beperking van de werkingssfeer van het bedrijfschap in voldoende mate onderkend en ondervangen.

Bij de beoordeling van verzoeken om beperking van de werkingssfeer van een bedrijfslichaam hanteert de Bestuurskamer een beoordelingskader. Hierbij worden drie vragen gesteld:

  • zijn de ondernemingen die behoren tot de desbetreffende sector aan de hand van objectieve factoren te onderscheiden van de overige ondernemingen die vallen onder de werkingssfeer van het schap?

  • is de verzoekende organisatie in voldoende mate representatief voor de ondernemingen in de desbetreffende sector?

  • kunnen die ondernemingen in voldoende mate uitgesloten worden van de baten van het schap en vallen er geen noodzakelijke schakels uit de keten weg?

In onderhavig geval zijn alle vragen positief beantwoord.

Voor contractcateringondernemingen is kenmerkend dat restauratieve diensten worden verleend ten behoeve van personen met wie de opdrachtgever een durende band heeft, anders dan die strekkende tot dat verlenen, en dat die diensten worden verleend in directe relatie tot die band. Hierdoor is deze groep ondernemingen eenvoudig en aan de hand van objectieve factoren te identificeren. De Bestuurskamer heeft geconstateerd dat VENECA in voldoende mate representatief is voor de desbetreffende groep ondernemingen. Omdat deze groep ondernemingen eenvoudig te identificeren is, kan het bedrijfschap zijn taken zo uitvoeren dat de daaruit voorvloeiende baten niet ten goede komen aan de ondernemingen in de contractcatering. De Bestuurskamer concludeert dat het verzoek van VENECA in aanmerking komt voor een positief advies.

3. Representativiteit

Voor het voortbestaan van het bedrijfschap met een gewijzigde werkingssfeer is van belang dat de organisaties van ondernemers en van werknemers die bij het bedrijfschap betrokken wensen te blijven, een voldoende representatieve organisatorische vertegenwoordiging van ondernemers en van werknemers vormen. De Bestuurskamer hanteert voor een oordeel hierover het Besluit advisering representativiteit bedrijfslichamen1. (SER-besluit).

Blijkens artikel 4 van het SER-besluit wordt als voldoende representatieve vertegenwoordiging aan werknemerszijde aangemerkt een of meer organisaties van werknemers die ingevolge de Verordening representativiteit organisaties2. als representatief zijn te beschouwen. FNV Horecabond en CNV BedrijvenBond zijn en blijven representatieve organisaties van werknemers voor de beperkte werkingssfeer van het bedrijfschap.

Artikel 3 van het SER-besluit stelt de eisen waaraan de representatieve vertegenwoordiging aan ondernemerszijde moet voldoen. Koninklijk Horeca Nederland (KHN) en RECRON blijven als betrokken ondernemersorganisaties bij het bedrijfschap met een beperkte werkingssfeer over.

Op basis van door het secretariaat van het bedrijfschap ter beschikking gestelde gegevens, met 1 januari 2006 als peildatum, blijkt dat de organisatiegraad van de ondernemingen die onder de werkingssfeer van het bedrijfschap blijven vallen, waarbij omzet is gebruikt als criterium om de representativiteit te meten, 72 procent is (bijlage). Daarmee, constateert de Bestuurskamer, is voldaan aan de representativiteitseis die het besluit aan ondernemerszijde stelt.

4. Personele en financiële gevolgen

De beperking van de werkingssfeer heeft slechts zeer geringe personele en financiële gevolgen voor het bedrijfschap. Met de gevolgen is al met ingang van de begroting voor 2007 rekening gehouden.

5. Instemming organisaties

De Bestuurskamer heeft een ontwerp van haar advies voorgelegd aan de bij het bedrijfschap betrokken organisaties (KHN, RECRON, VENECA, FNV Horecabond en CNV Bedrijvenbond). Deze organisaties hebben niet gereageerd op het onderdeel van het advies met betrekking tot contractcatering, zodat mag worden aangenomen dat zij instemmen met de wijziging van de werkingssfeer.

6. Standpunt kabinet

Het kabinet kan zich vinden in de conclusie van de Bestuurskamer (opgenomen onder punt 2) en neemt het advies van de Bestuurskamer om de werkingssfeer van het bedrijfschap te beperken over.

Deze algemene maatregel van bestuur strekt overeenkomstig het advies tot het uitsluiten van de contractcateringbranche van de werkingssfeer van het bedrijfschap. Met ondernemingen in de contractcateringbranche zijn door het bedrijfschap afspraken gemaakt over de heffingen waardoor het mogelijk is de wijziging per direct in werking te laten treden.

Artikelsgewijs

De werkingssfeer wordt aangepast door wijziging van artikel 2, tweede lid, onderdeel a, van het Instellingsbesluit Bedrijfschap Horeca en Catering. In dat onderdeel is het (contract)cateringbedrijf komen te vervallen. Het cateringbedrijf kent twee varianten, te weten het contractcateringbedrijf en het partycateringbedrijf. Met dit wijzigingsbesluit wordt uitsluitend beoogd de contractcateringbedrijven niet langer onder de werkingssfeer te laten vallen. Bedrijven die zich bezig houden met partycatering blijven wel onder de werkingssfeer van het bedrijfschap vallen.

