Vragen van het lid Idsinga (Nieuw Sociaal Contract) aan de Staatssecretaris van Financiën over de artikelen «Amerikaanse multinationals ontwijken Nederlandse bijheffing minimumbelasting» en «OECD Pillar Two Implementation Is a Classic Prisoner’s Dilemma» (ingezonden 15 januari 2024).

Vraag 1

Bent u bekend met beide genoemde artikelen?¹

Vraag 2

Bent u bekend met de bewering in het NOS-artikel dat verscheidene Amerikaanse multinationals het afgelopen jaar hun bedrijfsstructuur «overhoop gooiden» om te ontkomen aan extra belastingen in Nederland en andere Europese landen?

Vraag 3

Zo ja, om hoeveel bedrijven gaat dit? Gaat dit alleen om Amerikaanse multinationals? Zo nee, welke andere landen betreft dit dan nog meer? Brengt u dit in kaart? Kunt u (te zijner tijd) deze lijst delen met de Kamer?

Vraag 4

Zo ja, wat is hiervan de geschatte financiële impact voor de Nederlandse schatkist en hoe verhoudt dat zich tot de ramingen rondom verwachte inkomsten door de invoering van Pillar 2?

Vraag 5

Bent u het eens met de bewering in het NOS-artikel dat ook Europese multinationals hierdoor een concurrentienadeel oplopen?

Vraag 6

Bent u bekend met de oorzaak van de genoemde gedragseffecten? Komt dit (mede) door de «Transitional UTPR Safe Harbor»? Zo nee, waardoor komt dit dan? Zo ja, heeft Nederland ingestemd met de introductie van deze veiligehaven binnen de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO)? Hebben andere EU-lidstaten ook ingestemd met de introductie van deze veiligehaven? Kunt u in dit kader ook schetsen hoe de besluitvorming binnen de OESO tot stand komt?

Vraag 7

Hoe kan een dergelijke situatie ontstaan als de meerderheid van de OESO-lidstaten tevens lidstaat van de Europese Unie is?

Vraag 8

Bent u het eens dat dit een ongewenste situatie is? Zo ja, welke stappen gaat u ondernemen? Is hierover contact met andere lidstaten, de OESO of betrokken OESO-landen (waaronder de VS, China en het VK)? Wat is hier de stand van zaken?

Vraag 9

Kan de uitzondering ook binnen Nederland voor 2026 mogelijk worden gemaakt? Acht u dat wenselijk? Zo nee, wat kunt u daartegen doen?

Vraag 10

Wat is de stand van zaken met betrekking tot implementatie van Pijler 2 bij deze in vraag 8 bedoelde landen?

Vraag 11

Bent u bekend met het gevangenendilemma («prisoner’s dilemma»)?

Vraag 12

Bent u het eens met de karakterisatie van (de implementatie van) het Pijler 2 project als een schoolvoorbeeld van het gevangenendilemma? Zo ja, wat is dan de meest efficiënte uitkomst van het gevangenendilemma? Is dat de gelijktijdige implementatie van Pijler 2 door alle landen in de wereld of in ieder geval die landen waar de meeste multinationale ondernemingen hun hoofdkantoor hebben? Zo ja, hoe gaat Nederland zich ervoor inzetten om die efficiënte uitkomst te bewerkstelligen?

Vraag 13

Bent u voornemens, gelet op deze ontwikkelingen, de Nederlandse positie te heroverwegen? Wat zijn de mogelijkheden voor Nederland om «leverage» te creëren om deze (ongewenste) ontwikkelingen tegen te gaan?

Vraag 14

Wilt u de vragen binnen twee weken en afzonderlijk beantwoorden?

Toelichting:

Deze vragen dienen ter aanvulling op eerdere vragen terzake van het lid Van Eijk (VVD), ingezonden 12 januari 2024 (vraagnummer 2024Z00199).

---

1 NOS.nl, 11 januari 2024, «Amerikaanse multinationals ontwijken Nederlandse bijheffing minimumbelasting» (https://nos.nl/artikel/2504462-01amerikaanse-2024multinationals-ontwijken-nederlandse-bijheffing-minimumbelasting) en Bloomberg Tax, 11 januari 2024, «OECD Pillar Two Implementation Is a Classic Prisoner’s Dilemma»