Besluit van Gedeputeerde Staten van de provincie Fryslân van 30 november 2021 tot vaststelling van het openstellingsbesluit POP3+ maatregel 5 ‘niet-productieve investeringen voor biodiversiteit, natuur, landschap en hydrologische maatregelen PAS’ (Openstellingsbesluit POP3+ niet-productieve investeringen natuur- en waterdoelen 2022)

Gedeputeerde Staten van Fryslân,

gelet op artikel 1.3, vierde lid, van de Algemene subsidieverordening provincie Fryslân 2013;

gelet op artikel 1.3 van de Regeling POP 3 subsidies provincie Fryslân; hierna te noemen: de Regeling;

BESLUITEN

De maatregel ‘niet-productieve investeringen voor biodiversiteit, natuur, landschap en hydrologische maatregelen PAS’ als nadere invulling op de algemene bepalingen zoals vastgesteld in hoofdstuk 2, paragraaf 5 van de Regeling open te stellen voor aanvragen; en

Het navolgende Openstellingsbesluit POP3+ niet-productieve investeringen voor natuur- en waterdoelen 2022, vast te stellen:

Artikel 1 Definities

In aanvulling op de definities in artikel 1.1 van de Regeling wordt in dit openstellingsbesluit verstaan onder:

• 1. Gebiedsontwikkelingsprojecten: de gebieden Koningsdiep, Alde Feanen, Beekdal Linde en Achtkarspelen-Zuid;

• 2. KRW: Kader Richtlijn Water;

• 3. Kaart Natuur: Op deze kaart staan de NNN-gebieden binnen de provincie Fryslân aangeduid, subsidiabele activiteiten kunnen binnen deze gebieden plaats vinden. Zoals door Provinciale Staten is vastgesteld op 25 juni 2014 in de Verordening Romte 2014 bijlage 8 kaart nummer 3;

• 4. Kaart herstel NNN: Op deze kaarten worden de zwart en blauw omlijnde gebieden waar subsidiabele activiteiten kunnen plaats vinden. Bijlage 1;

• 5. Natuurbeheerplan 2022: In het natuurbeheerplan geeft de provincie aan voor welke gebieden in Fryslân subsidie kan worden aangevraagd voor het beheer van natuur, agrarische natuur en landschapselementen en wat de voorwaarden hiervoor zijn. Zoals door Gedeputeerde Staten is vastgesteld op 29 juni 2021;

• 6. Natuurdoeltypen: nagestreefde combinatie van abiotische en biotische kenmerken van een gebied;

• 7. NNN: Natuur Netwerk Nederland voorheen Ecologische Hoofdstructuur (EHS), zoals door Provinciale Staten is vastgesteld op 25 juni 2014 in de Verordening Romte 2014;

• 8. Regeling: de Regeling POP 3 subsidies provincie Fryslân, zoals gewijzigd vastgesteld op 16 november 2021 door Gedeputeerde Staten;

• 9. SNN: Samenwerkingsverband Noord-Nederland.

Artikel 2 Openstellingsperiode

• 1. Een aanvraag voor de POP3+ maatregel 5 ‘niet-productieve investeringen voor biodiversiteit, natuur, landschap en hydrologische maatregelen PAS’, zijnde paragraaf 2.5 van de Regeling, kan worden ingediend van 3 januari 2022 9.00 uur tot en met 3 februari 2022, 17.00 uur.

• 2. Een aanvraag wordt geacht tijdig te zijn ingediend, indien deze is ontvangen door het SNN binnen de in het vorige lid genoemde openstellingstijdvak.

Artikel 3 Subsidieplafond

Het subsidieplafond voor aanvragen die op grond van dit openstellingsbesluit worden ontvangen binnen het in artikel 2, eerste lid, bepaalde tijdvak vast te stellen op € 2.600.000,-- bestaande uit € 1.300.000,-- Europese middelen (ELFPO) en een provinciale bijdrage van € 1.300.000,--.

