Besluit tot aanwijzing van Landgoed Overcingel in de gemeente Assen als bijzonder provinciaal natuurgebied

Besluit van Gedeputeerde Staten van Drenthe van 9 juli 2019, kenmerk 4.3/2019001655, team Natuur en Water, tot bekendmaking van hun besluit tot aanwijzing van Landgoed Overcingel in de gemeente Assen als bijzonder provinciaal natuurgebied

Gedeputeerde Staten van Drenthe;

gelet op artikel 1.12, lid 3 in combinatie met artikel 1.7, lid 2, sub b, onder 1, van de Wet natuurbescherming en artikelen 2.30 en 2.31 van de Provinciale Omgevingsverordening Drenthe;

overwegende dat Landgoed Overcingel in de gemeente Assen onder de Natuurbeschermingswet 1998 was aangewezen als landelijk natuurmonument en dat de provincie, na het intrekken van deze wet en daarmee het vervallen van de bescherming van de natuurwaarden van het gebied, de bescherming van de aanwezige natuurwaarden en cultuurhistorische kenmerken wil voortzetten;

BESLUITEN:

het besluit tot aanwijzing van Landgoed Overcingel in de gemeente Assen als bijzonder provinciaal gebied vast te stellen.

Artikel 1 Bijzonder provinciaal natuurgebied

Gedeputeerde Staten wijzen Landgoed Overcingel aan als bijzonder provinciaal gebied als bedoeld in artikel 2.30, lid 1, van de Provinciale Omgevingsverordening Drenthe overeenkomstig de kaart welke als bijlage is toegevoegd bij dit besluit.

Binnen het landgoed Overcingel geldt:

• dat de cultuurhistorische kenmerken bestaan uit een tuin in Engelse landschapsstijl, terrein met Grand Canal en het laanpatroon;

• dat de natuurwaarden bestaan uit het voorkomen van oude boomsoorten, houtwallen, lanen, een bomenweide en monumentale bomen, stinsentuin, graslanden en water-, oever- en ruigtevegetaties welke een leefgebied vormen voor vele soorten.

Artikel 2 Inwerkingtreding

Dit besluit treedt in werking op de dag na publicatie in het Provinciaal blad.

Gedeputeerde Staten voornoemd,

mevrouw drs. J. Klijnsma, voorzitter

drs. W. Brenkman MSc, secretaris

Uitgegeven: 15 juli 2019

TOELICHTING

Besluit tot aanwijzing van Landgoed Overcingel in de gemeente Assen als bijzonder provinciaal gebied

1. Inleiding

Landgoed Overcingel in Assen is in 1991 aangewezen als beschermd natuurmonument onder de Natuurbeschermingswet 1998. Per 1 januari 2017 is deze wet vervangen door de Wet natuurbescherming en is de status beschermd natuurmonument komen te vervallen. Omdat Overcingel buiten het Natuurnetwerk Nederland ligt, wordt een groot deel van het landgoed momenteel niet wettelijk beschermd. Alleen de delen van het landgoed die zijn aangewezen als rijksmonument worden momenteel wettelijk beschermd.

De Wet natuurbescherming biedt provincies de mogelijkheid om gebieden die buiten het Natuurnetwerk Nederland liggen aan te wijzen als bijzondere provinciale gebieden. Dit kan gedaan worden voor gebieden die van provinciaal belang zijn vanwege hun natuurwaarden of landschappelijke waarden, met inachtneming van de cultuurhistorische kenmerken. De provincie kent aan Overcingel deze waarden toe en vindt het van belang dat het landgoed in huidige vorm behouden blijft.

2. Beschrijving aanwezige natuurwaarden en cultuurhistorische kenmerken

Cultuurhistorische kenmerken

Landgoed Overcingel in Assen werd in de jaren 1777/1778 aangelegd aan de zuidoosthoek van de Oostersingel, net buiten het toenmalige dorpscentrum. Ondanks het feit dat het terrein van het landgoed gedurende de laatste eeuw belangrijk aan grootte heeft ingeboet zijn de voornaamste delen nog grotendeels intact. Het karakter van het landgoed is opvallend goed bewaard gebleven binnen een zich steeds ontwikkelende en veranderende stedelijke structuur. De in dit besluit aangewezen cultuurhistorische kenmerken bepalen het karakter.

