21 501-32 Landbouw- en Visserijraad

Nr. 493 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN ECONOMISCHE ZAKEN, LANDBOUW EN INNOVATIE

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 27 mei 2011

In deze brief informeer ik u over de uitkomsten van de Landbouwraad die op 17 mei 2011 in Brussel plaatsvond.

De Raad heeft gesproken over een wettelijk bindende overeenkomst over bossen. Onder «diversen» heeft de Raad gesproken over meerdere onderwerpen:

• Rapport van de Europese Commissie inzake de bescherming van dieren (op verzoek van Zweden);

• Vooruitgang en vooruitblik Codex Alimentarius (op verzoek van het Hongaars Voorzitterschap);

• Conferentie over duurzame voedselconsumptie en -productie (op verzoek van het Hongaars Voorzitterschap);

• Conclusies van het Uitgebreid Raadgevend Comité Varkensvlees (op verzoek van de Europese Commissie);

• Interventieprijs granen (op verzoek van de Poolse delegatie);

• Suikerproductiequota (op verzoek van de Poolse delegatie);

• Informatie over bijeenkomst G20-landbouwministers (op verzoek van de Franse delegatie);

• Conferentie over houden van gezelschapsdieren (op verzoek van de Litouwse delegatie);

• Droogte in Europa (op verzoek van de Franse delegatie).

Tevens informeer ik u over de informele Landbouwraad die plaats zal vinden van 29-31 mei a.s. in Debrecen, Hongarije.

In de bijlage vindt u, zoals gewoonlijk, de lijst van aangenomen A-punten.

Wettelijk bindende overeenkomst over bossen in Europa

(Besluitvorming over onderhandelingsmandaat)

De Raad heeft gesproken over de ontwerpbesluiten voor het openen van de onderhandelingen over een pan-Europees bossenverdrag.

Een minderheid van lidstaten (waaronder Nederland) heeft aangegeven het ontwerpbesluit niet (geheel) te kunnen steunen. Nederland heeft benadrukt grote waarde te hechten aan duurzaam bosbeheer op nationale, regionale en internationale schaal. Nederland heeft aangegeven desalniettemin tegen het openen en voeren van onderhandelingen te zijn door de Europese Unie over een wettelijk bindend pan-Europees bossenverdrag. Nederland stelt, net als enkele andere lidstaten, vraagtekens bij de toegevoegde waarde en de mogelijke kosten en administratieve lasten die een dergelijk verdrag met zich meebrengen.

Commissaris Ciolos (Landbouw- en Plattelandsontwikkeling) heeft in een korte reactie aangegeven de belangen van de lidstaten te respecteren. Een goede coördinatie is daarom noodzakelijk. Ciolos heeft de lidstaten nogmaals opgeroepen om nog in de aanloop naar de conferentie in Oslo het besluit te nemen om de onderhandelingen te kunnen openen.

Diversen

Rapport van de Europese Commissie inzake de bescherming van dieren tijdens transport

(Informatie van de Zweedse delegatie)

Zweden sprak onder «diversen» de hoop uit dat de Commissie spoedig met nieuwe voorstellen zal komen op het gebied van diertransport. De maximale transportduur zou volgens Zweden teruggebracht zou moeten worden tot acht uur. De Zweedse delegatie gaf aan dat ook de Europese Voedselveiligheidsautoriteit (EFSA) pleit voor beperking van de transportduur.

Diverse lidstaten steunden de oproep van de Zweedse delegatie. Enkele delegaties waren kritisch ten aanzien van de Zweedse oproep. Deze lidstaten gaven aan het een belangrijk onderwerp te vinden, maar deze lidstaten verzochten om een zuivere, wetenschappelijk onderbouwde discussie, gebaseerd op een goede impactanalyse.

Commissaris Dalli (Gezondheid en Consumenten) heeft uitgelegd dat het rapport spoedig uit zal komen en dat het vooral de stand van zaken zal weergeven en de discussie zal afbakenen. In het licht van de discussie in het Europees Parlement (EP) zal de Commissie heel nadrukkelijk kijken naar de handhaafbaarheid van de voorstellen.