Artikel 4 Doelgroep

Op grond van artikel 1.3, vierde lid, aanhef en onder c, en van artikel 2.5.2 van de Regeling, kan subsidie uitsluitend aangevraagd en ontvangen worden door:

• a. grondeigenaren;

• b. grondgebruikers;

• c. landbouwers;

• d. landbouworganisaties;

• e. natuur- en landschapsorganisaties;

• f. provincies;

• g. een samenwerkingsverband van bovenstaande partijen.

Artikel 5 Subsidiabele activiteiten

Overeenkomstig artikel 2.5.1 van de Regeling kan subsidie worden verstrekt voor de volgende activiteiten:

• 1. Subsidie kan worden verstrekt voor niet productieve hydrologische maatregelen PAS en niet-productieve investeringen voor herstel- of inrichtingsmaatregelen voor natuur, landschap, biodiversiteit.

• 2. Subsidie wordt uitsluitend verstrekt voor niet productieve hydrologische maatregelen PAS en niet-productieve investeringen als bedoeld in het eerste lid, met een aangetoonde directe link met de landbouw.

Artikel 6 Subsidiabele kosten

• 1. Subsidie wordt, op grond van artikel 2.5.3 van de Regeling, verstrekt voor de volgende kosten, voor zover de kosten direct samenhangen met de investering:

  • a. de kosten van de bouw of verbetering van onroerende zaken;

  • b. de kosten van verwerving of leasing van onroerende zaken;

  • c. de kosten van de koop van nieuwe machines en installaties tot maximaal de marktwaarde van de activa;

  • d. de kosten van projectmanagement en projectadministratie;

  • e. de algemene kosten als bedoeld in artikel 1.12a van de Regeling;

  • f. voorbereidingskosten als bedoeld in artikel 1.12 derde en vierde lid van de Regeling;

  • g. de legeskosten, op grond van artikel 1.13, eerste lid onder e van de Regeling.

• 2. Op grond van artikel 1.12 eerste lid van de Regeling kunnen de subsidiabele kosten genoemd in het eerste lid slechts bestaan uit de volgende kostentypen:

  • a. personeelskosten voor zover zij zijn berekend overeenkomstig artikel 1.9 of 1.9A van de verordening;

  • b. kosten derden;

  • c. vrijwilligersuren als bedoeld in artikel 1.11 zevende lid van de Regeling;

  • d. onbetaalde eigen arbeid als bedoel in artikel 1.11a van de Regeling.

Artikel 7 Subsidievereisten

Om voor subsidie, voor een activiteit als bedoeld in artikel 5, in aanmerking te komen moet worden voldaan aan de volgende subsidievereisten:

• a. de activiteit of activiteiten waarvoor subsidie wordt aangevraagd hebben een aantoonbare directe link met de landbouw;

• b. de activiteit of activiteiten vinden plaats in één of meerdere van de met zwart of blauw omlijnde gebieden zoals aangegeven op de kaart ‘Herstel NNN’ of in een of meerdere van de overige NNN-gebieden binnen provincie Fryslân zoals aangegeven op de kaart ‘Natuur’.

Artikel 8 Aanvraag

• 1. In afwijking van het bepaalde in artikel 1.7 van de Regeling dient een subsidieaanvraag te worden ingediend bij Gedeputeerde Staten van de provincie Fryslân via het SNN door middel van een daarvoor ontwikkelde webportal dat bereikbaar is via www.snn.nl/pop3.

• 2. Een subsidieaanvraag omvat:

  • a. een projectplan conform format SNN;

  • b. een begroting voor de activiteit of activiteiten waarvoor subsidie wordt aangevraagd conform format SNN;

  • c. een toelichting op de begroting;

  • d. een sluitend financieringsplan voor de kosten van de activiteit of activiteiten, met inbegrip van een opgave van subsidies of vergoedingen die voor dezelfde activiteiten bij andere bestuursorganen, private organisaties of personen zijn aangevraagd, onder vermelding van de stand van zaken daarvan;

  • e. een overzicht van inkomsten die met de uitvoering van de activiteit gegenereerd worden;

  • f. een kaart met daarop aangegeven de locatie of locaties waar maatregelen worden uitgevoerd of, indien deze locatie of locaties nog niet exact bekend is, een zoekgebiedenkaart voor de maatregelen;

  • g. een omschrijving van de bijdragen die de activiteit of activiteiten leveren aan de geformuleerde doelstelling zoals beschreven in artikel 13, onder b, van dit openstellingsbesluit;

  • h. indien de investering naar waarschijnlijkheid leidt tot negatieve omgevingseffecten, bevat de subsidieaanvraag een omschrijving van de benodigde vergunningen, waarin deze omgevingseffecten worden getoetst, die voor de uitvoering dienen te worden verkregen.

