2012D43083

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 19 november 2012

Mede namens de Minister van Veiligheid en Justitie deel ik u het volgende mee.

Van 17 tot en met 19 oktober jongstleden vond in Parijs de plenaire vergadering van de Financial Action Task Force (FATF) plaats. De FATF is een internationale taskforce die zich bezig houdt met de bestrijding van witwassen en terrorismefinanciering (AML/CFT). De volgende onderwerpen zijn aan de orde geweest:

Inkeerregeling Curaçao

Binnen de FATF is een procedure afgesproken voor de toetsing van fiscale inkeerregelingen, aangezien deze kunnen worden misbruikt voor het witwassen van (crimineel) geld. Op de plenaire vergadering van juni jongstleden is de inkeerregeling van Curaçao besproken omdat de FATF vraagtekens plaatste bij de «beleidsregels» van deze regeling; deze zouden een effectieve bestrijding van witwassen in de weg kunnen staan¹.

In de tussenliggende periode heeft Curaçao de beleidsregels aangepast met als doel om de ontstane twijfels over de inkeerregeling te kunnen wegnemen. De FATF heeft nu op basis van de gewijzigde beleidsregels en aanvullende informatie van Curaçao zelf geconcludeerd dat de inkeerregeling van Curaçao niet in strijd is met de uitgangspunten van de FATF en dat er geen verdere actie richting Curaçao zal worden ondernomen.

Lidmaatschap Turkije

Turkije is het enige lid van de FATF dat op de zogeheten «zwarte lijst» staat (zie hieronder). In 2007 heeft de FATF in een evaluatierapport een breed scala aan tekortkomingen geïdentificeerd. Hoewel er wel de nodige vooruitgang is geboekt ten aanzien van witwasbestrijding heeft Turkije nog altijd niet de benodigde wetgeving geïmplementeerd voor de bestrijding van terrorismefinanciering. Dit ondanks een dringende en herhaalde oproep van de FATF. Het gaat hier in het bijzonder om een adequate strafbaarstelling van terrorismefinanciering en om een juridisch raamwerk voor het identificeren en bevriezen van tegoeden van terroristen en terroristische organisaties. De FATF vraagt van al haar leden zich expliciet te committeren aan de implementatie van de FATF-standaard, en als deze implementatie achterwege blijft dan wordt het lidmaatschap ter discussie gesteld.

Dit heeft tijdens de afgelopen plenaire vergadering voor Turkije tot de volgende uitkomst geleid: Wanneer Turkije er voor 22 februari 2013 niet in slaagt adequate wetgeving met betrekking tot terrorismefinanciering aan te nemen zal Turkije vanaf die datum formeel geschorst worden als lid van de FATF. Zie voor meer details o.a. de openbare verklaring over Turkije door de voorzitter van de FATF, te vinden op de website van de FATF². Het spreekt voor zich dat zowel Nederland als de FATF deze gang van zaken betreuren en hopen dat het uiteindelijk niet zover hoeft te komen.

Hoog/risico en-of niet coöperatieve landen: »zwarte» en »grijze» lijst

De FATF houdt twee lijsten bij waarop landen staan die onvoldoende maatregelen nemen ter voorkoming van witwassen en terrorismefinanciering³. De eerste lijst is het zogeheten public statement en kan worden gezien als de zwarte lijst. In de op 19 oktober jongstleden gepubliceerde versie van dit document worden Iran en Noord Korea geïdentificeerd als landen waartegen maatregelen genomen moeten worden en wordt een groep van 18 landen⁴ geïdentificeerd met strategische tekortkomingen in hun AML/CFT systemen waar onvoldoende aan wordt gewerkt. De tweede lijst, informeel ook wel de «grijze lijst» genoemd, is een lijst met 23 landen die belangrijke tekortkomingen hebben in hun AML/CFT systemen, maar wél gecommitteerd zijn om deze tekortkomingen te adresseren.

Beide lijsten zijn te vinden op de website van de FATF. De Nederlandsche Bank publiceert na elke plenaire vergadering een persbericht op haar website «Open Boek Toezicht» met verwijzingen naar de nieuwe lijsten. Op diezelfde website is een zogeheten Q&A te vinden die aangeeft welke (aanvullende) maatregelen Nederlandse financiële instellingen kunnen nemen, in het kader van de naleving van de Wet ter voorkoming van Witwassen en Financieren van Terrorisme (WWFT), om het verhoogde risico te mitigeren⁵.

Vierde ronde van landenevaluaties

Vanaf de tweede helft van 2013 zal de FATF beginnen aan een nieuwe ronde van landenevaluaties. Momenteel wordt gesproken over hoe deze evaluaties zullen worden vormgegeven. Het gaat hierbij onder andere over de wijze waarop de effectiviteit van de AML/CFT maatregelen in landen geëvalueerd moet worden.

Het is de bedoeling dat in februari 2013 overeenstemming bereikt wordt over de valuatiemethode en -processen, zodat eind 2013 de eerste landenevaluatie van start kan gaan. Vermoedelijk zal Nederland in deze nieuwe ronde op zijn vroegst in 2016 worden geëvalueerd.

Openbare rapporten

De FATF heeft drie rapporten aangenomen:

• Een geactualiseerde versie van het best practices paper inzake ontneming, waarin ook een raamwerk voor toekomstig werk aan asset recovery (terughalen van corruptiegelden) is opgenomen.

• Een geactualiseerde versie van het best practices paper over fiscale inkeerregelingen, mede naar aanleiding van de nieuwe FATF-standaard waarin de verplichting is opgenomen om fiscale misdrijven als gronddelict voor witwassen te beschouwen.

• Een herziene versie van de «handleiding» voor het gebruik van de FATF-standaard in de strijd tegen corruptie.

Typologieën

De FATF zal het typologierapport van de APG (de Asian Pacific Group on Money Laundering, een regionale FATF-organisatie) over witwassen gerelateerd aan internationale handel publiceren op de FATF website. Daarnaast is kennis genomen van de voortgang van de vijf lopende typologieprojecten, die op zijn vroegst in juni 2013 zullen worden afgerond. Meer informatie kunt u vinden in het verslag van de FATF-plenaire van juni jongstleden⁶.

Corruptie

Voorafgaande aan de plenaire vergadering is er een bijeenkomst geweest tussen de FATF en de G-20 anticorruptie werkgroep. Doel van deze bijeenkomst is om samenwerking tussen de experts op het gebied van AML/CFT en die op het gebied van corruptiebestrijding te bevorderen en te bekijken hoe de FATF aanbevelingen kunnen worden ingezet om corruptie te bestrijden.

Volgende vergadering

De volgende plenaire vergadering zal plaatsvinden op 20-22 februari 2013 in Parijs. U zult na afloop van de plenaire vergadering over de resultaten worden geïnformeerd.

De minister van Financiën, J.R.V.A. Dijsselbloem

---

1 Zie het verlag plenaire vergadering FATF juni 2012, Kamerbrief met kenmerk FM/2012/1022 M van 21 augustus 2012.

2 www.fatf-gafi.org

3 Zie over dit proces eerdere kamerbrieven inzake het verslag van de FATF plenaire.

4 Cuba, Bolivia, Ecuador, Ethiopië, Ghana, Indonesië, Kenia, Myanmar, Nigeria, Pakistan, Sri Lanka, Sao Tomé en Principe, Syrië, Tanzania, Thailand, Turkije, Vietnam en Jemen.

5 Zie website «Open Boek Toezicht» van DNB: http://www.toezicht.dnb.nl/

6 Zie voetnoot 1