Nederland heeft steun uitgesproken voor het verzoek van de Zweedse delegatie. Belangrijk aandachtspunt is het transport over lange afstand. Nederland wil dat substantieel verminderd zien. Een goede handhaving door de lidstaten is daarbij van essentieel belang. Verder heeft Nederland gepleit voor strengere transportcondities naarmate een transport langer duurt. Specifiek voor het transport van slachtvee heeft Nederland verzocht de transportduur te beperken tot maximaal acht uur.

Codex Alimentarius: voortgang en vooruitblik

(Informatie van het Voorzitterschap)

Het Hongaars Voorzitterschap besteedde aandacht aan de Codex Alimentarius omdat er in het comité van de Codex Alimentarius recentelijk goede vooruitgang is geboekt op belangrijke onderwerpen zoals mineraalwater en olijfolie. Het Hongaars Voorzitterschap deed een oproep om deze goede samenwerking voort te zetten.

Commissaris Dalli heeft de goede voortgang bevestigd en heeft de EU-ministers opgeroepen om ook in de toekomst een voortrekkersrol te blijven spelen in de discussies, door voldoende middelen beschikbaar te blijven stellen ten behoeve van een goede input en samenwerking.

Conferentie «Transition towards sustainable food consumption and production in a resource constraint world», Budapest, 4–5 mei

(Informatie van het Hongaars Voorzitterschap)

Het Hongaars Voorzitterschap heeft het verslag en de conclusies gepresenteerd van de conferentie Transition towards sustainable food consumption and production in a resource constrained world, gehouden op 4 en 5 mei 2011 in Boedapest. De conferentie werd georganiseerd door Directoraat-Generaal Onderzoek en Innovatie van de Europese Commissie in samenwerking met het Hongaars Voorzitterschap. Op de conferentie zijn resultaten besproken van een studie naar de te zetten stappen om op de lange termijn duurzame voedselproductie en -consumptie mogelijk te maken. Deze studie is ingesteld door het EU-Permanent Comité voor Landbouwkundig Onderzoek.

Nederland heeft de Commissie en het Hongaars Voorzitterschap bedankt voor het organiseren van de conferentie. Nederland heeft aangegeven dat innovatie van cruciaal belang is voor de toekomst van het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB). Ook heeft Nederland aangegeven dat het Permanent Comité een belangrijk en goed forum is om dit op EU-niveau te bevorderen. Nederland heeft alle lidstaten opgeroepen mee te doen in de werkzaamheden van het Comité.

Commissaris Ciolos liet weten dat het hervormde GLB boeren meer zal moeten aanmoedigen te innoveren. Daarom werkt de Commissie op dit moment in het kader van de EU2020-strategie aan een partnerschap inzake agrarische productiviteit en duurzame landbouw. Dat partnerschap moet een netwerk gaan bieden voor de doorstroming van onderzoeksinformatie.

Conclusies van Uitgebreid Raadgevend Comité Varkensvlees

(Informatie van de Europese Commissie)

Commissaris Ciolos heeft verslag gedaan van de vier vergaderingen van de Uitgebreide Adviesgroep over Varkensvlees, ingesteld na de varkensvleesprijscrisis van begin januari 2011. Deze groep, samengesteld uit vertegenwoordigers van lidstaten en bedrijfsleven, hebben zich in de vier vergaderingen gebogen over de gang van zaken in de sector en gezocht naar lange termijnoplossingen voor de toekomst. In de tussentijd is met behulp van de inzet van het instrument van de particuliere opslagregeling een verbetering van het prijsniveau bewerkstelligd.

In de vier vergaderingen is een groot aantal onderwerpen de revue gepasseerd. Commissaris Ciolos heeft aangegeven dat er geen panacee bestaat voor een verbetering op langere termijn van de bedrijfsresultaten van de primaire varkenshouderij. Een blijvende verbetering van de positie van de sector moet o.a. gezocht worden in: versterking van de concurrentiekracht; innovatie; verbetering van de productkwaliteit; herstructurering en betere integratie in de keten. Deze onderdelen zullen tevens een rol spelen in de discussie over het toekomstige GLB.

