Vragen van het lid Ouwehand (PvdD) aan de Minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit
en de Staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat over een nieuw onderzoek waaruit
blijkt dat het gebruik van landbouwgif kan leiden tot de ontwikkeling van ALS (ingezonden
8 maart 2019).
Mededeling van Minister Schouten (Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit) (ontvangen
22 maart 2019).
Vraag 1
Heeft u kennisgenomen van de studie van het ALS Center of Excellence aan de Universiteit
van Michigan, gepubliceerd in het tijdschrift Journal of Neurology, Neurosurgery &
Psychiatry, dat ervoor waarschuwt dat blootstelling aan pesticiden en andere vervuilende
stoffen de kans vergroot op ontwikkeling van ALS, en de aftakeling als gevolg van
deze neurogeneratieve ziekte zal versnellen?1
Vraag 2
Kunt u bevestigen dat deze nieuwe studie de uitkomsten van eerder onderzoek bevestigt,
waaruit bleek dat patiënten met ALS verhoogde niveaus van pesticiden in hun bloed
hebben?
Vraag 3
Wat vindt u van de bevindingen die opnieuw bevestigen dat mensen ernstige gezondheidsrisico’s
lopen door blootstelling aan landbouwgif?
Vraag 4
Herinnert u zich dat Frankrijk vanuit het voorzorgsbeginsel een verbod heeft ingesteld
op de verkoop van het glyfosaathoudende middel Roundup?
Vraag 5
Erkent u dat u ook de wettelijke mogelijkheid heeft om het voorzorgsbeginsel toe te
passen om mensen te beschermen tegen de gevaren van landbouwgif?2
Vraag 6
Erkent u dat de Staat aansprakelijk kan worden gesteld als hij op de hoogte is van
risico’s voor de volksgezondheid van het gebruik van bepaalde middelen en toch adequate
maatregelen ter bescherming van de volksgezondheid achterwege laat?
Vraag 7
Bent u bereid het voorzorgsbeginsel toe te passen en een moratorium af te kondigen
op het gebruik van pesticiden in de landbouw? Zo nee, waarom niet?
Vraag 8
Herinnert u zich dat de Partij voor de Dieren-fractie in januari 2011 al, evenals
artsen, toxicologen, milieudeskundigen en burgers, waarschuwde voor de effecten van
landbouwgif voor de gezondheid van de omwonenden van landbouwgronden waarop pesticiden
worden gebruikt?3 4
Vraag 9
Herinnert u zich dat het kabinet daarop de Gezondheidsraad om advies heeft gevraagd,
dat op 29 januari 2014 is verschenen en waarin werd erkend dat blootstelling aan landbouwgif
kan leiden tot de ontwikkeling van leukemie bij kinderen en ernstige aandoeningen
aan het zenuwstelsel zoals Parkinson?5
Vraag 10
Wat is de reden dat het blootstellingsonderzoek dat de Gezondheidsraad aanbeval vertraging
heeft opgelopen?
Vraag 11
Herinnert u zich dat u beloofde in gesprek te gaan met de omwonendenorganisatie Bollenboos,
die zich al sinds het jaar 2000 inzet voor de gezondheid van omwonenden van bollenvelden
en andere agrarische percelen waarop (veel) pesticiden worden gebruikt?
Vraag 12
Heeft u de stichting Bollenboos al uitgenodigd voor een gesprek? Zo ja, wanneer? Zo
nee, bent u bereid uw belofte alsnog na te komen en – nu het zo lang heeft geduurd
– spoedig af te reizen naar Westerveld om ter plaatse in gesprek te gaan met deze
hardwerkende vrijwilligers voor een gezonde leefomgeving?6
Vraag 13
Kunt u zich voorstellen dat mensen die in de buurt van landbouwpercelen wonen enorm
schrikken bij berichten over onderzoeken waaruit blijkt dat je zelfs een ernstige
progressieve spierziekte zoals ALS kunt ontwikkelen als op de akkers in hun omgeving
landbouwgif wordt gebruikt?
Vraag 14
Kunt u deze vragen één voor één beantwoorden?
Vraag 15
Kunt u deze vragen binnen de gebruikelijke termijn van drie weken en in ieder geval
voor het nog te plannen algemeen overleg Gewasbeschermingsmiddelen beantwoorden?
Mededeling
Op 8 maart 2019 heeft het lid Ouwehand (PvdD) vragen gesteld over standpuntbepaling
in het Europees parlement over een nieuw onderzoek waaruit blijkt dat het gebruik
van landbouwgif kan leiden tot de ontwikkeling van ALS (kenmerk 2019Z04569). Vanwege de voor de beantwoording benodigde interdepartementale afstemming kunnen
deze vragen niet binnen de gebruikelijke termijn van drie weken worden beantwoord.
Ik streef ernaar de vragen zo spoedig mogelijk te beantwoorden, voorafgaand aan het
AO gewasbescherming.
X Noot
4Vragenuur 11-01-2011, Handelingen 2010–2011, 37-7, p. 1
X Noot
5Gezondheidsraad, 2014 – Gewasbescherming en omwonenden