21 501-30 Raad voor Concurrentievermogen

Nr. 385 BRIEF VAN DE MINISTER VAN ECONOMISCHE ZAKEN

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 24 oktober 2016

Hierbij bied ik u het verslag aan van de Raad voor Concurrentievermogen (RvC) van 29 september jl. te Brussel. Deze Raad bestond enkel uit een deel over de interne markt en industrie. De volgende Raad zal plaatsvinden op 28 en 29 november en bevat ook een deel over ruimtevaart en een deel over onderzoek.

De Europese Commissie presenteerde de check-up en mainstreaming van het concurrentievermogen, met als onderwerp toegang tot financiering, waarna de Raad hierover van gedachten wisselde. De Raad voerde een debat over de deeleconomie. De Commissie lichtte vervolgens het normalisatiepakket toe.

De informele lunchdiscussie stond in het teken van de Europese bouwsector. Het Slowaakse voorzitterschap stelde het belang van de sector aan de orde en het belang om investeringen in de sector te versterken.

Na de lunch informeerde de Commissie de Raad over de stand van zaken in de Europese staalindustrie, waarna de Raad hierover van gedachten wisselde.

Onder het agendapunt diversen verzocht België om een actief Europees industriebeleid en informeerde de Commissie de Raad over de stand van zaken rondom een Europese strategie voor emissiearme mobiliteit en het unitair octrooi en het eengemaakt octrooigerecht. Nederland informeerde de Raad over de uitkomsten van de conferentie «Finding the balance: Solutions in the debate surrounding patents and plant breeders» rights» en Hongarije riep op tot een spoedige totstandkoming van een Supplementary Protection Certificate manufacturing waiver.

Hierbij ontvangt uw Kamer ook de reactie op de «Public consultation on the Proposal to introduce a services passport and address regulatory barriers in the construction and business services sectors»¹. Ook stuur ik u hierbij de conceptreactie op de consultatie Single Market Information Tool, zoals verzocht door uw Kamer².

Uw Kamer heeft ook verzocht om een conceptreactie op de consultatie «Public consultation on the Internal Market for goods – enforcement and compliance» te ontvangen. Er zal niet op deze consultatie gereageerd worden.

De Minister van Economische Zaken, H.G.J. Kamp

Bijlage: Verslag Raad voor Concurrentievermogen 29 september 2016

Competitiveness check-up en mainstreaming: toegang tot financiering

Presentatie van de Commissie en gedachtewisseling

In deze Raad stonden zowel de check-up als de competitiveness mainstreaming in het teken van toegang tot financiering voor startende bedrijven die doorgroeien (zogenaamde scale ups). Tijdens de check-up kijkt de Raad naar de algemene ontwikkeling van het Europees concurrentievermogen en tijdens de competitiveness mainstreaming monitort de Raad de impact van EU-beleid op de Europese concurrentiekracht. Beide instrumenten zijn sinds het Luxemburgs voorzitterschap in 2015 vaste agendapunten van de Raad.

Eurocommissaris Bieńkowska onderstreepte de grote verschillen tussen de EU en de VS. In de VS bestaat voor scale ups een grote interne equity markt, in Europa is het mkb vooral aangewezen op bancaire financiering. In Europa blijven potentiële scale ups klein, ze verdwijnen of ze worden overgenomen door grote bedrijven.

De lidstaten onderkenden de boodschap van de Commissie en de waarde van venture capital. De lidstaten onderstreepten het belang van Europese fondsen en financieringsinstrumenten zoals EFSI, EIF-instrumenten, Horizon2020 en COSME voor de financiering van scale ups. Een aantal lidstaten vond dat deze fondsen toegankelijker, zichtbaarder en eenvoudiger moeten worden voor het mkb. Meerdere lidstaten benadrukten daarbij dat het primair aan het bedrijfsleven is om te investeren in het mkb. Verder onderstreepten lidstaten het belang van de Kapitaalmarktunie om grensoverschrijdende investeringen en financiering toegankelijker te maken voor het mkb.

Oostenrijk ging in zijn interventie in op manieren hoe het aanbod aan financiering verbeterd kan worden en stelde een gezamenlijke bijeenkomst RvC en Ecofin Raad over dit onderwerp voor. Dit kreeg bijval van diverse lidstaten, waaronder Nederland, het voorzitterschap en de Commissie.

Deeleconomie

Presentatie van de Commissie en beleidsdebat

Eurocommissaris Bieńkowska was duidelijk over de toekomst van de deeleconomie: «Collaborative economy is here to stay.» Ze benadrukte dat de deeleconomie breder is dan alleen de bekende grote bedrijven. Onzekerheid over regelgeving houdt de ontwikkeling van de deeleconomie tegen. Daarom heeft de Commissie een mededeling uitgebracht «Een Europese agenda voor de deeleconomie» waarover uw Kamer geïnformeerd is³, die moet helpen om de bestaande Europese regelgeving te interpreteren en die richting kan geven aan de lidstaten over hoe zij met de deeleconomie kunnen omgaan. Dit gaat bijvoorbeeld over de eisen die gesteld mogen worden aan markttoegang. De Eurocommissaris riep op om niet één businessmodel boven het andere te verkiezen in wet- en regelgeving. Lidstaten kunnen van elkaar leren door best practices te delen.

Nederland sprak zich positief uit voor de keuze van de Commissie om niet méér EU wetgeving uit te brengen, maar in te zetten op de monitoring van bestaande EU-wetgeving en daarnaast ook niet-bindende richting te geven aan de lidstaten. Vrijwel alle lidstaten deelden deze mening. Ook was er veel steun voor het delen van best practices, waarbij sommige lidstaten opriepen tot een faciliterende rol vanuit de Commissie. Tijdens de Raad heeft Nederland als voorbeeld toegelicht hoe in Nederland de regulering van de taximarkt ruimte wordt geboden aan vernieuwende concepten zonder dat dit ten koste gaat van de veiligheid en bescherming van consumenten. Andere onderwerpen die veel werden genoemd waren het behoud van een level playing field, het spanningsveld tussen particulier en ondernemer en de afdracht van belastingen.