Diverse lidstaten reageerden op de presentatie van de Commissie en plaatsten opmerkingen ten aanzien van de werking van de markt en het behoud en het moderniseren van het marktbeheersinstrumentarium, de positie van de grote multinationaal opererende detailhandelsbedrijven, prijsstabilisatie, oneerlijke concurrentie in internationale handelsovereenkomsten, de EU-invoer van proteïnen, de verbetering van de afzetpromotie buiten de EU, de stabilisatie van de graanmarkten (veevoeder), de beschikbaarheid van diermelen, versterking van de onderhandelingsmacht van de primaire producenten, en verdere regulering van de financiële markten die banden hebben met de agrarische grondstoffen.

Nederland heeft aangegeven dat samenwerking binnen de sector en waar mogelijk tussen sector en overheid van groot belang is voor de toekomst van de varkenshouderijsector. De sector is verantwoordelijk om door middel van innovatie zijn positie te versterken. Voorts is het van groot belang om meer transparanter in de keten te hebben en te werken aan een toekomst perspectief.

Interventieprijs granen

(Informatie van de Poolse delegatie)

Polen heeft de Raad verzocht in te stemmen met een verhoging van de interventieprijs voor granen om op deze manier de productiezekerheid van granen in de EU te vergroten en daarmee onder meer ook een bijdrage te leveren aan de oplossing van de problemen in de veehouderij als gevolg van hoge voederprijzen.

Commissaris Ciolos liet weten het instrument van interventie te beschouwen als een (onderdeel van het) veiligheidsvangnet onder de graanproductie in de EU naast het instrument van de directe betalingen. Ciolos gaf aan in geen geval terug te willen keren naar het beleid van het verleden, toen het interventiesysteem een goed betalend afzetkanaal voor graanproductie was.

Suikerproductiequota

(Informatie van de Poolse delegatie)

Tegen de achtergrond van de krapte op de EU-suikermarkt heeft de Poolse delegatie voorgesteld de suikerproductiequota in de EU met vijftien procent te vergroten voor het seizoen 2011–2012. Doel hiervan is om de productie van bietsuiker te verhogen. Enkele lidstaten hebben Polen in dit verzoek gesteund. Anderen hebben opgemerkt dat dit punt in het kader van de discussie over de toekomst van het GLB bekeken moet worden, dat er een evenwicht moet blijven tussen de suikerproductie en de suikerraffinage en dat dit onderwerp ook bezien moet worden tegen de achtergrond van de internationale handelsovereenkomsten op suikergebied.

Commissaris Ciolos liet weten dat de wereldmarktprijzen even hoog, dan wel lager liggen dan de prijzen op de EU-markt. Voorts verwees Ciolos naar het bestaande instrumentarium in de huidige suikermarktordening en gaf aan dit instrumentarium in te zullen zetten als dat nodig is. Het huidige suikerbeleid loopt af na het productieseizoen 2014–2015. Ciolos gaf ten slotte aan dat het nieuwe suikerbeleid vastgelegd zal worden in het toekomstige GLB.

G20-landbouwministers

(Informatie van de Franse delegatie)

De Franse delegatie heeft de Raad geïnformeerd over de voortgang van de voorbereiding van de G20-conferentie voor ministers van landbouw op 22 en 23 juni 2011 in Parijs. De bedoeling van de betreffende ministeriële bijeenkomst is het vaststellen van een actieplan om volatiliteit in de landbouwprijzenvorming tegen te gaan. Dat actieplan zou moeten worden onderschreven door de bijeenkomst van G20-staatshoofden, op 3 en 4 november 2011 in Cannes. Frankrijk zal in dat actieplan vijf pijlers opnemen:

• Handhaven en versterken van agrarische productiviteit;