Artikel 9 Hoogte subsidie

• 1. De te verstrekken subsidie voor een activiteit als omschreven in artikel 5 bedraagt 100% van de subsidiabele kosten als omschreven in artikel 6.

• 2. Onverminderd het eerste lid bedragen de subsidiabele kosten als bepaald in artikel 6, eerste lid onder e, f en g, maximaal 30% van de totale subsidiabele kosten van de activiteit waarvoor subsidie is aangevraagd.

Artikel 10 Rangschikking op basis van geografische criteria

• 1. Aanvragen die voor subsidie in aanmerking komen worden op grond van artikel 1.15 en 2.5.5 van de Regeling door Gedeputeerde Staten gerangschikt op basis van geografisch criteria, waarbij een aanvraag die voldoet aan de in het tweede lid genoemde prioriteit 1 hoger wordt gerangschikt dan een aanvraag die voldoet aan de in het tweede lid genoemde prioriteit 2.

• 2. Gedeputeerde Staten prioriteren de in het eerste lid genoemde aanvragen op de volgende wijze:

  • a. Prioriteit 1: de activiteit of activiteiten die zich bevinden binnen de zwart of blauw omlijnde gebieden zoals aangegeven op de kaart ‘Herstel NNN’.

  • b. Prioriteit 2: de activiteit of activiteiten die zich bevinden binnen NNN-gebieden in de provincie Fryslân zoals aangegeven op de kaart ‘Natuur’ maar buiten de zwart of blauw omlijnde gebieden zoals aangegeven op de kaart ‘Herstel NNN’.

Artikel 11 Weigeringsgronden

Onverminderd het bepaalde in artikel 1.8 van de Regeling wordt subsidie geweigerd indien:

• 1. De aanvraag wordt ontvangen buiten de openstellingsperiode als aangegeven in artikel 2 eerste lid van dit openstellingsbesluit;

• 2. De aanvrager niet voldoet aan de doelgroep als omschreven in artikel 4 van dit openstellingsbesluit;

• 3. De activiteiten waarvoor subsidie is aangevraagd niet vallen onder de activiteiten zoals beschreven in artikel 5 van dit openstellingsbesluit;

• 4. Niet wordt voldaan aan de subsidievereisten zoals bepaald in artikel 7 van dit openstellingsbesluit;

• 5. De subsidieaanvraag niet is ingediend zoals omschreven in artikel 8 van dit openstellingsbesluit;

• 6. In een subsidieaanvraag de subsidiabele kosten na beoordeling minder bedragen dan € 500.000,--.

Artikel 12 Bevoorschotting op basis van realisatie

In aanvulling op artikel 1.23 van de Regeling kan maximaal één keer per kalenderjaar een aanvraag om een voorschot worden ingediend op basis van realisatie.

Artikel 13 Verplichtingen

Onverminderd de verplichtingen die voortvloeien uit artikel 1.17 van de Regeling is de subsidieontvanger verplicht:

• a. de subsidiabele activiteit(en) te realiseren uiterlijk op 30 juni 2024. Het verzoek tot vaststelling van de subsidie dient uiterlijk op 31 oktober 2024 te zijn ontvangen;

• b. aan te tonen dat de activiteit of activiteiten bijdragen aan het complimenteren van het Friese deel van het NNN en/of KRW-doelen middels de volgende geformuleerde doelstelling: inrichten of optimaliseren van de NNN-gebieden conform de natuurdoeltypen zoals aangegeven in het natuurbeheerplan 2022 of KRW-doelen.

Artikel 14 Slotbepalingen

• 1. Dit openstellingsbesluit treedt in werking op de eerste dag na bekendmaking in het Provinciaal Blad waarin zij wordt geplaatst.

• 2. Bijlage 1 Kaart Herstel NNN maakt integraal onderdeel uit van dit openstellingsbesluit.

