2017D13969 LIJST VAN VRAGEN

De vaste commissie voor Buitenlandse Zaken heeft een aantal vragen voorgelegd aan de ministers van Buitenlandse Zaken en van Veiligheid en Justitie over de brief van 10 mei 2017 inzake de Laatste stand van zaken op het MH17 dossier (33 997, nr. 94).

De fungerend voorzitter van de commissie, Omtzigt

De griffier van de commissie, Van Toor

Nr

Vraag

1

In het 2e E-zine MH17 geeft het OM aan dat het al in oktober 2014 een eerste verzoek aan de Russische Federatie om primaire radargegevens van de omgeving Donetsk/Luhansk over de periode 14 tot en met 18 juli 2014 heeft gedaan en dat men bijvoorbeeld nog steeds geen antwoord heeft op vragen over radargegevens uit Buturinskaya. En de wel ontvangen radargegevens zijn niet leesbaar. Hoe gaat u ervoor zorgen dat het OM wel over alle radarbeelden kan beschikken? Bent u bereid om dit in de VN Veiligheidsraad aan de orde te stellen?

2

Hoe beoordeelt u de medewerking van de Russische Federatie bij de rechtshulpverzoeken? Houdt Rusland zich aan Veiligheidsraadsresolutie 2166 die alle landen oproept om mee te werken aan het onderzoek?

3

Is een Nederlandse bewindspersoon op enig moment aanwezig geweest op de rampplek?

4

Op 4 februari 2016 zei de Minister van Veiligheid en Justitie in het plenaire debat in de Tweede Kamer: «Het Openbaar Ministerie stuurt mij met enige regelmaat ambtsberichten over de voortgang van het strafrechtelijk onderzoek. Dat is gebruikelijk in de relatie tussen de Minister van Veiligheid en Justitie en het Openbaar Ministerie. Het onderwerp van de radargegevens is ook met enige regelmaat aan de orde geweest in de gesprekken die ik met het Openbaar Ministerie heb. Telkens heeft het Openbaar Ministerie mij bevestigd dat er geen behoefte bestaat aan meer of andere gegevens en dat men voldoende gegevens heeft voor het strafrechtelijk onderzoek.»

In het E-zine van mei 2017 meldt het OM: «Het OM blijft van oordeel dat de Russische autoriteiten relevant materiaal voor de waarheidsvinding moeten overdragen.»

Kunt u aangeven wie van het OM op welke datum aan de regering gemeld heeft dat er geen behoefte bestaat aan radargegevens, nu dit toch evident het geval is?

5

In het 2e E-zine MH17 schrijft het OM dat in een aanvullend rechtshulpverzoek uitdrukkelijk de radargegevens opgevraagd zijn. Wanneer is dat tweede rechtshulpverzoek gedaan?

6

Kunnen getuigen die een verklaring willen afleggen aan het Joint Investigation Team (JIT) dit ook buiten Oekraïne doen? En kan het JIT garanderen dat Oekraine in dat geval niet de identiteit van de getuige kan achterhalen? Zo ja, kunt u dan aangeven bij wie de getuigen zich kunnen melden?

7

Wat is uw reactie op het bericht van RTL Nieuws «Onderzoek MH17 nog lang niet afgerond»? Is het nog altijd de bedoeling dat het Joint Investigation Team het onderzoek uiterlijk januari 2018 afrondt?

8

In hoeverre heeft het kabinet alles in gereedheid staan voor het moment dat wordt gekozen voor de wijze van vervolging? Klopt het dat aanvullende regelgeving «in de steigers» staat?

9

Als wordt gekozen voor vervolging voor de Nederlandse rechtbank, is een wijziging van de Wet Internationale Misdrijven dan noodzakelijk of kan deze wet in zijn huidige vorm gebruikt worden voor de vervolging?

10

Wat is de stand van zaken van het vooronderzoek (preliminary examination) van het Internationaal Strafhof? Ziet dit onderzoek ook op het neerhalen van vlucht MH17?

11

Als het Internationaal Strafhof overgaat tot vervolging van verdachten van het neerhalen van vlucht MH17, in hoeverre zal dit dan het onderzoek van het Joint Investigation Team doorkruisen? Is er gevaar voor schending van het ne bis in idem-beginsel als zowel het Internationaal Strafhof als het Joint Investigation Team overgaat tot vervolging van verdachten?

12

Kunt u een overzicht geven van de uitstaande rechtshulpverzoeken in het kader van het MH17-onderzoek?