• Vergroten van de transparantie op agrarische markten, onder meer door middel van een onder de vleugels van de Voedsel- en Landbouworganisatie van de Verenigde Naties (FAO) ondergebrachte database met informatie over agrarische markten en prijsvorming;

• Versterken van de internationale coördinatie in de voedselprijscrisisbeheersing en de strijd tegen volatiliteit door middel van een bij de FAO ondergebracht Rapid Response Forum;

• Bestrijden van de gevolgen van voedselprijsvolatiliteit voor de meest kwetsbare samenlevingen in ontwikkelingslanden;

• Aanscherpen van de regelgeving ten aanzien van financiële markten zodat daar een stabiliserend effect uitgaat op de markten voor agrarische grondstoffen.

Frankrijk liet weten naar verwachting consensus te kunnen bereiken over het actieplan. Diverse lidstaten hebben aangegeven de aanpak van de Frankrijk te steunen. Commissaris Ciolos heeft zijn medewerking beloofd in de vorm van het uitwerken van relevante punten uit het actieplan in concrete voorstellen.

Conferentie over het verantwoord houden van gezelschapsdieren in de Baltische regio

(Informatie van de Litouwse delegatie)

Litouwen heeft de conferentie die van 5-6 mei jl. werd gehouden in Vilnius kort toegelicht. Het doel van de conferentie was voornamelijk om de bewustwording over het belang van dierenwelzijn te vergroten.

Commissaris Ciolos gaf aan verheugd te zijn met dit agendapunt. Dit is immers een concrete follow up van de onder Belgisch voorzitterschap vastgestelde Raadsconclusies. Ciolos gaf aan de uitkomsten van de conferentie mogelijk te willen gebruiken in het kader van de verbetering van de informatievoorziening aan de Europese burger.

Droogte in Europa

(Informatie van de Franse delegatie)

Frankrijk vroeg aandacht voor de om zich heen grijpende droogte en het gebrek aan regenval in het noordelijke deel van Europa. De gevolgen daarvan voor de landbouw (plantaardige productie en voedervoorziening voor de veehouderij) zijn aanzienlijk. Met het oog daarop verzocht Frankrijk de directe betalingen en een deel van de zoogkoeienpremie vervroegd uit te mogen betalen vanaf 16 oktober 2011.

Diverse lidstaten hebben het voorstel van Frankrijk ondersteund. Zo ook Nederland. Verder heeft Nederland aangegeven dat dergelijke verzoeken de laatste jaren meer regel dan uitzondering zijn. Daarom heeft Nederland de Commissie gevraagd te bezien of er standaard een mogelijkheid in de regelgeving kan worden geschapen om voorschotten te geven. Dat zou het proces aanmerkelijk vergemakkelijken en is van groot belang voor de landbouwondernemers. Diverse lidstaten hebben dit verzoek van Nederland ondersteund.

Commissaris Ciolos gaf aan begrip te hebben voor het verzoek van Frankrijk en daarover langs de gebruikelijke weg een beslissing te zullen nemen, waarbij de voorwaarde is dat alle benodigde controles in de lidstaten zijn afgesloten. Ook was Commissaris Ciolos positief over het Nederlandse punt en gaf aan dit in overweging te willen nemen.

Geannoteerde agenda informele Landbouwraad, 29–31 mei, Debrecen, Hongarije

Van 29-31 mei 2011 zal de halfjaarlijkse informele Landbouwraad plaatsvinden in Debrecen, Hongarije. Tijdens deze bijeenkomst zullen de Europese landbouwministers spreken over de bijdrage die het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) zou kunnen leveren aan een duurzame veehouderij in Europa.