Het landgoed heeft een laanpatroon dat is opgebouwd uit delen die van elkaar worden gescheiden door een stelsel van veelal haaks op elkaar staande lanen, greppels en houtwallen. Achter het huis ligt het Grand Canal. Dit is een rechthoekige tuin met een boomgaard en een langwerpige waterpartij.

Natuurwaarden

De in dit besluit aangewezen cultuurhistorische kenmerken en natuurwaarden zijn van groot belang voor het leefgebied van de aanwezige flora en fauna in dit gebied.

Het landgoed heeft een zeer rijke bodemvegetatie, de zogenoemde stinsenflora, bestaande uit in het verleden geplante en verwilderde soorten maar ook spontaan gevestigde soorten die in dit specifieke milieu thuishoren. Landgoed Overcingel vervult in Assen een belangrijke natuurfunctie. Ze is mede in relatie tot de nabijgelegen bosgebieden Asserbos, Port Natalbos en Amelterbos van belang als rustpunt voor met name vogels en vleermuizen. Door de aanwezige rijke afwisselende vegetatie en de rust die er op het landgoed heerst is de avifauna gevarieerd.

Het landgoed Overcingel heeft naast een natuurlijke afwatering ook een kunstmatig hydrologisch systeem die een belangrijke functie heeft in de waterhuishouding op het landgoed.

3. Rechtsgevolgen van de aanwijzing

Conform artikel 2.30, lid 1, van de Provinciale Omgevingsverordening Drenthe is het verboden om zonder vergunning van Gedeputeerde Staten in een door Gedeputeerde Staten aangewezen bijzonder provinciaal natuurgebied als bedoeld in artikel 1.12, lid 3, van de Wet natuurbescherming, handelingen te verrichten, te doen verrichten of te gedogen, die schadelijk kunnen zijn voor de in het aanwijzingsbesluit genoemde natuurwaarden en aanwezige cultuurhistorische kenmerken.

Het is niet mogelijk op voorhand precies aan te geven welke handelingen al dan niet schadelijk kunnen zijn. Per activiteit zal daarom moeten worden vastgesteld of een vergunning al dan niet is vereist.

Om enigszins een beeld te bepalen wordt hierna een aantal voorbeelden gegeven van handelingen, die gelet op de te verwachten schadelijke effecten aan een vergunning gebonden zullen zijn:

• handelingen, welke wijziging of intensivering van de waterhuishouding of (grond)waterstand beogen binnen of buiten het beschermde gebied of ten gevolge hebben, zoals: graven, verbreden, verdiepen, verleggen of dichten van watergangen, plassen of vijvers vergroten of verdichten;

• verstoring van de rust door bijvoorbeeld versterkte muziek veroorzaakt binnen het beschermde gebied. Dit kan een negatief effect hebben op de beschermde natuurwaarden en aanwezige leefgebieden; geluidsoverlast veroorzaakt buiten het beschermde gebied is niet aan een vergunningplicht gebonden.

• aanbrengen of inrichten van recreatieve voorzieningen;

• vellen, rooien, snoeien, kappen, branden of anderszins beschadigen van hout- of struikgewas, anders dan voor een normaal bos- of natuurbeheer noodzakelijk is;

• handelingen, welke wijziging of intensivering van het bestaande bodemgebruik beogen of ten gevolge hebben, zoals: ontgronden, bodem verlagen of egaliseren of andere verstoringen van het bodemprofiel;

• aanleggen of verharden van wegen, paden, banen of parkeergelegenheden of het aanbrengen van andere oppervlakteverhardingen.

Conform artikel 2.30, lid 2, van de Provinciale Omgevingsverordening Drenthe is de vergunningplicht niet van toepassing op handelingen die verricht worden overeenkomstig een beheerplan als bedoeld in artikel 2.31 van de Provinciale Omgevingsverordening Drenthe dan wel handelingen ter uitvoering van een instandhoudingsmaatregel of een passende maatregel als bedoeld in artikel 2.2 van de Wet natuurbescherming.