Vragen van het lid Van der Plas (BBB) aan de Minister voor Medische Zorg over de noodkreet
van MSD-baas «Kankerpatiënt eindeloos in wachtkamer voor nieuwe behandelingen» (ingezonden
27 maart 2024).
Vraag 1
Bent u op de hoogte van de situatie waarin Nederlandse mensen met kanker zich bevinden,
waarbij zij minder toegang hebben tot nieuwe behandelingen dan kankerpatiënten in
andere landen? Zo ja, wat is uw reactie op deze situatie?
Vraag 2
Kunt u aangeven waarom Nederland vrijwel het enige land in de Europese Unie (EU) is
dat nog geen toegang heeft tot een specifiek borstkankermiddel, terwijl dit middel
in de meeste Europese landen al de standaardbehandeling is? Wat zijn de specifieke
redenen voor de lange wachttijd in Nederland?
Vraag 3
In hoeverre vindt u het acceptabel dat zorgverzekeraars mensen met kanker hun behandeling
blijven ontzeggen, gezien de vertragingen in het proces en de stand van zaken in ons
omringende landen? Hoe ziet u de gevolgen van het veranderen van de aanspraakstatus
naar «nee, mits» op de kwaliteit en toegankelijkheid van geneesmiddelen voor patiënten?
Vraag 4
Zijn er internationale best practices of succesvolle modellen die kunnen worden geïmplementeerd
om de wachttijden voor nieuwe kankerbehandelingen te verminderen? Zo ja, bent u bereid
om samen te werken met andere landen en experts om te leren van hun ervaringen en
deze in Nederland toe te passen, denk bijvoorbeeld aan onze buurlanden Frankrijk en
Denemarken met kortere wachttijden?
Vraag 5
Hoe beoordeelt u de rol van de zogenaamde sluis, waar nieuwe, dure geneesmiddelen
eerst worden beoordeeld op bewezen effectiviteit en kosten, als het gaat om de toegang
van patiënten tot deze geneesmiddelen? Welke aanpassingen voert u door in dit proces
om de wachttijd te verkorten?
Vraag 6
Kunt u uitleggen waarom het soms maanden tot jaren duurt voordat een middel beschikbaar
komt, zelfs nadat het uit de sluis is gekomen en er een prijsafspraak is gemaakt met
het ministerie en de prijs dus wel maatschappelijk aanvaardbaar moet zijn? Wat zijn
de belangrijkste oorzaken van deze vertraging?
Vraag 7
Hoe staat het met de implementatie van het nieuwe toelatingsstelsel voor de vergoeding
van dure geneesmiddelen uit het basispakket? Hoe verhoudt dit nieuwe stelsel zich
tot de sluis en het post-sluistraject? En hoe gaat dit nieuwe stelsel de instroom
van nieuwe geneesmiddelen daadwerkelijk versnellen en zo een bijdrage leveren aan
toekomstbestendige zorg?
Vraag 8
Wat gaat u doen om die vertragingen inzichtelijk te maken voor zowel mensen met kanker
als hun behandelaars en hieraan eisen te stellen qua duur waarbinnen een besluit genomen
moet zijn over vergoeding? Bent u bereid hiervoor een maximumduur van drie maanden
aan te houden, waar binnen een besluit moet zijn genomen over vergoeding?
Vraag 9
Wanneer gaat u het dashboard «doorlooptijden geneesmiddelen» aanvullen met informatie
over de stappen die worden gezet na de sluis, richting opname is het basispakket?
Vraag 10
Hoe wordt er momenteel omgegaan met nieuwe indicaties voor geneesmiddelen die nog
niet worden vergoed door zorgverzekeraars? Welke rol speelt het Zorginstituut hierbij
en hoe kunnen de wachttijden worden verkort? Als er over het middel al een maatschappelijk
aanvaardbare prijs is afgesproken, welk argument is er dan nog om mensen met betreffende
indicaties hier nog langer op te laten wachten?
Vraag 11
Hoe kan het dat er al een prijsafspraak is gemaakt met het ministerie voor meerdere
indicaties, maar het middel nog steeds niet beschikbaar is voor deze patiëntengroepen?
Wat zijn de obstakels die een snelle beschikbaarheid in de weg staan?
Vraag 12
Wat is uw reactie op het stopzetten van programma's waarbij kankerpatiënten een middel
alvast krijgen in afwachting van toelating? Bent u van plan om deze programma's weer
op te starten en zo ja, wat is daarvoor nodig?
Vraag 13
Op welke manier kunnen we ervoor zorgen dat patiënten sneller toegang hebben tot nieuwe
behandelmethoden, zonder dat dit ten koste gaat van de zorgkosten?
Vraag 14
Zijn er concrete maatregelen die u wilt nemen om de kluwen aan bureaucratische regels
aan te pakken? Deelt u de mening dat geen enkele patiënt de dupe mag worden van bureaucratische
processen en dat elke wachtende patiënt er een te veel is?
Vraag 15
Is het u bekend dat er klinische studies van oncologen worden afgewezen, omdat de
standaardbehandeling te veel afwijkt van de rest van Europa? Om hoeveel studies gaat
dit en wat gaat u er aan doen om er weer voor te zorgen dat er topwetenschap bedreven
kan worden in Nederland op het gebied van kankeronderzoek?