Voor de informele bijeenkomst van de landbouwministers is een discussiedocument opgesteld. Volgens het Hongaars Voorzitterschap draagt de veehouderij bij aan het welzijn van de Europese bevolking door het leveren van veilig voedsel en de ontwikkeling van de leefomgeving. Tevens levert dit economische groei en werkgelegenheid in plattelandgebieden op. Tegen deze achtergrond vraagt het Voorzitterschap de lidstaten naar de balans tussen hoge productiestandaarden (voedselveiligheid en dierenwelzijn) enerzijds en concurrentievermogen anderzijds. Ook vraagt het Voorzitterschap hoe zuivelbedrijven in benadeelde gebieden zo optimaal mogelijk kunnen concurreren na uitfasering van de zuivelquota in 2015. Met betrekking tot de prijsvolatiliteit van veevoeders vraagt het Voorzitterschap de lidstaten te bespreken op welke wijze de gevolgen van fluctuaties kunnen worden geminimaliseerd en hoe toegang tot veevoer tegen redelijke prijzen kan worden gewaarborgd.

Ik zal aangeven dat de landbouwsector verder zal moeten blijven innoveren om daarmee zowel de concurrentiekracht te versterken als aan duurzaamheidseisen te kunnen voldoen. Het toekomstige GLB zal hieraan een belangrijke bijdrage moeten leveren, waarmee een levenskrachtige landbouw wordt bevorderd die duurzaam omgaat met natuurlijke hulpbronnen en die een belangrijke rol speelt in regionale ontwikkeling. Een concretere uitwerking hiervan gericht op duurzame veehouderij is de in 2009 tussen de sector, ketenpartijen, maatschappelijke organisaties en overheden vastgestelde Uitvoeringsagenda Duurzame Veehouderij, met initiatieven zoals de weidegang van koeien, comfort class kalvertransporten en de rondeelstal voor kippen.

Voor Nederland blijft transparantie in de markt- en prijsontwikkelingen, ook binnen het GLB, van groot belang. Grotere transparantie kan bereikt worden door bijvoorbeeld betere openbaar beschikbare prijsinformatie. Er lopen verschillende onderzoeken naar prijsvolatiliteit en prijsvorming, zoals het Europese High Level Forum for a better functioning food supply chain. Met nieuwe inzichten kan worden bekeken hoe in de toekomst omgegaan kan worden met prijsfluctuaties en de gevolgen daarvan.

De staatssecretaris van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie,

H. Bleker

Bijlage: Lijst van A-punten

De volgende punten zijn zonder discussie aangenomen:

• Mededeling van de Commissie aan het Europees Parlement en de Raad over de gezondheid van honingbijen, aanneming van conclusies van de Raad;

• Ontwerp-verordening van de Commissie betreffende de verlening en weigering van een vergunning voor bepaalde gezondheidsclaims voor levensmiddelen over ziekterisicobeperking, besluit geen bezwaar te maken tegen de aanneming;

• Ontwerp-verordening van de Commissie tot weigering van een vergunning voor bepaalde gezondheidsclaims voor levensmiddelen die niet over ziekterisicobeperking en de ontwikkeling en de gezondheid van kinderen gaan, besluit geen bezwaar te maken tegen de aanneming;

• Ontwerp-besluit van de Commissie van [...] tot vaststelling van de milieucriteria voor de toekenning van de EU-milieukeur aan allesreinigers en sanitairreinigers, besluit geen bezwaar te maken tegen de aanneming;

• Ontwerp-besluit van de Commissie van [...] tot vaststelling van de milieucriteria voor de toekenning van de EU-milieukeur aan handafwasmiddelen, besluit geen bezwaar te maken tegen de aanneming;

• Ontwerp-besluit van de Commissie van [...] tot vaststelling van de milieucriteria voor de toekenning van de EU-milieukeur aan smeermiddelen, besluit geen bezwaar te maken tegen de aanneming;

• Ontwerp-richtlijn ../.../EU van de Commissie van [...] tot wijziging van Richtlijn 98/8/EG van het Europees Parlement en de Raad teneinde abamectine als werkzame stof in bijlage I bij die richtlijn op te nemen, besluit geen bezwaar te maken tegen de aanneming;

• Ontwerp-richtlijn ../.../EU van de Commissie van [...] tot wijziging van Richtlijn 98/8/EG van het Europees Parlement en de Raad teneinde imidacloprid als werkzame stof in bijlage I bij die richtlijn op te nemen, besluit geen bezwaar te maken tegen de aanneming;