Stand van zaken Europese staalindustrie

Gedachtewisseling over de voortgang van de implementatie van beleid

Eurocommissaris Bieńkowska benadrukte dat naast een mondiaal gelijk speelveld ook modernisering van de staalindustrie nodig is. Zij benoemde dat het handelsdefensieve instrumentarium een onderwerp is van de Raad Buitenlandse Zaken Handel. Bieńkowska somde de lopende anti-dumping maatregelen en onderzoeken naar dumping op. Daarbij gaf ze ook aan dat besluitvorming over de modernisering van Europese maatregelen momenteel met een blokkerende minderheid te maken heeft in de Raad Buitenlandse Zaken Handel en dat een oplossing tussen lidstaten op korte termijn nodig is. Bieńkowska gaf aan dat Europa echter geen fort om zich heen kan bouwen voor staal en dat de industrie moet moderniseren en daarbij op diverse Europese fondsen voor de energietransitie kan rekenen.

Veel lidstaten onderstreepten het belang van voortgang op het dossier van het handelsdefensief instrumentarium. Wel was er verschil in opvatting over hoe deze voortgang zou moeten worden behaald, met name ten aanzien van de lesser duty rule. Nederland wees op het belang van versnelling van de anti-dumping procedures en het belang om de discussie over de lesser duty rule op basis van de feiten te voeren. Minister Ploumen zal binnenkort nadere informatie naar uw Kamer sturen over de werking van de lesser duty rule en het Nederlandse standpunt in deze, zoals toegezegd tijdens het Algemeen Overleg over de informele Raad Buitenlandse Zaken Handel op 14 september a.s.

Een aantal lidstaten erkende expliciet de noodzaak tot meer langdurige hervormingen binnen de Europese staalsector. Enkele lidstaten uitten hun zorgen dat de energietransitie de Europese staalsector minder concurrerend maakt en vroeg om ruimte voor energie-intensieve industrieën.

DIVERSENPUNTEN

Normalisatie

De Europese Commissie gaf een korte presentatie over de mededeling van 1 juni 2016 over het normalisatiepakket. De mededeling bevat een visie voor een eenduidig en efficiënt Europees normalisatiesysteem dat klaar is voor de toekomst. Hiervoor is het belangrijk dat het «gezamenlijk initiatief voor normalisatie» (GIN) wordt uitgevoerd, daarom was er na dit agendapunt gelegenheid voor lidstaten om dit initiatief te ondertekenen. Nederland en de Commissie hebben op 13 juni jl. het GIN al ondertekend, tijdens de interne markt conferentie die tijdens het Nederlands voorzitterschap is georganiseerd. Uw Kamer is over deze mededeling geïnformeerd middels een BNC-fiche⁴.

Industriebeleid

België deed een oproep tot een ambitieus Europees industrieprogramma. Een aantal lidstaten steunde de oproep. De Commissie werkt aan een concurrerende industrie in de Europese Unie, maar – voegde Eurocommissaris Bieńkowska toe – dit moet op alle overheidsniveaus gebeuren.

Presentatie emissiearme mobiliteit en de niet-ETS verordening

De Commissie presenteerde kort de mededeling voor emissiearme mobiliteit en verordening bindende nationale reductiepercentages broeikasgassen niet-ETS sectoren (de niet-ETS verordening). Het doel is om klimaat, luchtkwaliteit en concurrentievermogen te bevorderen. De Commissie zal daarom ook een visie op elektrisch vervoer gaan uitbrengen. Uw Kamer is geïnformeerd met BNC-fiches⁵.

Unitair Octrooi en Eengemaakt Octrooigerecht

Zweden en België, voorzitters van de voorbereidende comités van het unitair octrooi (Select Committee) en het eengemaakt octrooigerecht (Preparatory Committee) riepen de Raad op om dit pakket te realiseren. Nederland heeft het verdrag geratificeerd.⁶

Verslag conferentie octrooi- en kwekersrecht: «Finding the Balance»

Nederland deed verslag van de conferentie die op 18 mei jl. in Brussel is gehouden. De belangrijkste uitkomst was dat de Commissie met een «interpretative notice» komt. Uw Kamer heeft een verslag van deze conferentie ontvangen.⁷

Supplementary Protection Certificate manufacturing waiver

Hongarije vroeg een diversenpunt aan over de zogenaamde manufacturing waiver voor generieke geneesmiddelen. Met deze vrijstelling wordt de productie en export van generieke geneesmiddelen naar niet EU-landen verruimd wanneer merkgeneesmiddelen in Europa nog wel, maar buiten Europa niet (meer) worden beschermd door een aanvullend beschermingscertificaat dat in wezen de beschermingsduur van het octrooi verlengt. Hongarije riep op om deze manufacturing waiver zo snel mogelijk uit te voeren. Een aantal lidstaten sprak hun steun uit, Duitsland was echter van mening dat het huidige patentrecht voldoende gebalanceerd is.

---

1 Raadpleegbaar via www.tweedekamer.nl

2 Raadpleegbaar via www.tweedekamer.nl

3 Kamerstuk 22 112, nr. 2172

4 Kamerstuk 22 112, nr. 2173

5 Kamerstuk 34 535, nrs. 4 en 6

6 Kamerstuk 34 411

7 Kamerstuk 27 428, nr. 331