Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Den Haag, 26 augustus 2015
Uw Kamer heeft mij middels de motie Visser Kamerstuk 29 664, nr. 129 gevraagd in kaart te brengen hoe het visseizoen binnen Nederland voor aal aan veranderende
omstandigheden (watertemperatuur) onderhevig is en of flexibiliteit in aanvang van
het gesloten seizoen mogelijk is. Ik heb IMARES gevraagd dit te onderzoeken. IMARES
heeft hier een rapport over opgesteld, dat ik u bijgaand toestuur1.
IMARES heeft voor de analyse gebruik gemaakt van gegevens uit twee langlopende IJsselmeeronderzoeken.
De gegevens over de watertemperatuur zijn afkomstig van Rijkswaterstaat. Tevens is
in een literatuurstudie onderzocht welke kennis reeds beschikbaar is over de timing
van de schieraaluittrek en welke factoren hierop van invloed zijn.
Het onderzoek van IMARES geeft aan dat schieraaluittrek niet kan worden voorspeld
aan de hand van watertemperatuur in het voorjaar of de zomer. Andere factoren zoals
verhoogde waterbeweging en lage lichtcondities (daglengte, maanfase) zijn van belang
voor schieraaluittrek. Verder is de aanvang van uittrek afhankelijk van het leefgebied
(kleine poldersloten, meren of grote rivieren). Niet alle omgevingsfactoren zullen
in alle gebieden met dezelfde intensiteit doorwerken, met als gevolg dat de uittrek
in Nederland op verschillende momenten kan plaatsvinden. De aanvang van de schieraaluittrek
is sterker gerelateerd aan omgevingsfactoren net voor de uittrek (najaar) en minder
aan factoren die veel eerder in het jaar zorgen voor transformatie van rode aal naar
schieraal (voorbereiding op de uittrek). Hierdoor is het tijdstip van de schieraaluittrek
niet bij aanvang van het aalvisseizoen al te voorspellen. Maar ook voor de korte termijn
voorspelling zijn er nog geen betrouwbare systemen die aan kunnen geven wanneer de
schieraaluittrek in een gebied start.
Het voor aalvisserij gesloten seizoen is gekozen omdat, ondanks de variatie, in de
maanden september, oktober en november de meeste schieraal Nederland uittrekt. Nu
gebleken is dat de schieraaluittrek niet kan worden voorspeld aan de hand van de watertemperatuur
en dat er ook geen andere goede voorspellers voorhanden zijn, zie ik geen mogelijkheid
voor een flexibele aanvang van het gesloten seizoen. Het jaarlijks gesloten seizoen
voor aalvisserij blijft september, oktober en november. Het in oktober 2014 door de
Europese Commissie uitgebrachte evaluatierapport geeft aan dat de staat van de Europese
aal nog steeds kritisch is en dat maatregelen noodzakelijk blijven.
De Staatssecretaris van Economische Zaken,
S.A.M. Dijksma