24 587
Justitiële Inrichtingen

nr. 376
BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN JUSTITIE

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 17 februari 2010

Hierbij bied ik u het Inspectierapport Doorlichting Detentiecentrum Noord-Holland, locatie Zaandam (DC Zaandam) van de Inspectie voor de Sanctietoepassing (ISt) aan¹. De Inspectie komt tot de algemene conclusie dat de vreemdelingenbewaring in het DC Zaandam binnen de landelijk geldende uitgangspunten grotendeels naar behoren ten uitvoer wordt gelegd. Volgens de ISt bejegenen de medewerkers de ingesloten vreemdelingen humaan en respectvol. Discriminatie komt volgens de geïnterviewde vreemdelingen niet voor. In het algemeen constateert de ISt veel aandacht voor beveiliging en voor verhoging van het veiligheidsbewustzijn. De in het DC Zaandam verblijvende vreemdelingen voelen zich over het algemeen veilig.

Naast deze positieve punten constateert de ISt tevens een aantal verbeterpunten. Het rapport bevat hierover waardevolle aanbevelingen die ik graag overneem, behoudens de aanbeveling om in de komende oefenjaarplannen ook een oefening op te nemen waarbij de gehele inrichting is betrokken. Ik licht mijn standpunt hieronder toe.

De ISt is van oordeel dat het activiteitenprogramma in beperkte mate voldoet, en beveelt onder meer aan dit programma te evalueren en te kijken naar mogelijkheden om ingesloten vreemdelingen een nuttiger dagbesteding te geven. Zoals de ISt in het rapport meldt, vindt thans een landelijke heroriëntatie plaats op het wenselijke activiteitenprogramma in de detentie- en uitzetcentra. Deze aanbeveling neem ik in dat kader over.

Daarnaast beveelt de Inspectie met het oog op de inzet van relatief minder geschoolde toezichthouders van externe organisaties aan om te investeren in aanvullende trainingen van detentietoezichthouders in agressiebeheersing en de-escalatie van conflicten. Ik neem deze aanbeveling over; met de realisatie hiervan is inmiddels gestart.

Verder beveelt de ISt aan om nader beleid te ontwikkelen om drugs binnen het DC Zaandam te bestrijden, en daarbij te overwegen om de effectiviteit daarvan af en toe steekproefsgewijs door middel van urinecontroles vast te stellen. Deze aanbeveling neem ik over, met dien verstande dat de directeur naast de reguliere celinspecties voortaan ook in individuele gevallen kan besluiten tot het uitvoeren van urinecontroles als er een vermoeden is van aanwezigheid en/of gebruik van drugs. Voorts zijn er richtlijnen voor dagelijkse celinspecties. In het belang van de orde of veiligheid kan een ingesloten vreemdeling onderzocht worden aan zijn lichaam. Ook voorafgaand of na afloop van bezoek kan een ingesloten vreemdeling aan lichaam en kleding worden onderzocht. Verder kan de directeur bepalen tot onderzoek in het lichaam indien dit noodzakelijk is ter afwending van ernstig gevaar voor de orde en veiligheid in de inrichting, dan wel voor de gezondheid van de betrokkene.

De ISt beveelt voorts aan om in de komende oefenjaarplannen ook een oefening op te nemen waarbij de gehele inrichting is betrokken. Ik zie geen mogelijkheid om deze aanbeveling over te nemen. De jaarplanning 2010 is in overleg met de Brandweer tot stand gekomen. Er wordt ongeveer 9 keer per jaar samen met de brandweer een oefening gehouden. Het risico op onbeheersbare situaties en onrust binnen de inrichting zijn redenen om geen oefening op te nemen waarbij de gehele inrichting betrokken wordt.

Tot slot beveelt de Inspectie zowel het DC Zaandam als de Commissie van Toezicht aan om verdere mogelijkheden te bezien om de beklagprocedure en de wederhoorreactie van de inrichting te versnellen, alsmede om de verschillende processtappen in de beklagprocedure te monitoren. In overleg met de Commissie van Toezicht zal worden bezien op welke wijze aan deze beide aanbevelingen uitvoering zal worden gegeven.

De staatssecretaris van Justitie,

N. Albayrak

---

1 Ter inzage gelegd bij het Centraal Informatiepunt Tweede Kamer.