Vragen van de leden Maatoug en Van der Lee (GroenLinks-PvdA) aan de Minister van Financiën over inflatie (ingezonden 26 juli 2024).

Vraag 1

Bent u bekend met het rapport «Closing the EU’s inflation governance gap»?¹

Vraag 2

Deelt u de analyse uit het rapport dat monetair beleid alleen onvoldoende is om prijsstabiliteit te hebben in tijden van een economische schok en dat prijsstabiliteit daarmee niet alleen een taak van de Europese Centrale Bank (ECB) is?

Vraag 3

Op welke manier vult De Nederlandsche Bank (DNB) haar verantwoordelijkheid ten aanzien van de binnenlandse prijsstabiliteit in?

Vraag 4

Hoe neemt de Nederlandse regering haar verantwoordelijkheid voor de binnenlandse prijsstabiliteit? Kunt u een overzicht geven van de verschillende beleidsinstrumenten die hiervoor beschikbaar zijn (bij zowel een stabiele periode en bij schokflatie), hoe deze zijn toegepast en welke beleidstheorie daarbij past?

Vraag 5

Welke maatregelen zijn er al genomen in het EU-kader voor inflatiebeheersing om waar mogelijk te anticiperen op verstoringen en zo vroeg mogelijk in te grijpen om te voorkomen dat bedrijven sectorale schokken verspreiden en versterken?

Vraag 6

Kunt u aangeven welke verbeteringen er door CBS en DNB hebben plaatsgevonden of lopen rond de verzameling van statistieken voor prijs en winstontwikkeling om meer inzicht te krijgen in prijsschokken en ze sneller te herkennen?

Vraag 7

Kunt u aangeven welke risico’s het kabinet, dan wel DNB, ziet voor vormen van schokflatie en welke sectoren daar het meest kwetsbaar voor zijn?

Vraag 8

Deelt u met het CPB (2023)², DNB (2023)³, IMF(2023)⁴ de mening dat de brutowinst in de tweede helft van 2022 en begin 2023 is toegenomen in Nederland?

Vraag 9

Vorig jaar is in de Miljoenennota aangegeven dat ten aanzien van winstflatie «Diverse onderzoeken hiernaar hebben laten zien dat het te vroeg is hierover algemene conclusies te trekken.» Kunt u, nu er meer onderzoek is, aangeven in hoeverre winsten een prijsopdrijvend effect hebben gehad en marktmacht een belangrijke oorzaak was voor de verhoogde energiemarges, specifiek in de energiesector in 2022?

Vraag 10

Kunt u, aangezien er nu meer informatie is en in het verlengde van de toezegging die eerder is gedaan, in de aankomende Miljoenennota op basis van de nieuwe inzichten ingaan op de gevolgen van winststijgingen als gevolg van het feit dat bedrijven hun afzetprijzen gemiddeld meer verhogen dan nodig om te compenseren voor stijgende kostprijzen en in welke sectoren dit vooral het gevolg is geweest (winstflatie)?

---

1 European parliament, ECON committee, juni 2024, «Closing the EU's inflation governance gap» (Closing the EU’s inflation governance gap (Europa.eu)).

2 Centraal Planbureau, oktober 2023, «Uitsplitsing van de inflatie in Nederland» (Uitsplitsing van de inflatie in Nederland (cpb.nl)).

3 De Nederlandsche Bank, 7 mei 2024, «De bijdrage van winsten en lonen aan de Nederlandse inflatie», (Format Analyse NL.docx (dnb.nl)).

4 Internationaal Monetair Fonds, 23 juni 2023, «Euro Area Inflation after the Pandemic and Energy Shock: Import Prices, Profits and Wages», (Euro Area Inflation after the Pandemic and Energy Shock: Import Prices, Profits and Wages (imf.org)).