Bedrijven die uitsluitend contractcateringactiviteiten uitoefenen vallen niet langer onder het bedrijfschap. In het nieuwe derde lid wordt de contractcatering expliciet uitgezonderd van de werkingssfeer van het bedrijfschap, omdat deze bedrijven anders nog altijd onder het bedrijfschap zouden blijven vallen op grond van artikel 2, tweede lid, onder b, te weten de overige ondernemingen, waar maaltijden, spijzen of dranken voor verbruik ter plaatse worden verstrekt.

Gemengde bedrijven, die naast contractcatering nog andere horeca-activiteiten of partycateringactiviteiten uitoefenen, zijn nog slechts voor die andere activiteiten heffingplichtig aan het bedrijfschap.

Voor contractcatering is karakteristiek het verlenen van restauratieve diensten ten behoeve van personen met wie de opdrachtgever een durende band heeft anders dan die strekkend tot dat verlenen, en die diensten worden verleend in directe relatie tot die band, bijvoorbeeld bedrijfsrestaurants. Onder contractcateringactiviteiten dienen tevens te worden begrepen voedselbereidingsactiviteiten die plaats vinden buiten de besloten kring van het bedrijf of de instelling van de opdrachtgever – hieronder met name aparte rechtspersonen te verstaan – voor zover deze worden verricht ten behoeve van het verlenen van restauratieve diensten in de besloten kring van het bedrijf of de instelling van de opdrachtgever. Tevens is sprake van contractcateringactiviteiten indien de restauratieve diensten door een opdrachtgever (bedrijf of instelling), binnen dat bedrijf of die instelling zijn ondergebracht in een aparte rechtspersoon.

Met bovenstaande omschrijving van contractcateringactiviteiten is aansluiting gezocht bij de omschrijving in de Collectieve arbeidsovereenkomst voor de contractcateringbranche.

Deze nota van toelichting wordt ondertekend door de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid mede namens de minister van Economische Zaken.

De Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid,

J. P. H. Donner

Bijlage bij de nota van toelichting op het Besluit van 18 augustus 2008, houdende wijziging van het Instellingsbesluit Bedrijfschap Horeca en Catering in verband met beperking van de werkingssfeer (contractcatering)

Organisaties van ondernemers

  • Koninklijk Horeca Nederland (KHN)

  • Vereniging van Recreatieondernemers Nederland (RECRON)

Op grond van artikel 3 van het Besluit advisering representativiteit bedrijfslichamen (SER-besluit) is van een voldoende representatieve vertegenwoordiging aan ondernemerszijde sprake indien:

  • a. door een of meer ondernemersorganisaties die ingevolge de Verordening representativiteit organisaties als representatief zijn te beschouwen ten minste 55 procent wordt vertegenwoordigd van alle ondernemers binnen de werkingssfeer van het bedrijfslichaam, berekend aan de hand van één van de maatstaven zoals genoemd in artikel 9 van de verordening, zijnde:

    • het aantal ondernemers dat lid is van de organisatie(s);

    • de omzet van ondernemingen van de leden;

    • het totale aantal werkzame personen in de ledenondernemingen;

    • het aantal zelfstandige ondernemingen of vestigingspunten van de leden;

    • de betaalde lonen;

    • de door de leden verwerkte hoeveelheid grondstof, of

  • b. door een of meer ondernemersorganisaties die ingevolge de verordening als representatief zijn te beschouwen ten minste 50 procent wordt vertegenwoordigd van alle ondernemers binnen de werkingssfeer van het bedrijfslichaam, berekend aan de hand van twee van de maatstaven zoals genoemd onder a.

KHN en RECRON zijn de betrokken ondernemersorganisaties bij het bedrijfschap na de wijziging van de werkingssfeer.

Als criterium voor de representativiteit aan ondernemerszijde is gekozen voor de horecaomzet die is behaald door de ondernemingen in de bedrijfstak. De cijfers zijn totstandgekomen door middel van een betrouwbare inschatting van de omzet, gebaseerd op bij het bedrijfschap beschikbare gegevens en kengetallen.

Toepassing van dit criterium levert het volgende beeld op:

Maatstaf: geschatte omzet per 1–1–20061

In € mld.

Omzet leden KHN

8,8

Omzet leden RECRON

0,1

Omzet totaal ondernemersorganisaties

8,9

Omzet bedrijfstak

12,4

Representativiteit in procenten

72%

XNoot
1

Bron: gegevens Bedrijfschap Horeca en Catering.

Uit de tabel komt naar voren dat de representativiteit van KHN en RECRON gezamenlijk uitkomt op 72 %. Daarmee is voldaan aan de representativiteitseis die het besluit aan ondernemerszijde stelt.


XNoot
1.

Verordeningenblad Bedrijfsorganisatie 2001, nr. 4 (RE 4).

XNoot
2.

Verordeningenblad Bedrijfsorganisatie 2001, nr. 4 (RE 3).

XHistnoot
histnoot

Het advies van de Raad van State wordt niet openbaar gemaakt op grond van artikel 25a, vijfde lid j° vierde lid, onder b van de Wet op de Raad van State, omdat het zonder meer instemmend luidt.

Naar boven