29 453 Woningcorporaties

Nr. 355 BRIEF VAN DE MINISTER VOOR WONEN EN RIJKSDIENST

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 8 oktober 2014

In het Vragenuur van 23 september jl. over het bericht «Leidinggevenden Ymere kochten jarenlang in bij familie» heb ik toegezegd u schriftelijk te informeren over het toezicht op aanbesteden bij woningcorporaties.

Toezicht op aanbesteden

Het volkshuisvestelijk toezicht op woningcorporaties is sinds 1 januari jl. belegd bij de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT). Dit toezicht beslaat de onderwerpen governance, integriteit, rechtmatigheid en volkshuisvestelijke prestaties.

Het proces van aanbesteden binnen een woningcorporatie is niet vastgelegd in wet- en regelgeving en valt daarmee niet onder het toezicht van de ILT. Uitzondering hierop is de aanbestedingsplicht voor maatschappelijk vastgoed. Hier geldt de eis van meervoudige aanbesteding, wat inhoudt dat er minimaal twee partijen meedingen. De woningcorporatie is vrij in de keuze van de aanbestedingsvorm (Europees, openbaar of onderhands). De accountant moet nagaan of de wet- en regelgeving op dit punt wordt nageleefd. Als uit het Assurancerapport van de accountant blijkt dat de aanbestedingsplicht niet juist is nageleefd, wordt de woningcorporatie door de ILT in de jaarlijkse Individuele Oordeelsbrief verzocht duidelijk te maken op welke wijze deze fout in de toekomst voorkomen zal worden. Indien niet aan dit verzoek wordt voldaan, kan de ILT overgaan tot het treffen van maatregelen zoals eisen dat interne procedures worden aangepast.

Primair is het de taak van de Raad van Toezicht om te controleren of de bedrijfsvoeringprocessen, waaronder het aanbestedingsbeleid, op orde zijn en goed worden nageleefd. Signalen over misstanden met betrekking tot integriteit kunnen worden gemeld bij het Meldpunt Integriteit van de ILT. Deze signalen kunnen, zoals in de onderhavige casus bij Ymere, een relatie hebben met aanbestedingen. Het onderzoek van de ILT wordt echter gedaan vanuit de toezichttaak op integriteit.

Risicoanalyse

Naar aanleiding van een aanbeveling van de commissie Hoekstra heb ik de ILT opdracht gegeven het toezicht meer proactief, risicogericht en door inspecties ter plaatse («on site») vorm te geven. In 2015 start de ILT daarom met het uitvoeren van audits bij die corporaties die daar op basis van een risicoanalyse voor zijn geselecteerd. Deze risicoanalyse richt zich zowel op thema’s die voor de woningcorporatiesector als geheel een risico vormen, als op individueel corporatieniveau. Integriteit in relatie tot aanbesteden kan als thema uit deze analyse naar voren komen, maar ook andere onderwerpen kunnen als grootste risico worden gedefinieerd. De thema’s worden vervolgens onderdeel van het toezichtprogramma van de ILT. Deze wijze van toezicht houden leidt tot efficiënt toezicht en een beperking van de toezichtlast bij de toegelaten instellingen.

De Minister voor Wonen en Rijksdienst, S.A. Blok