13

Is inmiddels al duidelijkheid of het voorstel dat door Nederland aan het overleg van de International Civil Aviation Organisation (ICAO) (Annex 17) is voorgelegd, en dat lidstaten verplicht om relevante informatie te delen met sectorpartijen ten behoeve van het adequaat uitvoeren van hun risico analyse voor het overvliegen van conflictgebieden, wordt gesteund? En zo ja, wanneer leidt dit tot besluitvorming in de ICAO Raad? En zo nee, waarom is er geen steun?

14

Is inmiddels duidelijkheid over de besluitvorming van de voorstellen die zijn ingediend voor aanpassing van ICAO Annex 13 (ongevalsonderzoek) voor het beter beschrijven van verantwoordelijkheden bij uitbesteden van een veiligheidsonderzoek aan een ander land en voor de bewaarplicht van gegevens? Zo ja, welke voorstellen zijn aangenomen en wat betekent dit concreet en zo nee, waarom niet?

15

Welke voorstellen zijn precies ingebracht in het licht ook van de motie-Ten Broeke (33 997, nr. 75), waarbij luchtvaartmaatschappijen in hun veiligheidsmanagementsysteem een risicobeoordeling voor conflictzones dienen op te nemen (ICAO Annex 19)? En aan welke implementatie hiervan wordt binnen het ICAO gewerkt? Wat betekent dit concreet en wanneer kan op zijn vroegst dit amendement door de ICAO Raad worden goedgekeurd?

16

In het licht ook van de uitwerking van de motie Ten Broeke (33 997, nr. 75): wordt door ICAO aan regels gewerkt, kunt u aangeven wat deze regels inhouden en wanneer deze gereed zullen zijn? En op welke termijn zal de EU deze regels hebben door vertaald?

17

Kunnen los van alle regels en voorstellen die nu worden uitgewerkt inzake het vliegen boven conflictgebieden, luchtvaartmaatschappijen op de Europese veiligheidslijst geplaatst worden? Zo nee, waarom niet?

18

Wanneer is de Basis verordening van het European Aviation Safety Agency (EASA) gereed? Wat is de Nederlandse inzet?

19

Ligt er inmiddels al een ICAO voorstel om invulling te geven aan het Nederlandse voorstel over de verantwoordelijkheid van de lidstaat om zijn luchtruim te sluiten als de veiligheid niet kan worden gegarandeerd, waarbij ook de afstemming tussen militaire en civiele autoriteiten dient? Zo ja, wat is de inhoud? En zo nee, wanneer wordt dit precies verwacht?

20

Op achteraf ingeleverde primaire radarbeelden van Rusland was geen BUK raket te zien. Dat was evenmin het geval bij de reguliere radargegevens waarover het Landelijk Parket bijvoorbeeld in februari al aan nabestaanden berichtte. Hoe verklaart u dit?

21

Wat is de minimum vluchttijd van de BUK raket voordat hij de MH17 raakte?

22

Waarom geeft het OM aan dat de Russische radar in Ust-Donetsk mogelijk de lancering van de raket heeft gemist doordat deze zoals bij een vuurtoren mogelijk net gericht was op een andere richting? Klopt het dat deze radar elke 10 seconden een volledige ronde draait?

23

In het 2e E-zin MH17 geeft het OM aan dat het tot op de dag van vandaag niet alle afgeluisterde gesprekken van de SBU ontvangen heeft. Kun u nader duiden waarom het kennelijk drie jaar duurt voordat die gesprekken aan het JIT ter beschikking gesteld worden?

24

Zijn er ook niet authentieke opnames gevonden bij de getapte telefoongesprekken die van Oekraïense zijde zijn ingebracht in het MH17 onderzoek?

25

Heeft Nederland al aan de VS verzocht om de radar-en satellietbeelden waarover dat land beschikt, te declassiferen, zoals voormalig onderminister Victoria Nuland publiekelijk aanbood?

26

Het kabinet geeft aan een rechtszaak door nabestaanden tegen Oekraïne op dit moment niet te steunen vanwege mogelijke hinder voor de opsporing en vervolging van de daders, maar zou het kabinet dat wel op een later moment overwegen? Of wordt een dergelijke rechtszaak geheel ontraden door het kabinet en zo ja met welke reden?

27

Klopt het dat het onderzoeksteam problemen ondervindt bij het verkrijgen van Oekraïense telefoontaps van de periode vóór de aanslag op vlucht MH17? Zo ja, welke bezwaren maakt JIT-land Oekraïne tegen het overdragen van deze en mogelijk andere cruciale gegevens?

28

Aanbeveling 11 van de OVV (aan de luchtvaartmaatschappijen) luidt:

«11. Leg openbaar verantwoording af over de gekozen vliegroutes, minimaal eenmaal per jaar.» Kunt u aangeven welke Nederlandse maatschappijen sinds 17/7/2014 deze verantwoording afgelegd hebben en waar zij dat gedaan hebben? Vindt u dat de Nederlandse maatschappijen deze aanbeveling hebben opgevolgd?

