27 406 Nota «De kenniseconomie in zicht»

Nr. 228 BRIEF VAN DE MINISTER VAN ONDERWIJS, CULTUUR EN WETENSCHAP

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 24 september 2021

Met deze brief zend ik u de Nationale Roadmap Grootschalige Wetenschappelijke Infrastructuur 2021¹. Deze Roadmap is opgesteld door de Permanente Commissie Grootschalige Wetenschappelijke Infrastructuur, die door NWO is ingesteld op verzoek van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap.

Dit is een belangrijke mijlpaal. Met het vaststellen van de Roadmap heeft deze commissie samen met het wetenschappelijke veld beschreven welke grootschalige wetenschappelijke infrastructuurplannen de komende vijf jaar prioriteit hebben om wetenschappelijke vernieuwing mogelijk te maken.

Belang voor de wetenschap

Grootschalige wetenschappelijke infrastructuur is essentieel voor onderzoek op het hoogste niveau; zonder state-of-the-art onderzoeksinfrastructuur is meedoen op topniveau niet goed mogelijk. Met de investeringen in onderzoeks-infrastructuur vanuit de middelen voor de Roadmap, versterkt Nederland de internationale positie van de Nederlandse wetenschap. Deze grootschalige onderzoeksinfrastructuren hebben een sterke aantrekkingskracht op talent: niet alleen op toponderzoekers, maar juist ook op jonge onderzoekers. Daarnaast leiden infrastructuren door hun omvang en complexiteit tot meer samenwerking en over de verschillende wetenschapsdomeinen heen. Door de internationale context waarin deze infrastructuren opereren, vaak als onderdeel van een grotere Europese entiteit, is ook samenwerking op internationaal niveau gegarandeerd en wordt beschikbare financiering zo effectief mogelijk ingezet.

Vaststelling Nationale Roadmap

De Nationale Roadmap voor Grootschalige Wetenschappelijke Infrastructuur is een vervolg op de Nationale Roadmap van 2016. Voorafgaand aan het opstellen van de Roadmap heeft de commissie een landschapsinventarisatie gemaakt van alle bestaande grootschalige onderzoeksfaciliteiten in Nederland die toegankelijk zijn voor onderzoekers en de plannen voor nieuw te ontwikkelen onderzoeksinfrastructuren van wetenschappelijk belang. Dit zijn over het algemeen infrastructuren bij (consortia van) universiteiten en de nationale onderzoeksinstituten, maar ook is onderzoeksinfrastructuur van belang voor wetenschappelijk onderzoek aanwezig bij de Rijkskennisinstellingen² en TO2-instellingen.

De commissie heeft bij het opstellen van deze Roadmap samen met het wetenschappelijke veld keuzes gemaakt welke onderzoeksinfrastructuren in de komende periode een prioriteit zijn voor de wetenschap en van belang zijn voor de maatschappij. Daarvoor heeft de commissie het onderzoeksveld gevraagd om in negen Groepen met inhoudelijke, thematische of technische raakvlakken in gezamenlijkheid hun prioriteiten op te stellen. Dit proces zorgt voor breed draagvlak. Daarmee heeft de commissie een basis gelegd voor een toekomstbestendige langetermijnstrategie voor grootschalige wetenschappelijke infrastructuur.

Sommige onderzoeksinfrastructuren zijn van een zodanig grote omvang of complexiteit dat hier door meerdere landen in wordt geïnvesteerd. Daar waar mogelijk geven de voorstellen aan hoe ze aansluiten bij de prioriteiten op de Europese Roadmap van het European Forum for Research Infrastructures (ESFRI). De wetenschappelijke samenwerking houdt namelijk niet op bij landsgrenzen.

Vervolg

Nu de Nationale Roadmap 2021 gepubliceerd is, zal NWO op korte termijn een call openstellen. De beoordelingsprocedure door een internationale commissie van de ingediende voorstellen zal eind 2022 worden afgerond. Het beschikbare budget voor grootschalige onderzoeksfaciliteiten is € 40 miljoen per jaar, waarna elke 2,5 jaar een call wordt gehouden met een budget van € 100 miljoen.

De Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, I.K. van Engelshoven

---

1 Raadpleegbaar via www.tweedekamer.nl

2 TO2-instellingen zijn TNO, WUR, NLR, MARIN, Deltares. Rijkskennisinstellingen zijn o.a. KNMI en RIVM.