Artikel 15 Citeertitel

Dit openstellingsbesluit wordt aangehaald als: Openstellingsbesluit POP3+ niet-productieve investeringen voor natuur- en waterdoelen 2022.

Aldus vastgesteld in de vergadering van Gedeputeerde Staten van Fryslân van 30 november 2021.

Voorzitter drs. A.A.M. Brok

Secretaris R.E. Bouius-Riemersma, MBA MCM

Artikelsgewijze toelichting bij Openstellingsbesluit POP3+ niet-productieve investeringen voor herstel biodiversiteit en natuur 2022

Het doel van deze subsidieopenstelling is het verder versterken van de natuur en biodiversiteit in NNN-gebieden en bij te dragen aan de KRW-doelen. Dit sluit aan op de natuur bescherm en ontwikkel doelen van de omgevingsvisie: De romtediele. De gebiedsontwikkelingsprojecten Alde Feanen, Achtkarspelen-Zuid, Beekdal Linde en Koningsdiep hebben de eerste prioriteit vanwege de natuur en water doelen die hier nog moeten worden gerealiseerd. De natuur en biodiversiteit in deze gebieden staat onder druk, onder andere door de omringende landbouw. Het is van belang, ook voor de landbouw, dat het NNN een robuust systeem vormt. Daarom is bij deze subsidieopenstelling gekozen om in te zetten op het herstel van natuur en biodiversiteit ter versterking van de (internationale) natuurwaarden zodat de biodiversiteit en natuurkwaliteit in Fryslân verhoogd worden.

Biodiversiteit speelt op alle niveaus en in alle processen binnen een landbouwbedrijf een belangrijke rol: de bodem, het gewas, het dier en de omgeving. Versterken van de biodiversiteit kan dus veel opleveren voor de agrarische sector. Denk hierbij aan efficiëntere benutting van input, weerbaardere productiefactoren, een stabielere productie en een evenwichtiger bedrijfssysteem. Het is daarom wenselijk dat partijen kunnen investeren in de versterking van de natuur en biodiversiteit in daarvoor belangrijke gebieden zoals die in het NNN van Fryslân.

Het bepaalde in dit openstellingsbesluit dient te worden gelezen in samenhang met het bepaalde in de Regeling. In de Regeling staan bijvoorbeeld verplichtingen waaraan iedere subsidieontvanger zich moet houden. Lees daarom naast het openstellingsbesluit ook de Regeling even goed door alvorens een aanvraag in te dienen.

Artikel 1 Definities

In aanvulling op de definities in artikel 1.1 van de Regeling wordt in dit openstellingsbesluit verstaan onder:

• 1. Gebiedsontwikkelingsprojecten: de gebieden Koningsdiep, Alde Feanen, Beekdal Linde en Achtkarspelen-Zuid zoals met zwarte omlijning op de kaart die te vinden is op deze website: Plattelandsontwikkelings-programma (POP) | Fryslân onder maatregel 5, openstelling 2022.

• 2. KRW: Kader Richtlijn Water, de KRW doelen voor de verschillende gebieden staan beschreven in ontwerp: WKP Factsheets Ontwerp SGBP 2022-2027 (waterkwaliteitsportaal.nl).

• 3. Kaart Natuur: Op deze kaart staan de NNN-gebieden binnen de provincie Fryslân aangeduid, subsidiabele activiteiten kunnen binnen deze gebieden plaats vinden. Zoals door Provinciale Staten is vastgesteld op 25 juni 2014 in de Verordening Romte 2014 bijlage 8 kaart nummer 3. Daarnaast is dit de link naar de kaart: https://www.ruimtelijkeplannen.nl/documents/NL.IMRO.9921.PVR2014FryslanGC-GC02/b_NL.IMRO.9921.PVR2014FryslanGC-GC02_8.pdf

• 4. Kaart herstel NNN: Op deze kaarten worden de zwart en blauw omlijnde gebieden waar subsidiabele activiteiten kunnen plaats vinden aangegeven: Plattelandontwikkelings-programma (POP) | Fryslan, onder maatregel 5 2022. Deze kaarten zijn opgenomen als integraal deel van dit openstellingsbesluit in bijlage 1.