29

Klopt het dat er voor 17 juli 2014 informatie vanuit ICAO (Parijs) naar Nederland is verstuurd met daarin de waarschuwing dat het luchtruim van Oekraïne een risico was? Zo ja, kunt u dan aangeven wat voor een informatie dat was en kunt u die informatie openbaar maken?

30

Op welke datum is opdracht verleend om de inzet van de politie bij MH17 te evalueren? Wie heeft daartoe opdracht gegeven?

31

De Kamer heeft de Samenvatting Strategische Politie Evaluatie MH-17 versie 0.6 ontvangen. Wanneer is versie 0.1 gepubliceerd?

32

De Kamer heeft de Samenvatting Strategische Politie Evaluatie MH-17 versie 0.6 ontvangen. Wanneer wordt de definitieve versie van het rapport afgerond?

33

De Kamer heeft de Samenvatting Strategische Politie Evaluatie MH-17 versie 0.6 ontvangen met de de belangrijkste conceptconclusies en -aanbevelingen van de interne politie evaluatie naar de afhandeling van MH-17 per thema. Kunt u de overige conceptconclusies en aanbevelingen aan de Kamer doen toekomen?

34

Waarom heeft de regering ervoor gekozen de tussenuitspraak van 3 juni 2016 te negeren en niet per passage in de verslagen van de Ministeriële Commissie Crisisbeheersing (MCCb) aangegeven waarom zij weigert die openbaar te maken?

35

Heeft Oekraine aan Nederland vooraf meegedeeld dat zij een zaak bij het Internationaal Gerechtshof zou starten waarvan de MH17 deel uitmaakt?

36

Hoe beoordeelt Nederland dat Oekraine een zaak bij het Internationaal Gerechtshof gestart heeft waarbij het mogelijk bewijsmateriaal over MH17 zal moeten inbrengen?

37

Waarom voerde de staat deze tussenuitspraak van de rechtbank niet uit, door de motiveringsgebreken te herstellen dan wel conform tussenuitspraak delen alsnog te openbaren (o.m. delen gespreksverslag Rutte /Universiteit van Twente):

https://uitspraken.rechtspraak.nl/inziendocument?id=ECLI:NL:RBMNE:2017:1596&showbutton=true&keyword=MH17

38

De Tweede Kamer heeft meerdere keren gevraagd of de onderstaande zaken in de JIT overeenkomst voorkomen. Daarop is nooit een helder antwoord ontvangen.

1. clausules die een deelnemend land de mogelijkheid geven om bepaalde informatie in het onderzoek niet in te brengen,

2. clausules die een deelnemend land de mogelijkheid geven om de openbaarmaking van bepaalde informatie in de rechtszaak te blokkeren,

3. clausules die een deelnemend land de mogelijkheid geven om het gebruik van bepaalde informatie in de rechtszaak te blokkeren.

Kunt u, zonder de JIT overeenkomst op dit moment te openbaren, per punt aangeven of dit soort afspraken in het kader van de JIT overeenkomst gemaakt is?

39

Zijn er incidenten geweest in de samenwerking in het JIT tussen Nederland en Oekraine die het vertrouwen geschaad hebben?

40

Op welke datum is het aanvullende rechtshulpverzoek aan Rusland gedaan aangaande de Russische radarbeelden en heeft Rusland op enige wijze op dat verzoek gereageerd?

41

Kunt u nader verklaren waarom er nog steeds geen keuze is gemaakt voor een vervolgings- en berechtingsmechanisme?

42

Kunt u uiteenzetten hoe de verschillende JIT-landen op dit moment denken over het te kiezen vervolgings- en berechtingsmechanisme? Zo nee, waarom niet?

43

Zijn de JIT-landen unaniem van mening dat de vervolging en berechting van de daders niet plaats behoort te vinden in Oekraïne? Zo nee, welke landen vinden van wel en waarom?

44

Is de Nederlandse regering bereid om nabestaanden van Nederlandse slachtoffers bij te staan wanneer zij Oekraïne aanklagen vanwege het niet sluiten van het luchtruim? Is de Nederlandse staat bereid zich partij te stellen bij een rechtszaak van nabestaanden tegen Oekraïne bij het Europees Hof voor de rechten van de Mens? Kunt u uw besluit motiveren?

45

Is de Nederlandse regering bereid om nabestaanden van Nederlandse slachtoffers bij te staan wanneer zij Rusland aanklagen, hetzij nationaal hetzij internationaal? Kunt u het antwoord motiveren?

Naar boven