• Ontwerp-richtlijn ../.../EU van de Commissie van [...] tot wijziging van Richtlijn 98/8/EG van het Europees Parlement en de Raad teneinde 4,5-dichloor-2-octyl-2H-isothiazool-3-on als werkzame stof in bijlage I bij die richtlijn op te nemen, besluit geen bezwaar te maken tegen de aanneming;

• Ontwerp-besluit van de Commissie van [...] betreffende de niet-opneming van bepaalde stoffen in bijlage I, IA of IB bij Richtlijn 98/8/EG van het Europees Parlement en de Raad betreffende het op de markt brengen van biociden, besluit geen bezwaar te maken tegen de aanneming;

• Ontwerp-richtlijn ../.../EG van de Commissie van [...] tot wijziging van Richtlijn 98/79/EG van het Europees Parlement en de Raad betreffende medische hulpmiddelen voor in-vitrodiagnostiek, besluit bezwaar te maken tegen de aanneming;

• Ontwerp-besluit van de Raad houdende benoeming van vijftien leden van de raad van bestuur van het Europees Agentschap voor chemische stoffen, aanneming;

• Voorstel voor een besluit van de Raad inzake de sluiting van de Overeenkomst tussen de Europese Unie en de Republiek Kaapverdië inzake bepaalde aspecten van luchtdiensten, verzoek van de Raad om goedkeuring door het Europees Parlement;

• Voorstel voor een besluit van de Raad en de vertegenwoordigers van de regeringen van de lidstaten van de Europese Unie, in het kader van de Raad bijeen, inzake de sluiting van de Overeenkomst betreffende de totstandbrenging van een Europese gemeenschappelijke luchtvaartruimte tussen de Europese Unie en haar lidstaten, enerzijds, en Georgië, anderzijds, verzoek van de Raad om goedkeuring door het Europees Parlement;

• Voorstel voor een besluit van de Raad en de vertegenwoordigers van de regeringen van de lidstaten van de Europese Unie, in het kader van de Raad bijeen, betreffende de sluiting van de Euromediterrane luchtvaartovereenkomst tussen de Europese Unie en haar lidstaten, enerzijds, en het Hasjemitisch Koninkrijk Jordanië, anderzijds, verzoek van de Raad om goedkeuring door het Europees Parlement;

• Verordening van de Commissie ter uitvoering van Verordening (EG) nr. 1185/2009 van het Europees Parlement en de Raad betreffende statistieken over pesticiden, wat de definities en de lijst van werkzame stoffen betreft, besluit geen bezwaar te maken tegen de aanneming;

• Mededeling van de Commissie aan de Raad inzake de deelname van de Europese Unie aan de zesde ministerconferentie over de bescherming van de bossen in Europa, (Oslo, 14-16 juni 2011), verzoek tot machtiging van de Commissie om aan de ministerconferentie deel te nemen en het ministeriële besluit «Oslo Ministerial Decision: European Forests 2020» te ondertekenen;

• Vredesfaciliteit voor Afrika;

• Speciaal verslag nr. 11/2010: «Het beheer door de Commissie van de algemene begrotingssteun in landen van de ACS, Latijns-Amerika en Azië», ontwerp-conclusies van de Raad;

• Speciaal verslag nr. 12/2010 betreffende EU-ontwikkelingshulp voor elementair onderwijs in Afrika bezuiden de Sahara en Zuid-Azië, ontwerp-conclusies van de Raad;

• Voorstel voor een besluit van de Raad betreffende de ondertekening, namens de Europese Unie, en de voorlopige toepassing van de Internationale Cacao-overeenkomst 2010, aanneming;

• Voorstel voor een verordening van het Europees Parlement en de Raad tot wijziging van Verordening (EG) nr. 1288/2009 van de Raad tot vaststelling van technische overgangsmaatregelen van 1 januari 2010 tot en met 30 juni 2011, vaststelling van de wetgevingshandeling.