• 5. Natuurbeheerplan 2022: In het natuurbeheerplan geeft de provincie aan voor welke gebieden in Fryslân subsidie kan worden aangevraagd voor het beheer van natuur, agrarische natuur en landschapselementen en wat de voorwaarden hiervoor zijn. Deze is vastgesteld op 29 juni 2021. Het natuurbeheerplan is te vinden op: Natuurbeheerplan 2022 | Fryslân

• 6. Natuurdoeltypen: nagestreefde combinatie van abiotische en biotische kenmerken van een gebied. Deze staan beschreven in het natuurbeheerplan 2022.

• 7. NNN: Natuur Netwerk Nederland, voorheen Ecologische Hoofdstructuur (EHS).

• 8. Regeling: de Regeling POP 3 subsidies provincie Fryslân, zoals gewijzigd vastgesteld op 16 november 2021.

• 9. SNN: Samenwerkingsverband Noord-Nederland;

Artikel 5 Subsidiabele activiteiten

Uitsluitend de niet-productieve investeringen in de gebiedsontwikkelingsproject gebieden en de overige NNN-gebieden zijn subsidiabel. Niet-productieve investeringen zijn investeringen die niet leiden tot een aanzienlijke stijging van de waarde of de rentabiliteit van het landbouwbedrijf of een andere onderneming. Daarnaast dienen de activiteiten een link te hebben met de landbouw. Denk hierbij bijvoorbeeld aan effecten van emissies op natuur of water.

Artikel 6 Subsidiabele kosten

De subsidiabele kosten zijn de kosten waar subsidie voor kan worden verkregen. Deze kosten bestaan uit de kosten ten behoeve van de niet-productieve investeringen zelf en voorbereidingskosten zodat de activiteiten weloverwogen kunnen plaatsvinden. De kosten zijn subsidiabel als deze adequaat en noodzakelijk zijn voor het behalen van het doel van de activiteit. Alle activiteiten dienen aantoonbaar bij te dragen aan de geformuleerde doelstelling die is opgenomen in artikel 7 Subsidievereisten. De aankoop van grond is niet opgenomen als subsidiabele activiteit.

Binnen deze subsidieopenstelling kunnen de subsidiabele personeelskosten berekend worden middels een Vereenvoudigde kostenoptie (VKO) overeenkomstig artikel 1.9a van de Regeling. Voor de berekening van bijdrage in natura dient artikel 1.11 te worden gebruikt en voor de berekening van onbetaalde eigenarbeid dient artikel 1.11a te worden gebruikt. Met betrekking tot de voorbereidingskosten komen deze conform artikel 1.12 derde lid slechts voor subsidie in aanmerking indien zij gemaakt zijn binnen één jaar voordat de aanvraag voor subsidie is ingediend.

Artikel 7 Subsidievereisten

Subsidieaanvragen die onder het POP3 en POP3+ worden ingediend, dienen een directe link met de landbouw te hebben. Deze dient gemotiveerd te worden in het projectplan. Landbouw is gebaat bij goede biodiversiteit en milieuomstandigheden. Een robuust ecosysteem c.q. sterke biodiversiteit heeft een positieve invloed op de landbouw in de omringende gebieden. Daarmee sluiten we aan op de uitgangspunten van het Europese landbouwbeleid voor de verduurzaming en vergroening van de sector.

De subsidiabele activiteiten binnen deze openstelling zijn de activiteiten in de gebiedsontwikkelingsprojecten Koningsdiep, Alde Feanen, Beekdal Linde en Achtkarspelen-Zuid en de overige NNN-gebieden. De realisatie van natuur in deze gebieden sluit in sommige gevallen aan op de KRW-doelen. De gebieden die in aanmerking komen voor subsidie zijn aangegeven op de kaart ‘herstel NNN’ en de kaart ‘Natuur’. Op de kaart ‘herstel NNN’ staan de gebiedsontwikkelingsprojecten aangegeven met een zwarte omlijning en de additionele gebieden voor KRW-doelen met blauwe omlijning. Door de combinatie van natuur en water doelen mogelijk te maken wordt efficiëntie nagestreefd.

