21 501-02 Raad Algemene Zaken en Raad Buitenlandse Zaken

Nr. 1696 BRIEF VAN DE MINISTER VAN BUITENLANDSE ZAKEN

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 21 november 2016

Hierbij bied ik u het verslag aan van de Raad Algemene Zaken van 15 november 2016.

De Minister van Buitenlandse Zaken, A.G. Koenders

VERSLAG RAAD ALGEMENE ZAKEN (RAZ) VAN 15 NOVEMBER 2016

Review MFK

In de RAZ van 15 november jl. werd een beginselakkoord gesloten over de tussentijdse evaluatie – ook wel mid-term review genoemd – van het meerjarig financieel kader (MFK). Het was de derde keer sinds september dat de RAZ sprak over de tussentijdse evaluatie. Zoals besproken tijdens het AO RAZ van 10 november jl. en zoals opgenomen in de RAZ-verslagen, lagen de posities van de lidstaten ten aanzien van het originele voorstel van de Commissie sterk uiteen. De afgelopen maanden is dan ook hard gewerkt aan een compromis. Een dag voor de RAZ stuurde het voorzitterschap uiteindelijk een voorstel voor een Raadspositie. Hierover werd in de Raad een politiek akkoord bereikt. Gegeven de stevige onderhandelingen ziet een meerderheid van de lidstaten geen ruimte voor verdere aanpassingen van dit politieke akkoord. De RAZ concludeerde dat op basis van dit voorstel de besprekingen met het Europees parlement (EP) konden worden gestart.

Het politieke akkoord bevat op hoofdlijnen de volgende onderdelen:

• De door de Commissie voorgestelde intensiveringen voor groei en werkgelegenheid zijn – onder druk van Nederland en gelijkgestemde lidstaten – naar beneden bijgesteld en een deel hiervan wordt door herschikking gefinancierd. De intensiveringen voor migratie en veiligheid zijn gelijk gebleven.

• Naast herschikking worden de intensiveringen gefinancierd uit de resterende marges. Hiervoor wordt onder andere gebruik gemaakt van enkele begrotingsinstrumenten, zoals de zogenaamde contingency margin.

• De MFK-plafonds zijn niet overschreden. De discussie over het financieren van de speciale instrumenten, die sinds het begin van dit MFK loopt, is geparkeerd. Samen met gelijkgezinde lidstaten heeft Nederland onderstreept dat deze onder het geldende betalingsplafond moeten worden gefinancierd, inclusief het aandeel voor speciale instrumenten dat onderdeel is van de inzet van de contingency margin.

• Het flexibiliteitsinstrument en de Noodhulpreserve worden opgehoogd. Deze ophoging is naar beneden bijgesteld ten opzichte van het Commissievoorstel, op verzoek van Nederland en gelijkgestemde lidstaten. Ook is het mogelijk gemaakt om budget tussen verschillende speciale instrumenten te schuiven. Dit bevordert de flexibiliteit.

• De regels voor inzet van de global margin for committments en de global margin for payments zijn versoepeld. Op deze manier wordt het makkelijker om tussen begrotingsjaren met budget te schuiven, wat gunstig is voor de flexibiliteit.

Wanneer ook het EP heeft ingestemd met de tussentijdse evaluatie en er een finaal akkoord is, wordt u per Kamerbrief uitgebreider geïnformeerd over de uitkomsten.

Follow up Europese Raad (ER)

Tijdens de RAZ is het voorzitterschap ingegaan op de opvolging van de conclusies van de Europese Raad van oktober 2016 (Kamerstuk 21 501-20, nr. 1161), waarbij bijzondere aandacht uitging naar migratie. De follow-up staat voor de Europese Raad in december wederom geagendeerd en dan zal opnieuw de voortgang op dat dossier worden besproken. Nederland onderstreepte wederom het belang van Europese verantwoordelijkheid en solidariteit in de effectieve implementatie van de bestaande afspraken. Verschillende lidstaten onderstreepten hun prioriteiten binnen het Commissie werkprogramma 2017 (Kamerstuk 22 112, nr. 2248) op het gebied van migratie, zoals herziening van het gemeenschappelijk asielbeleid (GEAS) en versterking van de buitengrenzen. Het Slowaaks voorzitterschap gaf aan zich verder in te spannen om vooruitgang te boeken op het onderwerp migratie in aanloop naar de ER. De Commissie concludeerde dat migratie in bredere zin en GEAS prioriteiten zijn voor de ER van 15 en 16 december.

Voorbereiding ER

De RAZ heeft kennis genomen van de geannoteerde concept agenda van de ER. Het voorzitterschap gaf aan dat een uitgebreide inhoudelijke discussie is voorzien tijdens de RAZ van december.

Legislative Programming

De Commissie heeft tijdens de RAZ het Commissie Werkprogramma 2017 gepresenteerd. De Commissie krijgt vanuit de lidstaten brede steun voor haar voorstellen voor komend jaar. Een grote meerderheid van de lidstaten, inclusief Nederland, deelt de nadruk op veiligheid, interne markt en migratie. Een aantal grote lidstaten benadrukte, net als Nederland, het belang van sociale bescherming en wees op de aangekondigde sociale pilaar en op het belang van de herziening van de detacheringsrichtlijn.

Ook het belang van implementatie van Europese besluitvorming wordt door een brede groep lidstaten uitdrukkelijk ondersteund. Nederland heeft in dit verband daarnaast gewezen op het belang van communicatie over resultaten. Ook heeft Nederland de Commissie aangemoedigd door te gaan met de herziening van de Europese wet- en regelgeving in het kader van de agenda voor betere regelgeving.

Het Slowaaks voorzitterschap zal nu met de Commissie en het Europees parlement een gemeenschappelijke verklaring opstellen over de onderwerpen uit het Commissie Werkprogramma 2017 die de instellingen op korte termijn zullen oppakken.

Rule of Law

In de RAZ werd brede steun uitgesproken voor continuering van de rechtsstatelijkheidsdialoog. Een groot aantal lidstaten, waaronder Nederland, benadrukte de noodzaak voor versterking van de dialoog. Nederland onderstreepte hierbij het belang van een inclusieve en structurele voorbereiding, synergie met relevante organisaties als de Raad van Europa en het EU-Grondrechtenagentschap en meer resultaatgerichte follow-up. Een volgende evaluatie is voorzien voor 2019. Het Slowaaks voorzitterschap zal de discussie samenvatten in een follow-up notitie.

Europees Semester

Het Slowaaks voorzitterschap en het inkomend Maltees voorzitterschap hebben de «roadmap» voor het Europees Semester 2017 gepresenteerd. De «roadmap» zet de bespreking van het Europees Semester in de relevante vakraden uiteen. Zoals gebruikelijk worden ook in dit semester de EU groeiprioriteiten tussen december en maart in de relevante raden besproken en de landenspecifieke aanbevelingen in juni 2017. De Europese Commissie wees erop dat zij op 16 november haar jaarlijkse analyse van prioriteiten voor economische groei (Annual Growth Survey) zal presenteren. Hierover zullen de Minister van Financiën en de Minister van Economische Zaken de Tweede Kamer per brief informeren.