Artikel 9 Hoogte subsidie

Bij deze openstelling richt de provincie Fryslân zich op robuuste en omvangrijke projecten, waarmee kosteneffectiviteit bereikt wordt in de uitvoering. Dit wordt bereikt doordat er vanwege omvang van het subsidieplafond in combinatie met de overige voorwaarden, een samenhangend pakket aan maatregelen kan worden ontwikkeld. Om robuuste en omvangrijke projecten te stimuleren is de subsidiedrempel € 500.000,--.

De provincie streeft ernaar dat een groot deel van de subsidie besteed wordt aan fysieke maatregelen. Om die reden is er een grens gesteld aan het totaal aan proces- en voorbereidingskosten van maximaal 30% van de subsidiabele kosten. Deze 30% geldt voor het totaal(bedrag) van de aanvraag. Het percentage mag voor individuele maatregelen hoger zijn indien het gemiddelde van de totale aanvraag niet meer dan 30% is. In het geval btw aantoonbaar niet verrekenbaar of niet compensabel is, mag dit meegenomen worden bij de berekening van de hoogte van de subsidiabele kosten.

Dit artikel dient in samenhang te worden gelezen met artikel 1.16a van de Regeling waarin staat vermeld dat niet meer subsidie wordt verleend dan is aangevraagd.

Artikel 10 Rangschikking op basis van geografische criteria

Voor de rangschikking van de aanvragen wordt gebruik gemaakt van geografische criteria. Dit houdt in dat alleen activiteiten in bepaalde gebieden in aanmerking komen voor subsidie. Daarnaast is er prioriteit gegeven aan de gebiedsontwikkelingsprojecten en de aangrenzende KRW-gebieden ten opzichte van de overige NNN-gebieden. Daarom zal eerst het subsidieplafond worden uitgeput met aanvragen die betrekking hebben op de prioriteit gebieden aangegeven op de kaart ‘herstel NNN’ met zwarte en blauwe omlijning. Hierna zullen subsidieaanvragen die betrekking hebben op de overige nog niet volledige gerealiseerde NNN-gebieden in de provincie Fryslân in aanmerking komen.

Op grond van artikel 1.15 lid vijf van de Regeling wordt, indien een of meerdere aanvragen eenzelfde plaats in de rangschikking hebben en de som van de toe te kennen subsidiebedragen het subsidieplafond overstijgt, door middel van loting bepaald welke aanvraag of aanvragen gehonoreerd worden.

Artikel 12 Bevoorschotting op basis van realisatie

Het is mogelijk één keer per kalender jaar een voorschot op basis van realisatie aan te vragen conform artikel 1.23 van de Regeling. Het voorschot wordt uitsluitend verleend op basis van gerealiseerde kosten en betalingen. Elke aanvraag om een voorschot bevat een verslag omtrent de voortgang van de maatregelen als bedoeld in artikel 1.17 van de Regeling. Een aanvraag om een voorschot wordt uitsluitend gehonoreerd wanneer deze minimaal 25% van de verleende subsidie of minimaal € 50.000,-- betreft.

Artikel 13 Verplichtingen

De activiteit of activiteiten dienen te zijn gerealiseerd voor 30 juni 2024. Het verzoek tot vaststelling van de subsidie dient ook uiterlijk op 31 oktober 2024 te zijn ontvangen. Verzoeken ontvangen na die tijd worden niet meer in behandeling genomen.

De activiteit of activiteiten dienen aantoonbaar bij te dragen aan het complimenteren van het Friese deel van het NNN en/of KRW-doelen middels de volgende geformuleerde doelstelling: inrichten of optimaliseren van de NNN-gebieden conform de natuurdoeltypen zoals aangegeven in natuurbeheerplan 2022 of KRW-doelen. Als niet aan deze verplichting kan worden voldaan kan er op grond van de Algemene subsidieverordening provincie Fryslân 2013 een wijzigingsverzoek worden ingediend, conform artikel 1.26 van de Regeling POP 3 subsidies provincie Fryslân. Vervolgens is het aan GS om een besluit te nemen over het wijzigingsverzoek.

Bijlage 1 Kaart Herstel NNN

Bijlage 2 Natuur